NKHANI YAKUSAMBIRA YA NAMBALA 32
Achinyamata—Lutirizgani Kuja Akhristu Akukhwima Pavuli Pakubatizika
“Tiyeni tosi tikuwi mwa chanju mu vinthu vosi.”—AEFE. 4:15.
SUMU 56 Imwi Pakumwija Muyanjengi Uneneska
VO TISAMBIRENGI MU NKHANI IYIa
1. Kumbi ndi vinthu vamampha nivi vo achinyamata anandi afiska kali kuchita?
CHAKA chechosi, Akhristu achinyamata anandi abatizika. Kumbi yimwi mukubatizika? Asani ndi viyo, abali ndi azichi mumpingu akondwa namwi ndipu Yehova nayu wakondwa. (Nthanthi 27:11) Kwa nyengu yimanavi, ŵanaŵaniyani vinthu vamampha vo mwafiska kali kuchita. Mwakuyeruzgiyapu, mwafwiyapu kusambira Bayibolu, akhumba kwa vyaka vinandi. Vo mwasambira vakuwovyani kusimikiza kuti Bayibolu ndi Mazu ngaku Chiuta. Kweni chakuzirwa ukongwa ntchakuti mwamuziŵa kweniso kumwanja Yo wakulemba Bayibolu. Mungwamba kumuyanja ukongwa Yehova mwakuti mungujipereka kwaku iyu ndi kubatizika. Yapa tingakamba kuti mukusankha umampha ukongwa!
2. Kumbi tikambiskanengenji mu nkhani iyi?
2 Mwechendabatiziki mutenere kuti mungukumana ndi masuzgu ngakuyesa chivwanu chinu. Kweni muchikuwa, mukumanengi ndi masuzgu nganyaki. Satana wachitisengi kuti muleki kwanja Yehova kweniso kumuteŵete. (Aefe. 4:14) Mungazomerezanga cha kuti venivi vikuchitikiyeni. Kumbi ndi vinthu wuli vo vingakuwovyani kulutirizga kuja wakugomezgeka kwaku Yehova kweniso kufiska layizgu linu lakuti mumuteŵetiyengi? Mutenere ‘kuyesesa’ kuti muje Mkhristu wakukhwima. (Ahe. 6:1) Kweni kumbi mungachita wuli venivi?
KUMBI MUNGACHITANJI KUTI MUJE MKHRISTU WAKUKHWIMA?
3. Kumbi Akhristu wosi akhumbika kuchitanji pavuli pakubatizika?
3 Pavuli pakubatizika, tosi tikhumbika kugwiriskiya ntchitu ulongozgi wo Wakutumika Paulo wangupereka kwa Akhristu aku Aefeso. Iyu wanguŵachiska kuti aje Akhristu “akukhwima.” (Aefe. 4:13) Venivi ving’anamuwa kuti akhumbikanga ‘kulutirizga kukuwa mwauzimu.’ Paulo wanguyeruzgiya kukuwa mwauzimu ndi mo mwana wakuliya. Apapi atimuyanja ukongwa mwana wawu wabonda kweniso amalika nayu. Kweni iyu waja bonda mpaka muyaya cha. Asani nyengu yajumphapu, iyu ‘waleka kuchita vinthu nge mwana.’ (1 Akori. 13:11) Venivi ndivu so vichitika ndi Akhristu. Pavuli pakubatizika, tikhumbika kulutirizga kukuwa mwauzimu. Tiyeni tikambiskani masachizgu nganyaki ngo ngangatiwovya kuchita venivi.
4. Kumbi ndi jalidu nili lo lingakuwovyani kuti muje akukhwima mwauzimu? Konkhoskani. (Afilipi 1:9)
4 Mumuyanjengi ukongwa Yehova. Yimwi mutimwanja ukongwa Yehova, kweni mungamuyanja kujumpha penapa. Mu nthowa wuli? Wakutumika Paulo wangukamba chinthu chimoza cho chingakuwovyani pa Afilipi 1:9. (Ŵerengani.) Paulo wapempheranga kwaku Yehova kuti chanju cha Akhristu aku Afilipi “chilutirizgengi kukuwa.” Mwaviyo, tingalutirizga kumuyanja ukongwa Yehova. Tingachita venivi asani tiziŵa vinthu “mwauneneska ndipuso kuvwisa vinthu vosi.” Asani tamuziŵa umampha ukongwa Yehova, ndipu timuyanjengi so ukongwa, tiyanjengi mijalidu yaki kweniso vo wachita. Tikhumbisiskengi kumukondwesa ndipu tichitengi cha chinthu chechosi cho chingamuguŵiska. Tifwiyapu kuziŵa khumbu Laki kweniso mo tingalichitiya.
