Amusyome Jehova a Jwi Lyakwe
“Boonse bazi izina lyako balakusyoma.”—INTEMBAUZYO 9:10.
1. Nkaambo nzi ncotucikonzya kusyoma Jehova a Jwi lyakwe mazubaano?
MUNYIKA eeyi yamazubaano, ikutambwa kwakuti tusyome Leza a Jwi lyakwe, Ibbaibbele, kulakonzya kulibonya kuba cintu citabeleki alimwi akuti nkulicenga. Kakuli busongo bwa Leza bwasyomeka kwaciindi cilamfwu. Mulengi wamwaalumi amukaintu ngo Sikwaanza lukwatano alimwi amukwasyi, eelyo ulizi nzyotuyandika kwiinda umbi uuli woonse. Mbubwena mbuzyatacinca zintu zini-zini nzyotuyandika, azyalo nzila zyakuzijana ezi zicili mbubwena buyo. Ilulayo lwa Bbaibbele nokuba kuti lwakalembwa myaanda yamyaka yainda, lucili ndolwiinda kupa busolozi bwambokunga kwazwidililwa mubuumi amukumana mapenzi. Kulumvwa kulaleta lukkomano luli mbolubede—nomuba munyika eeyi iipanukide, yasayaansi njotukkede!
2. (a) Mmicelo nzi mibotu yaletwa akumvwa milawo ya Leza mubuumi bwabantu ba Jehova? (b) Ncinzi cimbi Jehova ncasyomezya kulibaabo bamumvwida akumvwa Jwi lyakwe?
2 Kusyoma Jehova akubelesya njiisyo zya Bbaibbele kuletela mpindu buzuba abuzuba. Eeci cilasinizigwa mubuumi bwamamiliyoni aa Bakamboni ba Jehova mumanyika-manyika balo ibalaa lusyomo alimwi acamba cakulubelesya lulayo lwa Bbaibbele. Kulimbabo, kusyoma Mulengi a Jwi lyakwe cajanika kuba cintu cigwasya. (Intembauzyo 9:9, 10) Kumvwa milawo ya Leza kwabapa kuba bantu babotu kumakani aabulondo, kusyomeka, busungu, kulemeka buumi alubono lwabamwi, akutaciindilizya mukulya akunywa. Capa kuti kube luyando lweelede alimwi akuyiisya mukati mumukwasyi—kusamausya, kukkazika moyo, luse, akulekelelana—alimwi azimbi zinji. Bacikonzya loko kutantamuka micelo mibi yabukali, lusulo, bujayi, munyono, buyoofwu, butolo, kuliyanda, lucengo, kubejelezya, buvwuule, alimwi akutalilemeka. (Intembauzyo 32:10) Pesi Leza taide kusyomezya zintu zibotu ziyoojana baabo bamvwa milawo yakwe. Jesu wakaamba kuti aabo batobela nzila ya Bunakristo “[ba]lijene kale kuciindi ecino . . . bamanyina abana amyuunda, antoomwe amapenzi, elyo muciindi ciboola uyoojana buumi butamani.”—Marko 10:29, 30.
Mukutantamuke Ikusyoma Busongo bwa Nyika
3. Mukuzumanana kusyoma Jehova a Jwi lyakwe, mmapenzi nzi amwi Banakristo ngobajana zimwi ziindi?
3 Ipenzi limwi lyabantu batalondokede ndyakuti balifwini kucesya naa kuluba nzyayanda Leza. Tabatani kutalika kuyeeya kuti mbabazi kabotu naa kuti bahaabusongo banyika eyi mbasongo kwiinda Leza, akuti mbabazi zyasunu. Babelesi ba Leza abalo balakonzya kubaa muzeezo ooyu, mbokunga bakkede mukati kanyika eeyi. Aboobo mukututamba caluyando kuti tuswiilile lulayo lwakwe, Taata wesu uuli kujulu ulabikkilizya akucenjezya kweelede ikwakuti: “Mwanaangu, utalubi mulao wangu; moyo wako ujatisye malailile aangu; nkaambo koongola, amyaka yabuumi, aluumuno, zilakuletela ezi zyoonse. Syoma Jehova amoyo wako woonse; utalifunkizyi kumaanu aako omwini. Umuzibye munzila zyako zyoonse, nkabela uyooenzya myeendelo yako. Utalisongwaazyi mumeso aako omwini; syoma Jehova akuleka bubi.”—Tusimpi 3:1, 2, 5-7.
