Kumbi mukumbuka nyengu yo munguwa pasi mweche anamana? Panyaki nyengu yinyaki mungujicheka pajanja pamwenga mungujilimuwa pagongonu. Kumbi mukumbuka mo Anyinamwi angukupembuzgiyani? Panyaki yiwu angukusukani pa chilonda ndi kudapu mche. Munguliya ukongwa, kweni mazu ngakupembuzga ngo angukukambiyani kweniso kukuphamasani vinguchitisa kuti muchetami. Pa nyengu iyi, akukupembuzgani ŵenga pafupi.

Kweni asani tikuwa vinthu visintha. Titamba kukumana ndi masuzgu ngakulungakulu, ndipu tisoŵa munthu kuti watipembuzgi. Masuzgu nganandi ngo arara akumana nangu ngaja ngakusuzga kungamalisa. Wonani vakuyeruziyapu ivi.

• Kumbi mukukumanapu ndi masuzgu chifukwa cha kumala kwa ntchitu? Julian wangukamba kuti ŵati amutuza ntchitu, wasuzgikanga ukongwa maŵanaŵanu. Iyu wajifumbanga kuti: ‘Kumbi ndiliphweriyengi wuli banja langu? Ndagwira ntchitu pa kampani iyi kwa nyengu yitali, sonu ntchifukwa wuli msanawale ndipu andiwona kuti nde wambula kukhumbika?’

• Panyaki musuzgika maŵanaŵanu chifukwa chakuti nthengwa yinu yikumala. Raquel wangukamba kuti: “Myezi 18 yajumpha, murumu wangu wangundileka mwamabuchibuchi, ndipu ndinguguŵa ukongwa. Venga nge kuti mtima wangu wasweka pakati. Ndingukumana ndi masuzgu ngakupambanapambana. Ndipu ndachitanga mantha.”

• Panyaki mutama matenda ngo muwona kuti muchilengi cha. Nyengu zinyaki, mungavwa nge mo Jobu wanguvwiya. Iyu wanguti: “Umoyu wangu nditiwutinkha, ndikhumba cha kulutiriza kuja ndi umoyu.” (Jobu 7:16) Panyaki namwi mutuvwa nge mo Luis yo we ndi vyaka va m’ma 80 wavwiya. Iyu wangukamba kuti: “Nyengu zinyaki, ndiwona kuti ndilindiza waka kufwa.”

• Panyaki munthu yo mwamuyanjanga wakutayika ndipu mukhumba kupembuzgika. Robert wangukamba kuti, “Mwana wangu munthurumi wati watayika pangozi ya ndegi, pakwamba ndinguvwana cha. Pavuli paki, ndingwamba kuvwa kuŵaŵa mumtima ko Bayibolu litikuyeruzgiya ndi lipanga litali lo lakulasa.”​—Luka 2:35.

Robert, Luis, Raquel ndi Julian angupembuzgika pa nyengu yo akumananga ndi masuzgu. Angusaniya Munthu wamampha ukongwa yo wanguŵawovya. Munthu waki ndi Chiuta Wanthazi Zosi. Kumbi iyu watitipembuzga wuli? Kumbi namwi wangakupembuzgani?

Wakutumika Paulo wangukamba kuti Yehovaa ndi “Chiuta yo watitipembuzga munthowa yeyosi, watitipembuzga mumasuzgu ngidu ngosi.” (2 Ŵakorinte 1:3, 4) Mwaviyo, Bayibolu lititisimikiziya kuti Chiuta wangawovya munthu weyosi. Likamba so kuti Awusefwi akuchanya angatipembuzga, kaya suzgu lo lingaŵa likulu wuli.

Tikhumbika kuchitapu kanthu asani tipenja kuti Chiuta watipembuzgi. Kumbi dokotala wangatiwovya wuli asani taleka kuluta kuchipatala? Mwaviyo, Bayibolu lititichiska kuti: “Ndereni kufupi ndi Chiuta, ndipu nayu wanderengi kufupi ndi imwi.”​—Yakobe 4:8.

Kumbi tiziŵa wuli kuti Chiuta wangandere kufupi ndi isi pamwenga kutiwovya? Chakwamba, iyu watitikambiya mwakuwerezawereza kuti wakhumbisiska kutiwovya. (Wonani bokosi lakuti “Kumbi Tiziŵa Wuli Kuti Chiuta Wakhumba Kutipembuzga?”) Ndipu chachiŵi, te ndi ukaboni wakukwana wa ŵanthu wo Chiuta wakuŵapembuzgapu. Ŵanthu yaŵa mba mu nyengu yakali kweniso mazuŵa nganu.

