Mitshamuselo yi gomogo omu nya mabhuku ma khumbugidwego omu nya Gibhukwana nya mitshangano nya thumo ni mavbanyelo
© 2023 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
3-9 NYA JULHO
DZITHOMBA NYA LITO LA NUNGUNGULU | EZIRA 4-6
“U nga dzumeledzeyi gilo gi tsolopeteya thumo wago”
Ina u ngu wona esi Zakariya a si wonidego?
13 Thumo nya gu vbahe tempele wu di gu emisidwe. Ganiolu, Mupristi nya khongolo Joshua ni Mufumeli Zerobhabheli, vama va hathidwego gasi gu thangeya vathu va di “pheledza guvbaha Nyumba ya Nungungulu.” (Ezira 5:1, 2) Vajudha nyo khaguri adzina va pimiside gu khavo, esi si hungidwego si diri wupumbu. Vajudha va di hadzi gu mba kodza gu siha gu khavo va di gu vbaha tempele, nigu avo va di gu dziti gu khavo valala vawe va di hadzi gu gira ni gevbini gasi gu emisa thumo wawe. Vama vava va vavili, Joshuwa ni Zorobhabheli, va di gu vbweta gu tiyisega gu khavo Jehovha a ngu va phasa. Avo va hakhide giphaso gyogyo. Khu ndziya muni?
w86 1/2 paj. 29, kwadru dzipar. 2-3
Jehovha a di gu khedziseya esi madhota ma nga ba ma gira
Hwane nya gu ba Vajudha vatshavbo va wide khu Bhabhiloni, avo va di pheya gu vbeya tshivba khu gipimo nya 6 myaga. Muprofeti Agewu ni Zakariya va phaside Vajudha gu wusedza tshivba yawe, va bwe va pheya gu vbahedza tempele ya Jehovha. Nya mba hweya avo va di wugedwa khu dzipfhumu, nigu vawugeyi va di va wudzisa gu khavo: “Khu mani a mu ningidego nayo nya guvbahe nyumba yeyi?”— Ezira 5:1-3.
Ayo ma di yede gu pimisa gwadi na ma nga si hlamuli, kholu nari khatshi madhota yoyo ma di gu khade hwanga mwendro gu wugeya vawugeyi vovo, thumo nya gu vbahedze tempele wu di hadzi gu himbedzedwa. Khu kotani nya olu madhota yoyo (ma nga ba ma thangedwa khu Mufumeli Zerubhabheli ni Muprista nya khongolo Josuwa) va ningede hlamulo nya wadi wu nga phasa. Ayo ma di dundrugisa vawugeyi vale nayo wu vegidwego khu Kiro, wu nga ba wu dzumeleya Vajudha gu vbahedza tempele. Kha nga olu va nga ba va dziti gu khavo nayo nya Giperisiya kha wu vbindrugedzwi avo va di hunga gu mba va wugeya. Khu kharato, isoso si giride gu thumo nya gu vbahedze tempele wu simama kala Pfhumu Dhariyo yi va embeya gasi gu simama ni thumo wavo! — Ezira 5:11-17; 6:6-12.
Ina u ngu wona esi Zakariya a si wonidego?
7 Guvbindrugedza nyo khaguri gu ningide gutshulega vavbahe nya tempele. Khu gwevbini guvbindrugedza gwakone? Khu mwaga nya 520 na ma si vbohi matshigu yathu, Dhariyo a diri uye pfhumu ya Perisiya. Ga mwaga nya wuvili nya mufumo waye, uye a di tugula gu khuye gu himbedzedwa nya gu vbahe tempele gu diri mwalo nayoni. Khavbovbo, Dhariyo a di va embeya gu khuye va di yede gu vbedzisa thumo wawe. (Ezira 6:1-3) Esi pfhumu yi hungidego si hlamadziside vathu vatshavbo, ganiolu pfhumu yi di gira nya singi guvbindra basi gu va dzumeleya gu gira thumo wawe nya gu vbahe. Pfhumu yi di ruma gu khiyo vathu va ema gu wugeya Vajudha va bwe va va ninga dzitsapawu ni satshavbo va nga ba va si vbweta gasi gu vbedzisa gu vbaha tempele. (Ezira 6:7-12) Kha nga handro wakone, Vajudha va vbedzide gu vbaha tempele khu 4 myaga ni guvbindra khu 515 na ma si vbohi matshigu yathu. — Ezira 6:15.
Ina u ngu wona esi Zakariya a si wonidego?
