Ndziya nyo kuhe monyo wa Valongo va si mu tigo Jehovha

JESU KRISTO a ganede gu khuye: “Gimbiya gaya ga valongo vago u ya va embeya satshavbo esi Jehovha a gu giredego ni wuhindzi a gu yeyedzidego.” Ga tepo yoyo, Jesu a di romo Gadara bambe ga yiphwa ya Galileya, na gu ganeya ni mwama moyo a nga ba a vbweta gu khala mupizane waye. Malito ya Jesu ma di gu yeyedza gu uye a di gu mati makhalelo ya vathu — khu gu suva gu bhuleya valongo maningano khu mahungu nya maphya nya lisima. —  Marko 5:19.

Makhalelo yoyo hi ngu tala gu ma wona muhuno gambe, ambari olu ma wonegago ngudzu ga gipandre nyo khaguri guvbindra ga gimbe. Gu tala nya dzitepo, muthu nyo khaguri a gu pheya gu thumeya Nungungulu nya lisine, Jehovha, a gu vbweta gu bhuleya valongo vaye maningano khu gukhodwa gwaye nya guphya. Ganiolu, hi yede gu si gira kharini? Hi nga gira kharini gasi hi kuha monyo wa valongo va gu na ni wumbe wukhongeyi — mwendro va si khodwigo? Bhibhiliya yi na ni wusingalagadzi wu phasago.

“HI MU MANE MESIYA”

Ga lizana myaga nyo pheye, Andreya khuye nyo pheye gu tugula gu Jesu a diri Mesiya. Khu mani muthu nyo pheye a nga dzegeya gu mu embeya mahungu yaya? “Uye [Andreya] a di pheya khu gu mana ndriyaye Simoni a mu embeya, khuye: “Hi manide Mesiya” (la gu vbindrugedzedwa li thulago khilo: Kristo).” Andreya a di yisa ndriyaye Pedro ga Jesu, gasi a mu ninga lithomo nya gu khale mupizane wa Jesu. — Johane 1:35-42.

Na gu vbindride 6 myaga, Pedro na nga gu khala Jope, a di embedwa gu a di yede gu khuga a hongola Sezareya gasi guya ganeya ni Korineliyo Muthangeyi nya libuthu. Khu mani a nga ba ari iyoyo tepo Pedro a nga vboha? “Korineliyo a di virede [Pedro ni ava a nga ba a endra navo], nigu a di gu tshanganiside valongo vaye ni dzipari dzaye nya dzikhongolo.” Khu ndziya yoyo, Korineliyo a di ninga lithomo valongo vaye nya gu va engiseya esi Pedro a nga ba a ganeya ni gu va dzi gireya makungo guya khesi va si pwidego. — Mithumo 10:22-33.

Ginani hi gi hevbulago ga edzi Pedro ni Korineliyo va pharidego khidzo valongo vawe?

Wona gu vavavili kha va khala khu mawogo, adzina saye va pimisa gu khavo valongo vawe va na liti lisine khu vabune. Andreya a di yisa Pedro ga Jesu khu abune, Korineliyo a di gira satshavbo a nga si kodza gasi a tshanganisa valongo vaye gasi va ta engiseya esi Pedro a nga ba a vbweta gu ganeya. Ganiolu, Andreya ni Korineliyo kha va gurumedza valongo vawe ambari gu va gira va khala vapizane va Jesu na va si dzini. Ina gyomo u gi hevbulago ga mahungu yaya? Hi na ba hi gira gwadi ha gu landra esi avo va si giridego. Adzina saye hi ngu ganeya khu lisine ni valongo vathu mwendro gu va ninga lithomo gasi avo vapwa lisine li gomogo omu nya Bhibhiliya ni gu tshangana ni vandriyathu nya Makristo. Ganiolu, ethu hi ngu ninga githawo gutshulega gwawe nya gu dzi hatheye nigu kha hi va gurumedzi gu gira silo na va si dzini. Gasi gu yeyedza edzi hi nga phasago khidzo valongo vathu, dundrugeya khu giyeyedzo gya Jurgen ni Petra, a gu patwa wa Alemanha.

Petra a di hevbula Bhibhiliya ni Dzifakazi dza Jehovha nigu a di bhabhatiswa. Mwama waye, Jurgen, a diri muthangeyi nya masotshwa. Gupheyani, uye kha si tsakeya esi mwangadzi waye a si hungidego. Ganiolu, khu gu gimbiya nya tepo, a di pwisisa gu Dzifakazi dza Jehovha dza gu tshumayela lisine nya Bhibhiliya. Jurgen anuye a di dzi hendzeledza ga Jehovha nigu muhuno o thuma nga lidhota libandlani. Wusingalagadzi muni a ningago muhuno maningano khu gu kuha monyo nya nongo nyo khaguri a gu na ni gukhodwa nya gu hambane ni ogu gwathu?

