LAIBBULALI YAA INTANETI ya Watchower
Watchtower
LAIBBULALI YAA INTANETI
Chitonga
  • BBAIBBELE
  • ZYAKAMWAIGWA
  • MISWAANGANO
  • w03 1/1 map. 4-7
  • Luumbulizyo Kuli Baabo Ibali Mumapenzi

Kunyina vidiyo aawa mpomwasala.

Vidiyo yakaka kulila.

  • Luumbulizyo Kuli Baabo Ibali Mumapenzi
  • Ngazi Yamulindizi—2003
  • Tutwe Twamakani
  • Makani Aakozyenye
  • Ino Mapenzi Akatalika Buti?
  • Ikubamba Kaambo
  • Mamanino aa Mapenzi
  • Luumbulizyo Kuli Baabo Ibali Mukupenga
  • Nkaambo Nzi Ncokuli Bubi Amapenzi?
    Amupone Kukabe Kutamani!—Lwiiyo Lwamu Bbaibbele
  • Tulakonzya Kugwasigwa Kwiinda Mukuliyumya Mumapenzi
    Ngazi Yamulindizi—2007
  • Nkaambo nzi Leza Ncalekelede Kupenga?
    Ino Ncinzi Cini Bbaibbele Ncoliyiisya?
  • Nkaambo Nzi Leza Ncalekelede Kupenga?
    Luzibo Lutola Kubuumi Butamani
Amubone Azimwi
Ngazi Yamulindizi—2003
w03 1/1 map. 4-7

Luumbulizyo Kuli Baabo Ibali Mumapenzi

KWAMYAANDA yamyaka yainda, ikaambo kajatikizya Leza ncalekelede kupenga kali kubakopa banji bahaazibwene mulwiiyo lwabukombi. Bamwi bantu baamba kuti mbwaanga Leza ngusinguzuzyoonse, weelede kuti ngonguwe uuleta mapenzi. Imulembi wabbuku litegwa The Clementine Homilies, mwalo imuli twaambo twakuyeeyela buyo twakalembwa mumwaanda wamyaka wabili, wakaamba kuti, Leza nguweendelezya nyika camaanza obile. “Kujanza lyakulumwensyi” ujisi Diabolosi walo uuleta mapenzi alimwi abuyumuyumu bumwi, kakuli “kujanza lyakululyo” ujisi Jesu walo uufwutula bantu alimwi akubalongezya.

Bamwi bantu tabazumini kuti Leza ulakonzya kwaalekelela mapenzi kuti kaacitika alimwi buya nokuba kuti talinguwe iwaaleta, balakazya kuti mapenzi nkwaali ncobeni. Mary Baker Eddy mubbuku litegwa Science and Health With Key to the Scriptures, wakalemba kuti: “Ibubi nciloto buyo, alimwi kunyina cintu citondezya kuti nkobuli ncobeni. Ikuti cibi, kuciswa alimwi alufwu nozyazyibidwe kuti nzintu zitako, nozyali kumana.”

Akaambo kamapenzi ali kucitika kuzwa kaindi, ikapati lyankondo yakusaanguna yanyika yoonse mane kusikila muciindi cesu, ibanji bayeeya kuti Leza camwaalila buya kwaamanizya mapenzi. Haabupampu mu Juda wazina lya David Wolf Silverman wakalemba kuti: “Kweelanaa mbondiyeeya, inkondo yacijayejaye iipa kuti Leza ateeleli kwaambwa kuti ngusinguzuzyoonse.” Wakayungizya kuti: “Ikutegwa cikonzyeke kumuteelelesya Leza mbuli mbwabede mumbazu zimwi, nkokuti bubotu Bwakwe bweelede kuti buleendelana akaambo ncokuli bubi alimwi eeci cilakonzya kuba buyo camasimpe ikuti naa Katali singuzuzyoonse.”

Nokuba boobo, ikwaamba kuti Leza nguupa kuti kube mapenzi, takonzyi kwaamana alimwi akuti mapenzi ncintu cakuyeeyela buyo, takubawumbulizyi pe aabo ibali mumapenzi. Alimwi ikaambo kapati nkakuti, ikuyeeya kuli boobu mubwini takweendelani pe abube bwakwe—nkokuti bululami, nguzu alimwi alubomba ndwajisi Leza ooyo uuyubunwidwe mu Bbaibbele. (Jobu 34:10, 12; Jeremiya 32:17; 1 Johane 4:8) Ino ncinzi Bbaibbele ncolyaamba kujatikizya kaambo ikupenga ncokwalekelelwa kuzumanana?

