“Amucite Zintu Zyoonse Kutegwa Leza Alemekwe”

MBOTULI babelesi baJehova bakalipeda, tweelede kutondeezya kuti tulamulemeka muzintu nzitwaambuula anzituchita. Mwaapostolo Pawulu wakaamba malayilile akonzya kutugwasya naakalemba kuti: “Kufwumbwa naa mulalya naa mulanywa nokuba kucita cintu cimbi cili coonse, amucite zintu zyoonse kutegwa Leza alemekwe.” (1 Kor. 10:31) Eezi zyaamba kuti tweelede kutobela zyeelelo zyaJehova ziluleme zitondeezya kuti ulimaninide. (Kol. 3:10) Tweelede kumutobelezya kwiinda mukuba bantu basalala.—Ef. 5:1, 2.

² Mwaapostolo Petro wakaambila maKristu atala ankani eeyi naakati: “Mbomuli bana baswiilila, amuleke kutobela zisusi nzyomwakajisi musyule mukutazyiba kwanu, pele mbuli Yooyo Uusalala iwakamwiita, amusalale mubukkale bwanu boonse, nkaambo kulilembedwe kuti: “Mweelede kusalala, nkaambo mebo ndilasalala.’” (1 Pet. 1:14-16) MaKristu ayelede kuba bantu basalala mbuli mbaakabede maIsrayeli. Eezi zyaamba kuti tabeelede kuba akampenda naakuti kusofwaazigwa azintu zibi zichitwa munyika nkaambo bachita kuyanda kwaLeza.—Kul. 20:5.

³ Kusalala kwaamba kutobela milawu yaJehova amalayilile aakwe aazwa muBbayibbele. (2 Tim. 3:16) Twakayiya nzyayanda Jehova alubo wakatukweela kulinguwe kwiinda mukuyiya Bbayibbele. Kwiiya nkutwakachita kwakatugwasya kuti tubikke Bwaami bwaLeza mubusena bwakusaanguna akuti tuchite kuyanda kwakwe chiindi choonse. (Mt. 6:33; Rom. 12:2) Eezi zyakapa kuti tuzwaate buntu bupya.—Ef. 4:22-24.

KUSALALA MUBUKOMBI AMUKULIJATA

⁴ Takuli kuuba pe kupona kweendelana azyeelelo zyaJehova ziluleme nkaambo sinkondoma Saatani Dyabbulosi uyanda kuti tuzwe mukasimpe. Alubo, zintu zibi zili munyika akutamaninina zipa kuti katuchita zintu zibi. Tweelede kusima mubukombi kuti tukkale katupona kweendelana akulipeda nkutwakachita. Magwalo atubuzya kuti tatweelede kugamba chiindi nitukazigwa naakuti nitusunkwa. Tuyooswaana mapenzi akaambo kakuti tuchita zintu zili kabotu. (2 Tim. 3:12) Nikuba chiindi nituswaana masunko, tulabotelwa nkaambo tulizi kuti tuchita kuyanda kwaLeza.—1 Pet. 3:14-16; 4:12, 14-16.

⁵ Jesu wakayiya kulibombya kumapenzi ngaakaswaana, nikuba kuti wakalimaninide. Taakwe nakazumina kweenwa aSaatani naakuti kuyanda zintu zyamunyika. (Mt. 4:1-11; Joh. 6:15) Alubo taakwe naakaleka kusyomeka kuli Leza. Nikuba kuti kusyomeka kwakwe kwakapa kuti nyika imuzonde, pesi wakatobelezya zyeelelo zyaJehova ziluleme chiindi choonse. Alubo, katanafwa, wakachenjezya basikwiiya bakwe kuti nyika yakali kuyoobazonda. Kuzwa chiindi eecho, basikwiiya baJesu baswaana mapenzi, pesi kuziba kuti Mwana waLeza wakayizunda nyika kwabagwasya kuti kabasyomeka.—Joh. 15:19; 16:33; 17:16.

