MATIMO NYA GUVBANYA
Jehovha kategiside gudzigaradza gwangu thumoni waye
Gu diri mwaga nya 1939. Hi di wuga ni vbakari nya wutshigu hi gimbidzisa movha tanga nya ora ni guvbindra hi hongola gidhoropanani gya Joplin marandzi ga muhwa-dambo ga Missouri, E.U.A. Hi di ya vega sidangaliyana vbavbatshi nya lidimba nya ndranga ni ndranga ya gipandreni mule nya mba gira ligwaha. Guvbedza hi nga vbedza, hi di bweleya movhani gasi gu hongola hi ya manana ni yimbe mitsawa. Khu tepo yoyo gu di gu gide. Ganiolu khu ginani hi nga heguleya gu hongola gutshumayelani litshigu lolo na gu si gu khugi ni lidambo hi bwe hi vbiredzeya gu duga khu gipandreni gile? Nyi na mi embeya gwadi.
NYI velegidwe khu 1934. Vavelegi vangu, Fred ni Edna Molohan, khu tepo yoyo va diri Sihevbuli nya Bhibhiliya (Dzifakazi dza Jehovha) khu 20 myaga. Nyi ngu bonga ngudzu kholu va nyi hevbudzidego gu haladza Jehovha. Hi di gu vbanya Parsons, gidhoropana nya gidugwana gya marandzi ga khuga-dambo ga Kansas. Gutala nya vathu libandlani gwathu va di gu todzidwe. Ndranga yathu yi di si hamugegi mitshanganoni ni gutshumayelani. Khu siyambo nya Sabhadho hi di gu oloveya gu tshumayela ruwani, esi olu hi si ranago gu khethu gutshumayela omu gu manegago vathu nya vangi. Dzimbe dzitepo hi di gu garala, ganiolu papayi a di gu hi rengeya sorvete tepo hi khumukago.
Gibandlana gyathu gi diri ni gipandre nya gikhongolo nyo tshumayele nya sidhoropana nya singi ni mathembo nya mangi. Wulangani nyo hi ninge dzitsapawu tepo va dzegago mabhuku yathu, valimi nyo khaguri va di gu hi ninga mitongwe, mandra (na ma ngo duga khu gisakhani), ambari dzikhugu nyo vbanye. Papayi a di gu dusa dzitsapawu nya mabhuku yoyo, khu kharato guhodza gogo gu di gu phasa gu hodzisa ndrangani.
MADIMA NYA GUTSHUMAYELE
Vavelegi vangu va di gu dzega fonógrafo gasi gu yi thumisa gutshumayelani. Nyi di ngari dugwana gasi gu yi thumisa, ganiolu nyi di gu gola gu phasedzeya papayi ni mamayi gu wombisa dzigravasawu nya dziganelo dza ndriyathu Rutherford omu nya maendro nya gubweleleye ni sihevbulo nya Bhibhiliya.
Na nyiri ni mamayi ni papayi mbeli nya movha yathu nya wutsendze
Papayi a di gu ligari towa nya yikhongolo khu vbatshani nya movha yathu, a yi gira movha nya wutsendze. Si di gu phasa ngudzu thumoni nya gutshumayele. Hi di gu oloveya gu pheya khu gu wombisa ndzimo nyo khaguri gasi gu ndrindra gupima nya vathu, hi vbedza hi wombisa ganelo nya Bhibhiliya. Khu hwane nya isoso hi di gu ninga mabhuku vathu va tsakeyago.
Ga gidhoropana gya Cherryvale, Kansas, papayi a di gu gimbidzisa movha nya wutsendze omu nya parki ya dhoropani mule, omu vathu nya vangi va nga ba va oloveya guya vbungadza khu dziDimingu. Khavbovbo, gu dita polisiya yi ta mu embeya khiyo a di yede gu thumisa movha nya wutsendze khu vbavbandze nya parki. Papayi a di dusa movha aya gimbidzisa khu vbavbandze, vbafuvbi ni parki gasi gu vathu va nga ba va romo mule va simama gupwa gwadi longoloko wule. Si di gu tsakisa ngudzu gu manega ni papayi ni koma wangu, Jerry, ga dzitepo nya nga edzi.
Khu myaga yoyo, hi giride madima nyo hathege sipandreni omu vathu va nga ba va venga ngudzu lisine. Kha nga nyi ganedego gupheyani, hi di gu tshuka hi wuga vbakari nya wutshigu hi ya vega sidangaliyana mwendro sibhukwana khu vbavbatshi nya malimba nya dzindranga nya vathu. Khu hwane hi di gu tshangana hatshavbo vbavbandze nya lidhoropa gasi gu wona gu khethu mwalo a nga modwa khu dzipolisiya gani.
