MAKANI AAKULUULA
Kuyiisyigwa Amwiiyi Wesu Mupati Mubuumi Bwesu Boonse
NOTWAKALI kucita mulimo wesu wabupainiya alimwi abumisyinali, twakaswaangana azintu zimwi ziyoosya izyakali kukonzya kubikka buumi bwesu muntenda. Mucikozyanyo, twakali kwiinda mumigwagwa mwakali basikalumamba, kusinkilwa migwagwa, ntenda zilicitikila mbuli maguwo alimwi akutija akaambo kankondo. Pele nokuba kuti twakajana buyumuyumu oobu, twakalikkomene akusala kwesu. Alimwi twalibonena Jehova mbwaali kutugwasyilizya akutulongezya. Masimpe, watuyiisya ziiyo ziyandika kapati mbwali Mwiiyi wesu Mupati.—Job. 36:22; Is. 30:20.
CIKOZYANYO CABAZYALI BANGU
Mu 1957, bazyali bangu bakalonga kuzwa ku Italy kuunka ku Canada mudolopo syoonto lya Kindersley, mucooko ca Saskatchewan. Tiilyakalampa, bakaiya kasimpe alimwi cakaba ncecintu ciyandika kapati mubuumi bwesu. Ndilayeeya kandicili mwana, ndakali kubeleka amukwasyi wangu kwaciindi cilamfwu mumulimo wakukambauka. Aboobo, zimwi ziindi ndilaakubasesya bantu akubaambila kuti “ndakali kucita bupainiya” kandijisi buyo myaka iili 8.
Kandili amukwasyi wangu cakuma 1966
Bazyali bangu bakali bacete. Nokuba boobo, bakali cikozyanyo cibotu caboola kukuliimya zintu zimwi kutegwa babelekele Jehova. Mucikozyanyo, mu 1963 bakasambala zintu zyabo zinji kutegwa bacikonzye kujanika kumuswaangano wamasi mu Pasadena ku California mu U.S.A. Mpoonya mu 1972 twakalongela ku Canada mudolopo lya Trail mucooko ca British Columbia, ikulampa makkilomita aabalilwa ku 1,000 kuyookambaukila bantu baambaula mwaambo waci Italian. Bataata bakali kubeleka mulimo wakulanganya cintoolo. Alimwi bakali kuzikaka zyoolwe izyakali kukonzya kubapa kujana mali manji kutegwa babelekele Jehova.
Ndilalumba kapati akaambo kacikozyanyo cabazyali besu nkaambo ngaakaba matalikilo aakuyiisyigwa a Jehova. Mucikozyanyo, bakandiyiisya cintu cimwi nconditakalubi mubuumi bwangu cakuti: Ikuti ndasaanguna kuyandaula Bwami, Jehova unoondilanganya.—Mt. 6:33.
KUTALIKA MULIMO WACIINDI COONSE
Mu 1980, ndakakwata mucizyi iwakabikkilide maano kubelekela Jehova wazina lya Debbie. Toonse twakali kuyanda kutalika mulimo waciindi coonse. Aboobo, nokwakainda buyo myezi yotatwe kuzwa notwakakwatana, ba Debbie bakatalika bupainiya. Mpoonya nokwainda mwaka omwe, twakalongela kumbungano nsyoonto yakabulide basikumwaya kumane andime ndakatalika bupainiya.
Buzuba mbotwakakwatana, 1980
Mukuya kwaciindi, twakatyompwa akuyanda kulonga. Pele katutanacita oobo, twakasaanguna kubandika amulangizi wabbazu. Mpoonya caluyando pele kakunyina kwiinda mumbali, wakatwaambila mpotwakeelede kubelekela andiswe. Wakatwaambila kuti: “Mubikkila kapati maano kumapenzi ngomujisi muciindi cakubikkila maano kuzintu zikulwaizya nzyomukonzya kujana. Aboobo, amusole kubikkila maano kuzintu eezyo zikulwaizya.” Oolo ndolulayo ndotwakali kuyandika. (Int. 141:5) Aboobo, mpoonya-mpoonya twakalubelesya alimwi tiilyakalampa twakabona kuti kwakali zintu zinji zikulwaizya. Bunji bwabakwesu abacizyi kubikkilizya abana alimwi abamwi bakakwete naa kukwatwa kubantu batali Bakamboni, bakali kuyanda kubekela Jehova. Eelo kaka eeci cakali ciiyo ciyandika kapati kulindiswe! Twakaiya kubikkila maano kuzintu zikulwaizya alimwi akusyoma kuti Jehova ulakonzya kutugwasya kuliyumya ciindi notwalijana mubukkale bukatazya. (Mik. 7:7) Aboobo, twakaba alukkomano alimwi zintu zyakatalika kuba kabotu.
