Matalikilo

24 Lino Abrahamu wakalicembeede, wakoongola, alimwi wakalilongezyedwe a Jehova muzintu zyoonse.+ 2 Mpoonya Abrahamu wakaambila mubelesi wakwe, imupati muŋanda yakwe, iwakali kulanganya zintu zyoonse nzyaakajisi kuti:+ “Bikka janza lyako kunsi aacibelo* cangu, 3 alimwi ndilakupa kukonka kuli Jehova, Leza wakujulu aanyika, kuti tokajanini mwanaangu musankwa imukaintu akati kabana basimbi bana Kanana, aabo mbotukkala limwi.+ 4 Muciindi caboobo, weelede kuunka kucisi cokwesu, kuli bamukowa wangu+ akuyoojanina mwanaangu Izaka mukaintu.”

5 Pele mubelesi wakamubuzya kuti: “Ino mbuti kuti mukaintu ooyo akakake kuboola andime kucisi ecino? Sena ndikamutole mwanaanu kucisi nkomwakazwa?”+ 6 Mpoonya Abrahamu wakaingula kuti: “Utakasoli pe kutola mwanaangu okuya.+ 7 Jehova Leza wakujulu, iwakandigwisya muŋanda yabataata akucisi camukowa wangu+ alimwi iwakaambaula andime akukonka kuti:+ ‘Ndiyoopa nyika+ eeyi kuluzubo lwako,’+ uyootuma mungelo wakwe kumbele lyako+ alimwi yebo uyoojanina mwanaangu mukaintu nkweena ooko.+ 8 Pele ikuti mukaintu ooyo akakake kuboola anduwe, uyakwaanguluka kucikonke eeci ncookonkezya kulindime. Nokuba boobo, toyelede kutola mwanaangu okuya.” 9 Mpoonya mubelesi wakabikka janza lyakwe kunsi aacibelo ca Abrahamu simalelaakwe akukonka kulinguwe kujatikizya makani aaya.+

10 Aboobo, mubelesi wakabweza nkamela zyasimalelaakwe zili kkumi akuunka, wakatolelezya azintu zibotu zyamisyobo-misyobo kuzwa kuli simalelaakwe. Mpoonya wakaunka ku Mesopotamiya kumunzi wa Nahori. 11 Naakasika kumugoti iwakali kunze aamunzi, wakaima kutegwa nkamela zyakwe zipumune. Kwakali kumazuba, ciindi bamakaintu nobakali kuvwula kuunka kuyooteka maanzi. 12 Mpoonya wakaamba kuti: “Akaka Jehova, Leza wasimalelaangu Abrahamu, kondipa kuti ndizwidilile sunu alimwi tondezya luyando lwako lutamani kuli simalelaangu Abrahamu. 13 Ndiliimvwi aano akasensa kamaanzi alimwi basimbi bakkala mumunzi oomu balaboola kuzooteka maanzi. 14 Acicitike kuti musimbi ngonditiiambile kuti, ‘Kotula nongo yako kutegwa ndinywe maanzi,’ alimwi ooyo utiiambe kuti, ‘Kamunywa azyalo nkamela zyanu ndilazipa maanzi,’ aabe ngonguwe ngoosala kuba mukaintu wamubelesi wako Izaka; alimwi kwiinda muliceeci undizyibye kuti wamutondezya luyando lutamani simalelaangu.”

15 Katanamanizya kwaambaula, Rebeka imwana musimbi wa Betueli+ mwana wa Milika+ imukaintu wa Nahori,+ mwanookwabo Abrahamu wakaboola kanyamwide nongo yakwe yamaanzi agwezyo. 16 Lino musimbi ooyu wakali mubotu kapati, wakali nakalindu; kunyina musankwa wakoonede kale anguwe. Wakaselemukila kukasensa kamaanzi akuteka maanzi munongo yakwe mpoonya wakazwa ooko. 17 Mpoonya aawo mubelesi ooyo wakamulundukila akumwaambila kuti: “Ndalomba twaanzi tusyoonto munongo yako ndinywe.” 18 Kumane walo wakaamba kuti: “Amunywe simalelaangu.” Mpoonya cakufwambaana wakatula nongo yakwe akwiijatila mujanza mpoonya wakamupa maanzi. 19 Naakamana kumupa maanzi, wakaamba kuti: “Azyalo nkamela zyanu ndilazitekela zyoonse kusikila zinywe zikkwane.” 20 Aboobo wakatila maanzi aakali munongo mucinywido, mpoonya wakali kupilukila-pilukila kumugoti, katekela nkamela maanzi kusikila zyoonse zyanywa zyakkwana. 21 Ciindi eeci coonse, imwaalumi ooyu wakaluumwine kaide kumulanga alimwi kagambidwe, kayeeya naa Jehova wamupa kuzwidilila mulweendo lwakwe naa pe.

