Mwakujiyuyuwa Muzomerezengi vo Muleka Kuviziŵa

1. Kumbi Yehova wakutilenga wuli?

YEHOVA wakutilenga mwapade ukongwa chifukwa te ndi lusu lakuŵanaŵana, tisambira vinthu vasonu, tivwisa vinthu kweniso tiziŵa mo tingagwiriskiya ntchitu vo tasambira. Ntchifukwa wuli wakutilenga mu nthowa yeniyi? Iyu wakhumba kuti tigwiriskiyengi ntchitu lusu lidu lakuŵanaŵana kuti ‘timuziŵi’ kweniso kuti tisankhi kumuteŵete.—Nthanthi 2:​1-5; Aro. 12:1.

2. (a) Chinanga kuti te ndi lusu lakusambira vinthu, kweni tikhumbika kuziŵanji? (Yobu 37:​23, 24) (Wonaniso chithuzi.) (b) Kumbi tiyanduwa wuli asani mwakujiyuyuwa tizomereza kuti tiziŵa vosi cha?

² Chinanga kuti Yehova wakutilenga ndi lusu lakuti tisambirengi vinthu, kweni pe vinandi vo tileka kuviziŵa. (Ŵerengani Yobu 37:​23, 24.) Kumbukani vo vinguchitikiya Yobu. Nyengu yinyaki Yehova wangumufumba mafumbu nganandi ngo nganguvumbuwa kuti penga vinthu vinandi vo walekanga kuviziŵa. Mafumbu ngo Yobu wangufumbika nganguchitiska kuti wajiyuyuwi kweniso kuti wasinthi mo waŵanaŵaniyanga. (Yobu 42:​3-6) Nasi tingayanduwa ukongwa asani mwakujiyuyuwa tizomereza kuti tiziŵa vinthu vosi cha. Venivi vingatiwovya kuti tithembengi kuti nyengu zosi Yehova wangatikambiya vo tikhumbika kuziŵa kuti tisankhengi umampha vinthu.—Nthanthi 2:6.

3. Kumbi tikambiskanengenji munkhani iyi?

³ Munkhani iyi tikambiskanengi vinthu vinyaki vo tileka kuviziŵa, masuzgu ngo tikumana nangu chifukwa chakuleka kuviziŵa kweniso umampha wo uŵapu chifukwa chakuti titiviziŵa cha. Kukambiskana fundu zenizi kutiwovyengi kuti tigomezgengi ukongwa kuti Yehova “Yo waziŵa umampha vinthu vosi,” ndiyu ngwakwenere kutikambiya vo isi tikhumbika kuviziŵa.—Yobu 37:16.

TIZIŴA CHA NYENGU YO UMALIRU UZIYENGI

4. Mwakukoliyana ndi lemba la Mateyu 24:​36, kumbi ntchinthu wuli cho isi tileka kuziŵa?

⁴ Ŵerengani Mateyu 24:36. Isi tiziŵa cha nyengu yo umaliru wa charu ichi uziyengi. Pa nyengu yo Yesu wenga panu pacharu chapasi, nayu waziŵanga cha “zuŵa ndi ora laki.”a Iyu wangukambiya so akutumika ŵaki kuti Yehova yo wasunga nyengu, ndiyu we ndi “mazaza” ngakusankha nyengu yo vinthu vinyaki vingachitikiya. (Machi. 1:​6, 7) Yehova wakutema kali zuŵa lo charu ichi chazamumaliya, kweni isi tilivi mazaza ngakuziŵiya nyengu chayiyu yo vinthu venivi vazamuchitikiya.