5-6. Kumbi tingachita wuli kuti timuyanjengi ukongwa Yehova? Konkhoskani.
5 Tingamuyanja ukongwa Yehova asani titimuziŵa umampha Mwana waki, yo walongo mwakufikapu mijalidu ya Awisi. (Ahe. 1:3) Kusambira nkhani za mu mabuku nganayi nga Uthenga Wamampha, ndiku kungatiwovya kuti timuziŵi umampha ukongwa Yesu. Asani mulivi chiziŵiliza cha kuŵerenga Bayibolu zuŵa lelosi, mungachita umampha kwambapu sonu. Asani muŵerenga nkhani zakukwaskana ndi Yesu, muŵanaŵaniyengi ukongwa mijalidu yaki. Iyu wenga wakufwatuka ndipuso wayanjanga kunyamuwa ŵana. (Mariko 10:13-16) Yesu wenga walisungu kweniso waubwezi ndipu akusambira ŵaki awopanga cha kumukambiya mo avwiyanga. (Mate. 16:22) Yesu wachitanga venivi chifukwa chakuti wayezganga Awisi akuchanya. Yehova nayu ngwakufwatuka so ukongwa ndipu tingakambiskana nayu mupempheru. Asani tipemphera, tingamupunguliya vosi vo ve mumtima mwidu. Tingachita venivi chifukwa chakuti tisimikiza kuti iyu watiyeruzgengi cha. Iyu watitiyanja kweniso watitiŵanaŵaniya.—1 Petu. 5:7.
6 Yesu wachitiyanga lisungu ŵanthu. Wakutumika Mateyu wangukamba kuti: “Wati wawona chigulu cha ŵanthu, wanguŵalenge lisungu chifukwa ŵenga akulimukalimuka kweniso akujowoleka nge mbereri zambula mliska.” (Mate. 9:36) Kumbi Yehova watuvwa wuli? Yesu wangukamba kuti: “Ada wo ŵe kuchanya akhumba cha kuti chinanga nkhamoza mwa tiŵana iti kanangiki.” (Mate. 18:14) Venivi vakuchiska ukongwa! Asani titimuziŵa umampha Yesu, titamba kumuyanja ukongwa Yehova.
7. Kumbi kucheza ndi Akhristu akukhwima kungakuwovyani wuli?
7 Mungamuyanja so ukongwa Yehova kweniso kulutirizga kukuwa mwauzimu, asani mucheza kweniso kuŵaziŵa umampha abali ndi azichi akukhwima mumpingu winu. Wonani mo akondwe. Yiwu adandawulapu cha ndi vo akusankha kuti ateŵete Yehova. Afumbeni kuti akukonkhoskiyeni vinthu vo vaŵachitikiya pakuteŵete Yehova. Asani mukhumba kuti musankhi vinthu vinyaki vakukhumbika pa umoyu winu, mufumbengi ulongozgi kwaku yiwu. Kumbukani kuti “vinthu vitenda umampha asani pe ŵanthu anandi wo apereka ulongozgi.”—Nthanthi 11:14.
Kumbi mungachita wuli asani kusukulu mwakumana ndi nkhani yakuti vinthu vikuchita kusambuka? (Wonani ndimi 8-9)
8. Kumbi mungachitanji asani mwayamba kukayikiya vo Bayibolu likamba?
8 Vo mungachita kuti muleki kukayika. Nge mo ndimi yachiŵi yakambiya, Satana wayesesengi kukutondekeskani kuti mukuwi mwauzimu. Nthowa yinyaki yo wangachitiya venivi nkhukuchitiskani kuti mukayikiyengi vinthu vinyaki vo Bayibolu lisambiza. Mwakuyeruzgiyapu, panyaki ŵanthu anyaki angachitiska kuti mugomezgengi kuti vinthu vikuchita kusambuka. Pa nyengu yo mwenga mwana panyaki munguŵanaŵaniyaku cha venivi, kweni sonu pakuti mwakuwa mutenere kuti musambizika venivi kusukulu. Vo asambizi ŵinu akamba pa nkhani yakuti vinthu vikuchita kusambuka, vingawoneka nge kuti vauneneska. Kweni yiwu atenere kuti akufufuza cha ukaboni wakuti kwe Mlengi. Kumbukani fundu yo yisanirika pa Nthanthi 18:17 yakuti: “Munthu wakwamba kukonkhoska nkhani wawoneka kuti ndi murunji, mpaka po munyaki waziya ndi kumufumba mafumbu.” Mumalu mwakugomezgiyamu ŵaka bweka vo musambira kusukulu, mukhumbika kusambira mwakuphwere vo Mazu ngaku Chiuta ngakamba pa nkhani yeniyi. Fufuzani mu mabuku ngidu. Kambiskanani ndi abali ndi azichi wo agomezganga kuti vinthu vikuchita kusambuka. Afumbeni kuti akukonkhoskiyeni vo vinguŵachitiska kuti agomezgi kuti kwe Mlengi yo watitiyanja. Kuchita venivi, kungakuwovyani kuti musaniyi ukaboni wakuti kwe Mlengi.
