LAIBBULALI YAA INTANETI ya Watchower
Watchtower
LAIBBULALI YAA INTANETI
Chitonga
  • BBAIBBELE
  • ZYAKAMWAIGWA
  • MISWAANGANO
  • gt cibalo. 111
  • Citondezyo Camazuba Aakumamanino

Kunyina vidiyo aawa mpomwasala.

Vidiyo yakaka kulila.

  • Citondezyo Camazuba Aakumamanino
  • Muntu Mupati Kwiinda Iwakaponede
  • Tutwe Twamakani
  • Makani Aakozyenye
  • Ilusyomo Mumazuba Aakumamanino
  • Basimbi Basongo Abafwubafwuba
  • Icikozyanyo Camatalenta
  • Kristo Asika mu Bwami
  • Ciiyo Cijatikizya Kupakamana​—Banakalindu
    Jesu—Nenzila, Ngokasimpe, Mbobuumi
  • “Muzike Musyomesi” Wazwidilila Mumusunko!
    Ngazi Yamulindizi—2004
  • Sena Mulakubikkila Maano Kucenjezya?
    Ngazi Yamulindizi Yaambilizya Bwami bwa Jehova (Yakwiiya)—2024
  • Baapostolo Balomba Kupegwa Citondezyo
    Jesu—Nenzila, Ngokasimpe, Mbobuumi
Amubone Azimwi
Muntu Mupati Kwiinda Iwakaponede
gt cibalo. 111

Cibalo 111

Citondezyo Camazuba Aakumamanino

LINO muuli Bwabili kumazuba. Jesu kakkede a Cilundu ca Elaioni kalangide kutempele lili anselelo, Petro, Andreya, Jakobo alimwi a Johane basika kulinguwe kumbali. Balikatazidwe amakani aatempele nkaambo Jesu wazwaa kusinsima kuti kunyina ibbwe lizoosyaala atala alyeenzinyina.

Pele kulibonya kuti balijisi aambi makani mumizeezo yabo ciindi nobaboola kuli Jesu. Insondo zisyoonto zyainda, wakaambide makani ‘aakubako’ kwakwe ciindi nati “kalibonye Mwana a-Muntu.” Alimwi kuciindi camusyule, wakali baambilide makani aajatikizya “mamanino aaciindi.” Aboobo basikwiiya baliyandide kuziba.

Balaamba: “Utwaambile, ino makani aya azooba lili? alimwi ncinzi cizooba citondezyo cakuboola [“kubako,” NW] kwako acamamanino aaciindi?” Ikuulanga mbuubede, imubuzyo wabo ngwazibeela zyotatwe. Kusaanguna, bayanda kuziba mamanino aa Jerusalemu atempele lyakwe, mpoonya kujatikizya ikubako kwa Jesu munguzu zya Bwami alimwi amamanino aabweende boonse bwazintu.

Mukwiingula kwakwe kulamfwu, Jesu waingula zibeela zyoonse zyotatwe zyamubuzyo. Wapa citondezyo cizibya ciindi bweende bwaba Juda nobuyoomana; pele waamba azimbi. Alimwi wapa citondezyo calo ciyoozibya basikwiiya bakwe bakumbele kutegwa bakazibe kuti bapona mumazuba aakubako kwakwe alimwi munsi-munsi amamanino aabweende bwazintu.

Mbwiiyabuya myaka, baapostolo bakubona kuzuzikizigwa kwabusinsimi bwa Jesu. Inzya izintu nzinzyonya nzyaakasinsima zyatalika kucitika kuciindi cabo. Aboobo Banakristo bapona nokwainda myaka iili 37, mu 70 C.E. teebagambwa pe nobwanyonyoonwa bweende bwazintu bwaba Juda atempele lyambubo.

Nokuba boobo ikubako kwa Kristo teekwakacitika pe mu 70 C.E. Ikubako kwakwe mu Bwami kucitika kumbele. Pele ino ndilili? Ikulanga-langa businsimi bwa Jesu kulaciyubulula eci.

