Elizabeta wakajisi mubbululu mwana-mwana wazina lya Mariya, iwakali kukkala mucisi ca Nazareta ku Galilaya. Mariya wakalisyabidwe kuli Josefa, imubezi. Ciindi Elizabeta naakalaada lyamyezi iili 6, mungelo Gabriyeli wakalibonya kuli Mariya. Wakaamba kuti: ‘Wapona buti Mariya? Jehova wakulongezya kapati.’ Mariya tanaakacimvwisya ncaakali kupandulula Gabriyeli. Mpoonya Gabriyeli wakamwaambila kuti: ‘Uyoobaada akuzyala mwana musankwa alimwi weelede kumuulika zina lyakuti Jesu. Uyoolela kali Mwami. Alimwi Bwami bwakwe buyoolela mane kukabe kutamani.’

Mariya wakaamba kuti: ‘Pele tandinabuzuba ndoona amusankwa. Ino inga ndaba buti amwana?’ Gabriyeli wakati: ‘Kunyina cikonzya kumwaalila kucita Jehova. Muuya uusalala uyooboola alinduwe, eelyo uyooba amwana musankwa. Mubbululu wako Elizabeta awalo ulaada.’ Mpoonya Mariya wakati: ‘Ndili muzike wa Jehova. Acicitike kulindime mbubwenya mbowaamba.’

Mariya wakaunka kumunzi umwi iwakali mumalundu kuyooswaya Elizabeta. Ciindi Mariya naakamwaanzya, Elizabeta wakamvwa mwana kasotoka mwida. Kazwide muuya uusalala wakati: ‘Mariya, Jehova wakuleleka. Ncoolwe cipati kuswaigwa abanyina ba Mwami wangu muŋanda yangu.’ Mariya wakaamba kuti: ‘Ndatembaula Jehova amoyo wangu woonse.’ Mariya wakakkala a Elizabeta myezi yotatwe, mpoonya wakapiluka alimwi kwabo ku Nazareta.

Ciindi Josefa naakazyiba kuti Mariya ulaada, wakali kuyanda kucimanizya cisyabo. Pele mungelo wakalibonya kulinguwe muciloto akumwaambila kuti: ‘Utayoowi kumukwata pe. Tanaacita cibi cili coonse.’ Aboobo Josefa wakamukwata Mariya akumutola kuŋanda yakwe.

Mweendelezi wa Bulelo Bwabana Roma wazina lya Kaisara Augusto wakalailila kuti ba Juda boonse bapiluke kuminzi yabo kutegwa bakalembwe. Aboobo Josefa a Mariya bakaunka ku Betelehemu, ooko bamukwasyi wa Josefa nkobakali kukkala. Aciindi eeco, kwakasyeede buyo asyoonto kuti Mariya atumbuke.

Ciindi nobakasika ku Betelehemu, busena bulikke nkobakali kukonzya kukkala mwakali mucaanda cabanyama. Mucaanda cabanyama eeco, momumo Mariya mwaakatumbukila mwanaakwe Jesu. Wakamuvwungaila muzisani zibotu akumulazika kabotu-kabotu mucilido cabanyama.

Munsi-munsi aa Betelehemu, kwakali beembezi bamwi ibakali musyokwe kabeembela mbelele zyabo. Cakutayeeyela, mungelo wakalibonya kaimvwi kumbele lyabeembezi mpoonya bakazingulukwa amumuni wabulemu bwa Jehova. Beembezi bakayoowa, pele mungelo wakabaambila kuti: ‘Mutayoowi pe. Ndijisi makani aakkomanisya. Mesiya wazyalwa sunu mu Betelehemu.’ Aciindi nciconya eeco, bangelo banji bakalibonya mujulu kabati: ‘Aalemekwe Leza wakujulu, alimwi akube luumuno anyika.’ Mpoonya bangelo bakazimaana. Ino beembezi bakacita buti?

Beembezi bakati kuli umwi amweenzinyina: ‘Atweende ndilyonya lino ku Betelehemu.’ Bakaunka cakufwambaana akujana Josefa a Mariya mucaanda cabanyama kabali amwanaabo muvwanda.

Boonse ibakamvwa bangelo ncobakaambila beembezi, bakagambwa kapati. Mariya wakaayeeyesya majwi ngaakaamba mungelo alimwi tanaakaluba pe. Beembezi bakapiluka kumatanga aabo, kabayaabulumba Jehova akaambo kazintu nzyobakabona akumvwa.

Mumunzi wakujwe aacisi ca Israyeli, kwakali bantu ibakali kusyoma kuti nyenyeezi zilakonzya kubasololela. Busiku bumwi, baalumi bamwi ba Kujwe bakabona icakali kulibonya mbuli kuti ninyenyeezi iimwekesya kayeenda mujulu, mpoonya bakaitobela. “Nyenyeezi” eeyo yakabasololela ku Jerusalemu. Bamaalumi aabo bakatalika kubuzya bantu kuti: ‘Ino uli kuli mwana ooyo uuyooba mwami waba Juda? Twaboola kuzoomufwugamina.’

Ciindi Heroda, mwami waku Jerusalemu naakamvwa kujatikizya mwami mupya, wakalibilika kapati. Wakabuzya basilutwe babapaizi kuti: ‘Ino nkuukuli mwami ooyo nkwayoozyalilwa?’ Bakamwaambila kuti: ‘Basinsimi bakaamba kuti uyoozyalilwa ku Betelehemu.’ Aboobo Heroda wakaita bamaalumi ibakali kuzwa Kujwe akubaambila kuti: ‘Kamuya ku Betelehemu mukamuyandaule mwana ooyo. Mpoonya mukaboole kuzoondaambila nkwabede. Andime ndiyanda kuzoomufwugamina.’ Pele ooko kwakali kubeja.

“Nyenyeezi” eeyo yakatalika kweenda alimwi. Bamaalumi bakaitobela ku Betelehemu. “Nyenyeezi” yakaima atala aaŋanda mpoonya bamaalumi bakanjila mukati. Bakamujana Jesu kali abanyina, ba Mariya. Bakamufwugamina mwana akumupa zipego zyangolida, atununkilizyo twiitwa kuti libano amuro. Sena Jehova ngowakabatuma ncobeni bamaalumi aaba kuyooyandaula Jesu? Peepe.

