CIBALO CAKWIIYA 11
LWIIMBO 57 Kukambaukila Bantu Boonse
Amwiiye Busungu bwa Jesu Bwakukambauka
“Mwami . . . wakabatuma bobilo-bobilo kuti bamusolwede kuminzi akumasena oonse nkwaakali kuyanda kuunka.”—LK. 10:1.
ZILAAYIIGWE
Tulabandika nzila zyone mbotukonzya kwiiya busungu bwa Jesu bwakukambauka.
1. Ncintu nzi cibaindanya bantu ba Jehova ku Banakristo bakubeja?
CINTU cimwi cibaindanya babelesi ba Jehova ku Banakristo bakubeja, mbusungu mbobajisi mumulimo wakukambauka. (Tit. 2:14) Pele zimwi ziindi, mulakonzya kulimvwa kubula luyandisisyo lwakukambauka. Ambweni mulakonzya kulimvwa mbuli mbwaakalimvwa mwaalu umwi uubeleka canguzu, iwakaamba kuti: “Zimwi ziindi, inga tandijisi buya luyandisisyo lwakukambauka.”
2. Ncinzi cikonzya kupa kuti zimwi ziindi tucileke kuba basungu mumulimo wakukambauka?
2 Tulakonzya kukkomana kubeleka milimo imwi mumulimo wa Jehova kwiinda kutola lubazu mumulimo wakukambauka. Nkaambo nzi? Akaambo kakuti ciindi notubeleka milimo imwi mbuli kuyaka Maanda aa Bwami naa kwaabambulula, kugwasya bakwesu bajatikizyigwa muntenda naa kubakulwaizya, tulafwambaana kububona bubotu buboola calo citupa kukkomana kapati. Alimwi notubeleka abakwesu, tulabeleka caluumuno akutondezyanya luyando. Kuyungizya waawo, tulizyi kuti bakwesu balalumba kapati akaambo kazintu nzyotubacitila. Pele caboola kumulimo wakukambauka, ambweni twali kukambauka mucilawo ncomunya kwamyaka minji kakunyina kujana bantu banji ibayanda kuswiilila. Mane buya bamwi balakonzya kukakila limwi kuuswiilila mulumbe wesu. Alimwi tulizyi kuti mamanino mbwaayabuswena, tulakonzya kulangila kukazyigwa kapati. (Mt. 10:22) Aboobo, ncinzi cikonzya kutugwasya kuzumanana kuba basungu mumulimo wakukambauka?
3. Ncinzi ncotwiiya kujatikizya Jesu kucikozyanyo cijanika kulugwalo lwa Luka 13:6-9?
3 Tulakonzya kwiiya kucikozyanyo ca Jesu kujatikizya mbotukonzya kuba basungu mumulimo wakukambauka. Naakali kucita mulimo wakwe, wakazumanana kuba musungu alimwi akuubeleka canguzu mulimo ooyu. (Amubale Luka 13:6-9.) Mucikozyanyo cakwe cimwi, Jesu wakakozyanisya mulimo wakwe, kumulimo wamubelesi wamumuunda wamisaansa walo iwakabeleka canguzu kwamyaka yotatwe kulanganya cisamu camukuyu, pele kunyina nocakazyala nkuyu iili yoonse. Mbubwenya buyo, Jesu wakabeleka kwamyaka yotatwe kukambaukila ba Juda, nokuba kuti bunji bwabo kunyina nobakaba basikwiiya bakwe. Pele mbubwenya mbuli mubelesi wamumuunda wamisaansa mbwaakazumanana kucilanganya cisamu camukuyu, awalo Jesu kunyina naakaleka kubakambaukila. Muciindi caboobo, wakabeleka canguzu kutegwa abasike amoyo.
4. Nzintu nzi zyone nzyotutiilange-lange nzyotukonzya kwiiya kuli Jesu?
4 Mucibalo eeci, tulabandika kujatikizya Jesu mbwaakatondezya busungu ikwaambisya mumyezi iili 6 yamamanino yamulimo wakwe. Aboobo, kutobela nzyaakayiisya akwiiya cikozyanyo cakwe kulakonzya kutugwasya kuzumanana kuba basungu mazuba aano. Lino amuleke tulange-lange zintu zyone nzyotukonzya kwiiya kuli Jesu. (1) Wakabikkila maano kucita kuyanda kwa Jehova. (2) wakabikkila maano kubusinsimi bwamu Bbaibbele, (3) wakasyoma Jehova kutegwa amugwasye, mpoonya (4) wakazumanana kuba abulangizi bwakuti bamwi bakali kuyoomuswiilila.