Bamayi ibakali kutuyiisya mucikolo cakusaanguna cabapainiya, bakalibelekede kale muzisi zimbi. Mpoonya, ciindi nobakali kututondezya zifwanikiso akutwaambila zyakuluula abuyumuyumu mbobakajana nobakali kubelekela kumasena aayo, cakapa kuti andiswe tuyande kuba bamisyinali. Aboobo, eeyi njiyakaba mbaakani yesu.
Katuli a Ŋanda ya Bwami ku British Columbia, 1983
Kutegwa twiizuzikizye mbaakani eeyi, mu 1984 twakalonga kuzwa mu British Columbia akuunka ku Quebec ikulampa makkilomita aayinda ku 4,000 kwalo nkobakali kwaambaula mwaambo waci French. Pele kuli buyumuyumu mbotwakajana. Twakeelede kwiiya mwaambo mupya azilengwa zipya. Buyumuyumu bumbi mbotwakajana bwakali bwakubula mali. Aboobo, eeci cakapa kuti kwaciindi cilimbocibede, katulya buyo magwili ngotwakali kuvwulula mumuunda wamuntu umwi. Alimwi ba Debbie bakaiya nzila zinji zyakujika magwili. Nokuba kuti twakajisi buyumuyumu oobu, twakali kucita kufwumbwa ncotwakali kukonzya kutegwa tuzumanane kukkomana. Alimwi tacidoonekwi buya kuti Jehova wakali kutulanganya.—Int. 64:10.
Cakutayeeyela, bumwi buzuba twakatambula fooni kututamba kuti tukabelekele ku Beteli yaku Canada. Pele nokuba kuti twakatambwa, twakatyompwa nkaambo twakalembelede ku Cikolo ca Gileadi. Nokuba boobo, twakazumina kuunka ku Beteli. Mpoonya notwakasika, twakabandika a Mukwesu Kenneth Little wamu Kkomiti Yamutabi akumubuzya kuti, “Ino tuyoocita buti kuti twatambwa kuyoonjila Cikolo?” Wakatwiingula kuti, “Mutapengi ziyoolibamba.” Atusole kutabeelela guwo kumubula.
Nokwakainda nsondo yomwe, mebo abakaintu bangu twakatambwa kuyoonjila Cikolo ca Gileadi. Aboobo, twakeelede kusala kuzumanana amulimo waa Beteli naa kuunka ku Cikolo. Pele Mukwesu Little wakatwaambila kuti: “Kufwumbwa ncomutiisale, ncomweelede kuyeeya ncakuti zimwi ziindi munoolimvwa kuti kubota nomwakasalide munzila iimbi. Nkaambo milimo yoonse eeyi yobilo ilayandika kuli Jehova alimwi ulakonzya kwiilongezya.” Aboobo, twakazumina kuunka ku Cikolo. Alimwi kwamyaka minji, twalibonena mbwaali aamasimpe majwi ngaakaamba Mukwesu Little. Kanji-kanji twali kwaabelesya majwi aakwe kugwasya bamwi ibakali mubukkale mbuli bwesu ibakali kuyandika kusala mulimo umwi mumulimo wa Jehova.
BUUMI KATULI BAMISYINALI
(Kulumwensyi) Mukwesu Ulysses Glass
(Kululyo) Mukwesu Jack Redford
Twakanjila kkilasi yanamba 83 ya Cikolo ca Gileadi alimwi twakalikkomene kuba akati kabasicikolo bali 24. Cikolo eeci, cakacitikila mu Brooklyn ku New York, mu April 1987. Mukwesu Ulysses Glass a Jack Redford mbabakali bamayi besu, pele kwakali abambi ibakali kubagwasyilizya. Myezi iili 5 yakeenda mukulaba kwaliso. Mpoonya mu September 6, 1987 twakamanizya cikolo. Kumane twakatumwa kuyoobelekela ku Haiti amukwesu John amucizyi Marie Goode.
