Simamani ni gurula monyoni ambari siemo so vbindrugedza
“Nyi manide gurula ni gu hefemula.” — NDZIMO 131:2.
DZINDZIMO: 24, 51
1, 2. a) Guvbindrugedza nya khavba ni avba guvbanyani gu nga hi khuha kharini? (Wona foto vbatshani.) b) Guya khu Ndzimo 131, ginani gi nga hi phasago gu manega ni gurula monyoni?
HWANE nyo ba Lloyd ni Alexandra va thumide Bheteli khu 25 myaga ni guvbindra, va di rumedwa guya gira thumo nya gutshumayele. Gupheyani kha sa va tsakisa. Lloyd wari khuye: “Nyi di gu dzipwa nga khatshi nyi di velegedwe gu thumeya Bheteli, thumoni nyi nga ba nyi ningidwe gu wu gira. Khu monyoni nyi di gu gi pwisisa gighelo nya guvbindrugedza gogo, ganiolu ga dzisemana ni migima yi nga landreya, nyi di gu dzipwa nga khatshi nyi di tsukudwa.” Dzimbe dzitepo Lloyd a di gu dzipwa gwadi khu gu ba a vbindrugedzidwe, ganiolu dzimbe dzitepo a di gu vbeledwa khu gutsaka.
2 Dzimbe dzitepo, gu na vbindrugedza silo guvbanyani gwathu hi nga mba si vireya, nigu adzina si nga hi gira hi garadzega ngudzu. (Mavingu 12:25) So ba si hi garadzeya gu dzi pwananisa ni guvbindrugedza nyo khaguri, ginani hi nga girago gasi hi simama na hi rude? (Leri Ndzimo 131:1-3.) Hongoleni hi wone edzi sithumi nyo khaguri sa Jehovha, sa gale ni sa muhuno si kodzidego khidzo gu simama ni gurula monyoni ambari tepo womi waso wu nga vbindrugedza khavba ni avba.
“GURULA GA NUNGUNGULU” GA GU HI PHASA KHARINI?
3. Womi wa Josefe wu vbindrugedzide kharini khavba ni avba?
3 Dundrugeya khu giyeyedzo gya Josefe. Ga satshavbo sanana sa Jakobe, Josefe khuye a nga ba a godwa ga vatshavbo. Isoso si giride gu vandriyaye va mu pweya lidiwo. Tepo Josefe a nga ba ari ni 17 myaga, avo va di mu rengisa nga gumbi. (Genesi 37:2-4, 23-28) Uye tshanisekide Egipito khu gipimo nya 13 myaga, nyo pheye nga gumbi nya wuvili nga gibotshwa pasoni. Josefe a diri hwindzo ngudzu ni papayi waye, a nga ba a mu haladza ngudzu. Adzina isoso na si mu giride a vbeledwa khu gutumba a bwe a goroga, ganiolu kha gira isoso. Ginani gi mu phasidego?
4. a) Ginani a giridego Jesefa tepo a nga ba a romo pasoni? b) Jehovha hlamude kharini milombelo ya Josefe?
4 Tepo Jesefe a nga ba ari pasoni, si nga gira na vegide gupima avba nya edzi Jehovha a nga ba a mu phasa khidzo. (Genesi 39:21; Ndzimo 105:17-19) Adzina dundrugede gambe khu dzindroro dzile nya siprofeto a manegidego nadzo na nga guya khavbovbo a tiyisega gu khuye Jehovha a diri naye. (Genesi 37:5-11) Si nga gira na gombede tepo yatshavbo a embeya Jehovha satshavbo si nga ba si romo monyoni gwaye. (Ndzimo 145:18) Nigu Jehovha hlamude milombelo ya Josefe khu gu mu gira a tiyisega gu khuye a na ba ‘ari ni uye’ ambari go dugeleya ginani. — Mithumo 7:9, 10.a (Wona tshamuselo wa vbavbatshi.)
5. “Gurula ga Nungungulu” gu nga hi phasa kharini gu simama na hi dzi emisede gu thumeya Jehovha?
5 Ambari giemo gyathu gyo garadza kharini, hi nga manega ni “gurula ga Nungungulu” gu vhikeyago “mapimo” yathu gu bwe gu hi rudzisa. (Leri Vafilipi 4:6, 7.) Ho ba hi garadzegide, “gurula ga Nungungulu” gu nga hi tiyisa gasi gu hi simama gu thumeya Jehovha nya mba rereka. Hongoleni hi hevbula khu siyeyedzo sa matshigwanaya nya vandriyathu va emisanidego ni isoso.