Ino Mapenzi Akatalika Buti?

Leza tanaakalenga bantu kuti kabapenga. Muciindi caboobo, wakapa banabukwetene bakusaanguna bobile ba Adamu a Eva imizeezo alimwi amibili iilondokede, wakababambila muunda mubotu kuti ube busena bwabo bwakukkala alimwi akubapa mulimo uuyandika kapati alimwi uukkomanisya. (Matalikilo 1:27, 28, 31; 2:8) Nokuba boobo, ikutegwa bazumanane kubaa lukkomano oolo, bakeelede kubuzyiba bulelo bwa Leza akumutobela kuti ngonguwe uujisi nguzu zyakusala cibotu acibi. Imulawo Leza ngwaakapa wakali kwiimininwaa musamu wakali kwiitwa kuti “musamu wakuziba bubotu abubi.” (Matalikilo 2:17) Adamu alimwi a Eva bakali kuyootondezya kuti balamuvwida Leza ikuti batobela mulawo wakwe wakutalya mucelo wamusamu ooyo.a

Mukubula coolwe, Adamu alimwi a Eva tiibakamuswiilila Leza pe. Icilenge camuuya cizangi, eeco kumbele cakazoozyibwa kuti Saatani Diabolosi cakeena Eva kusyoma kuti kunyina bubotu mbwaakali kuyoojana mukuswiilila Leza. Mubwini, Leza wakatamikizyigwa kuti wakali kumusisa cintu cimwi ciyandika kapati, nkokuti: ilwaanguluko alimwi anguzu zyakulisalila cibotu acibi. Saatani wakaamba kuti, ikuti naa mwanakazi walya kumusamu, ‘meso aakwe akali kuyoojaluka alimwi wakali kuyooba mbuli Leza, akuzyiba bubotu abubi mbobubede.’ (Matalikilo 3:1-6; Ciyubunuzyo 12:9) Kwiinda mukuuninwa kuti uyakuba muntu waangulukide, Eva wakalya mucelo ngobakakasyidwe, kuzwawaawo awalo Adamu wakacita mbubwenya oobo.

Buzuba mbubwenya oobo, Adamu alimwi a Eva bakatalika kuzyibona zintu zyakatobela akaambo kabuzangi bwabo. Kwiinda mukukaka bulelo bwa Leza, kunyina pe aciindi aawa nobakakwabilidwe alimwi azilongezyo eezyo nzyobakapedwe akaambo kakumvwida Leza zyakamana. Leza wakabatanda mu Paradaiso alimwi akwaambila Adamu kuti: “Nyika ilitukidwe nkaambo kanduwe. Uyoolya micelo yayo mumacise mazuba oonse aabuponi bwako. Uyoolya insima cakufwa mitukuta mane ukapiluke kunyika.” (Matalikilo 3:17, 19) Adamu alimwi a Eva bakatalika kuciswa, kupenga, kucembaala alimwi akufwa. Mapenzi akaba mbobukkale bwazintu zyakatalika kubacitikila bantu.—Matalikilo 5:29.

Ikubamba Kaambo

Umwi muntu ulakonzya kubuzya kuti, ‘Sena Leza naatakakonzya kubalekelela buyo ba Adamu a Eva kucibi ncobakacita?’ Peepe, akaambo kakuti kucita boobo nokwakatola ambele kusampaula bulelo bwakwe, ambweni akukulwaizya bamwi kuti bakazange kumbele eeco cakali kuyoosololela kumapenzi mapati. (Mukambausi 8:11) Kuyungizya waawo, ikulekelela nzila mbyaabi iili boobu nokwakapa kuti awalo Jehova ajatikizyigwe mukubisya ooku. Imulembi wa Bbaibbele Musa utuyeezya kuti: “[Leza] nindomba, amilimo yakwe yoonse ililuleme, nkaambo inzila zyakwe zyoonse zililuzi. Ngu-Leza uusyomeka uutakwe cibi; uliluleme, uliluzi.” (Deuteronomo 32:4) Ikutegwa acite zintu kweendelanaa bube bwakwe buyandika kapati, Leza wakabalekela ba Adamu alimwi a Eva kuti batalike kupenga akaambo kakutamvwa kwabo.