WAKABIKKILA MAANO KUCITA KUYANDA KWA JEHOVA
5. Ino Jesu wakatondezya buti kuti wakabikkilide maano kucita kuyanda kwa Leza?
5 Cabusungu, Jesu wakakambauka “makani mabotu aa Bwami” nkaambo wakalizyi kuti ngomulimo Leza ngwaakali kuyanda kuti acite. (Lk. 4:43) Wakaubona kuti ngomulimo uuyandika kapati mubuumi bwakwe. Nomuba mumyezi yamamanino yamulimo wakwe, wakali kuyaabweenda “kumunzi amunzi akukanzi akanzi,” kayaabuyiisya bantu. (Lk. 13:22) Kunze lyaboobo, wakayiisya abasikwiiya bambi kukambauka makani mabotu mbuli nguwe.—Lk. 10:1.
6. Ino mulimo wakukambauka uuswaangene buti amilimo iimbi njotukonzya kubelekela Jehova? (Amubone acifwanikiso.)
6 Mbubwenya buyo amazuba aano, kukambauka makani mabotu ngomulimo uuyandika kapati Jehova a Jesu ngobayanda kuti katucita. (Mt. 24:14; 28:19, 20) Kufwumbwa mulimo ngotumubelekela Jehova, uliswaangene amulimo wakukambauka. Mucikozyanyo, tulayaka Maanda aa Bwami naa kubelekela a Beteli, kutegwa tugwasyilizye mulimo wakukambauka. Mpoonya ciindi nokwacitika ntenda, tulabagwasya bakwesu abacizyi kwiinda mukubapa nzyobayandika, calo cibagwasya kutalika kuswaangana akukambauka alimwi. Aboobo, kuyeeya kuti mulimo wakukambauka ngomulimo uuyandika kapati Jehova ngwayanda kuti tucite, ciyootukulwaizya kutola lubazu lyoonse. Ba János, mwaalu waku Hungary, bakaamba kuti, “Lyoonse ndilaliyeezya kuti, mulimo wakukambauka ngomulimo uuyandika kapati kwiinda milimo iimbi njotukonzya kubelekela Jehova.”
Mazuba aano, kukambauka makani mabotu ngomulimo uuyandika kapati Jehova a Jesu ngobayanda kuti katucita (Amubone muncali 6)
7. Nkaambo nzi Jehova ncayanda kuti tuzumanane kukambauka? (1 Timoteyo 2:3, 4)
7 Tulakonzya kuba basungu mumulimo wakukambauka, ikuti katubabikkila maano bantu mbotukambaukila mbubwenya mbwababikkila maano Jehova. Uyanda kuti bantu banji baamvwe makani mabotu akubweza ntaamu. (Amubale 1 Timoteyo 2:3, 4.) Akaambo kaceeci, ulatuyiisya mbotukonzya kuubeleka kabotu mulimo ooyu uufwutula bantu. Mucikozyanyo, broshuwa yakuti Amubayande Bantu—Amubagwasye Kuba Basikwiiya, ilapa nzila zikonzya kutugwasya kutalisya mibandi katujisi makanze aakugwasya bantu kuti babe basikwiiya. Nokuba kuti bantu inga tiibabweza ntaamu lino, balakonzya kuba acoolwe cakuyoocita oobo kaatanamana mapenzi mapati. Nzyotubaambila lino, ambweni zilakonzya kuyoobakulwaizya kubweza ntaamu kumbele. Pele eeco cilakonzya kucitika lilikke buyo kuti twazumanana kukambauka.
WAKABIKKILA MAANO KUBUSINSIMI BWAMU BBAIBBELE
8. Mbuti kuzyiba businsimi bwamu Bbaibbele mbokwakamugwasya Jesu kucibelesya kabotu ciindi cakwe?
8 Jesu wakalizyi businsimi bwamu Bbaibbele mbobwakali kuyoozuzikizyigwa. Alimwi wakalizyi kuti mulimo wakwe wakali kuyootola buyo myaka yotatwe acisela. (Dan. 9:26, 27) Kuyungizya waawo, wakalizyi icakasinsimwa kujatikizya ciindi naakali kuyoofwa alimwi ambwaakali kuyoofwa. (Lk. 18:31-34) Akaambo kakuti wakalizyi izyakasinsimwa, Jesu wakacibelesya kabotu ciindi cakwe. Aboobo, wakakambauka cabusungu kutegwa amanizye mulimo ngwaakapedwe.
