Siwudziso Sa Valeri

Hwane nya gu ba Jesu a velegidwe, khu ginani Josefa ni Mariya va nga simama Bhetelehema, wulangani nyo bweleye gaya gwavo Nazareta?

Bhibhiliya kha yi ganeyi gu khiyo khu ginani. Ganiolu, iyo yi ngu ganeya khu silo nyo khaguri si tshamuseyago gu khiso khu ginani avo nga hatha gu mba bweleya Nazareta khu tepo yile.

Ngilozi mweyo yi di embeya Mariya gu khiyo, uye a di hadzi gu khura mimba a bwe a velega gyanana. Tepo ngilozi yi nga ningeya mahungu yoyo, Mariya ni Josefa va di gu vbanya Nazareta, dhoropani ga Galileya a gu umo a nga velegwa Josefa. (Luka 1:26-31; 2:4) Khu gu landreya, tepo va nga wuya khu Egipto, avo va di bweleya Nazareta. Jesu dandrede Nazareta a bwe a tidwa kha nga mu Nazarenu. (Mat. 2:19-23) Khu kharato, tepo hi khumbugago Jesu, Josefa ni Mariya, ethu ha gu dundrugeya khu Nazareta.

Mariya a diri ni nongo nyo pwani khu Elizabheti, a nga ba a vbanya Judha. Elizabheti a diri mwangadzi wa Muphasi nya Khongolo nya mhamba Zakariya nigu, khade mamayi wa Johane Mubhabhatisi. (Luka 1:5, 9, 13, 36) Mariya a di hongode a ya wuseya Elizabheti, nigu khade naye gipimo nya migima miraru Judha. Khavbovbo, Mariya a di bweleya Nazareta. (Luka 1:39, 40, 56) Khu kotani nya isoso, Mariya a di gu guti gwadi Judha.

Khu gu gimbiya nya tepo, Josefa engiside nayo wu nga ba wu ganeya khu gu “lovedwa.” Khu gu landreya, Josefa a di khuga khu Nazareta a hongola Bhetelehema, kholu Varoma va di gu vbweta gu khavo moyo ni moyo a dzi “lovedzisa dhoropani gwaye.” Guya khu giprofeto, Bhetelehema gu diri iyo a nga hadzi gu velegedwa iyo Mesiya. (Luka 2:3, 4; 1 Sam. 17:15; 20:6; Mik. 5:2) Hwane nya gu ba ni Mariya a velegide Jesu iyoyo, Josefa kha nga ba a vireya gu khuye Mariya a na si kodza gu bweleya Nazareta ni gyanana gi ngari gu velegwago. Avo va khade Bhetelehema, gu nga ba gu gira 9 dzikilometro ni Jerusalema. Khu kharato, si di hadzi gu va vbevbugeya gu dzega gyanana gyawe va hongola nagyo tempeleni, ni gu gira miphaso. — Levhi 12:2, 6-8; Luka 2:22-24.

Ngilozi ya Nungungulu, gupheyani yi embede Mariya gu khiyo, gyanana gyawe gi di hadzi hakha “gikhalo nya wufumu gya papayi waye Dhavhidhe,” nigu gi di hadzi ‘gu fuma kha nga pfhumu.’ Adzina saye Josefa ni Mariya, va di pwisiside gu khavo, gu diri ni lisima gu Jesu a velegedwa dhoropani ga Dhavhidhe. (Luka 1:32, 33; 2:11, 17) Gu dzina saye, isoso si va giride va pimisa gu khavo si diri sadi gu simama dhoropani mule, gasi va si kodza gu hakha sileletelo nya siphya si gimbileyanago ni gugola ga Nungungulu.

Kha hi dziti gu khethu tepo muni va nga vbedza Bhetelehema, tepo va nga vboha vasasuli nya gu thumise dzinyeledzi. Khu kharato, ga tepo yoyo ndranga yawe yi di gu vbanya ga nyumba mweyo, nigu gyanana gyawe gi diri gidugwana ngudzu. (Mat. 2:11) Wulangani nyo bweleye Nazareta, avo va simamide Bhetelehema khu tepo nya yingi, nigu va di gu gira gaya gwawe.

Herodhi a di ruma gu khuye, “si songetedwa satshavbo sanana nya sikhwathana sa Bhetelehema . . . si nga ba si si gu vbindrisi myaga mivili.” (Mat. 2:16) Tepo Josefa ni Mariya, va nga hakha gigengedzo va nga ningwa khu ngilozi nyo khaguri, va di tutuma va hongola Egipto ni Jesu, va bwe va simama iyoyo kala Herodhi afa. Khu gu landreya Josefa a di dzega ndranga yaye a bweleya Nazareta. Khu ginani va nga mba bweleya Bhetelehema? Kholu ga tepo yoyo, gyanana gya Herodhi nya gu pwani khu Arkelawo gi nga ba gi fuma Judha gi di vivbedwe khu monyo, nigu gambe ngilozi mweyo yi di gengedzide Josefa khu mahungu yoyo. Nazareta avo va di hadzi gu dandrisa Jesu kha nga mukhozeyi nya lisine wa Nungungulu. — Mat. 2:19-22; 13:55; Luka 2:39, 52.

Adzina saye Josefa fude Jesu na nga si gufi, nigu na a nga si tuleyi ndziya vambe nyo hongole ndzadzini. Khu kharato, Josefa a na wuswa gasi gu vbanya mafuni. Nya vangi va na mana lithomo nya gu muti gwadi, vati simbe silo nyo engedzelege, nya nga khu ginani uye ni Mariya va simamidego gu vbanya Bhetlehema hwane nya gu ba Jesu a velegidwe.