4. Bunyongene buti “busongo bwaansi ano,” alimwi nkaambo nzi ncobuli “bufubafuba buyo kumeso aa-Leza”?
4 Ibusongo bwanyika eyi mmaunda-maunda alimwi mmunji mobujanwa. Izikolo zyakwiiya nzinji, alimwi “kulemba mabuku manji takumani.” (Mukambausi 12:12) Lino kuli yeeyo iitegwa information superhighway [inzila mpati yaluzibo] iibeleka amakompyuta yalo iilangilwa kuleta luzibo lutagoli lutandila kujatikizya imakani aali oonse. Pele kubaa luzibo oolu afwaafwi takupi kuti eyi ibe nyika iicenjede nokuba kumanizya mapenzi aanjiyo. Ciimo canyika eyi ciide kuyaabubija buzubaa buzuba. Tulakonzya kuteelela Ibbaibbele ncolyaambila kuti, “busongo bwaansi ano mbufubafuba buyo kumeso aa-Leza.”—1 Ba-Korinto 3:19, 20.
5. Nkucenjezya nzi Bbaibbele nkolipa kumakani aa “busongo bwaansi ano”?
5 Mucibeela cino ceelezya camazubaa mamanino, kulalangilwa loko kuti silweeno, Saatani Diabolosi, ulaisaala nyika alucengo nkwasola kumana lusyomo mukululama kwa Bbaibbele. Basilwiiyo lwakuzumbauzya Bbaibbele bacimwaya camabbuku aakuzumbauzya alo aadooneka kululama akusyomeka kwandilyo. Paulo wakamucenjezya Munakristonyina ategwa: “Yebo Timoteo, kobamba makani aabikidwe kulinduwe, futatila kwaamba kwakasankusanku akukazyanya kwaceeco caambwa cakubeja kuti nduzibo, ndobaamba bamwi kuti tuli alo, anu balileede kulusyomo.” (1 Timoteo 6:20, 21) Ibbaibbele lilazumanana kucenjezya kuti: “Amucenjele kuti kutabi muntu naba omwe uumuyunga kukusongwaalasongwaala akukwaamba makani aatawo aazwa kutunsiyansiya twabantu, aazwa kuzilenge zitaanzi zyaansi, aatazwi kuli-Kristo pe.”—Ba-Kolose 2:8.
Amukalwane Kampenda Kakudooneka
6. Nkaambo nzi ncokuyandika kuccangamuka kutegwa kudooneka kutakkalilili mumoyo?
6 Inzila imbi Diabolosi mwacitila bucenjezu bwakwe kusyanga kudooneka mumizeezo. Lyoonse ulalangisya kusola kubona aali kapulo mulusyomo akukabelesya. Kufwumbwa abo badooneka, beelede kuyeeya kuti ooyo uuleta kudooneka kuli boobu nguwena ngowakati kuli Eva: “Sa ncobeni Leza wakaamba kuti, Tamweelede kulya misamu yoonse yamumuunda?” Sikusunka amane kumusyanga kudooneka mumizeezo, intaamu itobela yakali yakumwaambila makani aakubeja alo ngaakazumina. (Matalikilo 3:1, 4, 5) Kutegwa tukasye lusyomo lwesu kumana akaambo kakudooneka mbuli bwakali Eva, tuyandika kuti katuccangamukide. Kuti nokaba kadosi buyo kakudooneka Jehova, Ijwi lyakwe, naa mbunga yakwe katalika kumuzumanana mumoyo, amufwambaane kutola ntaamu kukagwisya nokatanatumpa kuba cilonda cinga camujaila lusyomo.—Amweezyanye a 1 Ba-Korinto 10:12.
7. Ncinzi cinga cacitwa kuzimaanya kudooneka?
7 Ncinzi cinga cacitwa? Alimwi kwiingula nkwakusyoma Jehova a Jwi lyakwe. “Pele na nkwali akati kanu uubula busongo, akumbile kuli-Leza, uubaabila boonse cabuuya acakutatongauka, nkabela ulabupegwa. Pele akumbile cakusyoma, atalimbululi akaniini, nkaambo uulimbulula ulikozyene amankwisita aalwizi aaululuka akutontwa amuuwo.” (Jakobo 1:5, 6; 2 Petro 3:17, 18) Aboobo kupaila cakusinizya kuli Jehova nentaamu ntaanzi. (Intembauzyo 62:8) Mwamana muteenkeenki kulomba lugwasyo kubalangizi bamumbungano basiluyando. (Incito 20:28; Jakobo 5:14, 15; Juda 22) Bayoomugwasya kutobelezya kuzwida kudooneka kwenu, kwalo kunga kunooli kuzwa mukuliyanda naa mukuyeeya kumwi kutaluzi.
