Nkaambo Nzi Ncotweelede Kupaila Muzyina Lya Jesu?
JESU lyoonse wakali kuyiisya kujatikizya mupailo. Mumazuba ngaakali kupona, basololi babukombi bana Juda bakali kupaila “muzyooko zyamigwagwa mipati.” Nkaambo nzi? “Kuti babonwe kubantu.” Kakunyina akudooneka, bakali kuyanda kuti kabayandwa abantu akaambo kamilimo yabukombi njobakali kucita. Banji bakali kupaila mipailo milamfwu cakwiinduluka-induluka kabayeeya kuti kubelesya [“majwi manji,” BT] kwakali kuyandika kutegwa mipailo imvwugwe. (Matayo 6:5-8) Jesu wakaamba kuti micito iili boobo tiibeleki alimwi wakagwasya bantu babombe myoyo kuzyiba ncobateelede kucita nobapaila. Nokuba boobo, tanaakali kubayiisya buyo mbobateelede kupaila.
Jesu wakayiisya kuti mipailo yesu yeelede kutondezya kuti tuyanda kuti Izyina lya Leza lilemekwe a Bwami bwakwe kuti buboole akuti kuyanda kwakwe kucitike. Alimwi Jesu wakayiisya kuti kulayandika kumulomba Leza kuti atugwasye muzyintu zyitukatazya mubuumi. (Matayo 6:9-13; Luka 11:2-4) Kwiinda mukubelesya zikozyanyo, Jesu wakatondezya kuti tweelede kuzumanana kupaila, kusyomeka akulicesya ikuti katuyanda kuti mipailo yesu imvwugwe. (Luka 11:5-13; 18:1-14) Kuyungizya kumajwi ngaakaamba, wakali kuyiisya kwiinda mucikozyanyo cakwe.—Matayo 14:23; Marko 1:35.
Kakunyina kudooneka, malailile aaya akabagwasya basikwiiya ba Jesu kupaila mipailo iigwasya. Nokuba boobo, Jesu wakalindila kusikila buzuba bwamamanino kali aanyika kutegwa ape basikwiiya bakwe ciiyo ciyandika kapati kujatikizya mupailo.
“Kucinca Kupati Kujatikizya Kupaila”
Buzuba bwamamanino imasiku, Jesu wakacibelesya ciindi coonse ncaakajisi kukulwaizya baapostolo bakwe basyomeka. Cakali ciindi cibotu cakubaambila cintu cipya. Jesu wakati: “Ndime nzila, ndime bwini, ndime buumi. Takukwe uuza kuli-Taata, pele mulindime.” Kumane wakabapa cisyomezyo cikulwaizya cakuti: “Eno coonse icili buti ncomuti kakumbile muzina lyangu ndiyoocicita, kuti Taata akalumbaizigwe mu-Mwanaakwe. Kufumbwa ncomuyookumbila muzina lyangu, ndiyoomucitila ncico.” Kumamanino aamubandi wakwe wakati: “Mbukwaali kuba tamunakumbila cintu muzina lyangu. Amukumbile, muyoopegwa, kuti kukonda kwanu kuzyulile.”—Johane 14:6, 13, 14; 16:24.
Majwi aaya akali kuyandika kapati. Ibbuku limwi lipandulula mabala, lyaamba kuti ooku kwakali “kucinca kupati kujatikizya mupailo.” Jesu tanaakali kwaamba kuti bantu beelede kupaila kulinguwe muciindi cakupaila kuli Leza. Muciindi caboobo, wakali kupa nzila mpya yakupaila kuli Jehova Leza.