Mwakuyanana ndi ŵanthu anandi wo apempha Chiuta kuti waŵawovyi mazuŵa nganu, Fumu Davidi nayu yingukumanapu ndi masuzgu. Iyu yingupempha Yehova kuti: “Vwani mazu ngangu ngakuŵeyere po nditikupemphani kuti mundiwovyi.” Kumbi Chiuta wangumumuka? Hinya. Davidi wangukamba so kuti: “Iyu wandiwovya, ndipu mtima wangu ukondwa.”​—Sumu 28:2, 7.

UDINDU WO YESU WENAWU PAKUPEMBUZGA WO AKUMANA NDI MASUZGU

Chiuta wakupasa Yesu udindu ukulu wakupembuzga wo akumana ndi masuzgu. Iyu wakupasa Yesu ntchitu ‘yakumanga akusweka mtima’ ndi “kupembuzga ŵanthu wosi wo aliya.” (Yesaya 61:1, 2) Nge mo Malemba ngangukambiya limu, Yesu wawovyanga ŵanthu “akulakatuka ndi ntchitu ndipuso akufyoka ndi katundu muzitu.”—Mateyu 11:28-30.

Yesu wapembuzganga ŵanthu mwakuŵapasa ulongozgi wamampha, wachitanga nawu vinthu mwalisungu kweniso waŵachizganga. Nyengu yinyaki, munthu yo watamanga makhati wangupempha Yesu kuti: “Asani mukhumba, munganditowesa.” Yesu wanguchita chitima, ndipu wangumukambiya kuti: “Ndikhumba! Towa.” (Marko 1:40, 41) Ndipu munthu yo wanguchira.

Mazuŵa nganu, Mwana waku Chiuta we kuchanya. Kweni Yehova “Chiuta yo watitipembuzga munthowa yeyosi,” walutiriza kutiwovya asani takumana ndi masuzgu. (2 Ŵakorinte 1:3) Tiyeni tikambisani nthowa zinayi zo Chiuta wagwirisiya ntchitu kuti wapembuzgi ŵanthu ŵaki.

• Bayibolu. “Vinthu vosi vo vikulembeka kali, vikulembeka kuti vitisambizi, kuti asani takunthiyapu kweniso kupembuzgika ndi Malemba tije ndi chilindiza.”—Ŵaroma 15:4.

• Mzimu Wakupaturika. Pati pajumpha nyengu yimanavi kutuliya po Yesu wangufwiya, mpingu wachikhristu wakhumbikanga kupembuzgika ukongwa. Bayibolu lilongo kuti Chiuta wangugwirisiya ntchitu mzimu waki kuti wawupembuzgi. (Machitidu 9:31) Mzimu wakupaturika ndi nthazi yaku Chiuta ndipu ngwanthazi ukongwa. Chiuta wangagwirisiya ntchitu mzimu wenuwu kuti watipembuzgi, kaya tingakumana ndi suzgu wuli.

• Pempheru. Bayibolu lititikambiya kuti, “Mungafipanga mtima ndi kanthu kekosi cha. Kweni . . . vakupempha vinu viziŵiki kwaku Chiuta. Ndipu chimangu chaku Chiuta cho chiluska kuwamu kosi, chivikiriyengi mitima yinu ndi maŵanaŵanu nginu.”​—Ŵafilipi 4:6, 7.

• Akhristu Anyinu angakupembuzgani asani mwakumana ndi masuzgu. Wakutumika Paulo wangukamba kuti anyaki ‘angumupembuzga ukongwa’ mu nyengu ya ‘masuzgu.’​—Ŵakolose 4:11; 1 Ŵatesalonika 3:7.

Kweni mungajifumba kuti, ‘Kumbi vinthu venivi vingatiwovya nadi?’ Tiyeni tikambisani dankha vo vinguchitikiya ŵanthu wo taŵazumbuwa mu nkhani yajumpha. Nge mo venge ndi yiwu, namwi muwonengi mo Chiuta wafiskiya layizgu laki lakuti: “Nge mo ma wapembuzgiya mwana waki, nani ndikupembuzgeningi.”—Yesaya 66:13.

ASANI MULEKA KUSANIYA NTCHITU

Setha wangukamba kuti: “Ini ndi muwolu wangu ntchitu yingutimaliya nyengu yimoza. Kwa vyaka viŵi vo tenga pa ulova, abali ŵidu ndiwu atiwovyanga kweniso tagwiranga maganyu. Ivi vinguchitiska kuti muwolu wangu, Priscilla wayambi kusuzgika maŵanaŵanu, ndipu nani ndajiwonanga kuti ndini wambula kukhumbika.