9. Ino businsimi bwamu Bbaibbele butukulwaizya buti kuzumanana kukambauka cabusungu?
9 Kumvwisya businsimi bwamu Bbaibbele, kulakonzya kutukulwaizya kukambauka cabusungu. Mucikozyanyo, tulizyi kuti bweende bwazintu oobu buyoonyonyoonwa ino-ino. Tulizyi kuti zintu zicitika mazuba aano alimwi abube bwabantu, zitondezya kuti tupona mumazuba aamamanino kweelana a Bbaibbele mbolyakasinsima. Businsimi bwamu Bbaibbele alimwi butondezya kuti mwami wakumusanza alimwi amwami wakunyika bayootonkana “kuciindi cakumamanino.” Tulizyi kuti eeci caamba kutamvwana kuliko akati ka Bulelo Bwanyika Yoonse bwa Anglo-America alimwi a Russia abeenzinyina. (Dan. 11:40) Alimwi tulizyi kuti zimpata zyacibumbwa izyaambidwe mubusinsimi bujanika kulugwalo lwa Daniele 2:43-45, ziiminina Bulelo Bwanyika Yoonse bwa Anglo-America. Kweelana ambobutondezya businsimi oobu bwamu Bbaibbele, tulisinizyide kuti ino-ino Bwami bwa Leza buyoozinyonyoona mfwulumende zyabantu. Businsimi boonse oobu butondezya kuti tuli kumamanino kwini. Aboobo, tweelede kucibelesya kabotu ciindi cesu kukambauka makani mabotu.
10. Muunzila nzi zimbi businsimi bwamu Bbaibbele mobutukulwaizya kuzumanana kukambauka?
10 Businsimi bwamu Bbaibbele alimwi butupa mulumbe ngotuyandide kwaambila bamwi. Mucizyi Carrie uukkala ku Dominican Republic wakaamba kuti: “Zisyomezyo zya Jehova zyabuumi bubotu bwakumbele, zilandikulwaizya kwaambila bamwi kasimpe. Ciindi nondibona mapenzi ngobajisi bantu, ndilabona kuti abalo bayandika kuzizyiba zintu zibotu Jehova nzyaakasyomezya. Businsimi bwamu Bbaibbele butondezya kuti Jehova ulimukutugwasyilizya kucita mulimo ooyu, calo citukulwaizya kuzumanana kukambauka.” Mucizyi Leila, uukkala ku Hungary, wakaamba kuti: “Lugwalo lwa Isaya 11:6-9 lulandikulwaizya kwaambila bamwi makani mabotu, nokuba kuli baabo ibalibonya mbuli kuti tabakonzyi kwaatambula. Nkaambo ndilizyi kuti muntu uuli woonse ulakonzya kucinca kwiinda mukugwasyigwa a Jehova.” Ba Christopher, mukwesu uukkala mu Zambia bakaamba kuti: “Mbubwenya lugwalo lwa Marko 13:10 mbolwakasinsima, makani mabotu alakambaukwa nyika yoonse alimwi ndicibona kuba coolwe ikutola lubazu mukuzuzikizya businsimi oobu.” Mbuti kujatikizya ndinywe, mbusinsimi nzi bwamu Bbaibbele ibumukulwaizya kuzumanana kukambauka?
WAKASYOMA JEHOVA KUTEGWA AMUGWASYE
11. Nkaambo nzi Jesu ncaakeelede kusyoma Jehova kutegwa azumanane kukambauka cabusungu? (Luka 12:49, 53)
11 Jesu wakasyoma Jehova kuti amugwasye kuzumanana kukambauka cabusungu. Nkaambo nokuba kuti wakali mupampu, wakalizyi kuti makani mabotu aa Bwami akali kuyoobanyemya bamwi akuleta kwaandaana. (Amubale Luka 12:49, 53.) Mucikozyanyo, basololi bacikombelo tiibakali kuzikkomanina zintu nzyaakali kukambauka Jesu, aboobo cakwiinduluka-induluka bakasola kumujaya. (Joh. 8:59; 10:31, 39) Pele Jesu wakazumanana kukambauka, nkaambo wakalizyi kuti Jehova wakali anguwe. Mane wakaamba kuti: “Tandili ndelikke pe, pele Taata wakandituma ulaandime. . . . kunyina naakandilekelezya nkaambo lyoonse ndicita zimukkomanisya.”—Joh. 8:16, 29.
