19. Kumbi Yehova wangulayizganji pa nkhani ya kukoliyana?

¹⁹ LAYIZGU LACHINKHONDI. Ŵanthu wo asopa Yehova ajengi mwakukoliyana. Ŵanthu wo asopanga Chiuta mwakugomezgeka atenere kuti aguŵanga ukongwa chifukwa chakuwona kuti ŵanthu aku Chiuta akoliyananga cha ŵechendaluti ku ukapolu. Chifukwa chakulandizgika ndi achimi aboza kweniso aliska achinyengu, ŵanthu angugarukiya achimi akugomezgeka wo amiyanga Yehova. Ŵanthu ŵenaŵa angupanga so timagulu tampatuku. Mwaviyo, chinthu chakukondwesa ukongwa pa kuweziyapu kusopa kwauneneska lenga layizgu lo Chiuta wangupereka kuziya mwaku Ezekiyeli lakuti: “Ndazakuŵapaska mtima umoza, ndipu ndazamuŵika mzimu wufya mwaku yiwu.” (Ezeki. 11:19) Asani Ayuda wo azamuwere kucharu chawu amulutirizga kuja mwachimangu ndi Yehova Chiuta kweniso Ayuda anyawu, palivi murwani yo wakuŵathereska. Vakuchita vawu wosi pamoza nge mtundu, vamuchitiska kuti Yehova wakankhuskiki mumalu mwakuti wanyozekengi kweniso kuyuyulika.

20, 21. Kumbi malayizgu ngaku Chiuta nganguŵafiskikiya wuli Ayuda wo angutuwa ku ukapolu?

²⁰ Kumbi malayizgu ngankhondi ngenanga nganguŵafiskikiya Ayuda wo angutuwa ku ukapolu? Kumbukani mazu ngo Yoswa wangulemba mu nyengu yakali. Iyu wanguti: “Palivi mazu chinanga ngamoza pa malayizgu ngosi ngamampha ngo Yehova Chiuta winu wangukulayizgani, ngo ngaleka kufiskika. Ngosi ngafiskika paku yimwi, ndipu palivi chinanga ndi mazu ngamoza ngo ngatondeka.” (Yoswa 23:14) Yehova wangufiska malayizgu ngaki mu nyengu yaku Yoswa. Mwakuyanana ŵaka, iyu wangufiska so malayizgu ngaki pa nyengu yo Ayuda anguwere kucharu chawu kutuwa ku ukapolu.

²¹ Ayuda anguleka kusopa angoza kweniso kuchita vinthu vinyaki vakuseruska vakukwaskana ndi kusopa kwaboza vo vinguŵachitiska kuti aje kutali ndi Yehova. Chinanga kuti vawonekanga kuti vingachitika cha, Ayisirayeli anguwere kucharu chawu, angwamba kulima kweniso kukondwa ndi umoyu. Chimoza mwa vinthu vakwamba vo anguchita, chenga kuweziyapu so guŵa la sembi laku Yehova ku Yerusalemu ndi kuperekiyapu sembi zakuzomerezeka. (Ezara 3:2-6) Yehova wanguŵapaska aliska amampha ukongwa. Mwakuyeruzgiyapu, wanguŵapaska wasembi ndipuso mlembi wakugomezgeka Ezara, nduna Nehemiya ndi Zerubabeli, Yoswa yo wenga Wasembi Mura kweniso Hagayi, Zekariya ndi Malaki wo ŵenga achimi achiganga. Asani Ayuda wo anguweku ku ukapolu alutirizga kuvwiya ulongozgi waku Yehova, ajanga mwakukoliyana ndipu venivi ŵenga ŵechendaviwonepu kwa nyengu yitali ukongwa.—Yesa. 61:1-4; ŵerengani Yeremiya 3:15.

22. Kumbi tiziŵa wuli kuti kufiskika kwakwamba kwa mauchimi ngenanga kwenga ŵaka chithuzi cha chinthu chinyaki chikulu cho chatingi chichitikengi?

