MATIMO NYA GUVBANYE
Gima kha nya ema gu hevbula
NYI NGU mu bonga ngudzu Jehovha kholu a gu ‘Muhevbudzi wangu nya Khongolo.’ (Isa. 30:20) Uye a gu hevbudza vathu vaye khu gu thumisa Lito laye, Bhibhiliya, sivangwa saye ni hengeledzano yaye. Uye gambe a ngu thumisa vandriyathu gasi gu hi hevbudza. Ambari olu nyi gu na ni 97 myaga, nyi ngo gu simama gu hevbudzwa khu Jehovha khu dzatshavbo dzindziya dzedzi. Nga gwadi nyi mi tshamuseya idzo a si girago khidzo isoso.
Nyi ndranga yangu khu 1948
Nyi velegidwe khu 1927, ga lidhoropa nya lidugwana li gomogo vbafuvbi ni Chicago, Illinois, Estados Unidos. Vavelegi vangu va di velega 5 sanana, a gu: Jetha, Don, eni, Karl, ni Joy. Ethu hatshavbo hi di dzi emisede gu thumeya Jehovha khu monyo wathu watshavbo. Jetha a hongode ga turma nya wuvili ya Gileyadhi, khu 1943. Don, a di hongola Bheteli ya Brooklyn, Nova iorque khu 1944, Karl anuye a di hongola khu 1947 nigu khu gu hegisa, Joy a di hongola khu 1951 Bheteli yayimweyo. Siyeyedzo sawe ni egi gya vavelegi vangu, si nyi hlamadziside ngudzu.
EDZI NDRANGA YATHU YI NGA HEVBULA KHIDZO LISINE
Papayi ni mamayi va diri sihevbuli nya sadi nya Bhibhiliya, nigu avo va di gu hi hevbudza gu haladza Bhibhiliya. Nigu Papayi, a luzide githawo egi a nga ba ari nagyo khu dzitshetshe, tepo khiyo a nga ba ari musotshwa, Europa, ndrani nya Nyimbi nya gupheye nya Mafu yatshavbo. Nigu, mamayi na gu bonga khu gu ba papayi a wide gaya, a di mu embeya gu khuye: “Karl, hongole tshetsheni, kha nga giolovedzo gyathu.” Papayi a hlamula gu khuye: “Nyi na gu vbwegedza kala tshetsheni, ganiolu eni kha nyi nga beya.” Mamayi a di mu wudzisa gu khuye: “Khu ginani?” Uye a di hakha gu khuye: “Nyimbitunu, vathangeyi nya dzitshetshe, ava va nga ba va lumba tshetshe yayimweyo, va di gu kategisa mitsawa nyo hambane nya masotshwa ni siphisa sawe. Ina Nungungulu a di gu kategisa mitsawa ya yivile khu gumogo?”
Hwane nya gitepwana, mamayi na romo tshetsheni, Dzifakazi dzimbile dza Jehovha dzi di veta lidimba lathu. Idzo dzi di ninga Papayi wathu mabhuku mavili ma nga ba ma ranwa gupwani Light, nigu ayo ma di gu ganeya khu Gutuledwa. Nigu papayi a di ma tsakeya mabhuku yale. Tepo mamayi a nga ma wona mabhuku yale, a di pheya gu ma hevbula. Khu kharato, litshigu limwedo uye a di wona gitiviso umo nya jornali gi nga ba gi rana ava va nga ba va tsakeya gu hevbula Bhibhiliya khu gu thumisa libhuku Light books. Uye a di hunga gu hongola. Tepo khiyo a nga vboha, a di hakhwa khu nyamayi moyo a nga ba a dandride khu tanga. Na gu pharide limwedo nya mabhuku yale, uye a di mu wudzisa gu khuye: “Anuwe wa gu hevbula isoso avba?” Nigu nyamayi wule a di mu hlamula gu khuye: “Ina, u nga beya.” Nigu, ga semana yi nga landreya, mamayi a di hi dzega hi hongola naye, nigu isoso si di khala giolovedzo.
Ga tshangano nyo khaguri, mugimbidzisi a di nyi lomba gasi gu leri Ndzimo 144:15, wu ganeyago khu vale va tsakago khu gu khozeya Jehovha. Nyi tsakisidwe khu livhesi leli nigu nyi tsakisidwe gambe khu libhuku la 1 Thimoti 1:11, li ganeyago gu khiyo Jehovha “Nungungulu nyo tsake” ni libhuku la Vaefeso 5:1 li ganeyago khu gu hi ‘pimedzeya Nungungulu.’ Eni nyi di tugula gu kheni nyi di yede gu tsaka khu gu thumeya Muvangi wangu nigu nyi di yede gu mu bonga khu lithomo leli nyi gu nalo nya gu gire isoso. Nyi ngu dzi garadzeya gu gira silo sesi sasivili womini gwangu.