12. Mbuti Jesu mbwaakabagwasya basikwiiya bakwe kulibambila kuzumanana kukambauka noliba leelyo nobakali kuyoopenzyegwa?
12 Jesu wakayeezya basikwiiya bakwe ikusyoma Jehova kuti abagwasye. Cakwiinduluka-induluka, wakabasyomezya kuti Jehova wakali kuyoobagwasya, noliba leelyo nobakali kuyoopenzyegwa. (Mt. 10:18-20; Lk. 12:11, 12) Alimwi mbwaanga wakalizyi kuti bantu banji tiibakali kuyakwaakkomanina makani mabotu, wakaambila basikwiiya bakwe kuti bakeelede kucenjela. (Mt. 10:16; Lk. 10:3) Wakabaambila kuti tiibakeelede kusinikizya bantu kuswiilila mulumbe wabo. (Lk. 10:10, 11) Kunze lyaboobo, wakabaambila kutija ikuti naa batalika kupenzyegwa. (Mt. 10:23) Nokuba kuti Jesu wakali musungu alimwi wakali kumusyoma Jehova, tanaakali kulibikka muntenda acaali.—Joh. 11:53, 54.
13. Nkaambo nzi ncomukonzya kuba masimpe kuti Jehova uyoomugwasya?
13 Tuyandika lugwasyo lwa Jehova kutegwa tuzumanane kukambauka cabusungu noliba leelyo notukazyigwa. (Ciy. 12:17) Nkaambo nzi ncomukonzya kuba masimpe kuti Jehova uyoomugwasya? Amubone mupailo wa Jesu uulembedwe kulugwalo lwa Johane caandaano 17. Jesu wakalomba Jehova kuti abakwabilile baapostolo alimwi buya, Jehova wakawiingula mupailo ooyu. Bbuku lya Milimo lilaamba Jehova mbwaakabagwasya baapostolo kuzumanana kukambauka cabusungu nokuba kuti bakali kupenzyegwa. Alimwi Jesu wakalomba Jehova kuti abakwabilile aabo ibakali kuyoosyoma mulumbe ngobakali kuyookambauka baapostolo akuba basikwiiya bakwe. Eeci cilabikkilizya andinywe. Jehova wazumanana kuwiingula mupailo wa Jesu. Aboobo uyoomugwasya, mbubwenya mbwaakabagwasya baapostolo.—Joh. 17:11, 15, 20.
14. Ino tuzyi buti kuti tuyoocikonzya kuzumanana kukambauka cabusungu? (Amubone acifwanikiso.)
14 Mbwaayabuswena mamanino, cilakonzya kutukatazya kapati kukambauka makani mabotu cabusungu. Pele Jesu wakasyomezya kuti tuyoopegwa lugwasyo ndotuyandika kutegwa tuzumanane kuba basungu mumulimo ooyu. (Lk. 21:12-15) Mbubwenya mbuli Jesu abasikwiiya bakwe, tatubasinikizyi bantu kuswiilila mulumbe wesu, pele tulabaleka kuti balisalile alimwi tatukazyanyi ambabo. Nomuba muzisi bakwesu mobatakonzyi kukambauka cakwaanguluka, balazumanana kwaambilizya makani mabotu akaambo kakuti basyoma Jehova ikutali nguzu zyabo. Mbubwenya Jehova mbwaakabapa nguzu Banakristo bakusaanguna, andiswe mazuba aano ulatupa nguzu kutegwa ‘mulimo wakukambauka tuuzuzikizye cakumaninina’ mbuli mbwayanda. (2Tim. 4:17) Aboobo mulakonzya kuba masimpe kuti, ikuti naa mwamusyoma Jehova muyoocikonzya kuzumanana kukambauka cabusungu.