Mambe matshumayelelo ma nga ba ma tsakisa ngudzu khayo ma nga ba ma ma ranwa pwani i marcha informativa. Hi di gu vbagara malangaliya nya gu lovetedwe hi gimbiya-gimbiya dhoropani gwatshavbo. Nyi ngu dundruga gu kheni gu di ngata vandriyathu dhoropani va ta gimbiya-gimbiya na va vbagaride malangaliya ma nga ba ma khayo “A Religião É Laço e Extorsão.” Va khugede gaya gwathu va gimbiya tanga nya kilometro (1 km) mweyo ni metado dhoropani, va vbedza va wuya. Egi gi tsakisago khegi nya gu mwalo a nga va emisa, nigu vathu nya vangi va di gu vbweta guti gu khavo ginani gi dugeleyago.
MITSHANGANO NYA MUGHANGA NA NYI NGARI MUPHYA
Ndranga yathu, gutala nya dzitepo yi di gu hongola Texas gasi guya mana mitshangano nya mughanga. Papayi a di gu thuma dzikamboyitunu, khu kharato ethu kha ha nga ba hi livba omu nya kamboyi gasi gu hongola mitshanganoni ni gu wuseya valongo vathu. Koma wa mamayi, Fred Wismar, ni mwangadzi waye Eulalie, va di gu khala Temple, Texas. Tiyu Fred hevbude lisine gupheyani nya myaga nya 1900 na ngari muphya, a bhapatiswa a bwe a bhuleya valandra vaye esi a si hevbudego, gupata ni mamayi wangu. Vandriyathu va central Texas va di gu muti gwadi tiyu Fred, kholu a diri githumi gya gipandreni (olu a ranwago pwani muwoneleyi nya gipandre). A diri muthu nya wadi, nya gutsake, ni sighingi nigu a diri giyeyedzo nya gyadi gwangu.
Khu 1941 hi di endra khu kamboyi hi hongola St. Louis, Missouri, tshanganoni nya wukhongolo nya mughanga. Vaphya vatshavbo va di rumwa gu khala wulanga wumowo vbafuvbi ni giluvelo, gasi gupwa ganelo ya ndriyathu Rutherford, yi nga ba yi khiyo “Sanana sa Pfhumu.” Hwane nya ganelo yaye, vaphya vatshavbo nya 15 000 va di ningwa gilo va nga ba va sa gi vireya. Ndriyathu Rutherford ni vaphasedzeyi vaye va di hi kabaniseya libhuku nya liphya nyo khilo Children (Sanana).
Khu Abril nya 1943 hi manegide ni tshangano wu nga ba wu khuwo “Chamada à Ação” Coffeyville, kansas. Iyoyo, hi di yapwa gitiviso nyo khigyo mabandla yatshavbo ma na ba mari ni xikola nya yiphya, Xikola nya wuthumeli wa Nungungulu. Hi bwe hi hakha gibhukwana gi nga ba giri ni 52 sihevbulo, hi nga hadzi githumisa avba nya xikola yoyo. Khu gu gimbiya nya tepo ga mwaga wowo, nyi di vega ganelo yangu nyo pheye. Tshangano wowo wu di gu hathegide gambe gwangu kholu, eni gumogo ni vambe nya vadugwana, hi di bhapatiswa matini nyo dzidziye nya gitshivana nyo khaguri vbafuvbi ni lithembo.
MISUWO NYO THUMEYE BHETELI
Nyi vbedzide xikola sekundariya khu 1951, si lomba gu nyi hunga gu kheni nyi na gira ginani guvbanyani gwangu. Ndriyangu Jerry a di gu thuma Bheteli. Nyi di gu dzina ngudzu guya thumeya Bheteli, khu kharato nyi di rumeya petisawu. Gitepwana hwane ya isoso, nyi di ranwa Bheteli nyi ya pheya gu thuma iyoyo khu 10 nya Março nya 1952. Silo soso nya sadi nyi si hungidego si nyi phaside gu engedzeya gu thumeya Nungungulu.