16 Yimbe ndziya eyi Jehovha a hi ningago khiyo sileletelo, khu gu thumisa “githumi nya gutumbege ni nya gugengeye.” (Mat. 24:45) Dzimbe dzitepo, sithumi sesi nya gutumbege si nga ningeya sileletelo adzina si nga hi garadzeyago gu si pwisisa. Khu giyeyedzo, adzina hi nga hakha sileletelo nyo kongome nya gu hi dzi dongiseya gasi hi vbuluga ga mhango nya tumbunugo hi pimisago gu khethu kha yi na nga girega gipandreni gwathu. Mwendro si nga hi gira hi pimisa gu khethu githumi nya gutumbege gyo vbindrisa avbo nya sileletelo gi hi ningago ndrani nya tungu. Ginani hi yedego gu gira ha gu pimisa gu khethu sileletelo hi ningwago kha si yeyedzi wugengeyi? Hi nga dundrugeya khedzi Vaisrayeli va phasegidego khidzo tepo va nga gira esi Joshuwa ni Zorobhabheli va nga va embeya gu gira. Hi nga dundrugeya gambe khu mambe matimo nya Bhibhiliya hi ma hevbudego. Dzimbe dzitepo, vathu va Nungungulu va di gu hakha gileletelo gi nga ba gi gira gu khatshi kha gi pwali gwadi ganiolu gi nga vbulugisa womi wawe. — Val. 7:7; 8:10.
Kemba dzithomba nya liphuvbo
w93 15/6 paj. 32, par. 3
Ina u nga tumba Bhibhiliya?
Lito “khisikheyi nya tsongo,” la gu thula Tsongo wa Ewufrate.
10-16 NYA JULHO
DZITHOMBA NYA LITO LA NUNGUNGULU | EZIRA 7-8
“Ezira a di ninga wuzundzu Jehovha khu mavbanyelo yaye”
w00 1/10 paj. 14, par. 8
Gu hevbula gu ngu tsakisa ni gu phasa
8 Lihaladzo hi gu nalo khu Lito la Jehovha li yede gu khugeya monyoni. Hi yede gu dundrugeya gwadi khu dzindrima hi lerigo. Nigu hi yede gu dundrugeya khu mahungo nya Bhibhiliya ma garadzago gu ma pwisisa hi bwe hi ma vega mapimoni gwathu. Gasi gu gira isoso, hi yede gu rula, hi dundrugeya ni gu gira nombelo. Kha nga Ezira, hi yede gu dongiseya monyo wathu gasi gu hevbula Lito la Nungungulu. Gu lovidwe gu pwani: “Ezira a di dongisede monyo waye a dzi ningela gu vbweta Nayo wa PFHUMU Nungungulu, a wu landrisa, ni gu hevbudza tigoni ga Israyeli, sileletelo ni lisine laye.” (Ezira 7:10) Wona gu khuwe Ezira a diri ni makungo nya gu dongiseye monyo waye gasi gu thumisa esi a si hevbulago ni gu hevbudza vambe. Ethu hi yede gu dzegeleya giyeyedzo gyaye.
si paj. 75, par. 5
Libhuku nya Bhibhilia nya wu 13 — 1 Dzikoronika
5 Mwalo muthu a nga hadzi gu pwisisa malito yaya nyo garadze kha nga Ezira, “kholu Ezira a di dongisede monyo waye a dzi ningela gu vbweta Nayo wa PFHUMU Nungungulu, a wu landrisa, ni gu hevbudza tigoni ga Israyeli, sileletelo ni lisine laye.” (Ezira 7:10) Jehovha a mu phaside khu gu thumisa liphuvbo laye nya guage. Mufumeli wa Perisiya a di tugula gu khuye guti ga Nungungulu gu khongolo ngudzu khavbo ga Ezira, a bwe a ninga Ezira thumo nya gu woneleye lidhoropa la Judha gasi gu wona gu khuye avo va ngu landrisa nayo mwendro ne. (Ezira 7:12-26) Khu gu phaswa khu liphuvbo nya guage ni gu seketedwa khu mufumeli, Ezira a kodzide gu tsamuseya matimo yaya.
it-1 paj. 1179, par. 7
Gudzinogisa
Nungungulu a ngu ninga wusingalagadzi nya wadi. Uye a dzi nogisago ga Nungungulu a nga vireya wusingalagadzi waye. Ezira a diri ni thumo nyo garadze ngudzu nyo khathaleye Vaprista, Vanetinewu, Vanyamayi ni sanana, gupata ni 1500 vama gukhugeya Bhabhiloni kala Jerusalema. Vbavbandze nya isoso, avo va diri ni oru ni parata nya yingi gasi guya mburiseya tempele, Jerusalema. Avo va di yede gu vhikedwa ga liendro leli, ganiolu Ezira kha lomba masotshwa ga pfhumu ya Perisiya gasi gu va vbwegedza. Uye a yeyedzide gu khuye a di gu tumba Pfhumu Nungungulu nasiri vathu. Uye a di embeya pfhumu khuye: “Gyandza gya Nungungulu wathu, gyomo ga vatshavbo vale va vbwetago wuwadi.” Khu kharato, uye a di tivisa gu khuye, vatshavbo va di yede gu dzi nogisa ga Jehovha. Khu kotani nya isoso, Nungungulu a di va vhikeya ga valala vawe kala va vbedza liendro lawe. (Ezr 8:1-14, 21-32) Tepo muprofeti Dhaniyeli a nga ba a romo Bhabhiloni, Nungungulu a di mu rumeleya Ngilozi gasi yi mu yeyedza giwoniso, kholu Dhaniyeli a di gu dzi nogisa ga Nungungulu ni gu vbweta gu gimbidziswa khuye. — Dhan 10:12.