LOMBA JEHOVHA GASI A GU PHASA GU MANEGA GAMBE NI GURULA
6, 7. Milombelo yathu yi nga hi phasa kharini gu mana gambe gurula monyoni? Ninga giyeyedzo.
6 Tepo Ryan ni Juliette va nga embedwa gu pwani thumo wawe kha nga vapiyonero nyo hathege wu hegiside, va di vbeya tshivba. Ryan wari khuye: “Hi di bikeya gigaradzo gegi ga Jehovha khu nombelo. Hi di gu dziti gu khethu eli li diri lithomo nyo hathege nyo yeyedze gu mu tumba. Nya vangi libandlani gwathu va diri vaphya lisineni, khu kharato hi di gombeya gasi gu Jehovha a hi phasa gu manega ni giyeyedzo nya gyadi nya gukhodwa.”
7 Jehovha hlamude kharini nombelo wawe? Ryan wari khuye: “Gitepwana hwane nya nombelo wathu, guvbeya tshivba ni gugaradzega gule hi nga ba hi gupwa gu di phalalega. Gurula ga Nungungulu gu di gu vhikeya myonyo ni mapimo yathu. Hi di tugula gu khethu Jehovha a nga simama gu hi thumisa ho simama gu wona silo khu ndziya nya yadi.”
8-10. a) Liphuvbo la Nungungulu li nga hi phasa kharini ho ba hi garadzegide? b) Jehovha a nga hi phasa kharini ho vega gupima gwathu avba nyo mu thumeye?
8 Liphuvbo la Nungungulu li nga hi phasa gu manega ni gurula, nigu li nga hi dundrugisa mavhesi nya Bhibhiliya ma na hi phasago gu pwisisa esi si gu sa lisima guvbanyani. (Leri Johane 14:26, 27.) Nga dundrugeya khesi si dugeledego Philip ni Mary, patwa wu thumidego Bheteli khu gipimo nya 25 myaga. Ndrani nya migima mina, va di fedwa khu vamamayi vawe vavavili ni mumbe nongo, si lomba gu va khathaleya papayi wa Mary, a nga ba ari ni madwali nya mapimo.
9 Philip wari khuye: “Khu ndziya nyo khaguri nyi di gu pimisa gu kheni nyi di gu khathaleya gwadi silo, ganiolu gyomo gi nga ba gi keneleya. Nyi di tugula Vakolosi 1:11 omu nya ndrima nyo khaguri nya Mukhedziseyi. Nyi di gu timiseya, khu lisine, ganiolu nasiri khu guvbeleya. Gu di gu vbwetega gu nyi ‘tsarama siloni satshavbo khu gutimisela ni gutsaka.’ Livhesi leli li nyi dundrugiside gu khilo gutsaka gwangu guvbanyani kha guyi khesi si nyi dugeleyago, ganiolu ga guya khedzi liphuvbo la Nungungulu li khuhago khidzo womi wangu.”
10 Kha nga olu Philip ni Mary va nga simama gu vega gupima avbo nyo thumeye Jehovha, uye a va kategiside khu dzindziya nya dzingi. Gitepwana hwane nyo ba va dugide khu Bheteli, vavavili va di mana sihevbulo nya Bhibhiliya si nga yeyedza gutsakeya nya gwadi nyo bwe si vbweta gu hevbula guvbindra gumogo khu semana. Mary wari khuye: “Avo va diri gutsaka gwathu nigu yi diri ndziya nya gu Jehovha a hi embeya gu khuye satshavbo si na gimbiya gwadi.”
GIRA GILOGYO GASI GU JEHOVHA A GI KATEGISA
Ambari go dugeleya ginani womini gwathu, hi nga pimedzeya kharini Josefe? (Wona dzindrimana 11-13)
11, 12. a) Josefe giride kharini gilogyo gasi gu Jehovha a gi kategisa? b) Jehovha tshatshazede kharini Josefe?
11 Tepo womi wu vbindrugedzago khavba ni avba, hi nga garadzega ngudzu nyo bwe hi khaleya gu pimisa khu sigaradzo sathu basi. Adzina isoso na si dugelede Josefe. Ganiolu, wulangani nya isoso, uye a di zama gu gira satshavbo nya sadi a nga ba a si kodza ga giemo gyaye. Sighingi a nga ba ari naso tepo a nga ba a thumeya Potifari, khiso sasimweso a nga ba a thuma khiso pasoni ga satshavbo a nga ba a rumwa khu muthangeyi nya lipaso. — Genesi 39:21-23.