Jesu wasinsima kuti kuyooba “inkondo ampuwo zyankondo.” Ulaamba: “Cisi cizoolwana acisinyina,” alimwi kuzooba inzala, mizuzumo alimwi azilwazi. Basikwiiya bakwe bayoosulwa akujaigwa. Basinsimi babeji bazoobuka akweena banji. Imilandu iyoovwula alimwi luyando lwabantu banji luyoomana. Aciindi mpoonya, makani mabotu aa Bwami azookambaukwa akuba citondezyo kumisyobo yoonse.

Nokuba kuti businsimi bwa Jesu kuli mbubwakazuzikizigwa kaitananyonyoonwa Jerusalemu mu 70 C.E., ikumaninina kuzuzikizigwa kucitika mukubako kwakwe alimwi kumamanino aabweende bwazintu. Ikuzilanga-langa kabotu-kabotu zintu zyacitika kuzwa mu 1914 zitondezya kuti businsimi bwa Jesu bupati bwali kuzuzikizigwa munzila iimaninide kuzwa mwaka oyo.

Acimbi cibeela cacitondezyo ncaapa Jesu, nkulibonya kwa “cisesemyo cabusaale.” Mu 66 C.E., eci cisesemyo cilibonya muzila ‘yempi’ yaba Roma yalo iizinguluka Jerusalemu akumwaya bwaanda bwatempele. “Cisesemyo cabusaale” ciimvwi mpociteelede.

Mukuzuzikizigwa munzila iimaninide kwacitondezyo, icisesemyo cabusaale ngu League of Nations alimwi awakamulida busena United Nations. Imbunga eyi yanyika yoonse yaluumuno, iba Kristendomu bailanga mbuli cintu cikonzya kubeleka mubusena bwa Bwami bwa Leza. Elo ncisesemyo kaka eci! Muciindi basimapolitikisi antoomwe a UN bayoosandukila Kristendomu (Jerusalemu wasunu) akumusaala.

Aboobo Jesu wasinsima ategwa: “Kuzooba mapenzi mapati aatana kubonwa kuzwa kumalengelo aanyika kusikila sunu, alimwi takoozooba limbi aali boobu pe.” Ikunyonyoonwa kwa Jerusalemu mu 70 C.E., masimpe mmapenzi mapati, ibakajaigwa kabainda kukaulunzuma. Ikuzuzikizigwa kumaninide kwacibeela eci cabusinsimi bwa Jesu kuyooinda awa kubija.

Ilusyomo Mumazuba Aakumamanino

Ibwabili, mu Nisani 11 mbubuya kumamanino, Jesu wazumanana kubandika abaapostolo bakwe kujatikizya citondezyo cakubako kwakwe munguzu zya Bwami alimwi amamanino abweende bwazintu. Wabacenjezya kujatikizya kutobela Bakristo babeji. Ulaamba, bayoosoleka “kuti kakukonzeka bakeene abalo basale.” Pele mbuli basikube babonena aalaale, aba basale bayooyobolokela kooko cakulya cakumuuya cini-cini nkociyoojanwa, nkokwaamba kuti kuli Kristo mwini-mwini mukubako kwakwe kutalibonyi. Tabakeenwi akubunganizigwa antoomwe a Bakristo babeji.

Bakristo babeji bakonzya buyo kubako kabalibonya. Pele mukwiindana, ikubako kwa Jesu takunoolibonyi. Jesu ulaamba aakutalika mapenzi mapati: “Izuba liyoosizigwa, awalo mweezi uyooleka kupa mumuni wawo.” Inzya eci ciyooba ciindi cikatazya mubukkale bwamuntu. Ciyooba mbuli kuti zuba lyasizigwa ciindi camasikati alimwi mbuli kuti mweezi taupi mumuni masiku.

Jesu wazumanana ategwa, “Inguzu zyakujulu ziyoozunganisigwa.” Aboobo utondezya kuti ijulu liyooba azitondezyo. Ikuyoowa akulwana ziyooinda zyoonse zyakacitika kale mubukkale bwabantu.