Busiku mbubwenya oobo, Jehova wakaambila Josefa muciloto kuti: ‘Heroda uyanda kumujaya Jesu. Kobweza mukaintu wako amwana mutijile ku Egepita. Ukakkale ooko kusikila ndikakwaambile kuti lino inga wapiluka.’Cakutasowa ciindi, Josefa wakabweza mukwasyi wakwe akuunka ku Egepita.

Jehova wakaambila bamaalumi aaba ibakali kuzwa Kujwe kuti batapiluki kuli Heroda. Ciindi Heroda naakabona kuti tababooli kulinguwe, wakanyema kapati. Akaambo kakuti wakaalilwa kumujana Jesu, wakalailila kuti bana basankwa boonse bamisela ya Jesu bajaigwe. Pele walo Jesu wakali kwabilidwe, nkaambo aciindi eeco wakali ku Egepita.

Mukuya kwaciindi, Heroda wakafwa. Jehova wakaambila Josefa kuti: ‘Lino cili kabotu kuti upiluke.’ Josefa, Mariya alimwi a Jesu bakapiluka ku Israyeli alimwi bakaakukkala mumunzi wa Nazareta.

Josefa, Mariya, mwanaabo Jesu alimwi abana babo bambi basankwa abasimbi bakali kukkala ku Nazareta. Josefa wakali kuulanganya mukwasyi wakwe kwiinda mukubeleka mulimo wakubeza, alimwi wakali kuuyiisya kujatikizya Jehova a Mulawo wakwe. Mukwasyi wakali kuunka lyoonse kucikombelo kuyookomba alimwi aku Jerusalemu ku Pobwe Lyakwiindilila ilyakali kucitwa amwaka.

Ciindi Jesu naakali amyaka iili 12, bamukwasyi wakwe bakaba alweendo lulamfwu lwakuya ku Jerusalemu mbuli mbobakali kucita lyoonse. Munzi wakazwide bantu ibakaboolede kuzoosekelela Pobwe Lyakwiindilila. Nolyakamana pobwe, Josefa a Mariya bakatalika lweendo lwabo lwakupiluka kuŋanda kabayeeya kuti Jesu wakali antoomwe abantu bamwi. Pele nobakamuyandaula mubabbululu babo, tiibakamujana pe.

Bakapiluka ku Jerusalemu akumuyandaula mwaanabo kwamazuba otatwe. Kumane bakaunka kutempele. Bakamujana Jesu kakkede akati kabamayi, kaswiilila cakubikkila maano akubuzya mibuzyo. Bamayi bakamukkomanina kapati Jesu cakuti bakatalika kumubuzya mibuzyo. Bakagambwa mbwaakali kubaingula. Bakabona kuti wakali kuumvwisya Mulawo wa Jehova.

Josefa a Mariya bakalilibilikide kapati. Mariya wakati: ‘Mwanaangu, twali kukuyandaula kumasena oonse! Ino wali kuli?’ Jesu wakaingula kuti: ‘Sena tiimwalizyi kuti ndeelede kuba kokuno muŋanda ya Bataata?’

Jesu wakaunka antoomwe abazyali bakwe ku Nazareta. Josefa wakayiisya Jesu mulimo wakubeza. Ino uyeeya kuti Jesu wakali muntu uuli buti ciindi naakacili mwana? Naakali kuyaabukomena Jesu, abwalo busongo bwakwe bwakali kuyaabuvwula alimwi Leza abantu bakali kumuyanda.

Johane mwana wa Zekariya a Elizabeta wakaba musinsimi ciindi naakakomena. Jehova wakabelesya Johane kuyiisya bantu kuti Mesiya ulaboola. Pele muciindi cakuyiisyila muzikombelo alimwi amumadolopo, Johane wakali kukambaukila munkanda. Bantu bakali kuboola kuzwa ku Jerusalemu amu Judaya kuzikwiiya kuli Johane. Wakabayiisya kuti kutegwa bamukkomanisye Leza, bakeelede kucileka kucita zintu zibi. Nobakamana kuswiilila kuli Johane, bantu banji bakazileka zibi zyabo, mpoonya Johane wakababbapatizya mu Mulonga wa Jordano.

Johane wakali kupona buumi buubauba. Wakali kusama zisani zyaboya bwankamela alimwi wakali kulya nsozi abuci. Bantu bakaliyandide kumuzyiba kabotu Johane. Nobaba ba Farisi alimwi aba Saduki ibakali kulisumpula bakaboola kuzoomubona. Johane wakabaambila kuti: ‘Mweelede kuleka nzila zyanu akweempwa. Mutayeeyi kuti mulayandika kapati akaambo buyo kakuti mulyaamba kuti muli bana ba Abrahamu. Eeci tacaambi kuti muli bana ba Leza.’

Bantu banji bakaboola kuli Johane akumubuzya kuti: ‘Ino tweelede kucita nzi kutegwa tumukkomanisye Leza?’ Johane wakabaambila kuti: ‘Kuti kamujisi zisani zyobilo, comwe amupe muntu uutajisi.’ Sena ulizyi kaambo ncaakaambila boobo? Wakali kuyanda kuti basikumutobela bazyibe kuti, ikutegwa bamukkomanisye Leza, beelede kubayanda bantu.

Johane wakaambila basimutelo kuti: ‘Mweelede kusyomeka alimwi tamweelede kubbida muntu uuli woonse.’ Basikalumamba wakabaambila kuti: ‘Mutanootambuli makulo naa kubeja.’

Bapaizi aba Levi abalo bakaboola kuli Johane akumubuzya kuti: ‘Ino nduwe ni? Bantu boonse bakali kuyanda kuzyiba.’ Johane wakati: ‘Ndili jwi limvwika munkanda, ilisololela bantu kuli Jehova mbubwenya Isaya mbwaakasinsima.’