Ino nkaambo nzi Leza ncaatakabanyonyoona mpoona-mpoona bantu bakusaanguna bobile antoomwe a Saatani imusololi uutalibonyi walo wakapa kuti bazange? Wakalijisi buya nguzu zyakucita boobo. Adamu alimwi a Eva nobatakazyala bana aabo bakali kuyookona mapenzi alimwi alufwu. Nokuba boobo, ikuti Leza naakabelesya nguzu zyakwe munzila eeyo, nokwatakasinizya kuti bweendelezi bwa Leza buliluleme kuzilenge zyakwe zyamaano. Kuyungizya waawo, ikuti ba Adamu alimwi a Eva nobakafwa kakunyina kuzyala bana, eeco nocakatondezya kuti Leza waalilwa kuzuzikizya makanze aakwe aakuzuzya nyika abana babo balondokede. (Matalikilo 1:28) Alimwi “Leza tali muntu . . . Na waamba makani, sa takoocita mbubonya? Sa ncaamba takoocizuzikizya na?”—Myeelwe 23:19.

Kwiinda mubusongo bwakwe bulondokede, Jehova Leza wakasala kuti ikuzanga ooku nkobakacita kuzumanane kwaciindi cili mbocibede. Aboobo bantu bazangi bakali kuyoobaa ciindi cinji cakulibonena zintu zicitika akaambo kakuyanda lwaanguluko kuzwa kuli Leza. Izintu zyali kucitika kuzwa kaindi mubukkale bwabantu zilatondezya kabotu-kabotu mbobuyandika busolozi bwa Leza kubantu alimwi ambobusumpukide kapati bulelo bwa Leza kwiinda bwabantu naa bwa Saatani. Aciindi nciconya eeco, Leza wakabweza ntaamu kutegwa abone kuti makanze aakwe aakusaanguna kujatikizya nyika azuzikizyigwa. Wakasyomezya kuti “lunyungu” lwakali kuyoosika oolo lwakali ‘kuyoowuma Saatani kumutwe,’ akubumanizyila limwi buzangi bwakwe boonse alimwi azintu zibyaabi ziletwa akaambo kambubo.—Matalikilo 3:15.

Jesu Kristo ngowakali Lunyungu oolo lwakasyomezyegwa. Kubbuku lya 1 Johane 3:8 tubala kuti, “kaambo nkaakayubunwidwa Mwana a-Leza . . . [n]kuti ajaye milimo ya-Saatani.” Wakacita oobo kwiinda mukutuula buumi bwakwe bwabuntunsi bulondokede alimwi akubbadela cinunuzyo kuti afwutule bana ba Adamu kucibi ncobakakona alimwi alufwu. (Johane 1:29; 1 Timoteo 2:5, 6) Aabo batondezya ncobeni lusyomo mucipaizyo ca Jesu basyomezyegwa lwaanguluko lutamani kumapenzi aabasikila. (Johane 3:16; Ciyubunuzyo 7:17) Ino ndiilili nociya kucitika eeci?

Mamanino aa Mapenzi

Ikukaka bweendelezi bwa Leza kwaleta mapenzi aataambiki. Aboobo cileelela kuti Leza abelesye bweendelezi bwakwe bulibedelede kutegwa amanizye kupenga nkobajisi bantu alimwi akuzuzikizya makanze aakwe mataanzi aajatikizya nyika. Jesu wakaamba kujatikizya bubambe bwa Leza oobu iciindi naakayiisya basikumutobela bakwe mbokweelede kupailwa. Wakati: “Taateesu ooli kujulu, . . . abuze Bwami bwako, alucitwe luyando lwako, ansi ano mbubonya mbuli kujulu.”—Matayo 6:9, 10.

Iciindi Leza ncaapede bantunsi kutegwa balibonene mbobanga balyeendelezya lino cilaafwaafwi kumana. Ikuzuzikizya businsimi bwamu Bbaibbele, Bwami bwakwe bwakakkazikizyigwa kujulu mu 1914 a Jesu Kristo kali Mwami.b Lino-lino, buyoonyonyoona alimwi akumanizya mfwulumende zyoonse zyabantu.—Daniele 2:44.