Kemba dzithomba nya liphuvbo
w06 15/1 paj. 19, par. 10
Tshamuselo nya libhuku la Ezira
7:28–8:20 — Khu ginani Vajudha va nga ba va romo Bhabhiloni va nga bomba gu hongola ni Ezira Jerusalema? Kholu avo va di yede gu pheya womi nya wuphya ga wulanga nyo hambane ni Bhabhiloni. Nigu gambe, tepo yoyo Jerusalema gu diri mwalo mithumo yi nga hadzi gu va phasa gu mana dzitsapawu nya dzingi. Avo gambe va di gu dundrugeya khu sigaradzo va nga hadzi tshangana naso ndziyani nya gu hongole Jerusalema. Khu kharato, avo va di yede gu tiyisa gukhodwa gwawe ga Jehovha, avba nya wukhozeyi nya lisine ni gu lomba Jehovha gasi va si kodza gu tiya-hwambo.
17-23 NYA JULHO
DZITHOMBA NYA LITO LA NUNGUNGULU | EZIRA 9-10
“Gutshaniseka gu vangwago khu gu mba engisa”
w06 15/1 paj. 20, par. 1
Tshamuselo nya libhuku la Ezira
9:1, 2 — Khu ginani si nga ba siri mhango gu tshadha ni vathu va nyamayigo? Vathu va Jehovha va di yede gu vhikeya wukhozeyi wawe kala a velegwa Mesiya. Gu tshadha ni va nyamayigo, si diri mhango kholu si di gu vega mhangoni wukhozeyi nya lisine. Kha nga olu vambe vakone va nga ba va tshadhide ni vathu va nga ba va khozeya sifananiso, isoso si di hadzi gu gira vathu va Jehovha va gira sasimweso. Nari khatshi wukhozeyi nya guage wu di gu vbede mwendro gu fuva mafuni gwatshavbo, Mesiya a di hadzi gu teya vamani? Khu lisine, Ezira a samade ngudzu tepo a nga wona gu khuye vathu va Jehovha va di gu dzi bedzedzede avbo nya wukhozeyi nya malipha.
w09 1/10 paj. 10, par. 6
Ginani egi Jehovha a hi lombago gu gira?
Ha gu engisa, tepo yatshavbo hi na wuyedwa. Mosi ganede gu khuye: “Vegisa sirumo . . . esi muhuno nyi gu leletelago, gasi u mane makategwa.” (Livhesi 13) Khu lisine, ethu hi ngu wuyedwa khu gu landrisa satshavbo sileletelo sa Jehovha ni gu gira esi a hi lombago. Yi mwalo yimbe ndziya hi nga hadzi gu hi thumisa, kholu Bhibhiliya yari khiyo: “Nungungulu lihaladzo.” (1 Johane 4:8) Khu kharato, Nungungulu ha gu hi ninga sileletelo si na hi phasago kala gupindruga. (Isaya 48:17) Ha gu gira satshavbo esi Jehovha a hi lombago, hi na potsa gu garadzega olu nigu si na hi phasa gu mana makategwa nya mba vbeya mindru watshigu vbavbatshi nya Mufumo waye.
Kemba dzithomba nya liphuvbo
w06 15/1 paj. 20, par. 2
Tshamuselo nya libhuku la Ezira
10:3, 44 — Khu ginani vamamayi va nga tutumiswa ni sanana sawe? Kholu nari khatshi sanana sawe si di dzumeledwe gu khala, vamamayi va nga tutumiswa va di hadzi gu wuya khu kotani yaso. Gu diga isoso, sanana dzitepo nya dzingi sa gu khathaledwa khu vamamayi vaso.
24-30 NYA JULHO
DZITHOMBA NYA LITO LA NUNGUNGULU | NEHEMIYA 1-2
“Nyi di dzegeya gu gombeya”
w08 15/2 paj. 3, par. 5
Hongoleni hi gombeya ga Jehovha tepo yatshavbo
5 Dzimbe dzitepo, si ngu vbwetega gu hi gombeya khavba ni avba, gasi gu lomba giphaso Nungungulu. Ga tepo nyo khaguri pfhumu ya Perisiya Aritaserisi yi di tugula gu khiyo muthedzeyi waye nya vinyu Nehemiya a di gu garadzega, pfhumu yi di mu wudzisa gu khiyo: “Wa guvbweta gukhuwe olu nyi gu girela ginani?” Nombelo a giridego Nehemiya wu di gu rode, ganiolu Nungungulu hlamude nombelo waye kholu Nehemiya seketedwe khu pfhumu gasi gu vbahedza mabhiyo ya Jerusalema. (Leri Nehemiya 2:1-8.) Khu lisine nombelo nyo role hi wu gireyago monyoni, wu nga phasa ngudzu.