Bantu bakali kwaakkomanina makani ngaakali kuyiisya Johane. Alimwi banji bakali kweezeezya naa Johane ngowakali Mesiya. Pele wakabaambila kuti: ‘Kuli muntu mupati kapati uuboola. Mebo tandeeleli nokuba kumusamununa mpato. Mebo ndibbapatizya amaanzi, pele walo uyoobbapatizya amuuya uusalala.’

Johane wakali kukambauka kuti: ‘Muntu wiinda ndime ulaboola.’ Jesu kajisi myaka yakuma 30, wakaboola ku Galilaya ku Mulonga wa Jordano, kwalo Johane nkwaakali kubbapatizya bantu. Jesu wakali kuyanda kuti Johane amubbapatizye, pele Johane wakaamba kuti: ‘Tandeelede kukubbapatizya. Nduwe weelede kundibbapatizya.’ Jesu wakaambila Johane kuti: ‘Jehova uyanda kuti yebo undibbapatizye.’ Aboobo bakanjila mu Mulonga wa Jordano, mpoonya Johane wakamubbizya Jesu mumaanzi cakumaninina.

Jesu naakazwa mumaanzi, wakapaila. Aciindi nciconya eeco, kujulu kwakajaluka mpoonya muuya wa Leza wakaboola alinguwe mbuli nziba. Kumane Jehova wakaambaula kuzwa kujulu kuti: “Yebo uli Mwanaangu ngweyandisya, ngwekkomanina.”

Ciindi muuya wa Jehova nowakaboola ali Jesu, wakaba Kristo naa Mesiya. Lino Jesu wakali kukonzya kuutalika mulimo Jehova ngwaakamutuma kuti azoocite anyika.

Naakamana buyo kubbapatizyigwa, Jesu wakaunka munkanda kwamazuba aali 40. Naakapiluka, wakaunka kuyoobona Johane. Jesu naakali kuboola kulinguwe, Johane wakaamba kuti: ‘Ooyu Mwanaambelele wa Leza ooyo uuyoogusya cibi canyika.’ Kwiinda mukwaamba boobu, Johane wakapa kuti bantu bazyibe kuti Jesu ngowakali Mesiya. Sena ulicizyi cakamucitikila Jesu ciindi naakali munkanda? Atubone.

Naakamana kubbapatizyigwa Jesu, muuya uusalala wakamusololela kuya munkanda. Tanaakalya cili coonse kwamazuba aali 40, aboobo wakalifwide nzala kapati. Mpoonya Diabolosi wakaboola kuzoosunka Jesu akumwaambila kuti: ‘Ikuti naa uli Mwana wa Leza ncobeni, ambila mabwe aaya kuti asanduke kuba cinkwa.’ Pele Jesu wakaingula kwiinda mukuzubulula Magwalo, wakati: ‘Kulilembedwe kuti muntu taponeni buyo acakulya cilikke pe. Pele weelede kupona kwiinda mukuswiilila majwi oonse ngaamba Jehova.’

Kumane Diabolosi wakamusunka alimwi Jesu kwiinda mukumwaambila kuti: ‘Ikuti naa uli Mwana wa Leza ncobeni, sotoka kuzwa atala lyatempele. Kulilembedwe kuti Leza uyootuma bangelo bakwe kuti bakukwabe.’ Pele Jesu alimwi wakazubulula Magwalo akwaamba kuti: ‘Kulilembedwe kuti toelede kusunka Jehova.’

Mpoonya Saatani wakatondezya Jesu mami aamunyika oonse, buvwubi alimwi abulemu bwangawo akwaamba kuti: ‘Ndilakupa mami aaya oonse abulemu bwangawo kuti undikombe ciindi comwe buyo.’ Pele Jesu wakaingula kuti: ‘Kozwa aawa Saatani! Kulilembedwe kuti weelede kukomba buyo Jehova alikke.’

Mpoonya Diabolosi wakaunka, kumane bangelo bakaboola akumupa cakulya Jesu. Kuzwa ciindi eeco, Jesu wakali kukambauka makani mabotu aa Bwami. Ooyu ngomulimo ngwaakatuminwa kuzoocita anyika. Bantu bakali kwaakkomanina makani ngaakali kubayiisya Jesu, aboobo bakamutobela kufwumbwa nkwaakali kuunka.

Cilimo mumwaka wa 30 C.E., Jesu wakaunka ku Jerusalemu. Bantu banji bakaboola mumunzi ooyu ku Pobwe Lyakwiindilila. Bakali kutuula banyama kutempele, mbwaanga eeci cakali cibeela ca Pobwe. Bantu bamwi bakali kuletelezya banyama babo, pele bamwi bakali kubaula buya ku Jerusalemu.

Ciindi Jesu naakaunka kutempele, wakajana bantu kabasambala banyama. Bakali kupanga mali manji muŋanda ya Jehova yakukombela! Ino Jesu wakacita buti? Wakapanga cimboko cantambo akubinga mbelele aŋombe kuzwa mutempele. Mpoonya wakaapindamuna matebulu aabasikucinca mali akwaamwaila ansi makkoini aabo. Jesu wakaambila baabo ibakali kusambala nkwilimba kuti: ‘Amuzigusye muno eezyi! Mutaciti ŋanda ya Taata kuba busena bwakucitila makwebo!’

Bantu ibakali kutempele bakagambwa kapati nobakabona ncaakacita Jesu. Basikwiiya bakwe bakabuyeeya businsimi bujatikizya Mesiya bwakuti: ‘Ndiyooba abusungu bunji kujatikizya ŋanda ya Jehova.’

Mukuya kwaciindi, mumwaka wa 33 C.E., Jesu wakasalazya tempele ciindi cabili. Kunyina naakalekela muntu uuli woonse kusampaula ŋanda ya Bausyi.

Nolyakamana Pobwe Lyakwiindilila, Jesu abasikwiiya bakwe bakainda mu Samariya ciindi nobakali kupiluka ku Galilaya. Kali afwaafwi amunzi wa Sukari, Jesu wakaima abusena bwiitwa kuti mugoti wa Jakobo. Naakali kupumuna aawo, basikwiiya bakwe bakaunka mumunzi kuyakuula zyakulya.