9. Kumbi mwasambiranji pa vo vinguchitikiya Melissa?
9 Mzichi munyaki zina laki Melissa wanguyanduwa ukongwa chifukwa cha kufufuza nkhani yakukwaskana ndi kulengeka kwa vinthu.b Iyu wanguti: “Ku sukulu, asambizi akonkhoska kuti vinthu vikuchita kusambuka mu nthowa yakuti ŵanthu agomezgengi kuti vauneneska nadi. Pakwamba ndachitanga mantha kufufuza chifukwa ndawopanga kuti panyaki ndisaniyengi kuti vinthu vikuchita kusambuka nadi. Kweni ndinguŵanaŵana kuti Yehova wakhumba cha kuti timuteŵetiyengi mwachibulumutiya. Mwaviyo, ndingwamba kufufufuza. Ndinguŵerenga buku lakuti, Is There a Creator Who Cares About You? kweniso kabuku kakuti, Kumbi Vamoyu Vikujaku Waka Vija? ndi kakuti Mo Umoyu Ukwambiya—Mafumbu 5 Ngo Titenere Kujifumba. Venivi ndivu ndakhumbikanga nadi kuchita. Ndiwona kuti mphanyi ndinguchita venivi pakwamba.”
10-11. Kumbi ndi vinthu wuli vo vingakuwovyani kuti mukhwechi kuchita ureŵi? (1 Atesalonika 4:3, 4)
10 Mukanengi nkharu ziheni. Pa nyengu ya unyamata khumbu lakugonana lituŵa lanthazi ukongwa ndipu ŵanthu anyaki angakuchichizgani kuti muchiti ureŵi. Venivi ndivu Satana wakhumba kuti muchitengi. Kumbi ndi vinthu wuli vo vingakuwovyani kuti mukhwechi venivi? (Ŵerengani 1 Atesalonika 4:3, 4.) Asani mupemphera, mumukonkhoskiyengi Yehova mo muvwiya. Ndipu mumupemphengi kuti wakuwovyeni kuja wakukho. (Mate. 6:13) Kumbukani kuti Yehova wakhumba kukuwovyani, kukuyeruzgani cha. (Salimo 103:13, 14) Mazu ngaku Chiuta nangu ngangakuwovyani. Melissa yo tamuzumbuwapu kali, wangusuzgika kulimbana ndi maŵanaŵanu ngaheni. Iyu wangukamba kuti: “Kusambira Bayibolu zuŵa lelosi ndiku kungundiwovya kuti ndileki kuthera. Vingundikumbusa kuti nde waku Yehova ndipu ndikhumbikiya iyu.”—Salimo 119:9.
11 Mungalimbananga nangu mwija cha masuzgu. Kambiskanani ndi apapi ŵinu vo vitikusuzgani. Ntchipusu cha kukambiya apapi ŵinu nkhani zenizi, kweni kuchita venivi nkhwakukhumbika ukongwa. Melissa wangukamba kuti: “Ndingupemphera kuti ndije ndi chiganga ndipu pavuli paki ndingukambiya ada suzgu yangu. Ndati ndaŵakambiya ndinguvwa umampha ukongwa. Ndinguziŵa kuti Yehova wakondwa nani.”