Nomuba muzisi bakwesu mobatakonzyi kukambauka cakwaanguluka, basikumwaya basungu balajana nzila zyakwaambila bamwi nzyobasyoma cabupampu (Amubone muncali 14)a
WAKAZUMANANA KUBA ABULANGIZI
15. Ncinzi citondezya kuti Jesu wakali kuubona munzila yeelede mulimo wakwe wakukambauka?
15 Jesu wakazumanana kuubona munzila yeelede mulimo wakukambauka. Eeci cakamugwasya kuzumanana kuubeleka canguzu. Mucikozyanyo, kumamanino aamwaka wa 30 C.E, wakabona kuti bantu banji bakalilibambilide kuswiilila makani mabotu alimwi wakabakozyanisya kumuunda uuyanda kutebulwa. (Joh. 4:35) Kumane nokwakainda mwaka, wakaambila basikwiiya bakwe kuti: “Mulimo wakutebula mupati.” (Mt. 9:37, 38) Kumbele alimwi wakaamba kuti: “Mulimo wakutebula mupati . . . Amulombe Simalelo wabutebuzi kuti atume babelesi mumulimo wakwe wakutebula.” (Lk. 10:2) Jesu wakazumanana kuba abulangizi bwakuti bantu bamwi bakali kuyakwaaswiilila makani mabotu alimwi wakakkomana nobakacita boobo.—Lk. 10:21.
16. Mbuti zikozyanyo zya Jesu mbozitugwasya kuubona munzila yeelede mulimo wakukambauka? (Luka 13:18-21) (Amubone acifwanikiso.)
16 Jesu wakayiisya basikwiiya bakwe kuzumanana kuubona munzila yeelede mulumbe ngobakali kukambauka, calo icakali kuyoobakulwaizya kuba basungu. Amubone zikozyanyo zyobilo nzyaakabelesya. (Amubale Luka 13:18-21.) Mucikozyanyo cakwe cakusaanguna, Jesu wakakozyanisya mulumbe wa Bwami kunseke yamusitada yalo iyakakomena akuba cisamu cipati. Ikutondezya kuti bantu banji bakali kuyakwaatambula makani mabotu alimwi kunyina cakali kukonzya kulesya kuti eeci cicitike. Mucikozyanyo cabili, Jesu wakabelesya bumena kutondezya mulumbe wa Bwami mbowakali kuyoomwaika munyina yoonse akupa bantu kucinca kwalo kutakonzyi kubonwa mpoonya-mpoonya. Aboobo, Jesu wakabagwasya basikwiiya bakwe kubona kuti mulumbe ngobakali kukambauka wakali kuyoozwidilila.
Mbubwenya mbuli Jesu, tulazumanana kuba abulangizi bwakuti bamwi bayakuutambula mulumbe wesu (Amubone muncali 16)
17. Ntwaambo nzi itweelede kutupa kuzumanana kukambauka?
17 Ciindi notubona mulimo wakukambauka mbouli mukubagwasya bantu nyika yoonse, tulakulwaizyigwa kuzumanana kukambauka cabusungu. Mucikozyanyo, mwaka amwaka bantu banji ibajisi luyandisisyo balajanika ku Ciibalusyo akutalika kwiiya Bbaibbele andiswe. Banji balabbapatizyigwa akutusangana mumulimo ooyu wakukambauka. Tatuzyi naa bali bongaye ibayakuutambula mulumbe wesu, pele ncotuzyi ncakuti Jehova ulimukubunganya nkamu mpati yalo iiyoofwutuka lyamapenzi mapati. (Ciy. 7:9, 14) Simalelo wabutebuzi ulizyi kuti nkobacili bantu bakonzya kwaatambula makani mabotu, aboobo tulijisi twaambo itweelede kutupa kuzumanana kukambauka.
18. Ncinzi ncotuyanda kuti bantu bazyibe?
18 Kuzwa kaindi, basikwiiya ba Jesu bakasimpe bali kuzyibwa akaambo kakuba basungu mumulimo wakukambauka. Mucikozyanyo, ciindi bantu nobakabona busicamba bwabaapostolo, “bakazyiba kuti bakali kweenda a Jesu.” (Mil. 4:13) Andiswe tuyanda kuzumanana kukambauka makani mabotu cabusungu kutegwa bantu bazyibe kuti twiiya cikozyanyo ca Jesu.
LWIIMBO 58 Kuyandaula Bantu Bayanda Luumuno
a BUPANDULUZI BWACIFWANIKISO: Cabupampu mukwesu ukambaukila mwaalumi afiliŋi sitesyeni.