Mukaintu umwi wakaboola kuzooteka maanzi. Jesu wakati kulinguwe: ‘Ndalomba maanzi.’ Mukaintu ooyo wakati: ‘Ino nkaambo nzi ncoambaula andime? Mebo ndili muna Samariya. Ba Juda tabaambauli aba Samariya pe.’ Jesu wakamwaambila kuti: ‘Ikuti noolizyi kuti ndime ni, noondilomba maanzi mpoonya mebo nindakupa maanzi aabuumi.’ Mukaintu wakabuzya kuti, ‘Ino ncinzi ncopandulula? Tojisi acakutekela.’ Jesu wakati: ‘Kufwumbwa muntu uunywa maanzi ngondimupa, takafwi nyota alimwi pe.’ Mukaintu ooyu wakati: “Kondipa maanzi aayo.”

Mpoonya Jesu wakamwaambila kuti: ‘Koya ukamwiite mulumaako aboole kuno.’ Wakati: ‘Tandijisi mulumi.’ Jesu wakati: ‘Waamba masimpe. Wakakwatwa kale ziindi zili 5, pele mwaalumi ngokkala limwi lino, tali mulumaako pe.’ Mukaintu wakati: ‘Ndiyeeya kuti uli musinsimi. Bantu bangu baamba kuti tweelede kukomba Leza acilundu eeci, pele ba Juda baamba kuti inga twamukomba buyo mu Jerusalemu. Ndisyoma kuti aakuboola Mesiya, uyootuyiisya mbotweelede kukomba.’ Mpoonya Jesu wakaamba majwi ngaatakalina buzuba waambila muntu uuli woonse aakuti: ‘Ndendime Mesiya.’

Mukaintu ooyu wakazuzila kumunzi nkwaakali kukkala akwaambila bana Samariya kuti: ‘Ndamujana Mesiya. Ulizyi zyoonse kujatikizya ndime. Atweende mukalibonene!’ Bakamutobela mukaintu ooyo kumugoti, eelyo bakaaswiilila makani ngaakali kuyiisya Jesu.

Ba Samariya bakamwiita Jesu kuti akkale mumunzi wabo. Wakayiisya ooko kwamazuba obilo, alimwi bantu banji bakamusyoma. Bakaambila mukaintu ooyu kuti: ‘Mbwaanga lino twamuswiilila mwaalumi ooyu, twazyiba kuti ngonguwe mufwutuli wanyika.’

Mbwaakamana buyo kubbapatizyigwa, Jesu wakatalika kukambauka kuti: ‘Bwami bwa Leza bulaafwaafwi.’ Basikwiiya bakamutobela ciindi naakali kuunka ku Galilaya alimwi aku Judaya. Ciindi Jesu naakapiluka kwabo ku Nazareta, wakaunka kucikombelo akujalula bbuku lyakuvwunga lya Isaya mpoonya wakabala cakupozya kuti: ‘Jehova wandipa muuya uusalala kutegwa ndikambauke makani mabotu.’ Ino eeco cakali kwaamba nzi? Cakali kwaamba kuti nokuba kuti bantu bakali kuyanda kumubona Jesu kacita maleele, pesi kaambo kapati ncaakatambwida muuya uusalala kakali kakukambauka makani mabotu. Mpoonya wakaambila baswiilizi bakwe kuti: ‘Sunu businsimi oobu bwazuzikizyigwa.’

Kumane Jesu wakaunka ku Lwizi lwa Galilaya ooko nkwaakajana basikwiiya bakwe ibali 4, balo ibakali bazubi banswi. Wakabatamba akubaambila kuti: ‘Amuboole, eelyo ndilamupanga kuba bazubi babantu.’ Mazina aabo ngaaya: Petro, Andreya, Jakobo alimwi a Johane. Mpoonya aawo bakauleka mulimo wabo akumutobela. Bakaunka mu Galilaya moonse kabayaabukambauka kujatikizya Bwami bwa Jehova. Bakakambauka muzikombelo, mumamaaketi, alimwi amumigwagwa. Bantu banji bakali kuyaabubatobela kufwumbwa nkobakali kuunka. Makani aajatikizya Jesu akamwaika koonse-koonse, nokuba kumasena aakule mbuli ku Siriya.

Mukuya kwaciindi, Jesu wakapa basikumutobela bamwi nguzu zyakusilika bantu akutanda madaimona. Bamwi bakamutobela ciindi naakali kuyaabukambauka mumadolopo amuminzi. Bamakaintu basyomeka, kubikkilizya a Mariya Magadalene, Joana, Susana, alimwi abamwi bakali kumulanganya Jesu alimwi abasikumutobela.

Naakamana kubayiisya basikwiiya bakwe, Jesu wakabatuma bobilo-bobilo kuyookambauka. Nobakali kuyaabweenda mu Galilaya moonse, bantu banji bakaba basikwiiya alimwi bakabbapatizyigwa. Bantu banji bakali kuyanda kuba basikwiiya cakuti Jesu wakabakozyanisya kumuunda uuyandika kutebulwa. Wakati: ‘Amupaile kuli Jehova kuti atume babelesi banji kutegwa batebule zisyango.’ Mpoonya Jesu wakasala basikwiiya bali 70 akubatuma bobilo-bobilo kuyookambauka mu Judaya moonse. Bakabayiisya bantu bamisyobo yoonse kujatikizya Bwami. Nobakapiluka basikwiiya, bakaliyandide kapati kumwaambila Jesu kujatikizya mbowakeenda mulimo. Kunyina ncaakali kukonzya kucita Diabolosi kutegwa alesye mulimo wakukambauka.

Jesu wakali kuyanda kuti basikwiiya bakwe bakazumanane kucita mulimo ooyu uuyandika kapati noliba leelyo aakupiluka kujulu. Wakabaambila kuti: ‘Amukambauke makani mabotu nyika yoonse. Amubayiisye Jwi lya Leza bantu akubabbapatizya.’