Libandla li nga ba li romo vbafuvbi ni gaya li di gu romo Chicago, tanga nya 32 dzikilometru. Ambari ulolo, ethu hi di gu hongola mitshanganoni nigu guti gwangu khu Bhibhiliya gu di gu engedzeya. Nyi ngu dundruga tepo nyo khaguri mugimbidzisi a nga rana Jetha gasi gu ninga hlamulo. Tepo a nga ba a ninga hlamulo waye, eni nyi di dzi embeya gu kheni: ‘Eni nyi ngu siti isoso. Na nyi khusedzide libogo gasi gu hlamula.’ Nyi di pheya gu dongiseya ni gu ninga mihlamulo khu malito yangu. Egi nya lisima ngudzu, khu gu eni ni vandriyangu hi di gu tiyisa wupari wathu ni Jehovha. Eni nyi bhabhatisidwe khu 1941.
HI HEVBUDE KHU JEHOVHA OMU NYA DZIKONGRESU
Eni nyi ngu dundruga kongresu yi nga girega khu 1942, Cleveland, Ohio. Guvbindra 50 malanga, Estados Unidos, vathu va di gu engiseya kongresu khu telefoni. Ndranga yathu yi di gu khala omu nya matendra gumogo ni vambe vandriyathu, vbafuvbi ni avba yi nga ba yi girwa avbo kongresu. Ga tepo yeyi, yi di gu girega Nyimbi nya Wuvili ya Mafuni gwatshavbo, nigu Dzifakazi dza Jehovha dzi di gu wugedwa khu tshivba. Ni wutshigu, nyi di wona vandriyathu nya vama na va gu wenengedza vbavbandze nya akapamentu khu dziluju nya dzimovha. Vatshavbo va di hunga gu khavo, ga dzatshavbo dzi movha gu di yede gu manega muthu moyo gasi gu woneleya vbawutshigutunu. Gya gu manega gigaradzo, vandriyathu va di yede gu bhuzinari ni gu tula dziluju gasi gu vawugeyi va si woni gwadi. Khavbovbo, vambe va di hadzi gu hongola vaya va phasa. Eni nyi di pimisa gu kheni, ‘vathu va Jehovha va dongide gasi gu emisana ni gevbini gilo!’ Kha gya girega gilo nigu nyi si kodzide gu lala nya mba garadzega.
Ga myaga yi nga landreya, na nyi gu dundrugeya khu kongresu hi nga manega nayo, nyi tugude gu kheni mamayi wangu kha nga ba a garadzega ambari gu thava. Uye a di gu tumba Jehovha ni hengeledzano yaye khu gu vbeleya. Gima kha nyi na nga divala giyeyedzo gyaye nya gyadi.
Hwane nya kongresu, mamayi wangu a di khala piyoneru nya tepo yatshavbo. Khu kharato, uye a di gu vega gupima avba nya dziganelo dzi nga ba dzi ganeya khu thumo nya tepo yatshavbo. Tepo hi nga ba hi bweleya gaya, uye a di ganeya gu khuye: “Eni nyi di gu tsakeya gu simama gu thuma kha nga piyonera, ganiolu kha nyi na nga si kodza gu gira isoso na nyi gu thuma gasi gu khathaleya ndranga yathu.” Khu gu landreya, uye a di hi wudzisa gu khuye hi nga mu phasa. Ethu hi di khethu ina, khu kharato uye a di ninga thumo moyo ni moyo wathu gasi gu agisa kwartu mweyo mwendro dzimbili na hi si seyi tsaya. Tepo hi nga ba hi hongola xikwatuno, uye a di gu ya khedza gu khuye hi vegedzede satshavbo nigu hi agiside omu a nga hi lomba, khavbovbo uye a di gu duga a hongola thumoni nyo tshumayele. Uye a di gu pharegide ngudzu, ganiolu uye a di gu hi khathaleya gwadi. Tepo hi nga ba hi wuya khu xikwatuno, uye a di gu hi vireya gasi hi ta hodza hatshavbo gilogyo. Mambe matshigu tepo hi nga ba hi wuya khu xikwatuno hi di gu hongola naye thumoni nyo tshumayele nigu isoso si hi phaside gu pwisisa gu khethu ginani gu khala piyoneru.