⁶ Ikuti tutabi banyika, tweelede kubamba zyeelelo zyaJehova ziluleme mbuli mbaakachita Mwaami wesu. Tweelede kukaka zyeelelo zyakutalilemeka zili munyika eeyi, akutaliswaanizya azintu ziyandwa anyika. Tulaabikkila maanu malayilile ajanika mulugwalo lwaJakobo 1:21, aakuti: “Amugusye busofwaazi boonse alimwi abubi buli boonse, eelyo cakulibombya amuzumine kusyangwa kwajwi mulindinywe eelyo ilikonzya kumufwutula nywebo.” Kubala Bbayibbele akunjila miswaangano kuyootugwasya kuti ‘tuzumine kusyangwa kwajwi’ mumyoyo amumiyeeyo yesu alubo tatukalombozyi zintu zyanyika. Sikwiiya Jakobo wakalemba kuti: “Tamuzyi kuti kuba acilongwe anyika nkuba sinkondonyina a Leza? Aboobo, kufwumbwa uuyanda kuba mulongwe wanyika ulipa kuba sinkondonyina a Leza.” (Jak. 4:4) Nchicho chipa kuti Bbayibbele litubuzye kuti tweelede kutobelezya zyeelelo zyaJehova ziluleme akuti tatweelede kuliswaanizya anyika.

⁷ Jwi lyaLeza lituchenjezya kuti tutantamuke michito yakutalilemeka. Lyaamba kuti: “Bwaamu abusofwaazi bwamusyobo uuli woonse naa busyaacivwulemwangu tazyeelede nokuba kwaambwa akati kanu pe, mbubonya mbokweelede kubantu basalali.” (Ef. 5:3) Nkinkaako, tatweelede kuzuzya miyeeyo yesu azintu zitali kabotu, naakuti zipa bweeme nikuba kuzyaambuula. Kuti twachita oobo tunootondeezya kuti tuyanda kutobelezya zyeelelo zyaJehova ziluleme.

KUSALALA KUMUBILI

⁸ MaKristu ayelede kusalala kumubili mbuli mbubeelede kusalala mubukombi amukulijata. Muchiindi chamaIsrayeli, Leza uusalala, wakabaambila kuti busena mbubakali kukkala bwakeelede kusalala. Andiswe tweelede kusalala kuchitila kuti Jehova “ataboni cintu cili coonse cisofweede” mubuumi bwesu.—Dt. 23:14.

⁹ MuBbayibbele, kusalala kumubili kuleendelana abusalali bwaLeza. Muchikozyano, mwaapostolo Pawulu wakalemba kuti: “Nobayandwa, atulisalazye kuzintu zyoonse zisofwaazya mubili amuuya, alimwi atulondole kusalala kwesu lyoonse mukuyoowa Leza.” (2 Kor. 7:1) MaKristu woonse asungwaazigwa kuti kaasamba akuwacha mpasya. Nikuba kuti zyiimo zilasiyana munyika imwi ayimwi pesi tulakonzya kujana maanzi ansipa zyakuti tusambe akuti bana besu bakkale kababoneka kabotu.

¹⁰ Bantu biingi balituzi akaambo kamulimu wakukambawuka ngutuchita. Kubamba myuunzi yesu kuti ikkale kayisalala mukati aanze, kulakonzya kupa bukamboni kubantu mbituyakilene aabo. Muntu woonse mumpuli ulakonzya kuzichita eezi. Baalumi bachiKristu beelede kubona kuti myuunzi yabo iili muchiimo chili kabotu nkaambo myuunzi iibambidwe kabotu ipa kuti bamwi kabayilemeka. Kuchita oobo, akugwasya mpuli zyabo muzintu zyabukombi, kutondeezya kuti baalumi aaba bazyeendelezya kabotu mpuli zyabo. (1 Tim. 3:4, 12) Bachizi balijisi mikuli yakulangania zimwi kapati milimu yaang’anda. (Tit. 2:4, 5) Bana bayiisidwe kabotu balakonzya kusalazya maanda aabo kuti akkale kali muchiimo chili kabotu. Ikuti mpuli zyabelekelaamwi mukusalazya myuunzi, kuyoobagwasya kuti kabasalazya myuunzi yabo nikuba munyika mpya itakeendelezegwe aaBwaami bwaLeza.

¹¹ Bakombi baJehova biingi babelesya moota nibaya kumiswaangano. Muli zimwi nyika, kuyandika kuti Bakamboni babelesye moota mukukambawuka. Eezi zyaamba kuti moota zyabo zyeelede kukkala kazili muchiimo chili kabotu. Myuunzi yesu amoota nzitubelesya zyeelede kutondeezya kuti tuli babelesi baJehova basalala. Alubo zikwama zyesu amaBbayibbele ngitubelesya zyeelede kukkala kazili muchiimo chili kabotu.