Ku Haiti mu 1988
Kuzwa ciindi nobakatandwa bamisyinali ibakali kubelekela mu Haiti mu 1962, kunyina bambi ibakatumidwe. Pele nokwakainda nsondo zyotatwe kuzwa notwakamanizya cikolo, twakatalika kubelekela mucisi eeci mumbungano imwi iyakajisi basikumwaya bali 35 iyakali mumalundu. Twakacili bana alimwi kuli zintu zinji nzyotwakacili kuyandika kwiiya. Kunze lyaboobo, twakali kukkala buyo tolikke muŋanda yabamisyinali. Bantu banji bakubusena ooko bakali bacete citaambiki alimwi bunji bwabo tiibakacizyi kubala. Kalitanalampa kuzwa notwakasika mucisi eeci, bantu bakatalika kulwana akaambo katwaambo twamapolitikisi. Bakasola kwaatula mfwulumende alimwi akucita manyongwe. Kunze lyaboobo, kwakali ntenda zilicitikila mbuli maguwo.
Twakaiya zinji kubakwesu abacizyi baku Haiti cakuba bantu baliyumya alimwi bakkomene. Masimpe kuti bakajisi mapenzi manji, pele bakali kumuyanda kapati Jehova alimwi amulimo wakukambauka. Mucikozyanyo, mucizyi umwi uucembeede tanaakacizyi kubala, pele wakacikonzya kuswata magwalo aabalilwa ku 150. Zintu izyakali kucitika buzuba abuzuba, zyakapa kuti tuzumanane kukambauka mulumbe wa Bwami kuti mbobulangizi bulikke bukonzya kumana mapenzi aabantu. Eelo kaka tulikkomene kuti bantu bamwi mbotwakasaanguna kwiiya abalo Bbaibbele mubusena oobu bakaba bapainiya baciindi coonse, bapainiya baalubazu alimwi abaalu!
Twakaswaangana amukubusi wazina lya Trevor, misyinali waci Mormon alimwi twakaba acoolwe cakubandika anguwe makani aamu Bbaibbele kwaziindi zili mbozibede. Mpoonya nokwakainda myaka iili mbwiibede, cakutayeeyela ndakatambula lugwalo kuzwa kulinguwe ilwaamba kuti: “Ndilabbapatizyigwa amuswaangano wabbazu uboola alimwi ndiyanda kujokela ku Haiti kuyoobeleka kandili painiya waalubazu kubusena nkomunya nkondakali painiya waci Mormon.” Alimwi oobo mbwaakacita kwamyaka minji antoomwe amukaintu wakwe.
KUBELEKELA KU EUROPE MPOONYA AKUUNKA KU AFRICA
Katubelekela ku Slovenia mu 1994
Twakatumwa kuyoobelekela kubusena bumwi bwaku Europe nkaambo mulimo wakukambauka tiiwakacili kukazyigwa kapati. Mpoonya mu 1992 twakasika mudolopo lya Ljubljana, ku Slovenia, kufwaafwi ankobakakomenena bazyali bangu kabatanalongela ku Italy. Aciindi eeci, kwakacili nkondo mumasena amwi aamucisi icakali kwiitwa kuti Yugoslavia. Mulimo wamucooko eeci wakali kulanganizyigwa abakwesu baku Vienna ku Austria, Zagreb ku Croatia alimwi a Belgrade ku Serbia. Aboobo lino cisi cimwi acimwi cakeelede kuba abubambe bwancico a Beteli.
Aboobo eeci cakali kwaamba kuti twakeelede kwiiya mwaambo uumbi alimwi azilengwa zipya. Bantu bakubusena ooku kanji-kanji bakali kwaamba kuti “mwaambo ulakatazya kapati.” Alimwi kwaamba masimpe, wakali kukatazya. Twakakulwaizyigwa kapati kubona kusyomeka kwabakwesu abacizyi ibakalibambilide kuzumina kucinca kuli koonse nkoyakali kupanga mbunga alimwi twakabona Jehova mbwaakabalongezya. Aciindi aawa, twakabona Jehova mbwalulamika zintu aciindi ceelede. Myaka yoonse njotwakakkala mu Slovenia, twakaiya ziiyo zinji. Ziiyo nzyotwakayiide musyule, zyakatugwasya kuliyumya kubuyumuyumu mbotwakajana ooku.
