Ntenda
Twaambo tunji tujatikizya ntenda zijaya bantu zicitika mumigwagwa yesu tulaambwa. Muziindi zimwi cilabajatikizya babelesi ba Jehova. Ncimwi buyo ntenda iijaya ilakonzya kucitika abusena aabelekelwa aabona buya aŋanda. Magwalo alabagwasya Banakristo bakasimpe kubona buumi kuti ncintu cisetekene akusola mbuli mbobakonzya kukwabilila kutegwa kutabi ntenda iicitika. Eeci caamba kulanga-langa mootokala lyoonse akubona kuti taujisi butongo alimwi akubona kuti minzi yesu ili kabotu. Ikukankaizya mbwaasinizyide makani aaya, twamulembela alimwi makani aali mu “Mibuzyo Yabasikubala” mu Ngazi Yamulindizi yamu August 15, 1963 mapeeji 510-511 yamu Cingisi. Eeci cibalo cicibeleka asunu alimwi njiisyo iijanwa oomu ilabagwasya baalu kutegwa kabazyi ntaamu njobeelede kubweza nokwaba wafwa. Tacigwasyi pe ikwiile kusyoma mapulisa naa kumvwa buyo twaambo twaambwa aba Insurance (Kkampani yamakwebo) twalo tukonzya kuti inga katutajisi bumboni boonse buyandika.
1 Ikuti naa namutekenya wamootokala wanjila muntenda akujaya bantu kali Munakristo, ino mbuti mukuli ngwajisi mumbungano ya Bunakristo mbuukonzya kulangwa akaambo kakutila bulowa? Ino mbuti ikuti namutekenya wasotoka mulawo wa “Kaisara” kwiinda mukwiindilizya kubalisya naa kusotoka milawo yamumugwagwa mupati ambweni akuti wali kweenzya cabuyamba?
2 Ikuti naa muntenda eeyo yamootokala kwajanika kuti muntu naa bantu banji bafwa, nkokuti kuli kaambo kakutila bulowa, ikuti kwaba boobo iba kkomitii yalubeta bamumbungano ooko namutekenya nkwazulilwa beelede kukalanga-langa kaambo aaka. Nokuba kuti mulawo wankuta yacisi inga waamba kuti intenda yacitika tiikwali kulubizya kwaanamutekenya, pele inga cainda kubota ikuti bakkomitii yalubeta bamumbungano eeyo balanga-langa makani aajatikizya namutekenya akubona ncobeni kuti kutila bulowa ooku kwacitika kulamujatikizya naa pe. Eeci cilayandika kapati akaambo kakuti mbungano taiyandi kuba amulandu wakujaya muntu akaambo kabuyamba bwa Munakristo naa kutabikkila maano mumilawo yamumugwagwa ya “Kaisara.”
3 Ikuti naa namutekenya ooyo wacitikilwa ntenda kali mukutausi naa mwaalu mumbungano alimwi akuti kwajanwa kuti ulaamulandu wakutila bulowa, inga taciboti kumulekela kuti azumanane kubeleka kali mubelesi. Ikuti naa buyamba bwakwe mbobwapa kuti ntenda icitike, namutekenya nguweelede kuba amulandu akaambo kabuyamba bwakwe naa kutabikkila maano kumalailile aapedwe.—Gal. 6:5, 7.
4 Aboobo, ikuti mumugwagwa kakuli njanji mpoikosola akuti kakutako malobboti aazyibya, mulangu naa geedi, ncimwi buyo namutekenya katanainda, weelede kulanga kululyo alimwi akulumwensyi kutegwa abone kuti kuli kabotu. Ikuti naa kauka kauluka nkakamunyonganya, namutekenya weelede kwiimika mootokala cakutaanguna kutegwa agusye kauka aako. Ikuti muntu uukkede cuuno camusyule kabandika kuli namutekenya, weelede kuti lyoonse kalanga nkwaya naa mumugwagwa ikutali kusola kweenzya kumwi kalanga kumuntu ooyo uukkede musyule lyakwe. Ikuti naa kwaca bubi, namutekenya weelede kubikkila maano kapati. Ikuti namutekenya watalika kugunka, weelede kupa umbi kuti ayeenzye, kwataba boobo, awiimike mootokala akoona kusikila limwi ŋonzi zimane do.
5 Aboobo, inga cainda kubota ikuti kkomitii yalubeta yambungano baalanga-langa makani akubona mbuli mbwajatikizyidwe namutekenya mumulandu ooyo wantenda yacitika. Tweelede kuzyiba kuti mu Israyeli yansiku muntu wajaya muntu cakutacita caali wakali kuccijila kumunzi wakuyubila, wakali kubuzyigwa-buzyigwa abaabo bapedwe nguzu katana zumizyigwa kuti akkale mumunzi ooyo wakuyubila, kutegwa akwabililwe kuli yooyo ngwaajaila muntu.—My. 35:6-25.