Akaambo kaceeci Jesu ulaamba kuyooba “mapenzi kuzisi, akukataazigwa nkaambo kamivuumo yalwizi amayuwe, abantu bayoomana nguzu nkaambo kakuyoowa, akulangila zintu iziciza ansi.” Masimpe, eci ciindi cikatazya mubukkale bwabantu mbuciyabusika afwaafwi amamanino, “kuyooboneka citondezyo ca-Mwana a-Muntu kujulu, mpawo misyobo yoonse yaansi iyoolila.”

Pele tabali boonse bayoolila ciindi ‘Mwana a-Muntu aakuboola munguzu’ kuzoonyonyoona bweende obu bwazintu bubyaabi. “[I]basale” ibali 144,000 balo bayoolelaa Kristo mu Bwami bwakujulu tabakalili pe nobaba beenzinyina abo Jesu musyule mbaakaamba kuti “mbelele zimwi.” Nokuba kuti bakkala muciindi eci cikatazya mubukkale bwabantu balakumvwa kukulwaizya kwa Jesu kwakuti: “Zyatalika kucitika ezi zintu, amulange mujulu, mulungumike mitwe yanu, nkaambo kunununwa kwanu kuli afwaafwi.”

Ikutegwa basikwiiya bakwe bapona mumazuba aamamanino bakonzye kuziba mbwaasika afwaafwi mamanino, Jesu wapa cikozyanyo eci: “Amulange isamu lyamukuyu amasamu oonse. Atalika buyo kusyuuka, mwabona obo, mulizi nobeni kuti mainza ali afwaafwi. Mbubonya obo mwabona ezi zintu kuti zilacitika, amuzibe kuti Bwami bwa-Leza buli afwaafwi. Ncobeni ndamwaambila kuti, Cizukulu eci tacikooyooinda kazitanacitika zintu zyoonse.”

Aboobo, basikwiiya bakwe babona zibeela zyaandeene zyacitondezyo kazizuzikizigwa, beelede kuziba kuti mamanino aabweende bwazintu asika afwaafwi alimwi akuti Bwami bwa Leza buyoogwisya bweende obu bubyaabi lino-lino. Mane mamanino ayoosika mukati kabuumi bwabantu abo babona kuzuzikizigwa kuzintu Jesu nzyaasinsima! Kalailila baabo basikwiiya banoocili baumi mumazuba ayo aamamanino, Jesu ulaamba:

“Amukalilangisye, kuti ambweni myoyo yanu ilalengaala nkaambo kabulyatu, abukolwi, amakataazyo aabuumi buno, abuzuba obuya nobuyoomutilimuna mbuli kooze. Nkaambo buyoobasikila boonse abakala ansi. Pele amulinde lyoonse, mukombe, kuti mukakonzye kuyokoka kuzintu zyoonse ezi iziyoocitika, akwiima kumbele lya-Mwana a-Muntu.”

Basimbi Basongo Abafwubafwuba

Jesu walikwiingula baapostolo ibalikulomba citondezyo cakubako kwakwe munguzu zya Bwami. Lino wapa azimbi zibeela zyacitondezyo muzyaano zyotatwe naa zikozyanyo.

Ikuzuzikizigwa kwacitondezyo comwe-comwe kuyoobonwa abaabo bapona kuciindi cakubako kwakwe. Watalika kwaamba cakusaanguna amajwi aaya: “Bwami bwakujulu buzookozyanisigwa abasimbi bali ikumi ibakabweza malampi aabo kuti baye kuyoocinga simusa. Nkabela bosanwe akati kabo kabali basongo, bamwi bosanwe kabali bafubafuba.”

Kwiinda mukwaamba kuti “Bwami bwakujulu buzookozyanisigwa abasimbi bali ikumi,” Jesu taambi kuti cisela cabaabo bakona Bwami bwakujulu mbafwubafwuba alimwi cisela mbasongo! Peepe, awa waamba kuti kumakani aa Bwami bwakujulu, kuli cibeela ciliboobu naa cilibobuya, naa ikuti makani aajatikizya Bwami anooli bobuya abobuya.

Ibasimbi bali kkumi baiminina Banakristo boonse ibali mumulongo naa ibalyaamba kuti bali mumulongo wakunjila mu Bwami bwakujulu. Nkuu Pentekoste yamu 33 C.E., imbungano ya Banakristo noyakasyomezyegwa mulukwato kuli Sibwiinga ulemenede wakabusigwa, Jesu Kristo. Pele lukwato lwakeelede kucitikila kujulu aciindi citazibidwe kumbele.