Nyi di gu vireya guya thumeya omu nya gughandle mabhuku yathu. Ganiolu gima kha nya thuma umomo. Wulangani nya isoso, nyi diya thuma nga muningedzeyi nya guhodza nyi vbedza nyi ya thuma kozinyane. Nyi di gu wu gola thumo wowo ni gu nyi hevbude nya singi. Hi di gu thuma khu dziora, khu kharato nyi di gu tshaledwa khu tepo nyo khaguri ndrani nya litshigu. Khavbovbo, nyi di gu oloveya gu hongola bhibhiliyoteka ya Bheteli nyi ya thumisa mabhuku nyo hambanehambane ya mule gasi gu gira gihevbulo gyangu nyabune. Isoso si nyi phaside gu tiyisa gukhodwa gwangu ni wupari wangu ni Jehovha. Nyi di dzi emiseya gu thumeya Jehovha Bheteli khavba si nga hadzi kodzega khavbo. Jerry dugide khu Bheteli khu 1949 a tshadha ni Patricia, ganiolu va di gu khala vbafuvbi ni Brooklyn, khavbovbo va di gu nyi phasa ni gu nyi kutsa tepo nyi nga ba nyi ngari gu vboha Bheteli.
Gitepwana hwane nyo ba na nyi vbohide Bheteli, vandriyathu va di pheya gu vbwetedzeya vaBhetelita gasi gu va pata avba nya sasamedzo nya vavegi nya dziganelo dza guagani va Bheteli. Vandriyathu vovo va di gu rumedwa gu endreya mabandla ma nga ba ma romo ga pfhuka nya tanga nya 320 dzikilometro hwindzo ni Brooklyn. Va di guya vega ganelo ya guagani, va bwe va hongola thumoni nya gutshumayele ni libandla lolo. Nyi diri moyo nya vandriyathu va hathidwego. Na nyi gu thava, nyi di pheya gu gira maendro yoyo ni gu vega dziganelo dzodzo. Tepo yoyo dziganelo dza guagani dzi di gu vegwa khu ora rumba. Nyi di gu tala gu endreya mabandla khu kamboyi. Nyi ngu dundruga gwadi siyambo nyo khaguri khu Dimingu vbagirameni khu 1954. Nyi di beya kamboyi gasi gu bweleya Nova York nigu nyi di gu vireya gu vboha Bheteli na gu ngo pheya gupfola. Ganiolu ndziyani, gu di pheya gingulo nya phuvbo nya yikhongolo ngudzu ni thondrwane nya yikhongolo. Mitshini nya maghezi nya kamboyi yi di ema gu thuma, nyi di si gu vbohi dhoropani ga Nova York nigu gudiri 5 ora nya dzimindrudzile nya Muvhulo. Khavbovbo nyi di hongola avba gu emago dzikamboyi nyi ya beya kamboyi nyo gimbiye khu vbavbatshi nya mafu gasi gu hongola Brooklyn nyi ya vboha ni gu beya kozinyane nyi thuma. Nyi di gu gedwenyana nigu nyi di gu garade ngudzu kholu kha nya nga ba nyi lade wutshigu watshavbo. Ganiolu gutsaka nyi gu manidego khu gu thumeya mabandla ni guti vandriyathu nya vangi gu diri gukhongolo guvbindra gudzigaradza gwatshavbo nyi nga ba nyi gira.
Na hi gu dzi dongiseya gasi gu gira longoloko khu gititshi nya WBBR
Ndrani nya myaga yangu nyo pheye Bheteli, nyi di pheya gu patega omu nya longoloko nya Bhibhiliya wu nga ba wu ningedwa khomu nya gititshi nya radhiyu, WBBR. Wu di gu giredwa omu nya andari nya wuvili nya predhiyu ya rua 124 Columbia Heights. Ndriyathu Alexander H. Macmillan, a nga ba a thumide Bheteli khu myaga nya yingi, a di gu patega ngudzu avba nya milongoloko yoyo nya radhiyu. Hi di gu oloveya gu mu rana khethu khu ndriyathu Mac. Uye a diri giyeyedzo nya gyadi gwathu vaphya va Bheteli, kholu a di gu simamide na tumbegide ambari o manega ni sigaradzo nya singi.
Hi di gu thumisa sidangaliyana sesi gasi gu huweleya WBBR
Khu 1958, nyi di vbindrugedzwa thumo nyi nga ba nyi gira, nyi pheya gu thuma ni sihevbuli si nga ba si duga khu Xikola ya Gileyadhi. Nyi di gu phasa vama ni vanyamayi vovo nya sighinghi gu mana dzi visa, ni gu lulamiseya maendro yawe. Gu endra khu avhiyawu tepo yoyo gu di gu dhura ngudzu, khu kharato vathu nya vangi va nga ba va rumedwa Afrika ni Aziya va di gu endra khu dzinavhiyu nyo rwale silo. Ga myaga yi nga landreya tepo dziperesu nya avhiyawu dzi nga tshiga, vamisiyonariyo nya vangi va di gu hongola omu va rumedwego khu dziavhiyawu.