“Kumbi ntchinthu wuli chingutiwovya? Nyengu zosi, Priscilla wakumbukanga vo Yesu wangukamba pa Mateyu 6:34. Yesu wangukamba kuti tingafipiyanga mtima vamawa cha, chifukwa zuŵa lelosi le ndi vakufipisa mtima vaki. Kweniso muwolu wangu wapempheranga kwaku Chiuta, ndipu ivi vingumuwovya kuti waleki kuwere vuli. Lemba la Sumu 55:22 ndilu lingundiwovya ukongwa. Nge mo wakulemba sumu yeniyi wanguchitiya, ndingumuthuliya Yehova vo vandifipisanga mtima, ndipu iyu wangundiwovya. Chinanga kuti sonu ndikusaniya ntchitu yinyaki, tija umoyu wambula kukhumba vinandi pakulondo ulongozgi waku Yesu wa pa Mateyu 6:20-22. Kuphara vosi, te pa ubwezi wakukho ndi Chiuta kweniso titanjana ukongwa ndi muwolu wangu.”

Jonathan wangukamba kuti: “Bizinesi yidu yati yawa, ndingufipa mtima ukongwa chifukwa ndaziŵanga cha kuti ndiliphweriyengi wuli banja langu. Chifukwa cha masuzgu nga chuma m’charu chidu, bizinesi yo ndinguchita kwa vyaka 20 yingumala mwambula kuziŵika umampha. Ini ndi muwolu wangu tingwamba kuyambana chifukwa cha ndalama. Tinguleka kukongola vinthu chifukwa tawopanga kuti tiwezengi cha.

“Mazu Ngaku Chiuta ndi mzimu waki vingutiwovya kusankha vinthu mwazeru. Ndagwiranga ntchitu yeyosi yo ndasaniya, kweniso tinguleka kugula vinthu vambula kukhumbika ukongwa. Pakuti ndisi Akaboni aku Yehova, Akhristu anyidu angutiwovya ukongwa. Yiwu angutiwovya kuti tileki kufipa mtima, ndipuso angutiwovya pa nyengu yo vinthu vatiyendiyanga umampha cha.”

ASANI NTHENGWA YAMALA

Raquel wangukamba kuti: “Murumu wangu wati wandileka mwamabuchibuchi, vingundiŵaŵa, ndingukwiya ukongwa ndipuso ndinguguŵa. Kweni ndingupemphera kwaku Chiuta ndipu iyu wangundipembuzga. Chimangu chaku Chiuta chavikiliyanga mtima wangu asani ndipemphera kwaku iyu zuŵa lelosi. Ndawonanga kuti Chiuta wangumanga mtima wangu wo ungusweka.

“Ndiwonga ukongwa kuti Bayibolu lingundiwovya kuti ndileki kukwiya ndi kusunga vifukwa. Nyengu zosi ndakumbukanga mazu ngaku Paulo ngo ngasanirika pa Ŵaroma 12:21, po patiti: ‘Mungazomerezanga cha kuti chiheni chikuthereskeni, kweni lutirizani kuthereska chiheni mwakuchita chamampha.’

“Munyangu munyaki wangundiwovya kuti ndileki kuwere vuli. Wangundilongo lemba la Wakutaula 3:6 ndipu wangundikambiya kuti pe nyengu yo tikhumbika kuvizomereza waka vinthu vinyaki. Wenga ulongozgi wakusuzga, kweni ndivu ndakhumbikanga kuchita. Sonu nde ndi vilatu vinyaki pa umoyu.”

Elizabeth wangukamba kuti: “Asani nthengwa yamala, ukhumbika kuwovyeka. Ndenga ndi munyangu yo wandiwovyanga zuŵa lelosi. Asani ndiliya, nayu waliyanga. Wandipembuzganga ndipuso wandiwovyanga kuti ndileki kuchita phukwa. Ndisimikiza kuti Yehova wangumugwirisiya ntchitu kuti wandiwovyi.”

ASANI MUTAMA PAMWENGA MUKUKOTA

Luis yo tamuzumbuwa mu nkhani yakwamba, wasuzgika ukongwa ndi nthenda ya mtima, ndipu kaŵi kosi wenga pafupi kufwa. Sonu waja pa okusijini maora 16 pa zuŵa. Iyu wangukamba kuti: “Ndipemphera kwaku Yehova nyengu zosi. Asani ndapemphera kwaku Chiuta, mzimu waki utindipasa nthazi. Pempheru litindiwovya kuleka kutaya mtima chifukwa nditimugomeza kweniso ndiziŵa kuti iyu watindiphwere.”