12 Litshigu limwedo, Josefe a di ningwa thumo nyo khathaleye sibotshwa sivili si nga ba si thumeya Faro. Josefe a di gu si phara gwadi, nyo bwe si dzipwa na si tshulegide gu mu bhuleya sigaradzo saso satshavbo ni dzindroro nyo thise si manegidego nadzo. (Genesi 40:5-8) Josefe kha nga ba ati gilo, ganiolu mabhulo yoyo khu gu gimbiya nya tepo ma di hadzi mu dusisa pasoni. Myaga mivili hwane nya isoso, a di duswa khu pasoni a bwe a ta khala pfhumu nya tshivba ya Egipito. Josefe a di gu landreya Faro khu wufumo! — Genesi 41:1, 14-16, 39-41.
13. Hi nga gira kharini silo khu ndziya Jehovha a na yi kategisago, ambari ho ba hiri ga giemo muni?
13 Gufana ni Josefe, anethu hi nga tshuka hi emisana ni gigaradzo hi si dzitigo gu khethu hi na rini. Ganiolu ho timiseya hi bwe hi gira satshavbo nya sadi hi si kodzago, Jehovha a na hi kategisa. (Ndzimo 37:5) Ambari ho ba hi garadzega, kha hi na nga ‘rereka’ mwendro gu vbeledwa khu gutumba. (2 Vakorinto 4:8) Jehovha a na ba ari ni ethu, ngudzungudzu ho vega gupima thumoni nya gutshumayele.
VEGA GUPIMA AVBA NYA THUMO WAGO NYO TSHUMAYELE
14-16. Muvhangeli Filipi simamide kharini gu vega gupima thumoni waye nya gutshumayele ambari olu womi waye wu nga ba wu vbindrugedza?
14 Muvhangeli Filipi a diri giyeyedzo nya gyadi nya muthu a simamidego gu vega gupima avba nya thumo nya gutshumayele ambari go dugeleya ginani guvbanyani gwaye. Khu tepo nyo khaguri a di gu dzi buza khu thumo nya wuphya a nga ba a ningidwe Jerusalema. (Mithumo 6:1-6) Khu gulandreya satshavbo si di vbindrugedza. Hwane nyo songwe Sitefane, gu di pheya gu tshaniswa maKristo iyoyo, khu kharato ma di tutuma Jerusalema. Kha nga olu Filipi a nga ba a vbweta gu simama na pharegide thumoni wa Jehovha, a di hongola dhoropani ga Samariya, umo vathu va nga ba va vbweta gupwa mahungu nya yadi. — Matewu 10:5; Mithumo 8:1, 5.
15 Filipi a di dzi emisede gu hongola ni hayini a nga hadzi rumedwa khu liphuvbo la Nungungulu. Khu kharato Jehovha mu thumiside guya tshumayela malanga nya gu vathu gima va di si gupwi mahungu nya yadi. Vajudha nya vangi va di gu woneya vbavbatshi vaSamariya nigu va di si va phari gwadi. Ganiolu Filipi a diri mwalo gihatheya, nigu a di va tshumayela mahungu nya yadi khu gutsaka. Vasamariya navo va di mu engiseya khu “monyo moyo”! — Mithumo 8:6-8.
16 Khu gu landreya, liphuvbo la Nungungulu li di rumeya Filipi guya tshumayela madhoropani ya Azotu ni Sezareya, gu nga ba guri ni vathu nya vangi va nga ba va siri maJudha. (Mithumo 8:39, 40) Khavbovbo, womi wa Filipi wu di vbindrugedza gambe. A di manega ni ndranga a khala wulanga wumowo. Ganiolu ambari olu womi wa Filipi wu vbindrugedzidego kharato, uye a di gu simama na pharegide thumoni waye nyo tshumayele, nigu Jehovha simamide gu mu kategisa gumogo ni ndranga yaye. — Mithumo 21:8, 9.
17, 18. Tepo womi wathu wu vbindrugedzago khu ndziya nyo khaguri, gu pharega thumoni nya gutshumayele gu na hi phasa kharini?
17 Nya vangi va gomogo thumoni nya tepo yatshavbo vo ganeya gu khavo gu vega gupima thumoni wawe nya gutshumayele gu ngu va phasa gu simama na va tsakide ni mawonelo nya yadi ambari tepo silo si vbindrugedzago. Khu giyeyedzo, tepo patwa nyo khaguri wa Dzoni nyo pwani khu Osborne ni Polite wu nga duga khu Bheteli, wu di gu pimisa gu khuwo si na vbevbuga gu mana thumo nya mba thuma matshigu yatshavbo ni wulanga nyo khale. Ganiolu Osborne wari khuye: “Kha ha mana thumo khu tepo hi nga ba hi yi virede.” Polite wari khuye: “Hi khade migima miraru na hi si gu mani thumo, nigu hi diri mwalo gambe gilo nyo dzi vbanyise. Igyogyo gi diri gigaradzo nya gikhongolo.”