be paj. 178, par. 1
Tshamuseya esi u si khodwago khavba ni avba
Wa gu tshuka u lombwa gu tshamuseya gukhodwa gwago khavba ni avba, ginani gi na gu phasago gu tshamuseya? Pimedzeya Nehemiya khu gu gombeya na u nga si tshamuseyi esi u si khodwago. (Neh. 2:4) Khavbovbo, sasamedza mapimoni gwago esi u na ganeyago. Dzindziya nya litshina u yedego gu dundrugeya khidzo khedzi: 1) Hatha pontu mweyo mwendro dzimbili u na dzi thumisago avba nya tshamuselo wago, dzi gu romo omu nya libhuku Raciocínios à Base das Escrituras, 2) hatha gwadi mavhesi nya Bhibhiliya u na ma thumisago gasi gu seketeya dzipontu dzodzo, 3) dundrugeya khedzi u na pheyago khidzo gu tshamuseya gasi u ndrindra gupima ga oyu a gu engiseyago, khu gu landreya pheya gu ganeya.
Kemba dzithomba nya liphuvbo
w86 15/2 paj. 25
Wukhozeyi nya lisine wu ngu simama
Esi hi si hevbulago: Nehemiya a di lomba giphaso ga Jehovha. Khu ndziya yayimweyo ha gu vbweta gu hunga makungo nya lisima, hi yede gu simama gu gombeya hi bwe hi gira silo si yelanago ni gugola ga Jehovha. — Varoma 12:12.
31 NYA JULHO–6 NYA AGOSTO
DZITHOMBA NYA LITO LA NUNGUNGULU | NEHEMIYA 3-4
“U ngu dzi wona na wu si dinganedwi khu gu gira mithumo nya mandza?”
w06 1/2 paj. 10, par. 1
Tshamuselo nya libhuku la Nehemiya
3:5, 27. Ethu kha hi yeli gu dzi wona na hiri ni lisima ngudzu, nyo bwe hi pimisa gu khethu kha hi dinganedwi khu gu gira mithumo nya mandza gasi gu seketeya wukhozeyi nya lisine kha nga edzi dzi nga ba dzi gira khidzo “dzindruna” dzi nga ba dzi gira gipandre nya vathu va Tekowa. Ethu hi yede gu pimedzeya Vatekowa nyo khaguri va nga dzi ningedzeya gasi gu phasedzeya avba nya mithumo nya mandza.
Jehovha a nga hi gira hi khala ni gevbini gi vbwetegago gasi gu tadzisa gugola gwaye
11 Ga lizana myaga yi nga landreya, sanana nya sagyadzyana sa Salumi si pategide ga vale va thumisidwego khu Jehovha gasi gu ya wusedza mabhiyo ya Jerusalema. (Neh. 2:20; 3:12) Ambari olu papayi waso a nga ba a ri pfhumu, sanana nya sagadzyana sa Salumi si di dzi ningedza gasi gu gira thumo wowu nyo garadze, wu nga ba wu va vega mhangoni. (Neh. 4:15-18) Iso si di gu hambanide ngudzu ni vama nya lisima va Tekowa va nga ne dzumeleya “dzindruna dzawe” guya phasedzeya thumo! (Neh. 3:5) Nga dundrugeya khu gutsaka si gupwidego sanana sa Salumi tepo libhiyo li nga vbeya gu vbahwa khu 52 matshigu basi! (Neh. 6:15) Muhuno, vandriyathu nya vanyamayi va ngu tsaka khu gu phasedzeya omu nya mithumo nyo hathege nya nga gu vbaha ni gukhataleya dzinyumba dzi hendzeledzidwego ga Jehovha. Makodzelo, guvbisega ni gutumbega ga vandriyathu nya vanyamayi khya lisima gasi gu thumo wu dugeleya.
w04 1/8 paj. 18, par. 16
Wona lito “khongolo” nga edzi Jesu a li wonago khidzo
16 Makristo yatshavbo gani vaphya, gani vandriyathu va dandridego khu tanga, va yede gu wona lito khongolo nga edzi Jesu a li wonago khidzo. Libandlani yomo mithumo nya yingi yi yedwego gu khathaledwa. U nga gorogi tepo u lombwago gasi gu gira thumo wu wonedwago vbavbatshi. (1 Samuweli 25:41; 2 Dzipfhumu 3:11) Vavelegi kutsani sanana sanu gu gira mithumo si ningwago Salawuni nya Mufumu, Asembleya mwendro kongresu na si tsakide. Ina iso si ngu gu wona na wu gira mithumo yi wonedwago vbavbatshi? Ndriyathu nya mwama olu a thumago Tsinza gwathu nya mafu yatshavbo, uye a ngu dundruga gwadi khu giyeyedzo gya vavelegi vaye. Uye a di khuye: “Edzi vavelegi vangu va nga ba va wona khidzo thumo nya gu agise Salawu nya Mufumo mwendro avba hi nga ba hi gireya avbo Kongresu, si di gu nyi gira nyi pimisa gu kheni owu i thumo nya lisima ngudzu. Avo va di gu dzi ningedzeya gasi gu gira mithumo, ambari mithumo yi nga ba yi wonedwa ngudzu vbavbatshi gasi gu phasa vandriyathu libandlani. Giyeyedzo gyawe gi ngu nyi phasa gu dzumeya ni wevbini thumo nyi ningwago Bheteli.”
