Vo Akuŵerenga Afumba
Kumbi mijalidu yo ye pa Agalatiya 5:22, 23, ndiyu pe yo “mzimu utuzga”?
Pa lemba ili pe mijalidu 9 yo Mkhristu watenere kuŵa nayu. Lemba ili likamba kuti: “Mijalidu yo mzimu utuzga ntchanju, likondwa, chimangu, kuzikira, lisungu, umampha, chivwanu, kuzika, kujiko.” Kweni ndi mijalidu yeniyi pe cha yo mzimu waku Chiuta ungatiwovya kuja nayu.
Kumbi tiziŵa wuli venivi? Paulo wechendalembi mijalidu yo mzimu utuzga wangulemba kuti: “Ntchitu za liŵavu . . . ndi ureŵi, jalidu launyakazi, kuchita jalidu liheni mwambula soni, kusopa ngoza, kuchita vamizimu, kutinkhana, ndewu, sanji, ukali, mphindanu, kugaŵikana, magulu nga mpatuku, bina, kuloŵe, maphwandu ngaviwawa ndi vinthu vinyaki vakuyanana ndi venivi.” (Aga. 5:19-21) Paulo wangumaliza ndi mazu ngakuti “ndi vinthu vinyaki vakuyanana ndi venivi.” Mwaviyo, wangukamba cha mijalidu yinyaki ya ntchitu za liŵavu yo yizumbulika pa Akolose 3:5. Mwakuyanana ŵaka, wati wakamba za mijalidu yamampha 9, wangukamba so kuti: “Palivi dangu lakususkana ndi vinthu venivi.” Yapa napu Paulo wanguzumbuwa mijalidu yosi cha yamampha yo mzimu waku Chiuta ungatiwovya kuja nayu.
Tivwisa venivi asani tiyeruzgiya mijalidu yo mzimu utuzga ndi mijalidu yo ukweru utuzga yo Paulo wangulembe mpingu waku Aefeso. Iyu wangulemba kuti: ‘Mijalidu yo ukweru utuzga ndi mtundu wewosi wa umampha, urunji kweniso uneneska.’ (Aefe. 5:8, 9) “Umampha” limoza ndi urunji kweniso uneneska, ndi jalidu lo “ukweru” utuzga kweniso ndi ‘jalidu lo mzimu utuzga.’
Tingavwisa so venivi asani tiyeruzgiya mijalidu yo mzimu utuzga ndi mijalidu 6 yo Paulo wangukambiya Timote kuti waŵi nayu. Iyu wangumukambiya kuti: “Penja urunji, kujipereka kwaku Chiuta, chivwanu, chanju, kukunthiyapu kweniso kuzika.” (1 Timo. 6:11) Kweni mijalidu yitatu pe (chivwanu, chanju, kweniso kuzika) pa lemba ili ndiyu yiziŵika kuti ndi “mijalidu yo mzimu utuzga.” Timote nayu wakhumbikanga kuwovyeka ndi mzimu wakupaturika kuti waje ndi mijalidu yinyaki nge: urunji, kujipereka kwaku Chiuta ndi kukunthiyapu.—Yeruzgiyani ndi Akolose 3:12; 2 Peturo 1:5-7.
Mwaviyo, lemba la Agalatiya 5:22, 23 lizumbuwa mijalidu yosi cha yo Mkhristu wakhumbika kuja nayu. Mzimu waku Chiuta ungatiwovya kuja ndi mijalidu 9 yo ‘mzimu waki utuzga.’ Kweni pe mijalidu yinandi yo tikhumbika kuja nayu kuti tije Akhristu akukhwima mwauzimu ndipuso kuti ‘tivwali umunthu wufya wakulengeka mwakukoliyana ndi khumbu laku Chiuta mu urunji weneku kweniso kugomezgeka.’—Aefe. 4:24.