¹² Nsamino yesu yeelede kutondeezya kuti tupona kweendelana amalayilile aazwa muBbayibbele. Mbuli mbuzitachiti kuzwaata munzila iitatondeezyi bulemu chiindi nitwiinka kumuntu ulemekwa, nkinkaako tweelede kuzwaata kabotu chiindi nituli mukukambawuka naakuti nitupa nkani kumiswaangano, nkaambo twiiminina Jehova. Nzila njitulijataayo anjituzwaataayo iyoopa kuti bamwi babone mbukuyandikana kukomba Jehova. Tatweelede kuzwaata munzila iitapi bulemu naakuti iitondeezya kuti tatubabikkili maanu bamwi. (Mik. 6:8; 1 Kor. 10:31-33; 1 Tim. 2:9, 10) Nkinkaako, chiindi nituyinka kukukambawuka, kumuswaangano wambungano, wabbazu naakuti wabbooma, tweelede kuyeeya nzyaamba Magwalo atala akusalala kwamubili akuzwaata chabulemu. Makanze esu ngakulemeka Jehova akumulumbayizya chiindi choonse.

¹³ Mbubo mbutweelede kuzwaata chiindi nituswaya mawofesi mapati naakuti wofesi yamutabi yaBakamboni baJehova. Utalubi kuti bbala lyakuti Bbeteli lyaamba kuti “Ng’anda ya Leza.” Nkinkaako, tweelede kuzwaata mbuli mbutuzwaata chiindi nituli kumiswaangano yambungano kuNg’anda yaBwaami.

¹⁴ Tweelede kubikkila maanu kunsamino yesu nikuba chiindi nitwiinka kumasena akulikondelezya. Tulakonzya kulibuzya kuti, ‘Ndiyooba abweeme bwakukambawuka na akaambo kansamino yangu?’

KULIKONDELEZYA KULIKABOTU AKULYOOKEZYA

¹⁵ Kulyookezya akulikondelezya zitugwasya kuti katuyeeya kabotu akuti tutachiswi-chiswi. Chimwi chiindi, Jesu wakabuzya basikumutobela kuti baboole kumbali kuchitila kuti ‘balyookezye aniini.’ (Mk. 6:31) Kulyookezya akulikondelezya azintu zili kabotu kulabotezya. Alubo, zilakonzya kupa kuti tulimvwe kabotu mpawo tubeleke kabotu.

¹⁶ MaKristu ayelede kusala kweendelana abusongo buzwa kuli Leza nkaambo kuli zyakulikondelezya zyiingi loko mazubaano. Kulikondelezya kulayandikana, pesi takweelede kuba mubusena bwakusaanguna mubuumi bwesu. Bbayibbele lituchenjezya kuti “kumazuba aamamanino” bantu bayooba “bayandisya zyakulikondelezya kwiinda kuyandisya Leza.” (2 Tim. 3:1, 4) Zintu zyiingi zyakulikondelezya mazubaano tazili kabotu kubantu bayanda kupona kweendelana azyeelelo zyaJehova ziluleme.

¹⁷ MaKristu akusaanguna akeelede kutantamuka zyakulikondelezya zibi, zyakali kuchitwa abantu bakali kuyandisya kulibotezya. Bantu bakuRoma bakali kulibotezya akweebela zisobano zitondeezya kupenzegwa kwabantu. MaKristu aakusaanguna akali kutantamuka kweebela misobano yakulwana, yakujeyana, yakutalilemeka muli zyakoonana yakali kuchitilwa kunoneezya bantu. Mbuzibede zyakulikondelezya mazubaano, alubo zitondeezya zintu ziyandwa abantu. Tweelede ‘kuchenjela’ mbutweenda akutantamuka zyakulikondelezya zitali kabotu. (Ef. 5:15, 16; Int. 11:5) Nikuba kuti imwi misobano ili kabotu, pesi tulakonzya kwiitantamuka akaambo kakuti ichitilwa mubusena butali kabotu.—1 Pet. 4:1-4.

¹⁸ Kuli zyakulikondelezya zili kabotu zikonzya kubotezya maKristu. Bantu biingi bakagwasigwa akutobela malayilile aazwa muMagwalo amakani aazwa mumabbuku eesu.