5. Ntchinthu wuli cho chingayamba kuchitika chifukwa chakuti tiziŵa cha nyengu yo umaliru uziyengi?

⁵ Mwakukoliyana ndi vo Yesu wangukamba, tiziŵa cha kuti tilindizengi mpaka zukwanji kuti umaliru uzi. Chifukwa cha venivi, tingaleka kuja akuzikira pamwenga tingagongowa, ukongwa asani tikwamba kali kulindiza zuŵa laku Yehova. Kweniso tingayamba kuwere vuli asani ŵanthu a mubanja lidu pamwenga ŵanthu anyaki atitinyoza. (2 Petu. 3:​3, 4) Chinyaki ntchakuti tingayamba kuŵanaŵana kuti panyaki asani tingaziŵa zuŵa lo umaliru uziyengi, vingaŵa vipusu kuja akuzikira ndipuso tingafiska kukunthiyapu asani ŵanthu atitinyoza.

6. Ntchifukwa wuli veumampha kuti tileka kuziŵa nyengu yo umaliru uziyengi?

⁶ Chifukwa chakuti Yehova wakutikambiya cha zuŵa lo umaliru uziyengi, te ndi mwaŵi wakulongo kuti titimuteŵete chifukwa chakuti titimuyanja ndipuso titimuthemba. Isi tikusankha kuteŵete Yehova mpaka pa umaliru wa charu ichi cha, kweni mpaka muyaya. Mwaviyo, mumalu mwakuŵanaŵaniya nyengu yo “zuŵa laku Yehova” liziyengi, isi tikhumbika kuŵanaŵaniya ukongwa vinthu vamampha vo vazamukwamba kuchitika asani zuŵa lenili lazijumphapu. Venivi vingatiwovya kuti tilutirizgi kumuyanja ukongwa Yehova, kumuthemba kweniso kuchita vosi vo tingafiska kuti timukondwesengi.—2 Petu. 3:​11, 12.

7. Kumbi tiziŵanji?

⁷ Tikhumbika kuŵanaŵaniya ukongwa vo tiziŵa. Chakwamba, tiziŵa kuti mazuŵa ngakumaliya ngakwamba mu 1914. Mu Bayibolu, Yehova wakutipaska mauchimi ngo ngalongo kuti mazuŵa ngakumaliya ngakwamba nadi mu chaka chenichi. Mauchimi ngenanga ngalongo so vinthu chayivu vo vaja vichichitika pacharu kutuliya mu chaka chenichi. Chifukwa cha venivi, tikayika cha kuti “zuŵa likulu laku Yehova le pafupi!” (Zefa. 1:14) Chachiŵi, titiyiziŵa ntchitu yo Yehova wakhumba kuti tigwirengi. Iyu wakhumba kuti tikambiyeku ŵanthu anandi “uthenga wamampha . . . wa Ufumu.” (Mate. 24:14) Uthenga wenuwu upharazgika muvyaru pafufupi 240, mu vineneru vakujumpha 1,000. Tikhumbika kuziŵa “zuŵa ndi ora laki” pe cha, kuti tipharazgengi mwaphamphu.

TIZIŴA CHA VO YEHOVA WANGACHITA

8. Kumbi mazu ngakuti “ntchitu yaku Chiuta wauneneska” ngang’anamuwanji? (Wakutawula 11:5)

⁸ Ndi nyengu zosi cha po tingaziŵa “ntchitu yaku Chiuta wauneneska.” (Ŵerengani Wakutawula 11:5.) Mazu ngakuti “ntchitu yaku Chiuta wauneneska,” ngang’anamuwa vo Yehova wangachita pamwenga vo wangazomereza kuti vichitiki kuti wafiski khumbu laki. Isi tingaziŵa cha chifukwa cho Yehova wangazomereze chinthu chinyaki kuti chichitiki kweniso tingaziŵa cha vo iyu wangachita kuti watiwovyi. (Salimo 37:5) Nge mo asayansi atondeke kuvwisa umamphaumampha mo mwana wakuliya mumoyu mwa anyina, nasi tingayivwisa cha “ntchitu yaku Chiuta wauneneska.”