Kemba dzithomba nya liphuvbo
w06 1/2 paj. 9, par. 1
Tshamuselo nya libhuku la Nehemiya
4:17, 18 — Si di gu kodzega kharini mwama a thumisa libogo limwedo gasi gu gira thumo nyo vbahedze? Isoso kha sa nga ba si garadzeya vale va nga ba va rwala silo. Kholu avo va di gu oloveya gu rwala silo hungoni ni mamagatani, va thumisa libogo limwedo gasi gu pharadzeya esi si gu romo hungoni nigu “khu limbe libogo [va] phara litshari.” Vavbahi va nga ba va thumisa mawogo mavili gasi gu gira thumo, va diri “ni litshari nyongani gwa[we]” tepo va nga ba va gira thumo wawe. Avo va di dongide gu gira gilogyo va gu tshuka va dhumedwa khu valala vawe.
7-13 NYA AGOSTO
DZITHOMBA NYA LITO LA NUNGUNGULU | NEHEMIYA 5-7
“Nehemiya a di gu vbweta gu thumeya vambe, nasiri gu thumedwa”
w02 1/11 paj. 27, par. 3
Vale va nga seketeya wukhozeyi nya lisine gale ni matshigoni yathu
Nehemiya kha thumisa basi tepo ni makodzelo yaye gasi gu phasedzeya thumo. Uye a thumiside dzithomba dzaye gasi gu seketeya wukhozeyi nya lisine. Uye thumiside dzitsapawu dzaye gasi gu tshudzisa Vajudha va nga ba va rengisidwe kha nga dzigumbi. Uye a di lombisa dzitsapawu dzaye nya mba vireya gu wuyedwa. Nehemiya kha hengula dzifanelo dzi nga ba dzi mu lumba kha nga mufumeli, kholu kha nga ba a vbweta gu lemedzisa giemo nya vathu. Wulangani nya isoso, uye a di dzi emisede gu “hodzisa lizana ni livbandre magumi (150) vama nya Vajudha ni manganagana ni vambe nya gute khu mayigo.” Tshigu ni tshigu, uye a di gu ningeya vapfhumba vaye “mombe ni livbandre na mweyo dzinvuta nya gunone, ni dzikhugu nya dzingi.” Gu diga isoso, khu likhumi likhumi matshigu, uye a di gu va ninga “wadwa nya wungi.” — Nehemiya 5:8, 10, 14-18.
w16.09 paj. 6, par. 16
“Tiyisani mawogo yanu”
16 Khu gu phaswa khu Jehovha, Nehemiya ni Vajudha, va tiyiside mawogo yawe gasi gu vbahedza mabhiyo ya Jerusalema. Khu kharato, avo va vbedzide gu vbaha khu 52 matshigu basi. (Neh. 2:18, ftn.; 6:15, 16) Nehemiya kha woneleya basi thumo, ganiolu a pategide gambe avbo nya thumo wowu nya gu vbahedze mabhiyo ya Jerusalema. (Neh. 5:16) Muhuno, madhota nya mangi ma gu na ni lihaladzo ma ngu pimedzeya Nehemiya. Ayo ma gu phasedzeya omu nya dziprojetu nya gu vbahe mwendro gu agisa ni gu longisa-longisa silo Salawuni nya Mufumu. Gu diga isoso, khu gu ba va thuma ni vahuweleyi thumoni nyo tshumayele ni gu gira maendro nya gu havise, ayo ma ngu tiyisa “mawogo ma garadego” ya vale va vbedego tshivba. — Leri Isaya 35:3, 4.
w00 1/2 paj. 32
Jehovha a na gu dundruga khu dzindziya muni?