Mumulimo wakwe ooyo ngwaakabeleka kwamyaka misyoonto, Jesu wakapa zitondezyo zyazilongezyo ziyakuba kubantunsi, eelyo bulelo bwa Leza bwaakutalika kweendelezya. Mu Makani Mabotu tujana bumboni bwakuti Jesu wakabafwida luzyalo ibantu aabo ibakali bacete alimwi ibakali kusampaulwa. Wakaponya balwazi, akusanina basinzala alimwi akubusya ibafwide. Nozyiba nguzu zyacilengwaleza wakali kukonzya kuzyeendelezya. (Matayo 11:5; Marko 4:37-39; Luka 9:11-16) Amuyeeye buyo izintu zyaya kucita Jesu eelyo aakubelesya cipaizyo cakwe cacinunuzyo ikusalazya zibi kuti agwasye bantu boonse ibamvwa! Ibbaibbele lisyomezya kuti kwiinda mubweendelezi bwa Kristo, Leza “uyoosindula misozi yoonse kumeso [aabantu], takukooyooba limbi lufu, nikuba kuomoka nikuba kulila nikuba kuciswa.”—Ciyubunuzyo 21:4.

Luumbulizyo Kuli Baabo Ibali Mukupenga

Elo kaka cilakulwaizya kuzyiba kuti Leza wesu siluyando alimwi singuzuzyoonse Jehova, ulatulanganya akuti ino-ino uya kubalemununa bantu! Ikanjikanji, imulwazi uucisidwe kapati ulakuzumina nzila yabusilisi iikonzya kumuponya noiba yeeyo iicisa kapati. Mbubonya buyo, ikuti katuzyi kuti inzila Leza njayendelezya makani iyootuletela zilongezyo zitamani, luzibo oolo lulakonzya kutugwasya kuti tuzumanane, tacikwe makani abuyumuyumu mbotukonzya kujana lino.

Ricardo walo iwaambwa mucibalo citaanzi, ngumwi wabaabo ibakaiya kujana luumbulizyo muzisyomezyo zyamu Bbaibbele. Waamba kuti: “Nobakafwa bakaintu bangu, ndakatalika kulizandula kubantu, pele kakutanainda ciindi cilamfwu ndakabona kuti eeci kunyina nocakali kuyoopilusya bakaintu bangu alimwi cakali kuyoondivwuzyila buyo kunyongana mumizeezo.” Muciindi caboobo, Ricardo wakazumanana kubutobela bubambe bwakwe bwakujanika kumiswaangano ya Bunakristo alimwi akutola lubazu mukwaambila bamwi mulumbe wamu Bbaibbele. Ricardo waamba kuti: “Kwiinda mukulibonena mbwaakali kundigwasya Jehova munzila yaluyando alimwi ambwaakali kwiingula mipailo yangu mumakani abonekaanga masyoonto, cilongwe cangu anguwe cakayuma nta. Nkuzyiba luyando lwa Leza oolu ikwakapa kuti ndicikonzye kuliyumya musunko eeli iliinda amasunko woonse aakandicitikila.” Alimwi ulazumina kuti: “Ndilabayeeya kapati bakaintu bangu, pele lino ndili masimpe kuti kunyina cintu Jehova ncazuminizya kuti cicitike icikonzya kutuletela mapenzi aatamani.”

Mbubwenya mbuli Ricardo alimwi atuulunzuma tuli mbotubede twabantu, sena andinywe mulombozya ciindi mapenzi ngobajisi bantu lino ‘naatakooyooyibalukwa limbi nikuba kuyeeyegwa’? (Isaya 65:17) Amusyome kuti zilongezyo ziletwaa Bwami bwa Leza mulakonzya kuzijana ikuti mwatobela lulayo lwamu Bbaibbele lwakuti: “Amuyandaule Jehova naacijanika. Amumukwiilile naacili afwiifwi.”—Isaya 55:6.

Ikutegwa mucikonzye kucita boobo, ikubala alimwi akuliiya kabotu Jwi lya Leza zyeelede kuba mubusena butaanzi mubuumi bwanu. Amumuzyibe Leza alimwi ayooyo ngwaakatuma, Jesu Kristo. Amukanze kupona kweelanaa zyeelelo zya Leza alimwi akutondezya kuti mulilisungwide kweendelezyegwaa bulelo bwakwe. Bukkale buli boobu buyoopa kuti mukkomane kapati lino nokuba kuti mulasikilwa masukusyo manji. Alimwi kumbele, ciyoomupa kubaa buumi munyika imutakwe mapenzi.—Johane 17:3.