Jesu wakaboola anyika kutegwa azookambauke makani mabotu aa Bwami bwa Leza. Kutegwa Jesu atondezye ncayoocita aakuba Mwami, Jehova wakamupa muuya uusalala kutegwa acite maleele. Wakali kukonzya kuponya malwazi aali woonse. Kufwumbwa nkwaakali kuunka, bantu baciswa bakali kumutobela kutegwa abagwasye, alimwi wakali kubaponya boonse. Bataboni bakali kubona, basinke matwi bakali kumvwa, balema bakali kweenda, alimwi abaabo ibakanjidwe madaimona bakali kwaangununwa. Noliba leelyo bantu nobakali kujata buyo cisani cakwe bakali kupona. Bantu bakali kumutobela Jesu kufwumbwa nkwaakali kuunka. Nociba ciindi naakali kuyanda kuba alikke, Jesu kunyina naakali kutanda muntu uuli woonse.

Ciindi cimwi, bantu bakaleta muntu iwakalebukide mubili kuŋanda Jesu nkwaakali kukkala. Pele ŋanda eeyo yakalizwide kapati cakuti tiibakali kukonzya kunjila. Aboobo bakadonkola aciluli akumwiinzya aawo mpobakadonkola kutegwa Jesu amuponye. Mpoonya Jesu wakaambila mwaalumi ooyo kuti: ‘Nyamuka weende.’ Naakeenda, bantu bakagambwa kapati.

Aciindi cimbi, Jesu naakali kunjila mumunzi umwi, baalumi bali 10 ibakali kuciswa cinsenda bakaima alaale akoongolola kuti: ‘Jesu, twalomba kuti utugwasye!’ Mumazuba aayo, basicinsenda tiibakali kuzumizyigwa kusangana abantu bambi. Jesu wakaambila baalumi aabo kuti baunke kutempele, nkaambo oobo Mulawo wa Jehova mbowakali kwaamba kujatikizya basicinsenda ibaponesyegwa. Kabacili munzila kuya kutempele, bakaponesyegwa. Ciindi sicinsenda omwe naakabona kuti wapona, wakapiluka kuyoolumba Jesu akutembaula Leza. Akati kabaalumi ibali 10, omwe buyo ngowakamulumba Jesu.

Mukaintu umwi iwakaciswa kwamyaka iili 12 wakali kuyandisisya kuti aponesyegwe. Wakaboola kusyule lya Jesu munkamu yabantu akujata cisani cakwe caatala. Mpoonya aawo wakaponesyegwa. Nocakacitika eeco, Jesu wakabuzya kuti: “Nguni wandijata?” Mukaintu ooyo wakayoowa kapati, pele wakaboola kumbele akumwaambila masimpe. Jesu wakamuumbulizya kwiinda mukumwaambila kuti: ‘Mwanaangu, koya muluumuno.’

Mweendelezi wazina lya Jairo wakakombelezya Jesu kuti: ‘Atweende kuŋanda yangu! Mwanaangu musimbi ulicisidwe kapati.’ Pele Jesu katanasika kuŋanda ya Jairo, musimbi ooyo wakafwa. Ciindi Jesu naakasika, wakajana bantu banji balalila antoomwe amukwasyi wakafwidwa. Jesu wakabaambila kuti: ‘Amuleke kulila; woona buya.’ Mpoonya wakajata janza lyamusimbi ooyo akwaamba kuti: “Omwana, buka!” Mpoonya aawo mwana wakakkala, kumane Jesu wakaambila bazyali bamwana ooyo kuti bamupe cakulya. Amuyeeye buyo bazyali bakwe mbobakalimvwa!

Kakwiindide mwaka omwe amyezi iili 6 kuzwa ciindi Jesu naakatalika kukambauka, wakeelede kusala cintu cimwi ciyandika kapati. Ino mbaani mbaakali kuyoosala kutegwa kababelekela antoomwe anguwe lyoonse. Ino mbaani mbaakali kuyoosala kuti kabasololela mumbungano ya Bunakristo? Kutegwa asale kabotu, Jesu wakali kuyanda kuti Jehova amusololele. Aboobo wakaunka kucilundu alikke, kumane wakapaila busiku boonse. Mafwumofwumo, Jesu wakabunganya basikwiiya bakwe bamwi akusala baapostolo ibali 12. Ino mbaani akati kabo mboyeeyede mazina? Ngaaya mazina aabo: Petro, Andreya, Jakobo, Johane, Filipo, Bartolomayo, Tomasi, Matayo, Jakobo mwana wa Alifayo, Tadayo, Simoni alimwi a Judasi Isikariote.

Baapostolo aaba ibali 12 bakali kweenda a Jesu. Naakamana kubayiisya, bakatumwa kuyookambauka balikke. Jehova wakabapa nguzu zyakutanda madaimona akuponya bantu baciswa.

Jesu wakaita baapostolo ibali 12 kuti mbeenzinyina alimwi wakali kubasyoma. Ba Farisi bakali kuyeeya kuti baapostolo tiibakayiide akuti bakali bantu-bantu buyo. Pele Jesu wakabayiisya mbobakeelede kuucita mulimo wabo. Bakali kuyooba a Jesu muziindi ziyandika kapati mubuumi bwakwe, mbuli ciindi katanafwa alimwi anaakabusyigwa. Mbubwenya mbuli Jesu, bunji bwabaapostolo bakali kuzwa ku Galilaya. Bamwi akati kabo bakalikwete.

Baapostolo tiibakalondokede, aboobo bakali kulubizya. Zimwi ziindi bakali kwaamba zintu kabatanasaanguna kuyeeya, calo cakali kubapa kutasala kabotu. Zimwi ziindi tiibakali kukkazika moyo. Mane buya bakali kukazyanya kujatikizya iwakali mupati akati kabo. Pele bakali bantu ibakali kabotu alimwi bakali kumuyanda Jehova. Mbambabo ibakatalisya mbungano ya Bunakristo ciindi Jesu naakaunka kujulu.