Pele buumi bwesu bwakazumanana kucinca. Mucikozyanyo, mu 2000 twakatumwa kuyoobelekela ku Côte d’Ivoire ku West Africa. Mpoonya akaambo kankondo iyakabbuka mucisi, mu November 2002, twakatolwa ku Sierra Leone, kwalo nkoyakazwide aakumana nkondo iyakatola myaka iili 11. Kwaamba masimpe, tiicakali cuubauba kwiile kubbundumuka kuzwa mu Côte d’Ivoire. Nokuba boobo, ziiyo nzyotwakaiya zyakatugwasya kuzumanana kuba bantu bakkomene.
Notwakasika ooku, twakabikkila kapati maano kubantu banji ibakali kuyanda kwiiya kasimpe alimwi aluyando ndobakajisi bakwesu abacizyi ibakaliyumya ciindi nokwakali nkondo. Masimpe kuti tiibakajisi zintu zinji zyakumubili, pele bakali kuyanda kwaabila bamwi. Mucikozyanyo, mucizyi umwi wakapa ba Debbie zisani. Mpoonya nobakawayawaya kuzitambula, mucizyi ooyu wakazumanana kwaamba kuti: “Lyankondo, bakwesu bamumasena amwi bakatugwasyilizya. Lino andiswe nciindi cakuti tugwasye.” Eelo kaka eeci ncikozyanyo cibotu ncotwakayanda kwiiya!
Mukuya kwaciindi, twakapiluka ku Côte d’Ivoire, pele makani aatwaambo twacisi akapa kuti mazwanga atalike alimwi. Aboobo mu November 2004, twakatija kubelesya helicopter, pele umwi aumwi wakazumizyidwe buyo kubweza kabbeeke kataindilili kulema a 10kg. Kumane twakaakoona kubusena kukkala basikalumamba baku France, mpoonya buzuba bwakatobela twakaunka ku Switzerland. Notwakasika kumutabi akati kamasiku, bamu Kkomiti ya Mutabi alimwi abamayi ba Cikolo Cakwiiya Mulimo (MTS) antoomwe abamakaintu babo, bakatutambula camaanza obilo, kutukumbata akutupa zyakulya. Eelo kaka twakalimvwa kuyandwa kapati!
Kababandika abazangalisi ku Côte d’Ivoire, 2005
Twakatumwa kuyoobelekela ku Ghana kwaciindi cisyoonto, mpoonya ciindi manyongwe naakaceya-ceya, twakapiluka alimwi ku Côte d’Ivoire. Luyando ndobakatutondezya bakwesu, lwakatugwasya kuliyumya muziindi eezyi zikatazya zyakutija akuunka kumasena aambi. Mebo abakaintu bangu ba Debbie twakazuminana kuti, nokuba kuti luyando ncintu ncobatondezya bakwesu abacizyi mumbunga, tuyanda kuzumanana kutondezya kulumba. Kwaamba masimpe, noziba ziindi eezyi zikatazya kapati, twakabona kuti eeci cakali coolwe cakwiiya ziiyo ziyandika kapati.
KU MIDDLE EAST
Ku Middle East, 2007
Mu 2006 twakatambula lugwalo kuzwa kumaofesi mapati kutwaambila kuti twakeelede kuunka ku Middle East. Eeci cakali kwaamba kuyakwiiya zintu zipya, mwaambo, zilengwa alimwi akujana buyumuyumu bumbi. Kubusena oobu kwakali mapenzi manji akaambo katwaambo twacisi alimwi abukombi. Mumbungano motwakabede, kwakali bakwesu ibakali kwaambaula myaambo yiindene-indene. Nokuba boobo, bakalikamantene akaambo kakutobela malailile aazwa kumbunga ya Jehova. Eeci cakatukkomanisya kapati. Kunze lyaboobo, twakakulwaizyigwa kapati akaambo kakuti bunji bwabo, cabusicamba bakaliyumya kukukazyigwa abanamukwasyi, basicikolonyina, babelesinyina alimwi abasimukobonyina.