22 Lino nkamela nozyakamana kunywa maanzi, mwaalumi ooyu wakabweza nweenwe yaampemo yangolida iyakali kulema cisela casyekeli* ankaya zyangolida zyobilo izyakali kulema masyekeli* aali 10, 23 akwaamba kuti: “Kondaambila, ino uli mwanaani? Sena kuli busena kumunzi wabauso nkotukonzya koona sunu?” 24 Kumane wakaingula kuti: “Ndili mwana wa Betueli+ ooyo Milika ngwaakazyalila Nahori.”+ 25 Alimwi wakati: “Tulijisi bwizu acakulya cabanyama cinji alimwi abusena nkomukonzya koona.” 26 Mpoonya mwaalumi ooyu wakafwugama akuvwuntama ansi kumbele lya Jehova 27 akwaamba kuti: “Aatembaulwe Jehova, Leza wasimalelaangu Abrahamu, nkaambo kunyina naaleka kutondezya luyando lwakwe lutamani akusyomeka kuli simalelaangu. Jehova wandisololela kuŋanda yabanabokwabo asimalelaangu.”

28 Mpoonya musimbi ooyu wakalunduka kuyakwaambila bamuŋanda yabanyina makani aaya. 29 Rebeka wakajisi munyina iwakajisi zina lyakuti Labani.+ Aboobo, Labani wakalundukila kumwaalumi ooyo iwakali kunze aamunzi kukasensa kamaanzi. 30 Lino naakabona nweenwe yaampemo ankaya izyakali kumaanza aamucizyi wakwe anaakamvwa nzyaakamwaambila Rebeka imucizyi wakwe naakati, “Mwaalumi uulya wandaambila boobu aboobu,” eelyo Labani wakaunka kuyoomucinga mwaalumi ooyo walo iwakacili kukasensa kamaanzi kaimvwi ankamela. 31 Mpoonya wakaamba kuti: “Koboola, yebo oolelekedwe a Jehova. Ino wiimina nzi aawo? Ndabamba kale ŋanda alimwi abusena bwankamela.” 32 Aboobo, mwaalumi ooyo wakaboola akunjila muŋanda, mpoonya wakaangununa* nkamela akuzipa bwizu acakulya cimbi alimwi wakaleta maanzi aakuti mwaalumi ooyo abaalumi mbaakali limwi basambe kumaulu. 33 Pele nobakamupa cakulya, wakaamba kuti: “Tandikoolya pe mane ndaambe makani ngondijisi.” Aboobo Labani wakati: “Ngaayo kaazya!”

34 Mpoonya mwaalumi ooyo wakati: “Ndili mubelesi wa Abrahamu.+ 35 Alimwi Jehova wamuleleka akumuvwubya kapati simalelaangu kwiinda mukumupa mbelele, ŋombe, nsiliva, ngolida, babelesi baalumi abakaintu, nkamela alimwi ambongolo.+ 36 Kunze lyaboobo, Sara imukaintu wasimalelaangu wakamuzyalila mwana musankwa mubucembele bwakwe,+ alimwi uyoopa mwana ooyo zintu zyoonse nzyajisi.+ 37 Aboobo simalelaangu wakandikonkezya kuti: ‘Mwanaangu toyelede kumujanina mukaintu kuzwa akati kabana basimbi bana Kanana ibali munyika mondikkede.+ 38 Utakasoli pe, pele weelede kuunka kuŋanda yabataata akumukowa wangu+ akuyoomujanina mukaintu mwanaangu.’+ 39 Pele ndakabuzya simalelaangu kuti: ‘Ino mbuti kuti musimbi ooyo akakake kuboola andime?’+ 40 Mpoonya wakandaambila kuti: ‘Jehova, ngondeenda limwi+ uyootuma mungelo wakwe,+ aboobo uyoopa kuti uzwidilile mulweendo lwako, alimwi uyoojanina mwanaangu imukaintu kuzwa kumukowa wangu akuŋanda yabataata.+ 41 Uyakwaangunuka kucikonke ncookonkezya kulindime ikuti waakuunka kuli bamukowa wangu batakakupi mukaintu. Eeci ciyookwaangununa kucikonke cako.’+

42 “Nindasika kukasensa sunu, ndaamba kuti: ‘O Jehova, Leza wasimalelaangu Abrahamu, ikuti naa wandipa kuzwidilila mulweendo lwangu, 43 mpaawa ndiliimvwi akasensa aano. Akube kuti imusimbi+ utiiboole kuzooteka maanzi, ngonditiiambile kuti, “Ndalomba ndinywe twaanzi munongo yako,” 44 alimwi uutiindaambile kuti, “Kamunywa, alimwi azyalo nkamela zyanu ndilazitekela.” Ooyo abe ngomukaintu Jehova ngwaasalila mwana wasimalelaangu.’+