9. Kumbi tingayamba kuŵanaŵananji chifukwa chakuti tiziŵa cha mo Yehova wangatiwovye?

⁹ Chifukwa chakuti tiziŵa cha mo Yehova wangatiwovye, tingasuzgika kusankha vakuchita. Mwakuyeruzgiyapu, tingagongowa kuleka vinthu vinyaki kuti tiyambi kuchita vinandi pakuteŵete Yehova, nge kuluta kuchigaŵa cho kukhumbika apharazgi anandi. Tingayamba kuŵanaŵana kuti Chiuta wakondwa nasi cha asani titondeka kufiska vo tikhumba kuchita pakumuteŵete. Kweniso asani vinthu vititiyende umampha cha mu uteŵeti pamwenga asani tikumana ndi masuzgu nganyaki po titimuteŵete, tingayamba kuŵanaŵana kuti Yehova wakutijowo.

10. Kumbi kuleka kuziŵa vo Yehova wangachita kutitiwovya wuli?

¹⁰ Chifukwa chakuti tiziŵa cha vo Yehova wangachita, vititiwovya kuti tije ndi mijalidu yakukhumbika ukongwa nge kujiyuyuwa. Asani te akujiyuyuwa tiziŵa kuti maŵanaŵanu ngaku Yehova ngapachanya ukongwa kuphara ngidu. (Yesa. 55:​8, 9) Kweniso kuleka kuziŵa vo Yehova wangachita, kutitiwovya kuti timuthembengi ukongwa. Tilumba Yehova asani vinthu vatiyende umampha mu uteŵeti pamwenga asani takwanisa kuchita chinthu chinyaki pa uteŵeti wo tichita mugulu ili. (Salimo 127:1; 1 Akori. 3:7) Asani vinthu vinyaki vachitika mu nthowa yo isi takhazanga cha, tingaluwanga cha kuti Yehova wawona vosi. (Yesa. 26:12) Isi tichita ŵaka chigaŵa chidu ndipu ko kwaja titimusiliya Yehova. Tisimikiza kuti iyu walutirizgengi kutilongozga, chinanga kuti wangachita venivi mu nthowa yakuziziswa cha nge mo wachitiyanga mu nyengu yakali.—Machi. 16:​6-10.

11. Kumbi ndi vinthu vakukhumbika nivi vo tiziŵa?

¹¹ Tiziŵa kuti Yehova nyengu zosi wachita vinthu mwachanju, mwaurunji kweniso mwazeru. Tiziŵa so kuti iyu wawonga ukongwa vo titimuchitiya ndipuso vo tichitiya Akhristu anyidu. Kweniso tiziŵa kuti nyengu zosi Yehova watumbika ŵanthu wo mbakugomezgeka kwaku iyu.—Ahe. 11:6.

TIZIŴA CHA VO VICHITIKENGI MAWA

12. Mwakukoliyana ndi lemba la Yakobe 4:​13, 14, kumbi ntchinthu wuli cho isi tileka kuziŵa?

¹² Ŵerengani Yakobe 4:​13, 14. Taŵanthu tiziŵa cha vo vitichitikiyengi mawa ndipu palivi yo wangasuska fundu yeniyi. Mucharu chakusuzga ichi, “vinthu vamabuchibuchi viwiya” weyosi. (Waku. 9:11) Mwaviyo, tiziŵa cha asani tifiskengi kuchita vo tiŵanaŵana chifukwa pangachitika vinthu vamabuchibuchi pamwenga tingafwa.

13. Kumbi kuleka kuziŵa vo vitichitikiyengi kunthazi kungatikwaska wuli?

¹³ Nyengu zinyaki vingaŵa vakusuzga kukunthiyapu chifukwa chakuti tiziŵa cha vo vitichitikiyengi kunthazi. Chifukwa wuli? Tingayamba kufipa mtima chifukwa cha vinthu vo tiŵanaŵana kuti vingachitika ndipu venivi vingachitiska kuti tilekengi kukondwa. Vinthu pa umoyu widu vingasintha mwamabuchibuchi ndipu venivi vingatipangisa kuti tije ndi chitima kweniso tiguŵi. Kweniso nyengu zinyaki vinthu vo takhazanga vingatondeka kufiskika. Venivi navu vingatideluwa nthazi.—Nthanthi 13:12.