Petra yo we ndi vyaka va m’ma 80 wanguti: “Ndikhumbisisa kuchita vinthu vinandi kweni nditondeka. Ndiguŵa ukongwa kuti nthazi zangu zimala. Ndivuka ukongwa ndipu nditumwa munkhwala zuŵa lelosi. Kanandi ndiŵanaŵaniya vo Yesu wanguchita po wangupempha Awisi kuti asani vingachitika suzgu lo watingi wakumanengi nalu limujumphi. Kweni Yehova wangumupasa nthazi Yesu, ndipu nani watindipasa nthazi. Pempheru le nge munkhwala wangu wa zuŵa lelosi. Ndituvwa umampha mumtima asani ndamala kupemphera kwaku Chiuta.”​—Mateyu 26:39.

Kwa vyaka pafupifupi 30, Julian waja wachisuzgika ndi matenda ngo ngananga misipi yo yitumiza mauthenga ku wongu. Iyu wangukamba kuti: “Ndikwamba kugwirisiya ntchitu njinga ya ŵanthu akupunduka. Kweni ndiwona kuti umoyu wangu ngwakukhumbika chifukwa nditovya ŵanthu. Kupasa kutovya kuti ulekengi kuŵanaŵaniya ukongwa masuzgu ngo we nangu. Ndipu Yehova watitikholeska nge mo wakulayizgiya kuti watiwovyengi asani takumana ndi masuzgu. Nge mo Paulo wangukambiya, nani ndingakamba kutuliya pasi pa mtima kuti: ‘Mu vinthu vosi ndisaniya nthazi kutuwa kwaku yo watindipasa nthazi.’”​—Ŵafilipi 4:13.

ASANI MUNTHU YO MUTANJA WATAYIKA

Antonio wangukamba kuti: “Ada ŵati ŵafwa pangozi ya galimotu, pakwamba ndawonanga nge ndi boza. Pengavi cho angunanga. Yiwu ajiyendiyanga waka. Kweni pengavi cho ndatingi ndichitengi. Ŵechendatayiki, angukomoka kwa mazuŵa ngankhondi. Asani pe ama ndaliyanga cha, kweni asani nde ndija ndipu ndaliyanga ukongwa. Ndajifumbanga kuti, ‘Ntchifukwa wuli venivi vachitika?’

“Pa nyengu yakusuzga yeniyi, ndapemphanga Yehova kuti wandiwovyi kuti ndileki kuchita chitima ukongwa kweniso wandipasi chimangu cha mumtima. Pavuli paki, ndavwanga umampha. Ndingukumbuka vo Bayibolu likamba kuti ‘vinthu vamabuchibuchi’ vingawiya weyosi. Pakuti Chiuta wangapusika cha, ndisimikiza kuti ndazakuŵawona so ada asani aziyusika.”​—Wakutaula 9:11; Yohane 11:25; Tito 1:2.

Robert yo tamuzumbuwa mu nkhani yakwamba, nayu wangukamba kuti pempheru lingumuwovya. Iyu wanguti: “Ini ndi muwolu wangu tinguwona kuti kupemphera kwaku Yehova kungutiwovya kuja ndi chimangu cha mumtima cho lemba la Ŵafilipi 4:6, 7 likamba. Chimangu chenichi chingutiwovya kukonkhose atolankhani kuti ŵanthu azamuyusika kunthazi. Chinanga kuti mwana widu wakutayika pangozi ya ndegi, tikumbuka vinthu vinandi vakukondwesa vo tachitiyanga limoza. Titesesa kuŵanaŵaniya venivi nyengu zosi.

“Akaboni aku Yehova anyidu ŵati atikambiya kuti atiwonanga pa TV tichikonkhosa umamphaumampha vo tigomeza, tinguŵakambiya kuti mapempheru ngawu ndingu ngangutiwovya. Tigomeza ndi mtima wosi kuti Yehova watiwovyanga kuziya mumameseji ngakutipembuzga ngo atitumiziyanga.”

Vo ŵanthu yaŵa akukamba vilongo kuti Chiuta wapembuzga ŵanthu wo akumana ndi masuzgu ngakupambanapambana. Nanga imwi? Kaya mungakumana ndi masuzgu wuli, Yehova wangakupembuzgani.b Mwaviyo, mumupemphengi kuti wakuwovyeni. Iyu ndi ‘Chiuta yo watitipembuzga munthowa yeyosi.’​—2 Ŵakorinte 1:3.