Dzitepo nya dzingi, Bhibhiliya ya gu yeyedza gu khiyo ga Nungungulu “gu dundruga,’ sa gu thula gu gira gilogyo. Khu giyeyedzo, hwane nya 150 matshigu nya talo “Nungungulu a di alakanya Nowa . . . [a bwe a] wusa phuvbo yi gu furugedza mafuni, mati ma phela gubosa.” (Genesi 8:1) Hwane nya Lizana myaga, Samisoni a di khadziswa gikhumo a bwe a hungeledwa khu dzikorenti khu Vafilisitiya, avbo a nga gombeya gu khuye: “Uwe PFHUMU Nungungulu, nya gu gu lomba gukheni nyi alakanye! Uwe Nungungulu, nyi ngu lomba gukheni, nyi ninge gambe tshivba, gikhati gegi basi.” Jehovha a di dundruga Samisoni khu mu ninga tshivba nya mba olovelega gasi a dzi phodzela ga valala va Nungungulu. (Valamuli 16:28-30) Jehovha kategiside gudzigaradza ga Nehemiya, nigu wukhozeyi nya lisine Jerusalema wu di wusedzwa.
Kemba dzithomba nya liphuvbo
w07 1/7 paj. 30, par. 15
‘Simama gu pala wuvivbi khu wuwadi’
15 Kholu Nehemiya kha nga ba siri Muprista. Khu kharato, nari khatshi a di gu sihade nyumbani ga Nungungulu na ghohide khu gu fanya Nayo wa Nungungulu.
14-20 NYA AGOSTO
DZITHOMBA NYA LITO LA NUNGUNGULU | NEHEMIYA 8-9
‘Litsako la Jehovha khilo li gu tshivba yathu.’
w13 15/10 paj. 21, par. 2
Esi hi si hevbulago khu nombelo wu dongisedwego gwadi
2 Na wu si girwi tshangano, Vajudha va di gu vbedzide gu vbahedza mabhiyo ya Jerusalema. (Neh. 6:15) Avo va vbedzide 52 matshigu na va gu gira thumo wowu, khu gu landreya avo va di vega gupima gwawe avbo nya silo nya liphuvbo. Khu kharato, ga litshigu nyo pheye nya ngima wu nga landreya, avo va di tshangana gasi gupwa Ezira ni vambe Valevhi na va gu leri ni gu tshamuseya Nayo wa Nungungulu. (Giyeyedzo 1) Vathu vatshavbo, gupata “ni vatshavbo avo va nga bani na vari ni tanga nya guyingise iso si hevbudwago,” va di va engiseya “gukhugela dzimindrudzile kala vbakari nya mihani” na va emide. Egi giyeyedzo nya gyadi ga vale va gu na ni Dzisalawu nya Mufumo nya dzadi. Ina tepo hi gomogo mitshanganoni hi ngu tala gu pimisa khu silo si gu mwalo lisima mwendro mapimo yathu na ma ri mwalo vbale? Abari gu ina, dundrugeya khu giyeyedzo gya Vaisrayeli vale va nga ba va engiseya gwadi esi va nga ba va leredwa nyo bwe va liya khu gu tugula gukhavo kha va nga ba va landrisa Nayo wa Nungungulu. — Neh. 8:1-9.
w07 15/7 paj. 22, par. 9-10
Ina u na simama gu gimbidziswa khu liphuvbo la Nungungulu?
9 Gutsaka giyeyedzo nya gutangala nya gukhongolo ogu muthu a gupwago. Jehovha “Nungungulu nyo [tsake].” (1 Thimoti 1:11; Ndzimo 104:31) Gyanana gyaye Jesu Kristo, gi ngu tsakiswa khu gu gira gugola ga Papayi waye. (Ndzimo 40:8; Vahebheru 10:7-9) Nigu “litsako la Pfhumu khilo li gu tshivba yathu.” — Nehemiya 8:10.
10 Litsako hi lipwago khu gu thumeya Nungungulu, li ngu hi ninga tshivba nya gu gire gugola gwaye, ambari tepo hi tshanganago ni sigaradzo, gugaradzega mwendro gu wugedwa. Gu manega ni guti ga Nungungulu si ngu hi tsakisa ngudzu. (Mavingu 2:1-5) Wupari hi gu nawo ni Nungungulu, wa gu dzi seketeya avba nya esi hi sitigo, gukhodwa hi gu nago khuye ni avba nya dzegiso wa Jesu. (1 Johane 2:1, 2) Gu gira gipandre nya ndranga ya Jehovha, si ngu hi ninga litsako nya likhongolo. (Sofoniya 3:9; Agewu 2:7) Gutumba hi gu nago avba nya Mufumo wa Nungungulu ni lithomo nya gu tshumayele mahungu nya yadi si ngu hi ninga litsako. (Matewu 6:9, 10; 24:14) Hi ngu tsaka gambe khu gu dziti gu khethu hi na ni gutumba nya gu vbanye kala gupindruga. (Johane 17:3) Kha nga olu hi gu na ni gutumba gogo, hatshavbo hi yede gutsaka khu “satshavbo.” — Dhewuteronome 16:15.