Naakamana kusala baapostolo bali 12, Jesu wakaunka kucilundu ooko bantu banji nkobakabungene. Bakazwa ku Galilaya, ku Judaya, ku Turo, ku Sidoni, ku Siriya, alimwi akutala aa Mulonga wa Jordano. Bakaleta bantu ibakali kuciswa malwazi aaindene-indene alimwi abamwi ibakali kupenzyegwa amadaimona. Jesu wakabaponya boonse. Mpoonya wakakkala kumbali aacilundu akutalika kuyiisya. Wakaamba ncotweelede kucita ikuti katuyanda kuba balongwe ba Leza. Tweelede kuzyiba kuti Jehova ulayandika kapati kulindiswe alimwi akuti tweelede kumuyanda. Pele tatukonzyi kumuyanda Leza kuti katutabayandi bantu bamwi. Tweelede kubeendelezya kabotu bantu boonse, nobaba basinkondoma.

Jesu wakaamba kuti: ‘Tatweelede kuyanda buyo beenzuma balikke. Pele tweelede kubayanda abasinkondoma alimwi akulekelela bantu camoyo woonse. Ikuti naa twabanyemya bantu, tweelede kuunka kulimbabo cakufwambaana akulilekelela. Tweelede kubeendelezya kabotu bantu mbubwenya mbotunga twayanda kuti abalo batweendelezye.’

Kuyungizya waawo, Jesu wakabapa lulayo luli kabotu bantu kujatikizya zintu zyakumubili. Wakati: ‘Cilayandika kapati kuba balongwe ba Jehova kwiinda kuba amali manji kapati. Mubbi ulakonzya kukubbida mali, pele kunyina muntu uukonzya kukubbida cilongwe cako a Jehova. Utanoolibiliki kujatikizya zyakulya, zyakunywa, naa zyakusama. Koyeeya buyo tuyuni. Leza lyoonse ulatusanina tuyuni cakulya cikkwene. Kulibilika takukonzyi kukuyungizyila buumi nobuba buzuba bomwe buyo. Utalubi kuti Jehova ulizizyi zyoonse nzyoyandika.’

Bantu aaba kunyina nobakamvwide kale muntu kayiisya mbuli Jesu. Basololi babo bazikombelo kunyina nobakabayiisyide kale makani aali boobu. Nkaambo nzi Jesu ncaakali mwiiyi mupati boobu? Nkaambo zyoonse nzyaakali kuyiisya zyakali kuzwa kuli Jehova.

Zintu zyoonse nzyobakali kucita ba Farisi, zyakali zyakuyanda buyo kukkomanisya bantu. Ikuti bacita cintu cimwi citondezya luzyalo, bakali kucitila buyo kuti babonwe abantu bamwi. Bakali kupaila mumasena aabuleya kutegwa bantu boonse bababone. Ba Farisi bakali kuswatila limwi mipailo milamfwu akuyaamba cakwiinduluka-induluka muzikombelo alimwi amumigwagwa oomo bantu banji mobakali kukonzya kubamvwa. Aboobo bantu bakagambwa ciindi Jesu naakabaambila kuti: ‘Mutanoopaili mbuli ba Farisi. Nkaambo balo bayeeya kuti Leza ulabakkomanina kwiinda mumajwi aabo manji, pele tabakkomanini.’ Mupailo mubandi uuba akati kandinywe a Jehova. Mutanikwaambi majwi ngoonya cakwiinduluka-induluka. Jehova uyanda kuti mumwaambile bwini mbomulimvwa mumoyo.

‘Mboobu mbomweelede kupaila: “Taateesu ooli kujulu, alisalazyigwe zina lyako. Abuboole Bwami bwako. Akucitwe kuyanda kwako ansi aano mbubonya mbuli kujulu.”’ Jesu alimwi wakabaambila kuti beelede kupailila zyakulya zyabo zyabuzuba abuzuba, kulekelelwa zibi, alimwi amakani aamwi buyo aabageme.

Jesu wakaamba kuti: ‘Mutaleki kupaila. Amuzumanane kulomba zintu zibotu kuli Uso wanu, Jehova. Muzyali uuli woonse ulayanda kupa mwanaakwe zintu zibotu. Ikuti mwanaanu walomba cinkwa, sena inga mwamupa bbwe? Ikuti walomba nswi, sena inga mwamupa nzoka?’

Mpoonya Jesu wakapandulula ncotwiiya kucikozyanyo eeci naakaamba kuti: ‘Ikuti nywebo mulicizyi kupa zintu zibotu kubana banu, sena Uso wanu, Jehova takaindi kumupa muuya uusalala! Ncomuyandika buyo kucita, nkumulomba.’ Sena ulaatobela malailile aa Jesu aaya? Ino nzintu nzi yebo nzyopailila?

Kalitanacitika Pobwe Lyakwiindilila mu 32 C.E., baapostolo bakapiluka kuzwa mumulimo wakukambauka. Bakalikatede, aboobo Jesu wakababweza abwato akubatola ku Betesaida kutegwa bakalyookezye. Pele bwato nobwakasika afwaafwi ankomwe, Jesu wakabona bantu banji ibakali kuyaabubatobela. Nokuba kuti Jesu wakali kuyanda kuti abe buyo abaapostolo bakwe, wakabatambula kabotu bantu aabo. Wakabaponya balwazi babo akutalika kubayiisya. Buzuba boonse, Jesu wakabayiisya kujatikizya Bwami bwa Leza. Nokwakaba kumazuba, baapostolo bakwe bakaboola kulinguwe akumwaambila kuti: ‘Kweelede kuti bantu bafwa nzala. Kobaambila kuti bamwaikizyanye kutegwa bakayandaule zyakulya.’

Jesu wakaamba kuti: ‘Tabeelede kuunka pe. Amubape zyakulya.’ Baapostolo bakamubuzya kuti: ‘Sena tuunke tukabaulile zyakulya?’ Filipo, umwi wabaapostolo wakaamba kuti: ‘Nokuba kuti katujisi mali manji buti, notwatacikonzya kuula zyakulya nzyobakonzya kukkwana bantu boonse aaba.’