8. Mbuti kuyeeya kwaluleyo mbokufwini kutalika, alimwi ninzi cinga cakukasya?
8 Sena icaleta kudooneka nkubala akuswiilila mizeezo yaluleyo naa busongo bwanyika? Mubusongo Bbaibbele lilalaya ategwa: “Kolisungwaazya kukonda Leza, mbuli simulimo uutakwe cintu cimuusya insoni, uupandulula makani aalusinizyo mbukweelede. Pele majwi aabuyo aakasankusanku koaenguluka, nkaambo banooya bwiindilila kubija, nkabela majwi aabo alavwemauka mbuli cuute.” (2 Timoteo 2:15-17) Kujanika kuti banji bacegwa mululeyo mbantu bakatalika kulubila kwiinda mukusaanguna kutongooka mbuli mbubakabwene kuti mbobeendelezegwa mumbunga ya Jehova. (Juda 16) Kutongooka ziyiisyo kwakazooboola kumbele. Mbubwena musilisi mbwagwisya cuute, amufwambaane kutola ntaamu ikulisongola kampenda kakutongooka mumizeezo, ikakutasalalilwa mbuli zintu mbozili mukucitwa mumbungano ya Bunakristo. (Ba-Kolose 3:13, 14) Amucigwisye kufwumbwa cintu cisosela kudooneka kuliboobu.—Marko 9:43.
9. Mbuti cilengwa cateokrasi mbocinga catugwasya kuzumanana kupona kabotu mulusyomo?
9 Amukakatile kuli Jehova akumbunga yakwe. Cakusyomeka amwiiye Petro walo wakaamba cakutazumbauzya kuti: “Omwami, tuye kuli? Nduwe oojisi majwi aabuumi ubutamani.” (Johane 6:52, 60, 66-68) Amube acilengwa cakuliyiisya Jwi lya Jehova kutegwa lusyomo lwenu kaluli luyumu mbuli ntobo mpati, iikonzya “kuzimya mimvwi yoonse iipya iifuswa kumubi.” (Ba-Efeso 6:16) Kamujisi bubi mumulimo wa Bunakristo, kamutolela bambi mulumbe wa Bwami. Buzubaa buzuba kamuyeeyesya cakulumba mbuli Jehova mbwamulelekede. Kamulumba kuti mulaa luzibo lwakasimpe. Naa mwazicita zintu ezi kutobela ciyanza cibotu ca Bunakristo, ciyoomugwasya kukkomana, kukakatila, akutadooneka.—Intembauzyo 40:4; Ba-Filipi 3:15, 16; Ba-Hebrayo 6:10-12.
Kutobela Busolozi bwa Jehova Mulukwatano
10. Nkaambo nzi ncecili cintu cipati kapati kubuyandaula kuli Jehova busolozi bwamulukwatano lwa Bunakristo?
10 Mukubamba kuti mwaalumi amukaintu kabakkala antoomwe kabali banabukwetene, Jehova taakakanzide buyo kwiizuzya kabotu nyika, pele wakalikanzide akuvwuzya lukkomano lwabo. Nokuba boobo, cibi alimwi akutalondoka zyaleta mapenzi mapati mulukwatano. Banakristo tabaindwi ambali pe kulizeezi, kayi abalo tabalondokede alimwi balainda mweena mukulibilika kwabuzubaa buzuba. Pesi kusyoma Jehova a Jwi lyakwe kusikila waawo mpobataana kulakonzya kupa kuti Banakristo bazwidilile mulukwatano amukukomezya bana babo. Mulukwatano lwa Bunakristo taakwe busena bwakucitila micito yanyika akulilemeka kwayo. Ijwi lya Leza lilatukulwaizya ategwa: “Kukwatana kabakulemeka boonse, abulo bwakukwatanina kabusalala, nkaambo Leza uyoobabeteka baamu abasimalale.”—Ba-Hebrayo 13:4.
11. Mukumanizya mapenzi aamulukwatano, ncinzi ceelede kuzuminwa aboonse bobile banabukwetene?
11 Lukwatano iluzuzikizigwa kweelana alulayo lwa Bbaibbele lulaa muuya waluyando, lukakatilo, akuliiba. Boonse mulumi amukaintu balateelela akulemeka njiisyo yabusilutwe. Ciindi nokuba buyumuyumu, bulifwini kuba akaambo kakutatobela lulayo lwa Bbaibbele. Mukumanizya penzi lizumanana, ncintu cipati kuti boonse banabubili cakusyomeka babone penzi liliko ncobeni akubeleka ali zeezyo zilileta kutali ziletwa andilyo. Kuti kakuli kwazwaa kuba mibandi imwi iyatazuminanwa kabotu naa iyatasika acizuminano, ibanabubili balakonzya kulomba lugwasyo lutayeeme kulubazu lomwe kuzwa kumulangizi siluyando.
