Mbomukonzya Kumana Macece Aamwanaanu

BUYUMUYUMU

Ciindi mwanaanu uujisi myaka yakuzyalwa yobilo nanyema, ulatalika kukwiila, kutatauka, alimwi akusowaila zyintu. Kuti naa eeci camucitikila, inga mwatalika kulibuzya kuti: ‘Mwati mwanaangu ulikkwene? Sena ndime ndimupa kuti kacita macece? Sena kuli nayooleka?’

Mulakonzya kumugwasya mwanaanu kuleka macece. Nokuba boobo, cakusaanguna mweelede kuzyiba cimupa kucita boobo.

ICIPA KUTI KACITA MACECE

Bana bacili baniini cilabaalila kuliyumya kuti banyema. Kaambo aaka kalikke kalakonzya kupa kuti zimwi ziindi mwanaanu kalila-lila. Pesi nkotuli twaambo atumwi tukonzya kumupa kucita macece mwanaanu.

Amuyeeye buyo zyintu mbozimucincila mwana ciindi natandila kukkwanya myaka yobilo. Kuzwa ciindi naakazyalwa, bazyali bakwe bakali kumucitila zyintu zyoonse nzyaakali kuyanda. Mucikozyanyo, kuti naa walila, bakali kufwambaana kumulanganya. Mpoonya bakali kulibuzya kuti: ‘Sena waciswa? Sena uyanda kunyonka, kuumbulizyigwa naa kumucinca tebela?’ Bazyali bakwe bakali kucita cilicoonse cakali kuyandika kumwanaabo. Alimwi eeci cileelela nkaambo mwana muvwanda weelede kulanganizyigwa abazyali munzila eeyi.

Nokuba boobo, ciindi naakkwanya myaka yobilo, ulatalika kubona kuti bazyali bakwe tabacimucitili kufwumbwa ncayanda. Muciindi cakumucitila zyintu nzyayanda, bazyali bayanda kuti walo kazumina akutobela nzyobayanda. Lino zyintu zyacinca, pele mwana ooyu inga katakonzyi kusyoma kuti zyintu zyacinca, aboobo ulakonzya kutalika kucita macece.

Mukuya kwaciindi, kanji-kanji mwana ulazyiba kuti bazyali mbayi bakwe, kutali basikumulela buyo. Alimwi ambweni ulakonzya kuzyiba kuti lubazu lwakwe ‘ndwakumvwida bazyali bakwe.’ (Bakolose 3:20) Nokuba boobo, mwana ulakonzya kucita macece munzila iili yoonse kutegwa abone naa bazyali bakwe balamucitila eeco ncayanda.

NCOMUKONZYA KUCITA

Kamumumvwisya mwanaanu. Mwanaanu ucili muniini. Akaambo kakuti cilamwaalila kuliyumya ciindi naanyema, mwanaanu ulakonzya kuciindizya kunyema. Amusole kuzyiba cimupa kucita boobo.—Mpoijanika njiisyo eeyi mu Bbaibbele: 1 Bakolinto 13:11.

Mutanoofwambaani kunyema. Ciindi mwanaanu nacita macece, kunyema takukonzyi kugwasya. Kuti kacikonzyeka, mutanoonyemi akulibilika kapati kujatikizya macece aamwanaanu. Kuzyiba cipa kuti bana kabacita macece inga camugwasya kutafwambaana kunyema.—Mpoijanika njiisyo eeyi mu Bbaibbele: Tusimpi 19:11.

Mutanoocinci-cinci. Ikuti kamumupa cili coonse ncayanda mwanaanu, nkokuti kunyina nayooleka kucita macece. Aboobo kuti naa mwamukakila kale kumupa cintu cimwi, cakukkazyika moyo amumutondezye kuti tamukoocinca pe.—Mpoijanika njiisyo eeyi mu Bbaibbele: Matayo 5:37.

Kamukkazika moyo. Mweelede kuzyiba kuti macece taakonzyi kumana mubuzuba bomwe buyo, kwaambisya kuti naa mwanaanu mwakamuzibizya kumupa kufwumbwa ncaalilila. Pele kuti kamumukkazikila moyo, macece alakonzya kumana asyoonto-syoonto. Mpoonya, mukuya kwaciindi ayoomanina limwi. Bbaibbele lyaamba kuti: “Luyando lulakkazyika moyo.”—1 Bakolinto 13:4.

Alimwi mulakonzya kusola nzila eezyi zitobela:

• Ciindi mwanaanu natalika kucita macece, kuti kacikonzyeka amumunyamune caluyando, akumukasya kutatauka. Mutamubwenteli. Amulindile kwiinde ciindi. Mukuya kwaciindi, uyoozyiba kuti kucita macece takumugwasyi pe.

• Amujane busena mpomunoomubikka mwanaanu kuti watalika kucita macece. Alimwi amumwaambile kuti tamukoomugwisya kusikila mane acileke kulila, mpoonya amumusiye.

• Kuti mwanaanu watalika kucita macece mubuleya, amumugwisye abantu. Mutamucitili ncayanda nkaambo uyanda buyo kuti bantu bamubone. Ikuti mwamucitila ncayanda, ulakonzya kuyeeya kuti kwiinda mukucita macece inga wacitilwa kufwumbwa ncayanda.