Jurgen wari khuye: “Hi nga gurumedzi gu bhula ambari gu gireya ligwaha valongo vathu khu mahungu nya bhibhiliya. Isoso si na va gira va simama gu bangisa monyo wawe. Si na ba siri tshukwana gu va bhuleya khu lisine vbadugwana-vbadugwana khu ndziya nya yadi hi si garali. Nigu gambe, gwadi gu tshanganisa valongo vathu ni vandriyathu va gu na ni tanga nya gu fane ni ava va golago silo nya gu fane ni esi valongo vathu va si golago. Isoso si nga phasa khu lisine.”

Mupostoli Pedro ni valongo va Korineliyo va di dzegeya gu gira gilogyo tepo va ngapwa mahungu nya Bhibhiliya. Vambe ga lizana myaga nya gupheye va ngapwa lisine va dzegide tepo nya gu laphe gasi gu hunga esi va nga ba va yede gu gira.

HI NGA KHETHU GINANI KHU VANDRIYE VA JESU?

Ndrani ga thumo wa Jesu wa ma guagani, vambe valongo vaye va yeyedzide gukhodwa gwaye. Khu giyeyedzo, so wonegisa gu khatsi Mupostoli Pedro ni Johane va diri dziprimo dza Jesu kholu mamayi wawe Salome, a diri tiya wa Jesu. Uye adzina a diri moyo nya “vanyamayi nya vangi va nga ba va phasedzeya [Jesu ni vapizane vaye] khu gu thumisa dzithomba dzawe.” — Luka 8:1-3.

Ambari ulolo, khandri vatshavbo valongo va Jesu va nga dzegeya gu yeyedza gukhodwa gwaye. Khu giyeyedzo, ga litshigu nyo khaguri na gu vbindride mwaga Jesu na bhabhatisidwe, vathu nya vangi va di tshangana ga ndraga ya yamweyo gasi gu engiseya Jesu na gu hevbudza. “Ganiolu, tepo valongo vaye va ngapwa esi si nga ba si girega, va di khuga va mu landra, kholu va di gu khavo: “Handrugide.”Hwane nya tepo nyo khaguri, tepo vandriye va Jesu va nga mu wudzisa maningano khu makungo nya liendro laye, Jesu kha va hlamula khu gu kongoma. Khu ginani? Kholu “vandriyaye va di si khodwi gwaye.” — Marko 3:21; Johane 7:5.

Ha gu hevbula ginani ga ndziya eyi Jesu a pharidego khiyo valongo vaye? Uye kha goroga tepo valongo nyo khaguri va nga ganeya gu khavo handrugide. Ambari hwane nya gufe ni gu wuga gwaye Jesu a di simama gu tiyisa valongo vaye, khu gu a dzi wonegisa ga Jakobe, ni gu isoso si phaside Jakobe ni vambe vandriyaye gu tiyisega gu uye a diri Mesiya khu lisine. Khu kharato, va diri gumogo ni vambe vapostoli nyumbani nyo khaguri eyi Jerusalema nigu iyoyo va di hakha liphuvbo nya guage. Na gu vbindride tepo nyo khaguri, Jakobe a di manana ni Judha, a gu mumbe ndriye wa Jesu, va di mana malungelo nya yadi. — Mithumo 1:12-14; 2:1-4; 1 Vakorinto 15:7

VATHU NYO KHAGURI VA GU VBWETA TEPO NYA YINGI

Gufana ni lizana myaga nyo pheye, valongo nyo khaguri muhuno va ngu dzega tepo nya yingi gasi gu pheya gu gimbiya ndziyani yi yisago womini. Wona giyeyedzo gya Roswitha, oyu a nga ba a lumba tshetshe nya katolika khu guvbisega, tepo mwama waye a nga bhabhatiswa kha nga Fakazi ya Jehovha khu 1978, Roswitha gupheyani a di ganedza mwama waye. Ganiolu, na guvbindride myaga nyo khaguri, a di pheya gu mba mu ganedza a bwe a si wona gu khuye Dzifakazi dza Jehovha dzi di gu hevbudza lisine. Khu 2003 a di bhabhatiswa. Ginani gi mu phasidego guvbindrugedza? Vbavbandzi nya gu goroge kholu mwangadzi waye a nga ba a mu ganedza, uye a di ninga lithomo Roswitha gasi a vbindrugedza mapimiselo yaye, khu wevbini wusingalagadzi a hi ningago muhuno? “Gu laphisa monyo dzitepo nya dzingi hi si garali, gu ngu ninga mihandru nya yadi.”