Lyoonse Leza wali kwiiswiilila mipailo yababelesi bakwe basyomeka. (1 Samuele 1:9-19; Intembauzyo 65:2) Nokuba boobo, kuzwa ciindi bana Israyeli nobakaba mucizuminano a Leza, aabo ibakali kuyanda kuti mipailo yabo kaimvwugwa bakeelede kuzyiba kuti Israyeli wakali musyobo uusalidwe a Leza. Kumbele, kuzwa ciindi Solomoni naakali kupona, bakeelede kuzyiba kuti tempele bwakali busena bwakasalwa a Leza bwakutuuzya cituuzyo. (Deuteronomo 9:29; 2 Makani 6:32, 33) Nokuba boobo, nzila eeyi yabukombi yakali buyo yaciindi ciniini. Kweelana amwaapostolo Paulo mbwaakalemba, Mulawo wakapegwa kubana Israyeli azituuzyo zyakali kutuulwa atempele zyakali “cifwanisyo buyo cacoolwe ciza, tacili cinkozya cini cazintu ezyo.” (Ba-Hebrayo 10:1, 2) Cifwanikisyo cakeelede kunjililwa busena acintu cini. (Ba-Kolose 2:17) Kuzwa mu 33 C.E., cilongwe camuntu a Jehova tiicakayeeme akutobela Mulawo wa Musa. Muciindi caboobo, ciyeeme akumvwida yooyo wakaambwa a Mulawo Kristo Jesu.—Johane 15:14-16; Ba-Galatiya 3:24, 25.
Izina Libotu “Kwiinda Mazina Oonse”
Jesu wakatalisya nzila mbotu kapati yakupaila kuli Jehova. Wakalipandulula kuti walo uli mbuli mulongwe uujisi nguzu, uujalula nzila kutegwa mipailo kaimvwugwa akwiingulwa a Leza. Ino ncinzi cipa kuti Jesu katwiiminina?
Mbokunga toonse twakazyalwa acibi, kunyina milimo naa zipaizyo nzyotukonzya kupa zikonzya kutusalazya kucibi naa kutupa nguzu zyakuba acilongwe a Leza wesu uusetekene, Jehova. (Ba-Roma 3:20, 24; Ba-Hebrayo 1:3, 4) Aboobo Jesu wakaaba buumi bwakwe kutegwa banununwe aabo bamuyanda. (Ba-Roma 5:12, 18, 19) Lino aabo boonse bayanda kulekelelwa zibi zyabo balakonzya kucita kuyanda kwa Leza kwiinda ‘mukuswena afwaafwi’ a Leza alimwi balakonzya kucita oobo kwiinda mukuzumanana kusyoma cipaizyo ca Jesu akupaila muzyina lyakwe.—Ba-Efeso 3:11, 12.
Notupaila muzyina lya Jesu, tutondezya lusyomo muzyibeela zyotatwe zyamulimo ngwacita Jesu ikuzuzikizya makanze aa Leza: (1) Mbwali “Mwanaambelele wa-Leza,” cipaizyo cakwe capa kuti zyibi zyesu kazilekelelwa. (2) Wakabusyigwa a Jehova alimwi kwaciindi cino ulabeleka kali “Mupaizi Mupati” uupa kuti bantu bagwasyigwe akaambo kacinunuzyo. (3) Walo alikke ‘njenzila’ njotukonzya kubelesya notupaila kuli Jehova.—Johane 1:29; 14:6; Ba-Hebrayo 4:14, 15.
Tutondezya bulemu kuli Jesu notupaila muzyina lyakwe. Uleelede kupegwa bulemu akaambo kakuti luyando lya Jehova ndwakuti, “boonse bafugame mazwi cakulemeka izina lya-Jesu . . . , alimwi kuti indimi zyoonse zizumine kuti Jesu Kristo ngu-Mwami cakulemeka Leza Taateesu.”(Ba-Filipi 2:10, 11) Kaambo kapati nkotupailila muzyina lya Jesu nkakuti Jehova kalemekwa walo wakatupa Mwanaakwe kutegwa tugwasyigwe.—Johane 3:16.
Kutegwa tumvwisye mulimo mupati ngwacita Jesu, Ibbaibbele libelesya mazyina manji aabulemu kwaamba nguyo. Eeci citugwasya kuzyiba zyintu zyinji nzyaakacita Jesu, nzyacita lino alimwi anzyayakutucitila. (Amubone kabbokesi kakuti “Mulimo Mupati wa Jesu,” kali apeeji 12.) Masimpe, Jesu wapegwa “izina ibotu kwiinda mazina oonse.”a Wapegwa nguzu zyoonse zyakujulu azyaansi.—Ba-Filipi 2:9; Matayo 28:18.