Mucikozyanyo, ibasimbi bali kkumi baunkila kuti bakacinge sibwiinga akuya kujanika kubwiinga. Ciindi asika, balamunika malampi abo mwatiinde, aboobo balamulemeka naleta nabwiinga wakwe kuŋanda njabambilidwe. Nokuba boobo Jesu wapandulula ategwa: “Abo bafubafuba nibakabweza malampi aabo teebakabweza mafuta, pele basongo bakabweza mafuta munsazi zyabo antoomwe amalampi aabo. Lino simusa mbwaakamuka kusika bakafukula boonse akuona.”

Ikumuka kwasibwiinga kutondezya kuti ikubako kwa Kristo kali Mwami uulela kucili kumbele. Wakakkala cuuno cakwe cabwami mumwaka wa 1914. Mubusiku bulamfwu katanasika, basimbi boonse boona. Pele tabasinganizigwi akaambo kakucita boobu. Ikusinganizigwa kwabasimbi bafwubafwuba kuboola akaambo kakutabaa mafwuta munsazi zyabo. Jesu wapandulula mbuli mbobabuka basimbi katanasika sibwiinga: “Nkabela akati kamasiku kwakamvwigwa loongololo lwakuti, Amulange, ngooyu simusa! amuzwe mukamucinge. Lino abo basimbi boonse bakabuka akubamba malampi aabo. Elyo bafubafuba bakaambila basongo kuti, Amutwaabile mafuta aanu, nkaambo malampi esu azima. Pele basongo bakavuwa, baamba bati, Ambweni taakoozulila aswebo anywebo. Kamuya kubasambazi, mulyuulile nubeni.”

Imafwuta aiminina ceeco icipa kuti Banakristo beni-beni kabamunika mbuli mimuni. Eci ndi Jwi lya Leza lyamuuya kwalo Banakristo nkobajatilila canguzu antoomwe amuuya uusalala walo uubagwasya kuswiililisya Jwi. Imafwuta aakumuuya apa kuti basimbi basongo bamunikile nobatambula sibwiinga kupobwe lyabwiinga. Pele ibaciinga cabasimbi bafwubafwuba tabajisi mulimbabo, munsazi zyabo imafwuta aakumuuya aayandika. Aboobo Jesu ulapandulula cacitika:

“Lino [basimbi bafwubafwuba] nibakacili kukuula [mafwuta], simusa wakasika. Mpawo abo ibakalibambide bakanjila awe mupobwe, nkabela mulyango wakajalwa. Lino musule abo basimbi bamwi bakasika abalo, bati, Mwami, Mwami, tujulile. Pele wakavuwa kuti, Ncobeni ndamwaambila kuti nsimuzi.”

Asika Kristo mu Bwami bwakujulu, ibaciinga cabasimbi basongo ca Banakristo bananikidwe beni-beni balabuka akubweza mukuli wabo wakumunikila munyika eyi iili mumudima mukutembaula Sibwiinga wakasika. Pele abo baimininwaa basimbi bafwubafwuba tabalibambilide pe kumutambula akumutembaula. Aboobo ciindi casika, Kristo tabajulili cijazyo cakupobwe lyabwiinga kujulu. Ulabasiya anze mumudima wabusiku bwanyika kuti banyonyoonwe abambi basimilandu. Jesu wamanizya ategwa: “Nkaambo kaako amulangile, nkaambo tamuzi buzuba niciba ciindi.”

Icikozyanyo Camatalenta

Jesu wazumanana mubandi abaapostolo bakwe a Cilundu ca Elaioni kwiinda mukubaambila cikozyanyo acimbi, icabili akati kazitatu. Imazuba masyoonto aainda naakali ku Jeriko, wakapa cikozyanyo camali ikutondezya kuti Bwami bwakacili kumbele. Icikozyanyo ncaamba lino, icijisi zibeela zinji zikozyanya, mukuzuzikizigwa kwaco cipandulula milimo iyoocitwa Kristo aakubako munguzu zya Bwami. Citondezya kuti basikwiiya bakwe beelede kubeleka kabacili anyika ikuyungizya “imbono zyakwe.”