Bupanduluzi buyungizidwe

a Bupanduluzi buyungizyidwe bwalugwalo lwa Matalikilo 2:17 ibujanwa mu The Jerusalemu Bible bupandulula “[i]kuziba bubotu abubi” kuti “ninguzu zyakusala . . . cintu cibotu acibi alimwi akwiitobela bweelede nzila yasalwa akuyanda lwaanguluko lwini-lwini lwalo lukonzya kupa muntu kwaalilwa kuzyiba ciimo ncajisi kali cilenge.” Lilayungizya kuti: “Icibi cakusaanguna cakali cakulwana bulelo bwa Leza.”

b Ikuti kamuyanda makani aambi aamba businsimi bwamu Bbaibbele kujatikizya mwaka wa 1914, amubone cibalo 10 alimwi a 11 mubbuku lya Luzibo Lutola Kubuumi Butamani, ilyakamwaigwaa Bakamboni ba Jehova.

Kabbokesi kali apeeji 6, 7]

INO MBUTI MBOTUNGA TWALIYUMYA NOTULI MUMAPENZI?

‘Makatazyo aanu oonse amwaasowele kumaanza aa Leza.’ (1 Petro 5:7) Eelyo notuli mumapenzi naa notubona muyandwa wesu kali mukupenga, tacili cintu ceenzu pe ikunyongana mumizeezo, kubijilwa alimwi akulimvwa kulekelezyegwa. Nokuba boobo, amusyome kuti Jehova ulizyi mbotulimvwa mumoyo. (Kulonga 3:7; Isaya 63:9) Mbuli mbobakacita baalumi bansiku basyomeka, tulakonzya kumwaambila izili mumoyo wesu alimwi akumupandulwida zintu zitupenzyede alimwi azitupa kulibilika mubuumi. (Kulonga 5:22; Jobu 10:1-3; Jeremiya 14:19; Habakuku 1:13) Ulakonzya kataamanizyi buya mapenzi eesu kwiinda munzila yamaleele, pele ikwiingula mipailo yesu njotupaila camoyo woonse, kutupa busongo alimwi anguzu zikonzya kutugwasya kutegwa tuliyumye.—Jakobo 1:5, 6.

“Mutagamb[w]i aamasukusyo aayaka mbuli mulilo aamusikila kuti musukusigwe ngao. Mutayeeyi kuti mwasikilwa cintu ceenzu.” (1 Petro 4:12) Aawa Petro waamba kupenzyegwa, pele majwi aakwe aleelela kumapenzi oonse aakonzya kumucitikila musyomi. Ibantu balapenga akaambo kakubula zintu ziyandika mubuumi, kuciswa alimwi akufwidwa bayandwa babo. Ibbaibbele lyaamba kuti, “ziindi zyalufu azyamapenzi” zilatusikila toonse. (Mukambausi 9:11) Iziindi zili boobu bwaba mbobukkale buya bwabantu mazubaano. Ikwaazyiba kabotu makani aaya kuyootugwasya kuliyumya eelyo notuli mumapenzi alimwi anokwacitika ntenda. (1 Petro 5:9) Ikaambo kapati nkakuti, ikuyeeya cisyomezyo cakuti “meso aa-Jehova alalangisya baluleme, amatwi aakwe alaswiilila kukwiila kwabo” kuya kutuumbulizya kapati.—Intembauzyo 34:15; Tusimpi 15:3; 1 Petro 3:12.

“Amube abulangizi cakukondwa.” (Ba-Roma 12:12) Muciindi cakuyeeya buumi bubotu mbotwakali kupona kaindi, atuzinzibale kuyeeya aacisyomezyo ca Leza cakumanizya mapenzi woonse. (Mukambausi 7:10) Ibulangizi bubotu oobu buya kutukwabilila mbubwenya mbuli ingoani naa cimpoompo mbocikwabilila mutwe. Bulangizi bulatugwasya ikutanyongana kapati akuyeeya kwalo kuboola akaambo kantenda zicitika mubuumi alimwi kutugwasya kusinizya kuti zintu eezi tazitunyonganyi mumoyo, mumizeezo antela munzila yakumuuya.—1 Ba-Tesalonika 5:8.

[Cifwanikiso icili apeeji 5]

Adamu alimwi a Eva bakakaka bulelo bwa Leza

[Cifwanikiso icili apeeji 7]

Leza utusyomezya nyika iitajisi mapenzi

    Chitonga Publications (1991-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chitonga
    • Amutumine Bamwi
    • Makani Ngomuyanda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nzyomweelede Kuzumina
    • Mulawo Uujatikizya Kubamba Maseseke
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Amutumine Bamwi