14. Kumbi ntchinthu wuli cho chingatiwovya kuti tikondwengi? (Wonaniso vithuzi.)

¹⁴ Asani tikunthiyapu masuzgu tilongo kuti titeŵete Awusefwi akuchanya chifukwa cha vinthu vo atitipaska cha, kweni chifukwa chakuti titiŵayanja. Bayibolu lilongo kuti tikhumbika cha kulindizga kuti Yehova wativikiliyengi ku masuzgu ngosi ngo tingakumana nangu kweniso lilongo kuti iyu wakulembe limu cha vinthu vo vititichitikiya pa umoyu. Yehova waziŵa kuti tingakondwa chinanga kuti tiziŵa vosi cha vo vitichitikiyengi kunthazi. Mumalu mwaki, tikondwa chifukwa chakuti titimuvwiya kweniso tilondo ulongozgi waki. (Yere. 10:23) Asani tiyesesa kulondo ulongozgi waki pa chechosi cho tisankha, vija nge kuti tikamba kuti: “Asani Yehova wakhumba, tiŵengi ndi umoyu ndipu tichitengi ivi pamwenga viya.”—Yako. 4:15.

15. Kumbi ndi vinthu wuli vo tiziŵa vo vichitikengi kunthazi?

¹⁵ Chinanga kuti tiziŵa cha vo vitichitikiyengi mawa, kweni tiziŵa kuti Yehova wakutilayizga kuti tazamuja ndi umoyu kwamuyaya kwali pacharu chapasi pamwenga kuchanya. Tiziŵa kuti iyu wangapusika cha ndipu palivi cho chingamutondekeska kufiska layizgu lenili. (Tito 1:2) Ndi Yehova pe yo ‘wakambiya limu vo vichitikengi, ndipuso kutuliya mu nyengu yakali wakambiya limu vinthu vo vechendachitiki.’ Vinthu vinyaki vo iyu wangukambiya limu vikufiskikapu kali, ndipu vo tilindizga navu vazamufiskika. (Yesa. 46:10) Tiziŵa kuti palivi cho chingamutondekeska kuti walutirizgi kutiyanja. (Aro. 8:​35-39) Iyu watipaskengi zeru, watipembuzgengi kweniso watipaskengi nthazi zo tikhumbikiya kuti tifiski kukunthiyapu masuzgu ngengosi ngo tingakumana nangu. Tingasimikiza kuti Yehova watiwovyengi kweniso kutitumbika.—Yere. 17:​7, 8.

YEHOVA WATITIZIŴA UMAMPHA KULUSKA MO TAŴENI TITIJIZIŴIYA

16. Nge mo likambiya lemba la Salimo 139:​1-6, kumbi Yehova waziŵanji vo isi tingavivwisa cha?

¹⁶ Ŵerengani Salimo 139:​1-6. Mlengi widu waziŵa umampha mo munthu weyosi waliri. Nyengu zosi iyu watitiŵanaŵaniya. Iyu waziŵa vo tikamba kweniso chifukwa cho takambiya vinthu venivo, ndipuso vo tichita kusazgapu chifukwa cho tachitiya vinthu vo. Fumu Davidi yingukamba kuti Yehova ngwakunozgeka nyengu zosi kutiwovya. Tikondwa ukongwa kuziŵa kuti Yehova yo ndi Ambuya Fumu Yikulu kweniso Mlengi wa kuchanya ndi charu chapasi watitiŵanaŵaniya ukongwa! Mphaki Davidi wangukamba kuti: “Vo yimwi muziŵa, vakuziziswa ukongwa kwaku ini. Vapachanya ukongwa ndipu ini ndingavivwisa cha.”—Salimo 139:​6, mazu ngamumphata.