Jesu watalika ategwa: “Kulikozyene [ikwaamba bukkale bulaa mbobuswaangene a Bwami] amuntu iwakaamba kuya kucisi cimwi, elyo wakaita bazike bakwe, wakabaabila imbono zyakwe.” Jesu ngomuntu, walo katanainka kucisi cimwi kujulu, waabila bazike bakwe—basikwiiya bali mumulongo wamu Bwami bwakujulu—imbono zyakwe. Ezi mbono tazili zyakumubili pe, pele ziiminina muunda uulimidwe mwalo mwaabikka mbolezi iikonzya kuleta basikwiiya abambi.

Jesu waabila mbono zyakwe ku bazike katanainka buyo kujulu. Ino wacicita buti eco? Nkwiinda mukubalailila kuti bazumanane kubeleka mumuunda uulimidwe kwiinda mukukambauka mulumbe wa Bwami kumasena aakule. Mbubwena Jesu mbwaamba: “Umwi wakamupa matalenta osanwe, umwi obile, aumwi lyomwe. Umwi aumwi wakapegwa mbuli inguzu zyakwe. Mpawo wakainka.”

Imatalenta aali lusele—imbono zya Kristo—zilaabilwa kweelana anguzu zyabazike naa nzyobakonzya kucita munzila yakumuuya. Ibazike baiminina ziinga zyabasikwiiya. Mumwaanda wamyaka wakusaanguna, iciinga cakatambula matalenta osanwe kulibonya kuti cakali kubikkilizya baapostolo. Jesu wazumanana kuluula kuti bazike bakatambula matalenta osanwe alimwi aobile bakaainda tubili kwaapindaula kwiinda mukukambauka kwabo kwa Bwami alimwi akugwasya bantu kuba basikwiiya. Nokuba boobo, imuzike wakatambula talenta lyomwe wakalisisa mubulongo.

Jesu wazumanana ategwa: “Lino nicakaba ciindi cilamfu mwami wabazike abo wakasika, wabalingula.” Mumwaanda wamyaka wa 20, nokwakainda myaka iili 1900 Kristo ndendilyo naakasika kuzyoolingula, aboobo ‘kwakainda ciindi cilamfu’ ncobeni. Mpoonya Jesu wapandulula ategwa:

“Oyo iwakatambwide matalenta osanwe wakaleta matalenta amwi osanwe, wakati, Mwami, wakandipa matalenta osanwe. Langa! ndijene ambi matalenta osanwe. Mwami wakwe wakamwaambila wati, Wabotya, nomuzike mubotu musyomesi. Wakasyomeka kuzintu zice, ndakukazika kuti ube azintu zinji, njila mubusekelezi bwamwami wako.” Imuzike wakaabilwa matalenta obile awalo wakaayungizya elyo wakalumbaizigwa mbubonya akutambula bulumbu.

Ino ono aba bazike basyomeka banjila buti mubusekelezi bwa Mwami? Ibusekelezi bwa Mwami, Jesu Kristo, mbuboobo bwakutambula Bwami ciindi naakaunka kucisi cimwi kuli Usyi kujulu. Balo bazike basyomesi sunu, balasekelela nkaambo baabilwa mikuli iiyungizidwe mu Bwami alimwi mbobayabumanizya buumi bwabo anyika, balaba alukkomano luyungizidwe lwakubusigwa mu Bwami bwakujulu. Pele ino mbuti muzike watatu?

Oyu muzike watongooka ategwa: “Mwami, ndakuziba kuti uli muntu muyumu . . . nkabela ndakayoowa, ndakaya kuyoosisa munyika italenta lyako. Langa, ndeeli lyako!” Imuzike wakakaka caali kubeleka mumuunda kwiinda mukukambauka alimwi akugwasya bantu kuba basikwiiya. Aboobo mwami wamwaamba kuti “muzike mubi mutolo” alimwi waamba lubeta lwakwe ategwa: “Amumunyanzye italenta . . . Alimwi, oyo muzike uutakwe milimo amumusowele mumudima waanze, oko kuzooba kulila akuluma ntwino.” Abo bamuciinga camuzike mubi ibasowelwa anze balaimwa kusekelela koonse munzila yakumuuya.