NYI DI PHEYA GU THUMA KHA NGA PIYONERU
Nyi di pheya gu thuma kha nga piyoneru na nyiri ni 16 myaga. Ambari olu papayi a nga ba a siri Fakazi, uye a di gu vbweta gu dziti gu khuye silo si di gu gimbiya kharini. Ga wutshigu nyo khaguri, nyi di mu embeya gu kheni nyi di gu dzi garadza ngudzu, ganiolu nyi di nga si mani muthu nya gu mu hevbuleye Bhibhiliya. Khavbovbo, nyi di ema nyi mu wudzisa gu kheni: “U ngu dzina gu hevbula ni eni?” Uye a di pimisa khiso a bwe a ganeya gu khuye: “Nyi ngu dzina gu hevbula Bhibhiliya.” Khu kharato, gihevbulo gyangu nyo pheye a diri papayi wangu. Gu diri lithomo nya likhongolo ngudzu gwangu.
Ethu hi di gu hevbula libhuku li nga ba liri ni hungo nya mahungu wu gu khuwo: “Lisine li na mi tshudzisa.” Tepo hi nga ba hi hevbula nyi di tugula gu kheni papayi wangu a di gu nyi phasa gu khala muhevbudzi nya wadi ni gihevbuli nya gyadi nya Bhibhiliya. Khu giyeyedzo, ga wutshigu nyo khaguri, hwane nya gu ba hi leride paragrafu mweyo, uye a di khuye: “Eni nyi wonide esi libhuku lolo li ganeyago, ganiolu wa gu dziti kharini gu khuwe la gu ganeya lisine?” Eni kha nya nga ba nyi dongide gasi gu hlamula giwudziso gyaye, khu kharato nyi di mu embeya gu kheni: “Eni kha nyi siti, ganiolu limbe litshigu hi na hevbulago nyi na gu ninga hlamulo.” Nigu nyi giride kamo isoso. Nyi manide mavhesi ma nga ba ma seketeya esi hi nga ba hi bhude khiso. Hwane nya isoso, nyi di pheya gu dzi dongiseya gwadi na hi si pheyi gu hevbula, khu gu nyi pheya khu gu gevisisa esi hi na si hevbulago. Isoso si phaside eni ni papayi wangu gu hi dandra khu liphuvboni. Uye a thumiside esi a nga ba a hevbula ni gu a bhabhatisidwe khu 1952.
NYI DI SIMAMA GU HEVBULA NYA SINGI BHETELI
Nyi dugide khu gaya na nyiri ni 17 myaga. Jethaa a khade misiyonariyu, nigu Don a diri Bhetelita. Va vavili va di gu yi gola ngudzu mithumo yawe, nigu isoso si nyi tiyiside ngudzu. Khu kharato, nyi dzi lovedzisa gasi nyi hongola Gileyadhi ni Bheteli, nigu nyi di si diga mandzani ga Jehovha. Khu wevbini handro wakone? Nyi di ranwa gasi nyi hongola Bheteli khu 1946.
Khu myaga nya yingi, nyi manegide ni mithumo nyo hambane-hambane Bheteli, nigu nyi hevbude silo nya singi. Nyi thumide Bheteli khu tanga nya 70 myaga, nigu nyi giride mithumo nya yingi ni gu hevbula silo nya singi, nya nga gu gira mabhuku ni gu thuma kontabhilidhadhe. Eni nyi hevbulede edzi va rengago khidzo silo si vbwetegago Bheteli ni edzi nyi nga si rumeyago khidzo mambe malanga. Gu diga satshavbo, nyi ngu tsaka ngudzu khu sihevbudzo nyi si manidego Bheteli avba nya wukhozeyi wa vbadzimidrutuno ni omu nya dziganelo dzi vegedwago Vabhetelita.
Na nyi gu thuma kha nga muhevbudzi avba nya xikola nya madhota
Nyi hevbude silo nya singi ni ndriyangu nya nandra, Karl, a ngata Bheteli khu 1947. Uye a diri gihevbuli ni muhevbudzi nya wadi nya Bhibhiliya. Ga tepo nyo khaguri nyi di mu lomba gasi a nyi phasa gu dongiseya ganelo nyi nga ba nyiri nayo. Nyi di tshamuseya Karl gu kheni nyi di gu giride wugevisisi, ganiolu kha nya nga ba nyi si kodza gu thumisa esi nyi si manidego. Khavbovbo, uye a di nyi phasa khu gu nyi wudzisa gu khuye: “Joel, khu wevbini hungo nya mahungu nya ganelo wago?” Nyi di dzegeya gu pwisisa esi nyi nga ba nyi si vbweta, nyi di yede gu thumisa mahungu ma nga hadzi gu nyi phasa gu tshamuseya hungo nya mahungu nya ganelo yangu, nyi diga aya ma nga ba ma si vbwetegi. Eni gima kha nyi na nga divaledwa isoso.