Kupaila Muzyina lya Jesu Tacili Cilengwa Buyo
Masimpe, tweelede kupaila muzyina lya Jesu kuti katuyanda kuti mipailo yesu itambulwe a Jehova. (Johane 14:13, 14) Pele tatuyandi kuti cibe cilengwa buya cakwiinduluka kwaamba kuti “muzina lya Jesu.” Ino nkaambo nzi ncotuteelede kucitila boobo?
Amubone cikozyanyo. Nomutambula lugwalo kuzwa kuli simakwebo, zyimwi zyiindi kumamanino mbuli cilengwa kulembwa kuti “ndime wanu.” Sena muyeeya kuti mubwini mbwalimvwa oobo simakwebo, naa ubelesya buyo mabala aabelesyegwa kulemba magwalo aamakwebo? Masimpe ngakuti ikubelesya zyina lya Jesu mumupailo takweelede kuba kwiinzya buyo mulawo mbuli simakwebo mbwamanizya lugwalo lwakwe. Nokuba kuti tweelede ‘kupaila cakutaleka,’ tweelede kucita oobo ‘amoyo wesu woonse,’ ikutali kwiinzya buyo mulawo.—1 Ba-Tesalonika 5:17; Intembauzyo 119:145.
Ino mbuti mbomukonzya kulilesya kwaamba mabala aakuti “muzina lya Jesu” ikuti citabi cilengwa buya? Muyandika kuzinzibala kuyeeya bube bwa Jesu bukkomanisya. Amuyeeye nzyintu nzyaakamucitila kale azyeezyo nzyaya kumucitila kumbele. Nomupaila, mweelede kumulumba akumutembaula Jehova akaambo kamulimo mubotu ngwaakapa Mwanaakwe. Mwacita boobo, tamukacidooneki cisyomezyo ca Jesu cakuti: “Kufwumbwa cintu ncomuyookumbila kuli-Taata muzina lyangu uyoomupa.”—Johane 16:23.
Bupanduluzi buyungizidwe
a Kweelana abbuku lipandulula mabala lya Vine’s Expository Dictionary of New Testament Words, ibbala lya Chigiliki lisanduludwe kuti “zina” lilakonzya kwaamba “cili coonse ncolyaamba zyina, nguzu, bube, mulimo wakwe, mwami [alimwi] mbwazicita zyintu.”
Majwi aakwelelezya sikubala aali apeeji 11]
Tweelede kupaila ‘amoyo wesu woonse,’ ikutali kwiinzya buyo mulawo
Kabbokesi/[Cifwanikiso icili apeeji 12]
MULIMO WAPATI WA JESU
Kutegwa mumvwisye kapati mulimo wa Jesu, amulange-lange mazyina aabulemu ngapedwe.
Adamu Musyaalizi. —1 Ba-Korinto 15:45.
Ameni.—2 Ba-Korinto 1:19, 20; Ciyubunuzyo 3:14.
Apostolo.—Ba-Hebrayo 3:1.
Emanuele.—Matayo 1:23.
Ijwi.—Johane 1:1.
Kamboni Uusyomeka. —Ciyubunuzyo 1:5.
Kristo/Mesiya.—Matayo 16:16; Johane 1:41.
Leza Singuzu.—Isaya 9:6.
Mikayelo Angelo Simutwe.—1 Ba-Tesalonika 4:16; Juda 9.
Mubetesi.—Incito 10:42.
Mufundisi.—Johane 13:13.
Mufutuli.—Luka 2:11.
Mupaizi Mupati.—Ba-Hebrayo 4:14, 15.
Musololi.—Matayo 23:10, BT.
Mutwe Wambungano. —Ba-Efeso 5:23.
Mwami.—Johane 13:13; Ciyubunuzyo 11:15.
Mwami Wabuumi.—Incito 3:15.
Mwami Waluumuno.—Isaya 9:6.
Mwana a-Leza.—Johane 1:34.
Mwana a-Muntu.—Matayo 8:20.
Mwanaambelele wa-Leza. —Johane 1:29.
Sikuyanzanya.—1 Timoteo 2:5.
Sikweembela Mubotu.—Johane 10:11.
Sinkuta Uugambya.—Isaya 9:6.
Tateesu Uuteeli.—Isaya 9:6.