Eci nciiyo kuli baabo boonse ibalyaamba kuti mbaasikutobela Kristo. Ikuti kabayanda kulumbaizigwa alimwi akutambula bulumbu, akutantamuka kusowelwa mumudima anze akunyonyoonwa, beelede kusoleka kuyungizya mbono zya Mwami wabo wakujulu kwiinda mukutola lubazu mumulimo wakukambauka. Sena muli basungu kumakani aya?

Kristo Asika mu Bwami

Jesu ucili abaapostolo bakwe a Cilundu ca Elaioni. Mukwiingula kulomba kwabo kwacitondezyo cakubako kwakwe alimwi amamanino aabweende bwazintu, lino wabaambila cikozyanyo camamanino akati kazitatu. Jesu watalika ategwa: “Lino Mwana a-Muntu naazooboola mubulemu bwakwe antoomwe abaangelo bakwe, uzookala acuuno cabulemu bwakwe.”

Ikusika oku kucitika ciindi mamanino aabweende bwazintu nobwasika afwaafwi kapati. Pele ino nkuzyoocita nzi? Jesu wapandulula ategwa: “Misyobo yoonse izoobunganisigwa kubusyu bwakwe. Mpawo uzoobaandaanya mbuli mweembeli mbwaandaanya imbelele ampongo. Lino imbelele uzoozibika kululyo lwakwe, impongo uzoozibika kucimwensi cakwe.”

Kapandulula ciyoocitika kuli baabo baandaanizyilwa kulubazu lubotu, Jesu ulaamba: “Lino mwami uzooambila abo bali kululyo lwakwe, kuti, Amuboole, inywe nomuyandwa kuli-Taata, amukone bwami mbumubambilidwe kuzwa kumalengelo aanyika.” Imbelele zyamucikozyanyo eci tazikaleli a Kristo kujulu pe, pele ziyookona Bwami mukuti zinooli zilelwa zyambubo anyika. “Malengelo aanyika” akacitika ciindi Adamu a Eva nobakatalika kuzyala bana balo bakali kunga bagwasigwa acipego ca Leza cakunununa bantu.

Pele ino nkaambo nzi mbelele ncozyaandaanizyilwa kulubazu lubotu kululyo lwa Mwami? Mwami waingula ategwa: “Nkaambo ndakafwa inzala, mwakandipa kulya; ndakafwa inyota, mwakandinywisya, ndakali mweenzu, mwakandikondezya; ndakali cintanda, mwakandisamika; ndakali mulwazi, mwakandiswaya; ndakali muntolongo, mwakandizida.”

Mbwaanga mbelele zili anyika, ziyanda kuziba kuti naa mbuti mbuzyakacita milimo mibotu eyi ku Mwami wazyo wakujulu. Zyabuzya ategwa: “Mwami, ndilili nitwakakubona koli sinzala, twakusanina; nanka sinyota, twakunywisya? Ndilili nitwakakubona koli mweenzu, twakukondezya; nanka sicintanda, twakusamika? Ndilili nitwakakubona koli mulwazi na koli muntolongo, twakuzida.”

Mwami waingula ategwa: “Ncobeni ndamwaambila kuti, mbuli mbumwakacitila obo umwi naba muniini akati kabakwesu aba, mwakacitila ndime mbubonya.” Ibanabokwabo Kristo mbabaabo basyeede anyika akati kabali 144,000 balo bayoolela anguwe kujulu. Alimwi Jesu ulaamba kuti ikubacitila zibotu cili buyo mbuli kucita zibotu kuli nguwe.

Mpoonya Mwami waambila mpongo. “Amuzwe kulindime inywe numutukidwe, munjile mumulilo uutamani ngwabambilidwe Diabolosi abaangelo bakwe. Nkaambo ndakafwa inzala, teemwakandipa kulya; ndakafwa inyota, teemwakandinywisya; ndakali mweenzu, teemwakandikondezya; ndakali cintanda, teemwakandisamika; ndakali mulwazi amuntolongo, teemwakandiswaya.”