12. (a) Mmapenzi nzi amwi aafwini kuba mulukwatano Ibbaibbele ngolipeda lulayo? (b) Nkaambo nzi boonse bobile banabukwetene ncobeelede kucita zintu munzila ya Jehova?
12 Sena penzi lijatikizya kubandika, kulemeka bulimvwa umwi amweenzinyina, antela kulemeka busilutwe, naa mbuli kusala mbokucitwa? Sena lijatikizya kukomezya bana, naa kutaciindilizya kumakani aakoonana kuyandika? Naa sena mmali aamukwasyi, kusobana, bulongwe, ikuti naa mukaintu anjile milimo, antela mbusena nkomuyookkala? Neliba penzi lili buti, Ibbaibbele lilapa lulayo lugwasya ndiza munzila iigaminide kwiinda mumilawo naa cakutagama buya kwiinda munjiisyo. (Matayo 19:4, 5, 9; 1 Ba-Korinto 7:1-40; Ba-Efeso 5:21-23, 28-33; 6:1-4; Ba-Kolose 3:18-21; Tito 2:4, 5; 1 Petro 3:1-7) Ciindi banabubili nobalikasya kwiide kutongooka cakuliyanda, nobalekela luyando kuti lutondezegwe cakumaninina mulukwatano, cileta lukkomano lunji. Boonse bobile banabukwetene beelede kabalombozya kapati kuti bacince mbuli mbobayandika kucita, akuti bacite zintu munzila ya Jehova. “Uubika moyo wakwe kumakani ulajana coolwe, ayooyo uusyoma Jehova uli acoolwe.”—Tusimpi 16:20.
Nobakubusi—Amumvwe Jwi lya Leza
13. Nkaambo nzi ncecitali cuuba kubakubusi Banakristo ikukomena kabali bayumu mukusyoma Jehova a Jwi lyakwe?
13 Tacili cintu cuuba-uba kuti bakubusi Banakristo bakomene kabali bayumu mulusyomo kakuli bazingulukidwe nyika mbyaabi. Kamwi kaambo kaceeci nkakuti, “nyika yoonse ikede muzibi,” zya Satani Diabolosi. (1 Johane 5:19) Bakubusi balalwanwa a sinkondo mukali oyu uukonzya kupa kuti zibi zilibonye kubota. Kuliyanda, mapuwo, kulombozya zitaluzi azyalunya, alimwi akuciindilizya kuyandaula zyakulikondelezya—zyoonse buyo ezi ziliswaangene muciyanza cakuyeeya calo Bbaibbele ncoliita kuti “muuya uubeleka sunu mumyoyo yabana bakasampusampu.” (Ba-Efeso 2:1-3) Mubucenjezu Saatani wuusumpula “muuya” ooyu mumabbuku aalwiiyo, mubunji bwanyimbo ziswiililwa, mumisobano, amuzikondelezyo zimwi-zimwi. Bamazyali beelede kucenjela kubona kuyunga kuli boobu kabakulwana kwiinda mukugwasya bana babo kukomena kabasyoma Jehova a Jwi lyakwe.
14. Mbuti bacili bana mbobanga “[ba]tija zisusi zyabwanike”?
14 Paulo wakamulaya cakubaanga nguwisi mweenzinyina mwana-mwana Timoteo ategwa: “Kotija zisusi zyabwanike, ukatobele bululami alusyomo aluyandano aluumuno, antoomwe abaabo bakomba Mwami camoyo uusalala.” (2 Timoteo 2:22) Ncobeni takuli kuti zyoonse “zisusi zyabwanike” lwazyo nzibi pe, pesi bakubusi beelede “[kuzi]tija” mukuti tabeelede kulekela zintu ezi kuti ziindilizye kubatolela ciindi akubasiila buyo cisyoonto cakubelekela Leza naa kwaba acisyaala. Kuyaka mubili, zisobano, nyimbo, kulikondelezya, micito yaalubazu, akweenda, nokuba kuti tazili zintu zilubide, zilakonzya kuba ziteyo kuti zyaba nzezintu zipati mubuumi. Amutije loko kuzwa kumibandi iitakwe ankwiiya, kwiide kuwaya-waya, kwiindilizya kuyeeya zyakoonana, kwiide kulovwa akwiimbilwa, akutongooka kuti bazyali benu tabamuteeleli.