45 “Kandicilyaambauzya mumoyo, Rebeka waboola kanyamwide nongo yakwe agwezyo, mpoonya waselemukila kukasensa akutalika kuteka maanzi. Kumane ndati kulinguwe: ‘Ndilomba maanzi aakunywa.’+ 46 Mpoonya cakufwambaana watula nongo yakwe akwaamba kuti: ‘Ngaaya amunywe,+ alimwi nkamela zyanu ndilazitekela azyalo zinywe.’ Mpoonya ndanywa alimwi azyalo nkamela wazitekela zyanywa. 47 Kumane ndamubuzya kuti, ‘Ino uli mwanaani?’ Eelyo waingula kuti: ‘Ndili mwana wa Betueli ooyo Milika ngwaakazyala kuli Nahori.’ Aboobo ndamubikka nweenwe ampemo alimwi ankaya kumaanza aakwe.+ 48 Alimwi ndafwugama akuvwuntama ansi kumbele lya Jehova akutembaula Jehova, Leza wasimalelaangu Abrahamu,+ iwandisololela munzila yeelede kutegwa ndizoobweze mwana musimbi wamunyina asimalelaangu kuti abe mukaintu wamwanaakwe. 49 Aboobo lino amundaambile naa mulatondezya luyando lutamani akusyomeka kuli simalelaangu; pele kuti naa tamukoocita oobo, amundaambile kutegwa ndizyibe cakucita.”*+

50 Mpoonya Labani a Betueli bakavwiila kuti: “Makani aaya azwa kuli Jehova. Aboobo tatukonzyi kuzumina naa kukukakila.* 51 Ngooyu Rebeka. Komubweza uunke anguwe, akabe mukaintu wamwana wasimalelaako mbubonya mbwaamba Jehova.” 52 Aboobo mubelesi wa Abrahamu naakamvwa majwi aabo, mpoonya aawo wakavwuntama ansi kumbele lya Jehova. 53 Mpoonya mubelesi ooyo wakatalika kugwisya zintu zyansiliva angolida alimwi azisani akupa Rebeka, amane wakapa mwanookwabo alimwi abanyina zipego zibotu. 54 Kuzwa waawo mwaalumi ooyo abaalumi mbaakali limwi bakalya akunywa ambabo, kumane bakoona nkukonya ooko.

Naakabuka mafwumofwumo, wakati: “Amundileke lino nduunke kuli simalelaangu.” 55 Bamvwe boobo, imwanookwabo alimwi abanyina bakati: “Amumuleke musimbi ooyu kacikkede andiswe mazuba aataleli kukkumi. Kwamana inga waunka.” 56 Pele walo wakabaambila kuti: “Mutandimusyi pe, mbwaanga Jehova wandipa kuzwidilila mulweendo lwangu. Amundileke kutegwa nduunke kuli simalelaangu.” 57 Aboobo bakati: “Atumwiite musimbi tumvwe mbwatiiambe.” 58 Mpoonya bakamwiita Rebeka akumubuzya kuti: “Sena ulayanda kuunka amwaalumi ooyu?” Eelyo wakaingula kuti: “Inzya ndilayanda.”

59 Aboobo bakamuzumizya Rebeka+ mucizyi wabo alimwi asikumulela*+ kuti baunke antoomwe amubelesi wa Abrahamu abaalumi mbaakali limwi. 60 Kumane bakamuleleka Rebeka akumwaambila kuti: “Omucizyi wesu ukabe zyuulu zyazyuulu zili kkumi* alimwi balunyungu lwako bakabweze milyango* yabaabo babasulide.”+ 61 Mpoonya Rebeka abasimbi basikumukutaukila bakanyamuka akutanta nkamela akumuccilila mwaalumi ooyu. Aboobo mubelesi ooyu wakamubweza Rebeka akuunka.

62 Lino Izaka wakaboola kuzwa ku Beeri-lahai-roi,+ nkaambo wakali kukkala munyika ya Negebi.+ 63 Izaka wakali kweendeenda musyokwe ciindi cakumazuba kutegwa azinzibale kuyeeya.+ Mpoonya naakalanga, wakabona nkamela kaziboola. 64 Lino Rebeka naakalanga, wakabona Izaka eelyo cakufwambaana wakaseluka ankamela njaakatantide. 65 Mpoonya wakabuzya mubelesi kuti: “Ino nguni mwaalumi uulya weenda kuzwa musyokwe uuboola kulindiswe?” Mpoonya mubelesi wakavwiila kuti: “Ngusimalelaangu.” Aboobo wakabweza citambala cakwe akulivwumba kumutwe. 66 Mpoonya mubelesi wakaambila Izaka zintu zyoonse nzyaakacita. 67 Kumane Izaka wakamunjizya Rebeka mutente lya Sara, banyina.+ Aboobo Rebeka wakaba mukaintu wakwe; Izaka wakamuyanda kapati musimbi ooyu,+ aboobo wakaumbulizyigwa musyule lyakufwidwa banyina.+