Mu 2012 twakajanika kumuswaangano wacooko waalubazu mudolopo lya Tel Aviv ku Israel. Eeci cakali ciindi cakusaanguna bantu ba Jehova nobakabungana mubunji kubusena oobu, kuzwa nocakacitikide lya Pentekoste 33 C.E. Eelo kaka tatukaulubi muswaangano ooyu!
Aciindi eeco, twakali kutumwa kuyooswaya cisi kwalo mulimo wesu nkowakalesyedwe. Mpoonya twakali kutolelezya amabbuku, kutola lubazu mumulimo wakukambauka alimwi akucita miswaangano yabbazu yabantu basyoonto buyo. Mumigwagwa twakali kujana basikalumamba bakajisi zilwanyo alimwi ama checkpoints manji. Pele twakali kulimvwa kukwabililwa akaambo kakuti cakubikkila maano twakali kweenda abasikumwaya bamwi basyoonto.
KUJOKELA KU AFRICA
Kandilibambila makani ku Congo, mu 2014
Mu 2013 twakatambula mulimo umbi mupya. Twakatumwa kuyoobelekela kumutabi waku Congo mu Kinshasa. Cisi eeci ncipati alimwi ncibotu nokuba kuti kwakali bucete butaambiki ankondo. Pele kusaanguna twakalyaambauzya kuti, “Tulibuzyi buumi mbobubede mu Africa kayi twakakkala kale. Aboobo, tacikatuyumini kukkala mu Congo.” Nokuba boobo, kuli zinji nzyotwakeelede kwiiya. Mucikozyanyo, twakeelede kwiiya mbokweendwa mumasena mwakanyina migwagwa naa mabbiliji. Alimwi kwakali zintu zinji zikulwaizya nzyotwakeelede kubikkila maano. Bakwesu abacizyi bakazumanana kuliyumya nokuba kuti bakajisi penzi lyakubula mali. Alimwi bakali kuuyanda mulimo wakukambauka, kujanika kumiswaangano yambungano amiswaangano yabbazu. Twakalibonena kuzwidilila kwamulimo wa Bwami akaambo kalugwasyo lwa Jehova. Myaka yoonse njotwakabeleka mu Congo katuli mumulimo waciindi coonse, yakatupa kwiiya ziiyo ziyandika kapati. Alimwi yakatupa kujana balongwe balo ibakaba mbuli banamukwasyi.
Mulimo wakukambauka ku South Africa mu 2023
Kumamanino aamwaka wa 2017 twakatumwa kuyoobelekela ku South Africa. Ooyu ngo mutabi wiinda kukomena nkotwakabelekela nkuko. Alimwi twakapegwa milimo njotutanacitide. Pele mbubwenya buyo, ziiyo nzyotwakaiya musyule zyakatugwasya. Ikubona bakwesu abacizyi ibamubelekela Jehova cakusyomeka kwamyaka minji, cakatukulwaizya kapati. Alimwi cakali kukkomanisya kubona bamukwasyi wa Beteli kababelekela antoomwe calukkomano nokuba kuti bakali kuzwa mumisyobo yiindene-indene amuzilengwa ziindene-indene. Tacidoonekwi buya kuti Jehova wakali kubalongezya bantu bakwe akaambo kakusama buntu bupya akutobela njiisyo zyamu Bbaibbele.
Kwamyaka minji, mebo aba Debbie twabeleka milimo yiindene-indene. Twaiya kucinca kweelana azilengwa akwiiya myaambo iimbi. Masimpe kuti tiicali cuubauba kucita boobo, pele Jehova wali kubelesya mbunga yakwe abakwesu abacizyi kututondezya mbwatuyanda. (Int. 144:2) Pele twaiya zintu zinji kwiinda mukubeleka mulimo waciindi coonse calo capa kuti tube babelesi ba Jehova bali kabotu.
Ndilalumba kapati akaambo kazintu nzyobakandiyiisya bazyali bangu, lugwasyo lwa bakaintu bangu ba Debbie alimwi azikozyanyo zibotu zyabakwesu abacizyi nyika yoonse. Ciindi notuyeeya zyakumbele, mebo abakaintu bangu tulikanzide kuzumanana kuyiisyigwa a Mwiiyi wesu Mupati.