Na nyi gu vegedzeya malangaliya nya gupase nya xikola ya Gileyadhi
MAENDRO NYA MITSHANGANO NYA MUGHANGA
Khu 1960, nyi lulamisede malangaliya gasi gu beya avhiyawu khu Estados Unidos kala Ewuropa gasi gu ya wona tshangano nya mayigo yatshavbo nya mughanga khu 1961. Nyi hongode ga moyo nya mitshangano yoyo Hamburg, Germany. Hwane nya tshangano wowo, eni gumogo ni vandriyathu vararu va Bheteli hi di lugari movha hi hongola Italiya hi ya wuseya Bheteli ya Rome. Kheyi, hi di hongola frança, hi vbindra khu sigomoni sa Pyrenees, hi beya Espanya, omu thumo wathu wu nga ba wu himbedzedwe. Hi kodzide gu ninga mabhuku nyo khaguri vandriyathu va Barcelona, hi nga ba hi ma fumbede khu ndziya nya gu ma wonega nga khatshi siningwa. Si tsakiside ngudzu gu manana navo! Khiyoyo hi di vbindra hi hongola Amsterdam, hi vbedza hi bweleya Nova York.
Khu 1962, nyi di ningwa thumo nyo gire malulamiselo nya maendro nya 583 vandriyathu va nga hadzi manega omu nya mitshangano nya mayigo yatshavbo mafuni gwatshavbo. Uwowo wu diri tshangano wu nga ba wu khuwo ‘Mahungu nya yadi nya gupindruge’ khu 1963. Ava va rumedwego va di hadzi patega mitshanganoni yoyo Ewuropa, Aziya, ni Pacífico Sul va bwe va hongola Honolulu, Hawaii va hegisa khu Pasadena, California. Va di hadzi hongola gambe Libhanoni ni Joridhani gasi gu ya wona mayigo ya omu nya Bhibhiliya. Gipandre nyi nga ba nyi thuma gwagyo gi di gu dongiseya maendro nya dziavhiyawu ni gu vegedzisa malanga omu nya dzioteli ni gu mana dzi visa dzi nga ba dzi vbwetega.
PARI NYA YIPHYA THUMONI NYA MAENDRO
Mwaga nya 1963 wu di hathegide gwangu khu gimbe gighelo. Khu litshigu nya 29 nya Junho nyi di tshadha ni Lila Rogers wa Missouri, a nga ba a dzude Bheteli khu 1960. Hwane nya semana mweyo na hi tshadhide, eni ni Lila hi pategide avba nya maendro nya mitshangano yile nya mayigo yatshavbo hi hongola Gresiya, Egipito, ni Libhanoni. Khu iyoyo, hi di ya hongola Joridhani. Ganiolu thumo wathu wu di gu himbedzedwe iyoyo, nigu mufumo wu di si ningi dzi visa Dzifakazi dza Jehovha. Khu kharato hi di si giti egi gi nga hadzi hi dugeleya ha gu vboha. Edzi hi nga tsaka khidzo tepo hi nga wona tsawa nya vandriyathu na wu emide aeroporto na wu pharide mwendra nya wukhongolo wu nga ba wu lovidwe pwani “Hoya hoyani Dzifakazi dza Jehovha”! Si tsakiside ngudzu gu wuseya mayigo ya omu nya Bhibhiliya ni gu wona malanga va vbanyidego umo Abrahama, Isaki ni Jakobe, omu Jesu ni vapostoli va tshumayedego umo, ni omu wu phedego umo gu phalalega wuKristo kala “mahegiso nya litigo.” — Mithumo 13:47.
Ndrani nya 55 myaga Lila pari yangu nyo tumbege ga mithumoni yatshavbo hi ningwago. Hi hongode ngudzu Espanya ni Portugal tepo thumo wathu wu nga ba wu himbedzedwa iyoyo. Hi di gu kutsa vandriyathu ni gu va yiseya mabhuku ni simbe si nga ba si vbwetega. Hi di gu wuseya ni vandriyathu va nga ba va khothedwe Cádiz, Espanha. Nyi tsakide ngudzu khu gu va vegeya ganelo yi kutsago.