²² Tikayika cha kuti Ayuda anguchiskika ukongwa chifukwa cha kufiskika kwa malayizgu ngenanga ngakukwaskana ndi kuweziyapu

Mauchimi nga mu Bayibolu kweniso vinthu vo vinguchitika, vipereka ukaboni wambula kususkika wakuti Yesu wangwamba kulamuliya nge Fumu kuchanya mu 1914. Ndipu venivi vingulongo kuti mazuŵa ngakumaliya nga charu chaku Satana ngayamba. Kumbi Yesu wanguchitanji wati waja Fumu? Kumbi iyu wangufwatuwa ateŵeti ŵaki pacharu chapasi mu ukapolu wa Babiloni Mukulu pa nyengu yeniyo? Kumbi iyu wangwamba kugwira ntchitu yakuvuna ndipuso wangusankha “kapolu wakugomezgeka ndi wazeru” mu chaka chenichi cha 1914?—Mate. 24:45.

Ndimu venge cha! Kumbukani kuti wakutumika Peturo wangukambirika kulemba kuti cheruzgu chazamukwambiya “panyumba yaku Chiuta.” (1 Petu. 4:17) Mwakuyanana ŵaka, mchimi Malaki nayu wangukambiya limu kuti Yehova wazamukuza kunyumba Yaki yakusopiyamu limoza ndi “muthenga wa phanganu” yo ndi Mwana waku Chiuta. (Mala. 3:1-5) Nyengu yeniyi yatingi yijengi nyengu yakuyengetuwa kweniso kuyesa. Kumbi vo vinguchitika vikoliyana ndi mauchimi ngenanga?

Hinya! Kutuwa mu 1914 kufika kukwamba kwa 1919 Akaboni aku Yehova wo pa nyengu yeniyi aziŵikanga kuti Akusambira Bayibolu, anguyeseka kweniso anguyengetulika. Mu 1914, ŵanthu anandi aku Chiuta anguguŵa ŵati awona kuti umaliru wa charu ichi waza cha nge mo yiwu alindizgiyanga. Mu 1916, yiwu anguguŵa so ukongwa Charles T. Russell, yo waŵalongozganga wati wafwa. Ŵanthu anyaki wo amuyanjanga ukongwa Mubali Russell, amususkanga ukongwa Joseph F. Rutherford, yo wangusere mumalu mwaku Russell. Mu gulu mungubuka mphindanu ndipu linguja kamanavi kugaŵikana mu 1917. Pavuli paki, mu 1918, Mubali Rutherford ndi abali anyaki 7 wo wateŵetiyanga nawu limoza, angumbika mulandu waboza ndipu anguŵikika mujeri. Viwoneke limu kuti venivi vinguchitika chifukwa cha fuzi ya alongozgi avisopa. Likulu lidu ku Brooklyn lingujalika. Vakuchitika ivi vilongore limu kuti ŵanthu aku Chiuta ndipu ŵechendafwatuliki mu Babiloni Mukulu!

Nanga ndi vinthu wuli vo vinguchitika mu 1919? Vinthu vingusintha liŵi ukongwa! Kukwamba kwa chaka chenichi, Rutherford ndi anyaki angutuzgika mujeri. Yiwu angwamba so kugwira ntchitu nyengu yeniyo! Mwaliŵiliŵi, yiwu angunozga unganu ukulu kweniso angunozga kuti ayambi kutuzga magazini yasonu ya mutu wakuti The Golden Age, (mazuŵa nganu yiziŵika kuti Jani Masu!). Magazini yeniyi yenga yakupharazgiya. Kweniso mu mpingu wewosi angusankha mura kuti walongozgengi pa ntchitu yakupharazga. Mu chaka chenichi, angwamba kutuzga kabuku ka Bulletin (mazuŵa nganu kaziŵika kuti Kabuku ka Unganu wa Umoyu Widu Wachikhristu Ndipuso Uteŵeti) kuti kawovyengi apharazgi kuziŵa mo angapharazgiya.

Ntchifukwa wuli vinthu vingusintha viyo? Viwoneke limu kuti yapa Khristu wangufwatuwa ŵanthu ŵaki mu ukapolu wa Babiloni Mukulu. Kweniso iyu wangusankha kapolu waki wakugomezgeka ndi wazeru. Ntchitu yakuvuna yingwamba. Kutuliya chaka chenichi cha 1919, ntchitu yeniyi yaluta panthazi ukongwa.