Gasi hi tsaka Bheteli, hi yede gu gira esi hi si kodzago thumoni nyo tshumayele, nigu isoso si na hi ninga matshangu nyo tiyise. Nyi ngu dundruga esi si giregidego dhoropani ga Nova Iorque, ga wutshigu nyo khaguri. Eni ni ndriyathu nyo khaguri nya mwama hi di endreya nyamayi a nga ba a hakhide Mukhedziseyi ni Khendzugani! Hi di pheya khu gu ganeya gu khethu: “Ga wutshigu wowo ha gu phasa vathu gu hevbula silo nya sadi maningano ni Bhibhiliya.” Uye a di hi hakha gu khuye: “Abari gu mwa gu vbweta gu ganeya khu Bhibhiliya, beyani.” Ethu hi di leri ni gu bhula khu milowo nya yingi yi ganeyago khu Mufumo wa Nungungulu ni mafu nya maphya. Uye a di hlamadziswa ngudzu nyo bwe a rana dzipari dzaye gasi dzi ta patega avba nya gihevbulo nya Bhibhiliya ga liendro li nga landreya. Khu gu landreya, uye ni mwama waye va di khala sithumi nyo tumbege sa Jehovha.
ESI NYI NGA HEVBULA GA MWANGADZI WANGU
Nyi vbedzide tanga nya 10 myaga na nyi gu vbwetedzeya muthu nyo tshadhe naye na nyi si tivani ni mwangadzi wangu. Mu ngu giti egi gi nga nyi phasa gasi gu mana mwangadzi nya wadi? Eni nyi di gombeya nyi bwe nyi dzi gira giwudziso gegi: ‘Ginani nyi vbwetago gu gira hwane nya gu ba nyi tshadhide?’
Eni ni Mary na hi gu thuma kha nga vawoneleyi nya sirkwitu
Hwane nya kongresu yi nga girega estádio ya Yankee khu 1953, nyi di tivana ni ndriyathu nya nyamayi nyo pwani khu Mary Aniol. Uye ni Jetha va di gu hevbude vatshavbo xikwatuno ya Gileyadhi, nigu va di gu thuma gumogo kha nga vamisiyonaryu. Khu gu tsaka, Mary a di nyi bhuleya khu thumo nya wumisiyonariya a girago Caribe ni sihevbuli nya Bhibhiliya a gimbidzisidego. Khu kotani nya olu hi nga ba hi tivana gwadi hi di tugula gu khethu hi na ni misuwo nyo fane. Lihaladzo lathu li di dandra nigu hi di tshadha khu Abril nya 1955. Khu myaga nya yingi, Mary a di gu yeyedza gu khuye a diri giningwa gitago khiyo ga Jehovha nigu a diri giyeyedzo nya gyadi gwangu. Uye a di gu tsaka ni ga wevbini thumo a nga ba a ningwa. Uye a di gu thuma khu gu dzi garadza, a khathala khu vambe nigu tepo yatshavbo a di gu thangisa Mufumo wa Nungungulu. (Mat. 6:33) Ethu hi thumide kha nga vawoneleyi nya sirkwitu, nigu khu 1958 hi di ranwa gasi guya thuma Bheteli.
Nyi hevbude nya singi ga Mary. Khu giyeyedzo, gupheyani nya mutshadho ethu hi di hunga gu gira gihevbulo nya Bhibhiliya hatshavbo, hi di gu leri 15 mavhesi khu gumogo. Hwane nya gu ba hi leride gipandre nyo khaguri, hi di gu bhula khesi hi leridego omu nya milowo yoyo hi bwe hi bhula khedzi hi nga si thumisago khidzo womini gwathu. Mary a di gu nyi bhuleya esi a hevbudego Gileyadhi ni tepo a nga ba a thuma kha nga misiyonariya. Esi nyi nga si hevbula gwaye, si nyi phaside gu tshukwadzisa dziganelo dzangu ni edzi nyi nga tiyisago khidzo vandriyathu nya vanyamayi. — Mav. 25:11.
Mwangadzi wangu Mary a di luza womi khu 2013. Eni nya gu vireya khu maho nyo fuviye gu mu wona mafuni nya maphya. Ganiolu, na yi si vbohi tepo yoyo, nyi dzi emisede gu simama gu hevbula nya singi ni gu tumba Jehovha khu monyo wangu watshavbo. (Mav. 3:5, 6) Gu dundrugeya khesi vathu va Jehovha va na girago mafuni nya maphya, si ngu nyi thaveleya ni gu nyi ninga litsako. Khu lisine, eyi hi na hevbula silo nya singi ni Muhevbudzi wathu nya Khongolo. Nyi mwalo malito nyo eneye gasi gu bonga satshavbo esi Jehovha a nyi hevbudzidego kala muhuno ni wuhindzi a nyi yeyedzago.
a Leri matimo nya guvbanye ya Jetha Sunal omu nya Mukhedziseyi nya 1 nya Março nya 2003, dzipaj. 23-29.