17. Ntchifukwa wuli nyengu zinyaki vingatisuzga kuzomereza kuti Yehova watitivwisa?

¹⁷ Nyengu zinyaki vingaŵa vakusuzga kugomezga kuti Yehova ngwachanju kweniso watitiŵanaŵaniya. Vingaŵa viyo chifukwa cha mo vinthu ve nge mu banja lo tikukuliya, mudawuku widu pamwenga vinthu vo tagomezganga kali techendasambiri uneneska. Kweniso chifukwa cha vinthu vo tingunangisapu kuvuli, tingaŵanaŵana kuti Yehova wangatiyanja so cha ndipuso we kutali ndi isi. Chinanga ndi Davidi nayu nyengu zinyaki wajiwonanga viyo. (Salimo 38:​18, 21) Nyengu zinyaki so munthu yo watesesa kusintha nkharu yaki kuti wachitengi vinthu vo vikondwesa Chiuta wangajifumba kuti, ‘Asani Chiuta watindiziŵa nadi umampha, ntchifukwa wuli wakhumba kuti ndisinthi vinthu vo vitindisuzga kuti ndivileki?’

18. Kumbi tiyanduwa wuli asani tizomereza fundu yakuti Yehova watitiziŵa umampha ukongwa kuluska mo taŵeni titijiziŵiya? (Wonaniso vithuzi.)

¹⁸ Kamana ndi kamana tingayamba kuzomereza kuti Yehova watitiziŵa umampha kuluska mo taŵeni titijiziŵiya ndipuso kuti wawona vinthu vamampha mwaku isi vo taŵeni tingaviwona cha. Iyu watitiyanja mbwenu chinanga kuti wawona vinthu vo tinangisa chifukwa waziŵa kuti tikhumbisiska kuchita vamampha. (Aro. 7:15) Asani tayamba kuzomereza kuti Yehova wawona vamampha mwaku isi, vingatiwovya kuti timuteŵetiyengi ndi mtima wosi, mwakugomezgeka ndipuso mwalikondwa.

19. Kumbi ndi vinthu wuli vo tiziŵa vakukwaskana ndi Yehova?

¹⁹ Tiziŵa kuti Yehova ntchanju, ndipu tikayikiya cha fundu yeniyi. (1 Yoha. 4:8) Tiziŵa so kuti wapenja kuti tilondongi fundu zaki za mu Malemba chifukwa chakuti watitiyanja ndipu watitikhumbiya vamampha. Kweniso tiziŵa kuti Yehova wakhumba kuti tizisaniyi umoyu wamuyaya. Iyu wakupereka sembi ya mwana waki kuti venivi vizifiskiki. Chifukwa cha sembi yeniyi, tisimikiza kuti tingafiska kuchita vo Yehova wakhumba chinanga kuti te ambula kufikapu. (Aro. 7:​24, 25) Tiziŵa so kuti “Chiuta ndi mukulu kuluska mitima yidu, ndipuso waziŵa vosi.” (1 Yoha. 3:​19, 20) Yehova wawona chechosi chakukwaskana ndi isi ndipu watitigomezga kuti tingafiska kuchita khumbu laki.

20. Kumbi ntchinthu wuli cho chingatiwovya kuti tilekengi kufipa mtima?

²⁰ Yehova watitikambiya vinthu vosi vo tikhumbika nadi kuviziŵa. Asani mwakujiyuyuwa tizomereza fundu yeniyi, tifipengi mtima cha ndi vinthu vo tingavisintha cha. Mumalu mwaki tiŵanaŵaniyengi ukongwa vinthu vakukhumbika. Asani tichita venivi tilongo kuti tithemba Yehova “yo waziŵa umampha vinthu vosi.” (Yobu 36:4) Chinanga kuti pasonu panu tingavivwisa cha vinthu vosi, kweni tikhumbisiska kuzija ndi umoyu wa muyaya kunthazi ndipuso kuzisambira vinthu vasonu vakukwaskana ndi Chiuta widu.—Waku. 3:11.