Pele mpongo zyatongauka ategwa: “Mwami, ndilili nitwakakubona koli sinzala na sinyota na mweenzu na sicintanda na mulwazi na muntolongo, teetwakakukutaukila?” Impongo zyapegwa mulandu akaambo nkakonya mbelele nkozyabetekelwa kabotu. Jesu waingula ategwa: “Mbuli mbumwakatacitila obo umwi naba muniini akati kabaaba [banabokwesu] mbubonya teemwakacitila ndime.”

Aboobo ikubako kwa Kristo munguzu zya Bwami, kaatanasika buyo mamanino aabweende obu bwazintu bubyaabi mumapenzi mapati, kuyoobikkilizya ciindi calubeta. Impongo “[zi]yoonjila mumapenzi aatamani, pele balulami [mbelele] bayoonjila mubuumi butamani.” Matayo 24:2–25:46; 13:40, 49; Marko 13:3-37; Luka 21:7-36; 19:43, 44; 17:20-30; 2 Timoteo 3:1-5; Johane 10:16; Ciyubunuzyo 14:1-3.

▪ Ncinzi capa kuti baapostolo babuzye mubuzyo oyu, pele ncinzi acimbi ncobajisi mumizeezo?

▪ Ncibeela nzi cabusinsimi bwa Jesu icazuzikizigwa mu 70 C.E., alimwi ncinzi citacitiki aciindi awa?

▪ Ndilili businsimi bwa Jesu nobwazuzikizigwa lwakusaanguna, pele ndilili nobwazuzikizigwa cakumaninina?

▪ Ino cisesemyo cabusaale ncinzi mukuzuzikizigwa kwakusaanguna akwamamanino?

▪ Nkaambo nzi mapenzi mapati ncaatazuzikizigwi cakumaninina ciindi Jerusalemu naanyonyoonwa?

▪ Nciimo nzi cili munyika icitondezya kubako kwa Kristo?

▪ Ino ndilili ‘misyobo yoonse yaansi noiyoolila,’ pele basikutobela Kristo banoocita nzi?

▪ Ncikozyanyo nzi ncaapa Jesu iciyoogwasya basikwiiya bakwe bakumbele ikuziba mamanino naayoosika afwaafwi?

▪ Mmalailile nzi Jesu ngaapa baabo bamwi babasikwiiya bakwe balo banoopona mumazuba aamamanino?

▪ Mbaani baimininwaa basimbi bali kkumi?

▪ Ino ndilili mbungano ya Banakristo noyakasyomezyedwe lukwato asibwiinga, pele ino sibwiinga usika lili kuzyoobweza nabwiinga wakwe kupobwe lyabwiinga?

▪ Ino mafwuta aiminina nzi, alimwi ikubaangawo kugwasya kuti basimbi basongo bacite nzi?

▪ Ino pobwe lyabwiinga licitikila kuli?

▪ Mbulumbu nzi bupati mbubasowa basimbi bafwubafwuba, alimwi mapenzi nzi ngobapenga?

▪ Ino cikozyanyo camatalenta ciyiisya nzi?

▪ Ino bazike mbaani, alimwi mbono nzyobaabilwa ninzi?

▪ Ino ndilili mwami naboola kuzoolingula, alimwi zintu wazijana buti?

▪ Mbusekelezi nzi ibazike basyomeka mobanjila, alimwi ncinzi cicitika kumuzike watatu, mubyaabi?

▪ Mukubako kwa Kristo, mulimo walubeta uli buti ngwacita?

▪ Muunzila nzi mbelele mozikona Bwami?

▪ Ino “malengelo aanyika” akacitika lili?

▪ Nkaambo nzi bantu ncobabetekelwa kuba mbelele naa kuba mpongo?

    Chitonga Publications (1991-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chitonga
    • Amutumine Bamwi
    • Makani Ngomuyanda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nzyomweelede Kuzumina
    • Mulawo Uujatikizya Kubamba Maseseke
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Amutumine Bamwi