¹⁹ Chimwi chiindi, mpuli zilakonzya kutambwa abamwi kuti zizooyizye aamwi maKristu. Alubo, bakwesu abachizi balakonzya kutambwa kumuchado naakuti kupobwe. (Joh. 2:2) Sikubatamba weelede kweendelezya pobwe eelyo. Alubo, bantu beelede kuchenjela kumapobwe alaabantu biingi. Mapobwe aali boobo, apa kuti maKristu chimwi chiindi atalijati kabotu, akolwe naakuti kuchita zibi zipati nkaambo bantu nga balilyiibide. Kuyeeyesesya zintu zili boobu kupa kuti maKristu abikkile maanu kumapobwe ngibachita achiindi nchibatola kumapobwe ngibachita. Ikuti kupobwe eeli kakuli bukande, bantu tabeelede kukolwa. (Flp. 4:5) Ikuti mapobwe aaya kali akusungwaazyania mubukombi, bantu tabakayinkili kuti kuli chakulya naakuti zyakunywa.

²⁰ Kutamba bamwi kumaandeesu kuli kabotu. (1 Pet. 4:9) Chiindi nitutamba bakombima kuti tuzoolyaamwi, tuzooyizyaamwi naakuti tuzoosungwaazyanie mubukombi, tatweelede kubaluba pe bamwi bafwaba. (Lk. 14:12-14) Alubo, ikuti katutambidwe, tweelede kubikkila maanu kumajwi aali mulugwalo lwaMarko 12:31. Tweelede kubalumba bamwi akututondeezya luyando nkubachita.

²¹ MaKristu alazibotelelwa zintu zyiingi Leza nzyabapede alubo alizi kuti alakonzya ‘kulya akunywa alimwi akukkomana akaambo kamilimo yabo yoonse njibabeleka canguzu.’ (Muk. 3:12, 13) Ikuti ‘twacita zintu zyoonse kutegwa Leza alemekwe,’ aabo bachita pobwe abatambwa balakonzya kukkutisikana akubona kuti pobwe eelyo lyakabagwasya mubukombi.

ZICHITWA KUCHIKOLO

²² Bana baBakamboni baJehova balagwasigwa kwiinda mukuyinka kuchikolo kuti bajane lwiiyo luyandikana. Alubo, bayiya kulemba akubala kabotu. Zimwi zyiiyo zyakuchikolo zilakonzya kugwasya bachikula muzipeekezyo nzibachita mubukombi. Nibali kuchikolo, bayanda kubeleka changuzu kuti ‘bayeeye Mulengi wabo Mupati’ kwiinda mukubikka zintu zyabukombi mubusena bwakusaanguna mubuumi bwabo.—Muk. 12:1.

²³ Ikuti kuli muKristu uyiya, toyelede kumvwanana loko abachikula bakunyika. (2 Tim. 3:1, 2) Kuli zintu zyiingi Jehova nzyakupede zikonzya kukukwabilila kuti uteenwi abantu bachita zintu zibi. (Int. 23:4; 91:1, 2) Nkinkaako, kuti ulikwabilile, weelede kubelesya zintu nzyakupede Jehova.—Int. 23:5.

²⁴ Bakamboni biingi bachikula bali kuchikolo batondeezya kuti balisiyene anyika kwiinda mukutachita misobano iichitwa kuchikolo nibachayisya. Nikuba boobo, bayiisi abasichikolonyina balakonzya kutazimvwisisisya. Pesi, chiyandikana, nkubotezya Leza. Eezi zyaamba kuti bachikula beelede kubelesya manjezeezya abo ayiisidwe kabotu kuchitila kuti batajatanisigwi muzintu ziyandwa anyika. (Gal. 5:19, 26) Nkinkaako, nywebo nobachikula, mulakonzya kukakatila kuzyeelelo zyaJehova ziluleme kwiinda mukuswiilila malayilile aazwa kubazyali benu aali muMagwalo akuliswaanizya abamwi mumbungano.

MULIMU WAKUNYAMA ABEENZINYOKO

²⁵ Kweendelana aMagwalo, baalumi balaamukuli wakulangania mpuli zyabo. (1 Tim. 5:8) Nikuba boobo, balizi kuti mulimu wakunyama ngubachita tuyelede kuba mubusena bwakusaanguna kwiinda Bwaami bwaLeza. (Mt. 6:33; Rom. 11:13) Kwiinda mukulipeda kuli Leza akukkutisikana azintu nzibalaazyo, tabakataazikani pe akujatwa akakole kakuyandisya bunoti.—1 Tim. 6:6-10.