Jesu wakabuzya kuti: ‘Ino tujisi zyakulya zinji buti?’ Andreya wakaingula kuti: ‘Tujisi buyo zinkwa izili 5 atuswi tobilo. Alimwi bantu inga tabakonzyi kukkwana.’ Jesu wakaamba kuti: ‘Amundipe zinkwa answi.’ Wakaambila bantu kuti bakkale abwizu mutubunga bamwi kabali 50 mpoonya bamwi 100. Jesu wakabweza zinkwa answi, mpoonya wakalanga kujulu akupaila. Kumane wakapa baapostolo zyakulya, mpoonya balo bakapa bantu. Baalumi ibali 5,000 alimwi abamakaintu abana bakalya kusikila mane bakkuta. Kumane baapostolo bakabwezelela bufwefwelenga ibwakacaala, kutegwa kutabi cinyonyooka. Kwakazula zisuwo zili 12! Aayo akali maleele aagambya, tee kayi?

Bantu bakakkomana kapati cakuti bakali kuyanda kuti Jesu abe mwami wabo. Pele Jesu wakalizyi kuti ciindi ca Jehova cakuti amubikke kuba mwami tiicakaningasika. Aboobo Jesu wakaambila bantu aaba kuti baunke kumaanda aabo, pele baapostolo bakwe wakabaambila kuti baunke kutala aa Lwizi lwa Galilaya. Baapostolo bakanjila mubwato, mpoonya walo Jesu wakaunka kucilundu alikke. Ino nkaambo nzi? Akaambo kakuti wakali kuyanda kuba aciindi cakupaila kuli Bausyi. Nokuba kuti wakajisi bubi, lyoonse Jesu wakali kujana ciindi cakupaila.

Jesu tanaakaponya buyo baciswa akubusya bafwide, pele alimwi wakeendelezya muwo alimwi amvwula. Naakamana kupaila acilundu, Jesu wakalanga akubona guwo ilyakali kubbubbula mu Lwizi lwa Galilaya. Baapostolo bakwe bakali mubwato, kabapengana kukwasula bwato akaambo kaguwo ilyakali kuletezya nkobakali kuunka. Jesu wakaselemuka akutalika kweenda atala aamaanzi kuunka ikwakali bwato bwabo. Ciindi baapostolo nobakabona muntu weenda atala aamaanzi, bakayoowa kapati. Pele Jesu wakabaambila kuti: ‘Ndime. Mutayoowi pe.’

Petro wakaamba kuti: ‘Mwami, ikuti naa nduwe ncobeni kondaambila ndiboole kulinduwe.’ Jesu wakaambila Petro kuti: ‘Koboola.’ Aboobo guwo kalicibbubbula, Petro wakazwa mubwato akweenda atala aamaanzi kuunka kuli Jesu. Pele naakasika afwaafwi anguwe, Petro wakalanga guwo mpoonya wakayoowa. Wakalimvwa kuti watalika kubbila. Mpoonya wakakwiila kuti: ‘Mwami kondivwuna!’ Jesu wakamujata kujanza akwaamba kuti: ‘Nkaambo nzi ncodooneka? Ino lusyomo lwako luli kuli?’

Jesu a Petro bakanjila mubwato, kumane guwo lyakaleka mpoonya-mpoonya. Sena inga weezeezya baapostolo mbobakalimvwa? Bakaamba kuti: “Masimpe uli Mwana wa Leza.”

Eeci tacili nceciindi cilikke Jesu naakeendelezya guwo. Aciindi cimwi, Jesu abaapostolo bakwe nobakali kukwasula bwato kuya kulubazu lumbi lwalwizi, Jesu wakoona kusyule lyabwato. Kacoona, kwakaba guwo liyoosya kapati. Mayuwe akali kuuma kubwato alimwi bwato bwakazula maanzi. Baapostolo bakamubusya Jesu kabakwiila kuti: ‘Omwiiyi, twafwa! kotuvwuna! Jesu wakabuka akwaambila lwizi kuti: ‘Umuna!’ Mpoonya-mpoonya muwo wakaleka, kumane lwizi lwakabatama. Jesu wakabuzya baapostolo kuti: ‘Ino lusyomo lwanu luli kuli?’ Bakatalika kwaambilana kuti: “Noliba guwo alimwi alwizi zilamumvwida.” Baapostolo bakaiya kuti, ikuti nobakamusyoma Jesu cakumaninina, nobatakayoowa cili coonse.

Ba Farisi tiibakali kumuyanda Jesu aboobo bakali kuyanda kumujanina kaambo kutegwa bamwaange. Bakaamba kuti teelede kuponya baciswa mubuzuba bwa Sabata. Mubuzuba bwa Sabata bumwi, Jesu wakajana mwaalumi moofwu mumugwagwa kalombelela. Jesu wakaambila basikwiiya bakwe kuti: ‘Amulindile mubone nguzu zya Leza mbozitiimugwasye mwaalumi ooyu.’ Jesu wakakanda bulongo amate aakwe, mpoonya wakabulambika mumeso aamwaalumi ooyo. Jesu wakamwaambila kuti: ‘Koya ukasambe muzyiba lya Siloamu.’ Mwaalumi wakacita oobo, mpoonya kwaciindi cakusaanguna mubuumi bwakwe, wakatalika kulanga.

Bantu bakagambwa. Bakaamba kuti: ‘Sena ooyu tali ngomwaalumi iwakali kukkala kalombelela, naa ngumbi buyo uukozyanya anguwe?’ Mwaalumi wakaamba kuti: ‘Ndendime iwakazyalwa kandili moofwu!’ Bantu bakamubuzya kuti: ‘Ino watalika buti kulanga?’ Naakabaambila icakacitika, bakamutola kuba Farisi.

Mwaalumi wakaambila ba Farisi kuti: ‘Jesu wandilambika bulongo mumeso akundaambila kuti ndikasambe. Nindacita oobo, ndatalika kulanga.’ Ba Farisi bakaamba kuti: ‘Ikuti Jesu uponya mubuzuba bwa Sabata, nguzu zyakwe tazizwi kuli Leza pe.’ Pele bamwi bakaamba kuti: ‘Ikuti nguzu zyakwe nozyatali kuzwa kuli Leza, naatali kucikonzya kuponya naaceya.’