12. Kumbi mungachita wuli kuti musankhengi umampha vinthu?
12 Mulongozgekengi ndi fundu za mu Bayibolu. Muchikuwa, apapi ŵinu angakuzomerezani kusankha mwija vinthu vinyaki. Kweni muziŵa vinthu vinandi cha. Kumbi mungakhwecha wuli vinthu vo vingananga ubwezi winu ndi Yehova? (Nthanthi 22:3) Mzichi munyaki zina laki Kari, wakonkhoska vinthu vo vingumuwovya kuti wasankhengi umampha vinthu. Iyu wanguziŵa kuti Akhristu akukhwima akhumbika kulongozgeka ndi marangu cha pa chechosi. Iyu wanguti: “Ndakhumbikanga kuziŵa fundu za mu Bayibolu mumalu mwakulondo ŵaka marangu.” Pa nyengu yo muŵerenga Bayibolu, mujifumbengi kuti: ‘Kumbi maŵanaŵanu ngaku Yehova ngakuti wuli pa nkhani iyi? Kumbi ye ndi fundu zo zingandiwovya kuchita cho ntchamampha? Asani ndi viyo, kumbi ndingayanduwa wuli asani ndingazigwiriskiya ntchitu?’ (Salimo 19:7; Yesa. 48:17, 18) Asani muŵerenga Bayibolu ndipuso kulunguruka fundu zaki, vingakusuzgani cha kusankha vinthu vo vikondwesa Yehova. Muchilutirizga kukuwa mwauzimu, muwonengi kuti mukhumbika dangu pa chechosi cha chifukwa chakuti muziŵa maŵanaŵanu ngaku Yehova.
Kumbi mzichi wachisungwana wangusankha mabwezi nga mtundu wuli? (Wonani ndimi 13)
13. Kumbi mabwezi ngamampha ngangakuwovyani wuli? (Nthanthi 13:20)
13 Musankhengi mabwezi ngo ngatanja Yehova. Nge mo takambiya mu ndimi 7, mabwezi ngo mungasankha ngangakuwovyani kuja Mkhristu wakukhwima pamwenga cha. (Ŵerengani Nthanthi 13:20.) Mzichi munyaki zina laki Sara, wanguleka kukondwa. Pavuli paki, chinthu chinyaki chinguchitika cho chingumuwovya kuti wayambi so kukondwa. Sara wangukamba kuti: “Ndingusaniya mabwezi ngamampha pa nyengu yakwenere. Ini ndi mzichi munyaki wachisungwana, tanozgekiyanga limoza sambiru la Chigongwi cha Mlinda sabata yeyosi. Mubwezi wangu munyaki wangundiwovya kuti ndiyambi kumukapu pa maunganu. Chifukwa cha kuwovyeka ndi mabwezi ngangu, ndingwamba kusambira pakundija kweniso kupemphera ndi mtima wosi. Ndingwamba kuja pa ubwezi wakukho ndi Yehova ndipu ndingwamba so kukondwa.”
14. Kumbi John wangusaniya wuli mabwezi ngamampha?
14 Kumbi mungachita wuli kuti musaniyi mabwezi ngo ngangakuwovyani kuchita vinthu vamampha? John yo sonu wateŵete nge mura wangukamba kuti: “Ndeche mwana, ŵanthu wo ndapharazganga nawu limoza anguja mabwezi ngangu ngamampha. Yiwu ŵenga aphamphu ndipu angundiwovya kuwona kuti uteŵeti ngwakukondwesa ukongwa. Ndingwamba kuja ndi chilatu chakuchita upayiniya wa nyengu zosi. Ndinguziŵa so kuti ndengavi mabwezi nganandi ngamampha, chifukwa chakuti ndasankhanga ŵanthu a msinkhu wangu pe kuti ajengi mabwezi ngangu. Pavuli paki ndati ndayamba kuteŵete pa Beteli, ndingusaniya so mabwezi ngamampha. Chakuwoniyapu chawu chingundiwovya kuti ndisankhengi umampha vakusangaluska ndipu venivi vingundiwovya kuja pa ubwezi wakukho ndi Yehova.”
15. Kumbi Paulo wangumutcheŵesanji Timote pa nkhani ya mabwezi? (2 Timote 2:20-22)
15 Kumbi mungachita wuli asani mwaziŵa kuti munthu munyaki yo mucheza nayu mumpingu we ndi nkharu yiheni? Paulo wanguziŵa kuti ŵanthu anyaki mumpingu aŵanaŵananga pamwenga kuchita vinthu nge Akhristu cha. Mwaviyo, wangukambiya Timote kuti waŵakhwechengi. (Ŵerengani 2 Timote 2:20-22.) Ubwezi widu ndi Yehova ngwakuzirwa. Tafwiyapu kuti tije pa ubwezi wakukho ndi Yehova, mwaviyo tikhumbika cha kuja ndi mabwezi ngo ngangananga ubwezi wenuwu.—Salimo 26:4.
KUMBI KUJIŴIKIYA VILATU KUNGAKUWOVYANI WULI KUTI MULUTIRIZGI KUJA MKHRISTU WAKUKHWIMA?