15. Nzintu nzi zinga zyacitika mukulikwaya kwaamunzi zyalo zinga zyapa kuti bakubusi kabapona buumi munzila zyobile?
15 Nomuba mukulikwaya kwaamunzi, kulakonzya kakuyubilide ntenda kubakubusi. Kuti zitondezyo zyaa TV avidiyo izyakutalilemeka azyankondo kazyeebelwa, ikulombozya kucita zintu zibi kulakonzya kusyangwa. (Jakobo 1:14, 15) Ibbaibbele lilalaya ategwa: “Nywebo nomuyandisya Jehova, amusule bubi.” (Intembauzyo 97:10; 115:11) Jehova ulaziba naa muntu wasoleka kupona buumi munzila zyobile. (Tusimpi 15:3) Nobakubusi Banakristo, amucebauke mumaanda enu. Sena abwaanda mwaanzikide zifwanikiso zyabahaazibwene kumakani aazisobano naa kunyimbo ibatalilemeki, naa sena mwaanzikide zintu zigwasya zyalo zinga zinooli ziibalusyo zibotu? (Intembauzyo 101:3) Muziyobwedo zyenu, sena mujisi zisani zilemenede, naa sena zimwi zisani zyenu zitondezya kwiindila kwacipaale cakusama canyika eeyi? Kuti mwalileka-leka kumusunko wakulabila cibi, Diabolosi ulakonzya kumubendelela kumuteya. Mubusongo Bbaibbele lilalaya ategwa: “Amulibatamike akucenjela, nkaambo sinkondonyoko Saatani uleendeenda mbuli syuumbwa wabutambo akuya buyandaula ngwati lume.”—1 Petro 5:8.
16. Mbuti lulayo lwa Bbaibbele mbolunga lwagwasya mukubusi kuti bantu beni-beni boonse bamukkomanine?
16 Ibbaibbele lilamwaambila kuti mubacenjelele mbomweenda limwi. (1 Ba-Korinto 15:33) Beenzinyoko beelede kuba bantu bayoowa Jehova. Mutalilekeli kuyungwa abamiselanyoko. (Intembauzyo 56:11; Tusimpi 29:25) Amubalemeke bazyali benu ibayoowa Leza. (Tusimpi 6:20-22; Ba-Efeso 6:1-3) Busolozi akukulwaizigwa amuziyandaule kubaalu. (Isaya 32:1, 2) Mizeezo yenu ameso enu amuzigamike kumbono ambaakani zyakumuuya. Amujane ciindi cakuyaambele munzila yakumuuya akubaa lubazu mumilimo ya mbungano. Amwiiye milimo yakubelesya maanza enu. Amukomene kamuli bayumu abapona kabotu mulusyomo, mpoona nomuyoosinizya ncobeni kuti muli bantu beni—bantu beelela buumi munyika ya Jehova impya! Taata wesu uuli kujulu uyoomukkomanina, bazyali benu baansi ano bayoobotelwa akaambo kenu, alimwi bakwesu abacizi Banakristo bayookulwaizigwa akaambo kandinywe. Eeco ncecintu cipati!—Tusimpi 4:1, 2, 7, 8.
17. Nimpindu nzi nzyobajana aabo ibasyoma Jehova a Jwi lyakwe?
17 Mumajwi aakweema sintembauzyo wakagwasigwa amuuya uusalala kulemba kuti: “Jehova nguupa luzyalo abulemu; takabakasyi cintu cibotu beenda cakululama. O Jehova wamakamu, uli acoolwe muntu uusyoma nduwe.” (Intembauzyo 84:11, 12) Ee, lukkomano akuzwidilila nzezintu nzyobayoojana aabo basyoma Jehova a Jwi lyakwe Ibbaibbele, tabakatyompwi akukakilwa pe.—2 Timoteo 3:14, 16, 17.
Inga Mwaingula Buti?
◻ Nkaambo nzi Banakristo ncobateelede kusyoma “busongo bwaansi ano”?
◻ Ncinzi ceelede kucitwa naa kwaba mapenzi akaambo ka kudooneka ka kuli umwi?
◻ Mbuti kucita zintu munzila ya Jehova mbokuleta kuzwidilila alukkomano mumukwasyi?
◻ Mbuti Bbaibbele mboligwasya bakubusi “[ku]tija zisusi zyabwanike”?
[Cifwanikiso icili apeeji 19]
Banakristo balanga kuli Jehova a Jwi lyakwe akukaka “busongo bwanyika” nkaambo mbufwuba-fwuba
[Cifwanikiso icili apeeji 21]
Mikwasyi iisyoma Jehova a Jwi lyakwe ilaazwidilila akukkomana