²⁶ MaKristu woonse aabeleka mulimu wakunyama ayelede kuziba malayilile aazwa muMagwalo atala ankani eeyi. Tweelede kusyomeka kwiinda mukutaliswaanizya mumichito iityola mulawu waLeza naakuti wanyika. (Rom. 13:1, 2; 1 Kor. 6:9, 10) Alubo, tweelede kuyeeya mapenzi akonzya kuba akaambo kakuliswaanizya abantu bachita zintu zibi. Mbotuli basilumamba baKristu, tatukoyoochita mabbizinesi aatyola milawu yaLeza, zintu zipa kuti tutole lubazu muli zyapolitikisi azitunyongania mubukombi. (Is. 2:4; 2 Tim. 2:4) Tatuliswaanizyi azintu zichitwa ‘aBabuloni Mupati’ nkaambo zikombelo eezi ngusinkondinyina aLeza.—Ciy. 18:2, 4; 2 Kor. 6:14-17.

²⁷ Kubelesya malayilile aazwa kuli Leza kutugwasya kuti tutachiti zyabbizinesi chiindi nituli kumasena ngitukombela. Chintu chipa kuti tuswaanane antoomwe abakombima kumiswaangano yambungano amipati, nkukomba Jehova. Tujana chakulya chitugwasya mubukombi kutebbulu eeli achiindi ‘chakusungwaazyania.’ (Rom. 1:11, 12; Heb. 10:24, 25) Nkinkaako, tweelede kusungwaazyania azintu zitugwasya mubukombi luzutu chiindi nituli kumiswaangano eeyi.

KUJATANA KWAMAKRISTU

²⁸ Zyeelelo zyaJehova ziluleme zitondeezya kuti tweelede “kuzumanana alukamantano lwamuuya mucaanzyo caluumuno.” (Ef. 4:1-3) Umwi awumwi, weelede kugwasya umwi kutali kuyanda kulibotezya mwini. (1 Tes. 5:15) Taakwe mubuzyo kuti nzizyo nzubona mumbungano munjila. Kufumbwa nkutukkala, musyobo wesu, mulaka ngutwaambuula naakuti lwiiyo ndutulaalo, toonse tutobela zyeelelo zyeelene ziluleme. Nikuba bantu batali Bakamboni balabona kuti Bakamboni baJehova mbantu bajisini.—1 Pet. 2:12.

²⁹ Naakali kwaambuula atala akuyandika kwakujatana, mwaapostolo Pawulu wakati: “Kuli mubili omwe, amuuya omwe, mbubonya mbomwakaitwa kubulangizi bomwe bwabwiite bwanu; Mwami omwe, lusyomo lomwe, lubbapatizyo lomwe; Leza omwe alimwi uuli ngo Usyi waboonse, ooyo uubainda boonse, uubeleka kwiinda muli boonse alimwi uuli muli boonse.” (Ef. 4:4-6) Kuti tutondeezye kuti tulabulemeka bweendelezi bwaJehova, tweelede kujatana mukumvwisisisya njiisyo ziyandikana alubo kazisumpukide zizwa muBbayibbele. Nisimpe kuti Jehova ulikuyiisya babelesi bakwe mulaka uusalala, wakasimpe alubo eezi zibagwasya kuti babelekelaamwi.—Zef. 3:9.

³⁰ Kujatana aluumuno zitondeezegwa mumbungano yachiKristu, zigwasya bantu boonse bakomba Jehova. Tulikubona kuzuzikizigwa kwachisyomezyo chaJehova chakuti: “Ndiyoobaleta antoomwe kabakamantene, mbubonya mbuli mbelele mucaanda canzizyo.” (Mik. 2:12) Tuyanda kukakatila kuzyeelelo zyaJehova ziluleme kuchitila kuti tukkale katujisini.

³¹ Balabotelwa kaka bantu bali mumbungano yaJehova iisalala! Tweelede kuchita zyoonse nzitukonzya kuti twiitwe azina lyaJehova. Tweelede kubeleka changuzu kuti tukakatile kuzyeelelo zyaJehova ziluleme akubuzya bamwi atala anzizyo nkaambo tuyanda kukkala katuli beenzinyina baLeza.—2 Kor. 3:18.