6 Ikuti ntenda yacitika akaambo kakuti namutekenya wabula mbwaacita, aboobo waalilwa kululamika mootokala, eelyo inga tapegwi mulandu alimwi takweelede pe kumubisyizya izina lyakwe, kufwumbwa kali umwi wabakutausi naa baalu bamumbungano. Pele kuti kwajanika kuti ntenda eeyi ilamujatikizya namutekenya, inga cainda kubota kumugusya aawo mpabelekela alimwi akutamupa coolwe cili coonse kusika mwaka omwe umane. Eeci ciyakutondezya kuti bakkomitii tabajisi mulandu uuli woonse kuntenda eeyi yakacitika kwiinda mukuzumanana kubikka mukwesu ooyo uujisi mulandu wakutila bulowa mubusena busumpukide mumbungano. Aboobo ikuti namutekenya ooyo wacitikilwa ntenda katali mukutausi naa mwaalu, teelede kupegwa coolwe cakuba mubelesi kwaciindi cili mbocibede. Mbwaanga namutekenya tali cikonzyanyo cibotu kubutanga, ikkomitii yeelede kubelesya bupampu kwiinda mukulindila kwaciindi cili mbocibede kabatana mupa cibeela cili coonse kuti ayiisye mumbungano.
7 Ikuti namutekenya wamootokala wali kweenzya cabuyamba, inga cainda kubota ikuti bakkomitii bamulaye kwiinda mukumugwasya kutegwa akabone kaambo mbokali kapati. Iba mukkomitii inga babona ikuti naa muntu ooyu ulakazumina kaambo aaka alimwi naa weempwa kumakani aaya akuti wapaila kuli Jehova Leza kulomba kulekelelwa kwiinda muli Jesu Kristo.
8 Amana kulangililwa mukwesu kwaciindi cili mbocibede akubonwa kuti wacinca alimwi akuti weempwa, ulakonzya kupegwa mulimo umwi ikuti naa kauliko alimwi akuti kakuyandika.
9 Pele kuti naa namutekenya wazumanana kweenzya cabuyamba naa kutabikkila maano kumilawo ya “Kaisara” iibikkidwe mumigwagwa, eelyo nkokuti takonzyi kupegwa mulimo uuli woonse pe. Weenzya mootokala teelede kubalisya kwiindilizya waawo mpazumizya “Kaisara” kwalo kutondezyedwe mumigwagwa yoonse. Ikuti kali Munakristo uulyaabide walo wiindilizya kubalisya, takuli kuti tamvwidi Kaisara kweelana akuyanda kwa Kaisara, pele ulalangilwa kunjila muntenda iikonzya kujaya bantu.—Mt. 22:21.
10 Aabo bajisi mikuli mumbungano beelede kuba acikonzyanyo cibotu ciindi nobeenzya. Ino inga wapa cikonzyanyo cili buti kumbelele ikuti mulangizi kali muyamba kumilawo ya“Kaisara” njabikkide mumigwagwa? (1 Pet. 5:3) Ino ncinzi cikonzya kucitika kubasankwa bacili bana-bana mumbungano ikuti naa mulangizi kabalisya kapati mootokala? (Tit. 2:6, 7) Mbwaanga kweenzya mootokala mukuli mupati, Banakristo bazyali ibazuminzya bana babo basankwa ikweenzya mootokala beelede kubona kwaamba kuti masimpe bayiisyigwa bweelede alimwi akupegwa lulayo. Icini ncobeelede kwaambilwa cijatikizya mukuli wabo kuli “Kaisara” alimwi akuli Leza alimwi mweelede kubaambila kuti bataccilili muuya wabanamutekenya bacili bana-bana wakunyika balo banjila muntenda ziyoosya, kanjikanji akaambo kakwiindilizya kubalisya. Ikuti Munakristo uulyaabide oongwa amicito yanyika naa kweenzya cakutaccilila mulawo akuti capa kuti anyonyoone mootokala wabantu naa kucisa bantu, eelyo kkomitii yalubeta yambungano eeyo, yeelede kubweza ntaamu akumulaya.
11 Aboobo, mumakani aajatikizya mbungano naa aamwi buyo Banakristo tabeelede pe kwaambila bamwi kuti tulamujana ampela abusena aawa alo mpobatakonzyi kweenzya kabotu-kabotu kakunyina kutyola mulawo wa “Kaisara” uujatikizya kubalisya mootokala. Malailile ayelede kupegwa kumuntu kutegwa ayeenzye kweelana amulawo wakubalisya uubikkidwe wamumugwagwa. Aboobo, ikuti umwi kayanda kuti Munakristo wakasimpe aende kubusena bumwi muciindi cipedwe pele kakuli ikucita boobo kuyandika kutyola mulawo ngwabikkide “Kaisara,” Munakristo uya kusala kuccilila mulawo wa “Kaisara” akulibambila kufwumbwa mulandu uuli oonse ukonzya kucitika akaambo kakucita ciyandika. Pele cilakonzya kupandululwa kakutanacitika cili coonse kumuntu wakamunjizya mulimo wakumubili, mucikozyanyo, ikuti manjezeezya aa Bunakristo kaatamuzumizyi kutyola milawo yamumugwagwa.
12 Nokuba boobo, ziindi zinji kufwumbwa naa namutekenya ulizyi naa pe, cili buyo kulinguwe ikuti katalika ciindi kaciciliko naa kucinca ciindi cakutalika. Eelyo kuti Munakristo wacita oobo takanyongani akuyeeya kuti wamuka akutalika kubalisya mootokala. Ooku kuccilila milawo ya “maami aacisi” takukagwasyi buyo kutantamuka ntenda iikonzya kujaya bantu alimwi akuba amulandu wakutila bulowa kuli namutekenya pe, pele ciya kugwasya kuba amanjezyeezya mabotu alo aayandika kulufwutuko lwesu.—Rom. 13:1, 5; 1 Pet. 3:16.