16. Kumbi mukhumbika kujiŵikiya vilatu wuli?
16 Mujiŵikiyengi vilatu vo vingakuwovyani. Musankhengi vilatu vo vingakuwovyani kuja ndi chivwanu chakukho kweniso vo vingachitiska kuti mulutirizgi kuja Mkhristu wakukhwima. (Aefe. 3:16) Mwakuyeruzgiyapu, mungasankha kuti musambirengi kweniso kuŵerenga Bayibolu kaŵikaŵi. (Salimo 1:2, 3) Pamwenga mungayamba kupemphera kaŵikaŵi kweniso ndi mtima wosi. Ndipuso panyaki mungakhumbika kuphwere ukongwa ndi vakusangaluska vo musankha kweniso mo mugwiriskiya ntchitu nyengu yinu. (Aefe. 5:15, 16) Asani Yehova wawona kuti muyesesa kuti mukuwi mwauzimu, wakondwengi.
Kumbi mzichi wachisungwana wangujiŵikiya chilatu wuli? (Wonani ndimi 17)
17. Kumbi mungayanduwa wuli asani mutovya ŵanthu anyaki?
17 Mungaja Mkhristu wakukhwima asani mutovya ŵanthu anyaki. Yesu wangukamba kuti: “Kupaska kuchitiska kuti munthu wakondwengi ukongwa kuluska kulonde.” (Machi. 20:35) Muyanduwengi ukongwa asani mugwiriskiyengi ntchitu nyengu yinu kweniso nthazi zinu kovya ŵanthu anyaki. Mwakuyeruzgiyapu, mungajiŵikiya chilatu chakuti muwovyengi akukota kweniso wo atama mumpingu winu. Panyaki mungaŵawovya kuchaguliya vinthu pamwenga kuŵawovya mo angagwiriskiya ntchitu vipangizu va mazuŵa nganu. Asani ndimwi mubali, jiŵikiyeni chilatu chakuja mteŵeti wakovya kuti muwovyengi abali ndi azichi winu. (Afi. 2:4) Mulongo so kuti mutanja ŵanthu wo mbakaboni cha asani mutiŵapharazgiya uthenga wamampha wa Ufumu. (Mate. 9:36, 37) Asani mungafiska, jiŵikiyeni chilatu chakuti muchiteku upayiniya wa nyengu zosi pamwenga uteŵeti unyaki wapade.
18. Kumbi kusazgiyaku uteŵeti winu kungakuwovyani wuli kuti muje pa ubwezi wakukho ndi Yehova?
18 Kusazgiyaku uteŵeti winu, kungachitiska kuti muluti panthazi mwauzimu. Kuchita upayiniya wa nyengu zosi, kungajula khomu lakuti mukasere Sukulu ya Apharazgi a Ufumu, kuchiteŵete pa Beteli pamwenga kugwiraku ntchitu zakuzenga mugulu laku Yehova. Mpayiniya wachinyamata zina laki Kaitlyn wangukamba kuti: “Kumaliya nyengu yinandi mu uteŵeti limoza ndi abali ndipuso azichi akukhwima mwauzimu, kungundiwovya ukongwa kuti ndije pa ubwezi wakukho ndi Yehova ndati ndabatizika. Chakuwoniyapu chawu chingundiwovya kuti ndisambirengi ukongwa Bayibolu kweniso kusazgiyaku lusu langu lakusambiza.”
19. Kumbi mutumbikikengi wuli asani mulutirizgengi kukuwa mwauzimu?
19 Asani mulutirizga kukuwa mwauzimu, mutumbikikengi ukongwa. Nthazi zinu muzigwiriskiyengi ntchitu pa vinthu vambula kovya cha. (1 Yoha. 2:17) Mukhwechengi masuzgu ngo mungakumana nangu chifukwa chakusankha uheni. Mumalu mwaki, vinthu vikuyendiyeningi umampha kweniso mukondwengi. (Nthanthi 16:3) Chakuwoniyapu chinu chamampha, chichiskengi abali ndi azichi winu wosi mumpingu. (1 Timo. 4:12) Ndipu chakuzirwa ukongwa, muŵengi ndi chimangu ndipuso mukhorwengi, vinthu vo munthu wasaniya asani wakondwesa Yehova kweniso kuja nayu pa ubwezi wakukho.—Nthanthi 23:15, 16.
SUMU 88 Ndiziŵiseni Nthowa Zinu
a Ateŵeti aku Yehova wosi akondwa asani achinyamata abatizika. Kweni ŵanthu wo abatizika sonu akhumbika kulutirizga kuja akukhwima mwauzimu. Kuti weyosi wayanduwi mumpingu, nkhani iyi yikonkhoskengi nthowa zo zingawovya ŵanthu wo abatizika sonu kuti alutirizgi kuja akukhwima mwauzimu.
b Mazina nganyaki ngasinthika.