Kemba dzithomba nya liphuvbo
it-1 paj. 171, par. 3
Giaramaico
Kha nga olu Vaisrayeli va nga ba va vbanyide Bhabhiloni, avo va di gu ganeya Giaramaico. Khu kharato, ambari olu avo va nga ba va pwisisa Gihebheru, avo va di yede gu tshamusedwa gasi va pwisisa gwadi tshamuselo ni mongo nya esi va nga ba va leredwa.
21-27 NYA AGOSTO
DZITHOMBA NYA LITO LA NUNGUNGULU | NEHEMIYA 10-11
“Avo va di dzi hiya silo gasi gu thumeya Jehovha”
w98 15/10 paj. 22, par. 13
Vathu va nga ba va tumbegide ga Lina la Nungungulu
13 Malulamiselo ma nga ba ma giridwe matshigoni ya Nehemiya, ma dongisede vathu va Nungungulu gasi guya hendzeledza mabhiyo ya Jerusalema. Ganiolu, somo simbe silo si nga ba si yedwe gu vegedwa gupima. Jerusalema gu diri ni vathu nya vadugwana. Ambari olu va nga ba va vbanya Vaisrayeli nyo khaguri mule, “ndranga yi [diri] yikhongolo ngudzu khu gulapha ni gu anama, ni vathu va nga bani vari umomo, va di bani vari vadugwana.” (Nehemiya 7:4) Gasi gu lulamisa gigaradzo gegi, “va di lola dzisolo gasi guti vbakari nya mitsawa nya likhumi mapango gu hathwa moyo a yelago guya khala dhoropani nya gukatege Jerusalema.” Khu gu ba va giride malulamiselo yaya, “vatshavbo vathu va di kategisa vale va nga dzi ningelago khu gugola gwawe guya vbanya dhoropani ga Jerusalema.” (Nehemiya 11:1, 2) Egi giyeyedzo nya gyadi ga vakhozeyi nya lisine muhuno, kholu giemo gyawe gi ngu va dzumeleya gu hongola vaya phasedzeya omu gu vbwetegago ngudzu giphaso.
w86 15/2 paj. 26
Wukhozeyi nya lisine wu ngu simama
Gu diga satshavbo esi va nga ba vari naso, va bwe va fuluga va hongola Jerusalema si di hadzi gu va garadzeya, nigu si di hadzi gu va gira va luza silo nyo khaguri. Nigu gambe vale va nga ba va vbanya dhoropani mule, adzina saye va di hadzi emisana ni dzimhango nyo hambane-hambane. Ambari ulolo, vambe va di ganeya gukhavo vale va nga dzi ningedzeya gasi guya vbanya Jerusalema va di gu ninganedwa khu gu kategiswa, nigu khu lisine avo va gombede gasi Jehovha ava kategisa.
w16.04 paj. 8, par. 15
Tsakisa Jehovha u bwe u tsaka
15 Nya vangi gwathu va hendzeledzide womi wawe ga Jehovha, khu kharato ethu hi dzi emisede gu gira satshavbo a hi lombago. Tepo hi nga dzi hendzeledza gwaye, ethu hi di gu dziti gu khethu isoso si na pata gu hi dzi hiya silo nyo khaguri. Ganiolu, si nga garadza gu gira silo soso, ngudzu-ngudzu abari gu kha hi dzini gu gira gilo gyogyo. Tepo hi dzi hiyago silo nyo khaguri hi bwe hi gira silo nya siphya thumoni ga Jehovha, ethu ha gu yeyedza gu khethu hi tumbegide. Gupheyani si na vbisa, ganiolu makategwa hi na ma manago mangi ngudzu. (Mal. 3:10) Ginani hi nga gi hevbulago khu giyeyedzo gya gyananna gya Jafeti?
Kemba dzithomba nya liphuvbo
w06 1/2 paj. 11, par. 1
Tshamuselo nya libhuku la Nehemiya
10:34 — Khu ginani vathu va Jehovha va nga ba va yede gu ningeya dzikhuni? Wu diri mwalo nayo wu nga ba wu ganeya gu khuwo gu di yede gu ningedwa dzikhuni. Ganiolu, khu kotani nya olu si nga ba siri mwalo sithumi nya singi gasi gu thuma Tempeleni, vathu va Jehovha va di yede guya ningeya dzikhuni gasi dzi thumiswa avba nya gu vbise miphaso yi nga ba yi ningedwa gilovelutuno. Khu ndziya yoyo, avo va di gu tiyisega gu khavo dzomo dzikhuni nyo eneye gasi gu dzi thumisa Tempeleni.