Monika a bhabhatisidwe khu 1974, nigu sanana saye si di khala Dzifakazi dza Jehovha hwane nya gu ba gu vbindride 10 myaga. Ambari olu Hans mwama waye, a si wugeyigo gukhodwa gwaye, uye a di bhabhatiswa khu 2006. Ha gu khedza hwane, wusingalagadzi muni ndranga yeyi yi hi ningago? “Simama na wu tumbegide ga Jehovha u nga digi gukhodwa gwago gufa.” Avo tepo yatshavbo va di gu tiyisegisa Hans gu va ngu mu haladza. Vbavbandzi nya isoso, avo gima kha va vbeledwa khu gutumba nya gu khu mahegiso Hans a di hadzi dzumeya lisine ni gu dzumeya esi avo va nga ba va si khodwa.

VA TIYISWA KHU MATI NYA LISINE

Ga tepo nyo khaguri, Jesu a di tshamuseya mahungu nya lisine kha nga mati ma ningago womi nya gupindruge. (Johane 4:13, 14) Ethu ha gu vbweta gu valongo vathu va tiyiswa khu mati nya guage ni gu dzidziya nya lisine. Khu lisine, kha hi vbweti gu va gurumedza gu seya mati khu givbiredza gasi va “samwa”. Gani va na tshima lidora mwendro va na samwa so guya khedzi ethu hi va tshamuseyago khidzo maningano khu gukhodwa gwathu. Bhibhiliya yari khiyo: “Muthu nya gululame a gu phela khu gu pimisa, khavbo a ningago phindrulo” nigu “Muthu nya mapimo a gu ganela khu wugengeli, magana yaye ma gu tulela vathu va khodwa.” Hi nga wu thumisa kharini wusingalagadzi wowo? — Mavingu 15:28; 16:23.

Mwangadzi adzina a ngu suva gu tshamuseya esi a si khodwago ga mwama waye. Uye ‘a gu pimisa na si gu ganeyi,’ a na hatha malito nya yadi a bwe a si ma ganeyi khu makolo. Uye kha yeli gu gira gu khatsi o dzi wona nari khongolo mwendro na lulamide guvbindra mwama waye. Malito a ma pimisidego gwadi ma na tangadzisa mwama waye ni gu andrisa gurula ndrangani. Khu yevbini tepo mwama wago a rudego gasi si vbevbuga gu pheya mabhulo? A ngu gola gu bhula mwendro gu leri? A gu gola silo si yelanago ni siyensiya, politika, mwendro mihagano nya gu tiyise mili? U nga kuha kharini monyo waye gasi a vega gupima ga esi Bhibhiliya yi si ganeyago na wu gu yeyedza githawo khu gu dzipwa gwaye ni mawonelo yaye? Gu dundrugeya khu mahungu yaya si na gu phasa gu ganeya ni gu gira silo khu wugengeyi.

Gasi gu kuha monyo wa valongo vathu, kha si eneyi gu va tshamuseya basi maningano khu gukhodwa gwathu vbadugwana-vbadugwana. Esi hi ganeyago si yede gu yelana ni mavbanyelo nya yadi.

MAVBANYELO NYA YADI

Jurgen a khumbugidwego gupheyani o ganeya esi: “U nga digi gu vbanya khesi u si hevbulago omu nya Bhibhiliya tshigu ni tshigu. Iyoyo ndziya nya yadi nya gu nongo wago a dzi wudzisa silo nyo khaguri khu gu wona mavbanyelo yago, ambari na si dzumeleyi mavbanyelo yago.” Hans, a bhabhatisidwego ga 30 myaga hwane nya gu ba mwangadzi waye na bhabhatisidwe a gu seketeya malito yaya khu gu ganeya gu khuye: ““Si na ni lisima gu manega ni mavbanyelo nya yadi nya wukristo.” Valongo vathu va yede gu wona gu khavo gukhodwa gwathu gu ngu hi hambanisa ni vambe vathu khu silo nya sadi na siri khu silo nya gu vivbe mwendro nya mba tsakisa.