18 Ginani gi phasidego Osborne ni Polite gigaradzoni gegi? Osborne wari khuye: “Gu tshumayela gumogo ni libandla gu hi phaside gu simama gu wona silo khu ndziya nya yadi.” Wulangani nyo khale gaya na va garadzega basi, avo va hungide gu pharega thumoni nya gutshumayele. Gu gira isoso gu va resede gutsaka nya gukhongolo! Osborne a di bwe khuye: “Hi di vbwetedzeya thumo malanga yatshavbo, ni gu hi hegiside khu gu wu mana.”
TUMBA JEHOVHA KHU GUVBELEYA
19-21. a) Ginani gi na hi phasago gu manega ni gurula monyoni? b) Ho phasega kharini go tshuka gu vbindrugedza gilogyo hi nga mba gi vireya?
Ndziya hi dzi pwananisago khiyo ni guvbindrugedza nyo khaguri yi nga tiyisa wupari wathu ni Jehovha khu lisine
19 Kha nga hi si wonidego, ho gira satshavbo nya sadi hi si kodzago ga siemo hi gu ga iso hi bwe hi tumba Jehovha khu guvbeleya, hi na kodza gu simama na hi rude myonyoni ambari go dugeleya ginani. (Leri Mikeya 7:7.) Khu gu gimbiya nya tepo, hi nga tugula gu khethu edzi hi dzi pwananisidego khidzo ni guvbindrugedza nyo khaguri si tiyiside wupari wathu ni Jehovha. Polite a gu tshamuseya gu khuye gu ba a dugide khu Bheteli gu mu hevbudzide guti gu khuye so thula ginani gu tumba Jehovha ambari womi wo garadza ngudzu. Wari khuye: “Gupwanana gwangu naye gu di engedzeya.”
20 Mary, hi ganedego khuye gupheyani, a nga gu sayisa papayi waye a gumbidego na gu thuma nga piyonero. Wari khuye: “Nyi hevbude gu kheni nyo ba nyi garadzega, gu vbwetega gu nyi emanyana, nyi gombeya nyi vbedza nyi rula. Adzina gihevbudzo nya gikhongolo ngudzu nyi gi manidego gu diga silo mandzani ga Jehovha nigu isoso si na vbwetega ngudzu teponi yi tago.”
21 Lloyd ni Alexandra va gu ganeya gu khavo guvbindrugedza gule womini gwavo, gu lingide gukhodwa gwawe khu dzindziya va nga ba va sa dzi vireya. Ganiolu va ngu wona edzi silingo soso si va phasidego khidzo. Olu va ngu dziti gu khavo gukhodwa gwavo gu tiyide nyo bwe gu va thaveleya vo tshangana ni sigaradzo, nigu va gu dzipwa gu khavo va khade vathu nya vadi.
Guvbindrugedza nya silo hi nga mba gu vireya gu nga hi reseya makategwa hi nga mba ma vireya! (Wona dzindrimana 19-21)
22. Ginani hi nga tiyisegago khigyo ha gu gira satshavbo hi si kodzago ga giemo hi gu ga igyo?
22 Mafuni momu, womi wathu wu nga vbindrugedza khavba ni avba. Si nga gira hi vbindrugedzwa malungelo thumoni wa Jehovha, hi beledwa khu madwali, mwendro gu si lomba gu hi sayisa nongo khu ndziya nyo hambane. Ganiolu ambari gu dugeleya ginani, tumba gu khuwe Jehovha a ngu khathala khuwe nigu a na gu phasa khu tepo yi vbwetegago. (Vahebheru 4:16; 1 Pedro 5:6, 7) Gu khugeya olu gira satshavbo u si kodzago ga giemo u gu ga igyo. Gombeya ga Babe wago, Jehovha, u bwe u hevbula gu mu tumba khu guvbeleya. Khu ndziya yoyo, ambari silo sa gu vbindrugedza kharini, tepo yatshavbo u na manega ni gurula monyoni gu tago khiyo ga Jehovha.
a Khu gu gimbiya nya tepo, Josefe riyide gyanana gyaye khuye khu Manasi (si tshamuseyago gu khiso, “oyu a divadzago; oyu a girago u divala”) kholu a di khuye: “Nungungulu a nyi giride nyi divala sitshaniso sangu satshavbo.” Uye a di gu si pwisisa gu khuye gyanana gyaye gu diri giningwa gya Jehovha gasi gu mu thaveleya. — Genesi 41:51.