28 NYA AGOSTO–3 NYA SETEMBRO
DZITHOMBA NYA LITO LA NUNGUNGULU | NEHEMIYA 12-13
“Tumbega ga Jehovha tepo u hathago dzipari”
it-1 paj. 114, par. 2
Vaamoni
Hwane nyo ba Tobhiya a tutumisidwe khu Tempeleni, wu di lerwi ni gu thumiswa nayo wa Nungungulu wu gu romo omu ga Dhewuteronome 23:3-6 wu nga ba wu himbedzeya Vaamoni ni Vamowabhi gu beya mitshanganoni ya Vaisrayeli. (Ne 13:1-3) Gileletelo gegi, gi vegidwe 1000 myaga hwane khu kotani nya olu Vaamoni ni Vamowabhi va nga bomba gu phasa Vaisrayeli tepo va nga ba va vbweta gu beya Tigoni nya Gitumbiso. Iso si thulago gu khiso Vaamoni ni Vamowabhi kha va nga ba va yede gu lumba mwendro gu gira gipandre gya Vaisrayeli. Ganiolu, isoso kha si thuli gu khiso avo kha va nga ba va yede gu vbanya gumogo ni Vaisrayeli, va bwe va wuyedwa khu makategwa ma manwago khu vathu va Nungungulu. Ha gu khumbuga isoso khu kotani ya Zeleki Muamoni a nga ba ari moyo nya musotshwa wa Dhavhidhe ni Rute a nga ba ari mu Mowabhi. — Ru 1:4, 16-18.
w13 15/8 paj. 4, par. 5-6
Enu mu agisidwe
5 Leri Nehemiya 13:4-9. Si ngu garadza gu simama na hi agide kholu ethu hi randredwe khu mikutsedzelo nyo vivbe. Wona giyeyedzo gya Eliyasibhi ni Tobhiya. Eliyasibhi a diri muphasi nya khongolo nya mhamba, nigu Tobhiya a diri githumi gya Pfhumu ya Perisiya. Tobhiya ni dzipari dzaye va di gu vbweta gu vbedza tshivba Nehemiya gasi a si vbahedze mabhiyo ya Jerusalema. (Neh. 2:10) Vaamoni kha va nga ba va dzumeledwa gu beya ga malanga yatshavbo Tempeleni. (Dhet. 23:3) Ganiolu, khu ginani muphasi nya khongolo nya mhamba a nga dzumeleya Tobhiya a thumisa wulanga gu nga ba wu hodzedwa umo Tempeleni?
6 Tobhiya a diri pari nya yikhongolo ya Eliyasibhi. Tobhiya ni gyanana gyaye Jowanani va di gu tshadhide ni vanyamayi va Judha, khu kharato Vajudha nya vangi va di gu ganeya gwadi khu Tobhiya. (Neh. 6:17-19) Gimwegyo nya situgulwana sa Eliyasibhi gi di gu tshadhide ni gyanana gya Sambalati, mufumeli wa Samariya a nga ba ari pari nya yikhongolo ya Tobhiya. (Neh. 13:28) Gupwanana gogo, adzina saye khugo gu nga gira muphasi nya khongolo nya mhamba Eliyasibhi a dzumeleya gu kutsedzedwa khu Tobhiya. Ganiolu, Nehemiya yeyedzide gu khuye a di gu tumbegide ga Jehovha khu gu duseleya satshavbo si nga ba si lumba Tobhiya ga wulanga wule wu nga ba wu thumisedwa gasi gu hodza umo Tempeleni.
w96 15/3 paj. 16 par. 6
U nga yeyedza kharini gu khuwe u ngu tumbega ga Jehovha
6 Ha gu tumbega ga Nungungulu, ethu hi na potsa gu gira wupari ni valala vaye. Khiso si nga gira Jakobe a lova gu khuye: “Vathu nyamba khodwa! Ina kha mu dziti nya gukhenu wa gu khala pari nya mafu, wa gu dzigira nala wa Nungungulu, gani? Oyu a vbwetago gu khala pari nya litigo, a gu khala nala wa Nungungulu.” (Jakobe 4:4) Ethu ha gu vbweta gu tumbega nga Dhavhidhe a nga khuye: “PFHUMU Nungungulu, nyi ngu va venga ngudzu avo va gu vengago! Nyi ngu va nyenya avo va gu wugelago, nyi ngu va venga khu monyo wangu watshavbo, nya gu va wona kha nga valala.” (Ndzimo 139:21, 22) Ethu kha hi vbweti gu tshangana ni vathu va ghohago khu nyagigwenye, kholu ethu hi hambanide navo. Gutumbega gwathu ga Nungungulu ina gu nga hi himbedzeya gu tshangana ni valala va Jehovha khovbe ni khovbe mwendro khu televisawu?
Kemba dzithomba nya liphuvbo
it-2 paj. 431, par. 7
Ndzimo
Gu diri ni mitsawa mivili nya Valevhi va nga ba va ranwa gu pwani: Valevhi ni vaembeleyi. Gu embeleya gu di gu ningwa ngudzu lisima tempeleni. Tsawa wu nga ba wu gira thumo nya gu embeleye kha wa nga ba u yede gu gira yimbe mithumo, kholu wu di gu pharegide mihani ni wutshigu, khu kharato vambe Valevhi va di yede gu gira mithumo yoyo. Khiso si nga gira va hambaniswa avba nya sasamedzo wawe.