Ni Patricia gumogo ni Jerry Molohan na hi gu hongola tshanganoni nya mughanga wa 1969 wu nga ba wu khuwo “Gurula mafuni”
Gu khugeya khu 1963, nyi di gu dongiseya maendro nya mitshangano nya mayigo yatshavbo, Afrika, Awustraliya, ni Amerika ga marandzi ni Amerika Sentrali, Ewuropa, ni mayigo ya Khuga-dambo ga Aziya, Hawaii, Nova Zelandia, ni Porto Rico. Eni ni Lila hi manegide ga mitshangano nya mughanga nya gu gima kha hi na nga yi divala, nya nga owu wa Warsaw, Polônia, khu 1989. Vandriyathu nya vangi va Rusiya va si kodzide gu manega tshanganoni wowo nya mughanga. Uwowo wu diri tshangano wawe nyo pheye nya mughanga! Hi mananide ni vandriyathu nya vangi va nga ba va khothedwe União Soviétiva khu myaga nya yingi khu kotani nya gukhodwa gwawe.
Wumbe thumo nyi nga wu gola ngudzu, gu wuseya ni gu kutsa dzindranga nya dzingi dza Bheteli ni vamisiyonariyo mafuni gwatshavbo. Ga liendro lathu nyo hegise, hi hongode Koreya ga Marandzi nigu hi mananide ni 50 vandriyathu va nga ba va khothedwe Suwon. Vatshavbo va di gu tsakide nigu va di gu dzi emisede gu bwe va thumeya Jehovha nya mba himbedzedwa. Gu manana navo gu hi kutside ngudzu! — Varoma 1:11, 12.
GUDANDRA GU RESAGO GUTSAKA
Nyi ngu wona edzi Jehovha a kategisago khidzo vathu vaye myagani yeyi yatshavbo. Tepo nyi nga bhapatiswa khu 1943, gu diri ni tanga nya 100 000 vahuweleyi. Nigu muhuno gu na ni tanga nya 8 000 000 nya vathu va thumeyago Jehovha omu nya 240 mayigo. Thumo nya wukhongolo ngudzu wu girwago khava va dugago khu Gileyadhi wu ngu phasa ngudzu gudandra gogu. Si ngu nyi ninga gutsaka nya gukhongolo ngundzu gu thuma ni vamisiyonariyo vovo ni gu va phasa gu vboha omu va rumedwego.
Nyi ngu tsaka ngudzu kholu nyi hungidego gu thumeya Jehovha womini wangu na nyi ngari muphya ni gu thumeya Bheteli. Jehovha a ngu nyi kategisa myaga yatshavbo yeyi. Vbavbandze nya satshavbo hi si manago Bheteli, eni ni Lila hi ngu tsakiswa ngudzu khu gu tshumayela ni mabandla nya mangi ya Brooklyn khu gipimo nya 50 myaga nigu hi manide dzipari nya dzingi.
Nyi ngo thuma Bheteli na nyi gu phasedzedwa khu Lila tshigu ni tshigu. Ambari olu nyi gu na ni 84 myaga, nyi ngu tsaka kholu nyi nga gu simama gu gira esi nyi si kodzago gasi gu phasedzeya omu nya thumo nyo love, gu rumeya ni gu hakha malangaliya Bheteli.
Ni Lila muhuno
Si ngu tsakisa ngudzu gu gira gipandre nya hengeledzano ya Jehovha ni gu wona edzi malito ya Malaki 3:18 ma tadzisegago khidzo: ‘Mu na wona nyaluphye guhambana gu guromo ga vathu nya gululame ni vale nya guvivbedwe khu monyo, ga vathu va khozeyago Nungungulu ni avo va gumba mu khozeya.’ Hi ngu wona gu khethu tshigu ni tshigu litigo la Sathane la gu engedzeya gu vivba ni gu vathu va mwalo gutumba ni gutsaka guvbanyani. Ganiolu ava va haladzago ni gu thumeya Jehovha va ngu tsaka guvbanyani, ambari matshiguni yaya nya sigaradzo nigu va na ni gutumba nyo tsakise khu wumindru. Lithomo nya likhongolo ngudzu gu bhuleya vambe khu mahungu nya yadi! (Matewu 24:14) Mufumo wa Nungungulu nugunugu wu na tshikedza mafu yaya khu paradhesi. Hi li lambede ngudzu litshigu lolo! Khavbovbo, vatshavbo mafuni va na mana womi nya wadi ni gutsaka nigu va na vbanya kala gupindruga.