Mupostoli Pedro a ningide wusingalagadzi nya lisima ga vanyamayi va gu na ni vama va si khodwigo, khuye: “Dzi vegeni vbavbatshi ga vama vanu gasi abari gu vama vanu kha va engisi lito va ndrindrwa khu mavbanyelo yanu, si si lombi gu va embeya gilo, kholu va na ba va wonide mavbanyelo yanu nya yadi ni githawo gyanu nya gikhongolo. Mu nga dzi mburiseyi khu vbavbandze basi, khu gu luga mindzudzu, ni gu ambala dzioru ni sombo nyo dhure, ganiolu mburiseyani gambe muthu wanu, a gu edzi mu gu idzo khu monyoni, mu khala vathu nyo rule mu bwe mu dzi vbevbugisa a gu gudzimburisa gu si wonegigo ogu gu gu ga lisima ngudzu ga Nungungulu.” — 1 Pedro 3:1-4.

Pedro a yeyedzide gu makhalelo nya yadi ya mwangadzi ma nga phasa mwama waye gu hevbula lisine. Na gu phaswa khu lowo wowu, ndriyathu moyo nya nyamayi nya gu pwani khu Christa a di gu dzi garadzeya gu kuha monyo wa mwama waye khu mavbanyelo yaye gu khugeya a bhabhatiswa khu 1972. Ambari olu mwama waye a nga ba a hevbude ni Dzifakazi ga tepo nyo khaguri uye a di si dzumeleyani ni lisine. Ganiolu, uye a ngu hongola mitshanganoni nyo khaguri nya wukristo nigu a na ni wupari nyo tiye ni vandriyathu. Avo, va ngu ninga githawo esi uye a si hathidego. Christa a dzi garadzide kharini gasi a kuha monyo wa mwama waye?

“Tepo yatshavbo nyi dzi emisede gu engisa Jehovha. Ga tepo yayimweyo, nyo dzigaradzeya gu phasa mwama wangu ‘nya mba thumisa malito’ ganiolu, khu mavbanyelo yangu nya yadi. Ga ba guri mwalo gilo gi fanyago matshina nya milayo nya Bhibhiliya, nyo gira satshavbo nyi si kodzago gasi nyi dzi pwananisa ni esi uye a si golago. Nigu gasi gu ganeya lisine eni nyi ngu ninga githawo esi uye a si hathidego ni esi uye a si golago nigu satshavbo nyo si ningeya mandzani ga Jehovha.

Giyeyedzo ga Christa gya gu yeyedza lisima nya gu dzi vbevbugise. Uye a di simama gu gira mithumo nya liphuvbo, si patago gu wona mitshangano semana ni semana nigu patega thumoni nya gu tshumayele. Ganiolu, uye a gu yeyedza gu pwisisa khu gu dzumeya gu yeyedza lihaladzo mwama waye, gu mu khathaleya ni gu dzi ninga tepo nya gu khale gumogo. Gu khala vathu nya gu vbevbuge ni gu pwisisa si na ni lisima kholu hi na si kodza guvbanyisana ni valongo vathu va si khodwigo. Bhibhiliya yari khiyo: “Satshavbo si dongisedwe gikhati gyaye”, isoso sa gu pata ni tepo hi yi vbedzago ni valongo vathu, ngudzu-ngudzu mwama mwendro mwangadzi a gu mwalo gukhodwa nya gufane ni ogu gwathu. Tepo hi yi vbedzago na hiri hatshavbo yi na hi phasa gasi hi manega ni mabhulo nya yadi. Matshango yaya ma hi phaside gu wona gu gubhudzisana nya gwadi gu ngu gira gu hi si dzipwi honga, mwendro gu pweyana lidiwo.   — Muhevbudzi 3:1.

U NGA VBELEDWI KHU GUTUMBA

Holger, oyu papayi waye a nga bhabhatiswa 20 myaga hwane nya gu ba ndranga yaye yi bhabhatisidwe, wari khuye: “Si na ni lisima gu yeyedza gu hi ngu haladza valongo vathu nigu va gombeleya.” Christa a gu engedza gambe khuye ‘uye kha na nga tshuka a vbeledwa khu gutumba nya gu mwama waye a na ema ni Jehovha khu mahegiso a dzumeya lisine.’ Tepo hi dundrugeyago khu valongo vathu va gu mwalo gukhodwa nya gufane ni ogu gwathu, hi yede gu va wona khu ndziya nya yadi, hi si vbeledwi khu gutumba.

Makungo yathu gu simama ni wupari nyo tiye ni valongo vathu, hi va ninga lithomo nya gu hevbuli lisine ni gu va kuha monyo wawe khu mahungu nya bhibhiliya. Nigu gima kha hi yeli gu divala gu ganeya “khu gurula ni githawo nya gikhongolo.” — 1 Pedro 3:15.