Ba Farisi bakabaita bazyali bamwaalumi ooyo akubabuzya kuti: ‘Ino caba buti kuti mwanaanu lino ulalanga? Bazyali bakwe bakayoowa akaambo kakuti ba Farisi bakaambide kuti kufwumbwa muntu uusyoma Jesu wakeelede kutandwa mucikombelo. Aboobo bakaamba kuti: ‘Tatuzyi pe. Kamumubuzya.’ Ba Farisi bakamubuzya mibuzyo minji kusikila limwi wakaamba kuti: ‘Ndamwaambila kale zyoonse nzyondizyi. Nkaambo nzi ncomucizumanana kundibuzya?’ Ba Farisi bakanyema, mpoonya bakamutanda.

Jesu naakamujana mwaalumi ooyo, wakamubuzya kuti: ‘Sena ulamusyoma Mesiya?’ Mwaalumi wakati: ‘Inga ndamusyoma kuti ndamuzyiba.’ Jesu wakaamba kuti: ‘Ndendime Mesiya.’ Jesu wakacita kabotu kumwaambila makani aaya, tee kayi? Tanaakamuponya buyo mwaalumi pele alimwi wakamugwasya kuba alusyomo.

Jesu wakalijisi balongwe botatwe mbaakali kuyandisisya ibakali kukkala ku Betaniya. Bakali ba Lazaro abacizyi bakwe bobilo, Mariya a Marta. Bumwi buzuba Jesu naakali kulubazu lumwi lwa Jordano, Mariya a Marta bakamutumina mulumbe uubindide kapati wakuti: ‘Lazaro waciswa kapati. Kofwambaana kuboola!’ Pele Jesu tanaakaunka aciindi nciconya eeco. Wakalindila kwamazuba obilo mpoonya wakaambila basikwiiya bakwe kuti: ‘Atuunke ku Betaniya. Lazaro uloona, pele ndiyoomubusya.’ Baapostolo bakaamba kuti: ‘Ikuti naa Lazaro uloona, nkokuti ulapona.’ Aboobo Jesu wakabaambila cakutainda mumbali kuti: ‘Lazaro wafwa.’

Ciindi Jesu naakasika ku Betaniya, Lazaro wakalizikkidwe kale kwamazuba aali 4. Bantu banji bakaboola kuzoowumbulizya Marta a Mariya. Ciindi Marta naakamvwa kuti Jesu wasika, wakazuza kuyoomucinga. Wakaamba kuti: “Mwami, ikuti nookaliko kuno, mwanookwesu naatakafwa.” Jesu wakamwaambila kuti: ‘Mwanookwanu ulapona alimwi. Sena ulaasyoma makani aaya Marta?’ Wakati: ‘Ndilasyoma kuti uyoobuka mububuke bwakumbele.’ Jesu wakamwaambila kuti: “Mebo ndendime bubuke abuumi.”

Mpoonya Marta wakaunka kuli Mariya akumwaambila kuti: ‘Jesu wasika.’ Mariya wakamuzuzila Jesu, mpoonya abalo bantu bakamutobela. Naakasika, wakafwugama kumaulu aa Jesu kaile kulila. Wakaamba kuti: ‘Mwami, ikuti nookaliko kuno, mwanookwesu naatakafwa!’ Jesu wakabona mbwaakapengede mumoyo, aboobo awalo wakatalika kulila. Ciindi bantu nobakabona misozi yakwe, bakati: ‘Amubone Jesu mbwaakali kumuyanda Lazaro.’ Pele bamwi bakatalika kulibuzya kuti: ‘Ino wakalekela nzi kumuponya?’ Ino Jesu wakacita nzi?

Jesu wakaunka kucuumbwe, kwalo kwakali bbwe lipati amulyango wacuumbwe. Mpoonya wakati: ‘Amuligusye bbwe.’ Marta wakati: ‘Pele kwainda mazuba one kafwide! Mubili wakwe ulanunka.’ Nokuba boobo, bakaligusya bbwe mpoonya Jesu wakapaila kuti: ‘Taata, ndakulumba akaambo kakundimvwa.’ Ndilizyi kuti lyoonse ulandimvwa, pele ndaamba cakupozya kutegwa bantu aaba bazyibe kuti nduwe wakandituma.’ Mpoonya wakoompolola ajwi pati kuti: “Lazaro, kozwa oomo!” Kumane kwakacitika cintu cigambya: Lazaro wakazwa mucuumbwe kazambailidwe zisani. Jesu wakati: “Amumuzambulule mumuleke ayende.”

Bantu banji ibakabona maleele aaya bakamusyoma Jesu. Pele bamwi bakaunka kuyakwaambila ba Farisi. Kuzwa waawo, ba Farisi bakali kuyanda kumujaya Lazaro alimwi a Jesu. Umwi wabaapostolo ibali 12, Judasi Isikariote, cakusisikizya wakaunka kuba Farisi akubabuzya kuti: ‘Ino inga mwandipa mali nzi ikuti ndamwaambila nkwajanika Jesu?’ Bakamvwana kumupa mali aansiliva aali 30, mpoonya Judasi wakatalika kuyandaula ciindi cibotu cakwaaba Jesu kuba Farisi.

Ba Juda bakali kusekelela Pobwe Lyakwiindilila mwaka amwaka mubuzuba bwa 14 mumwezi wa Nisani. Eeci cakali kubayeezya Jehova mbwaakabaangununa mubuzike ku Egepita akubaleta mu Nyika Yakasyomezyegwa. Mumwaka wa 33 C.E., Jesu abaapostolo bakwe bakasekelela Pobwe Lyakwiindilila muŋanda yamujulu ku Jerusalemu. Kumamanino aamulalilo, Jesu wakaamba kuti: ‘Umwi akati kanu ulandaaba.’ Baapostolo bakagambwa, mpoonya bakabuzya Jesu kuti: ‘Ino nguni?’ Jesu wakati: ‘Ngooyo ngonditiipe cinkwa eeci.’ Mpoonya wakapa Judasi Isikariote cinkwa. Mpoonya-mpoonya, Judasi wakanyamuka akuzwa muŋanda.

Kumane Jesu wakapaila, wakakomauna cinkwa akupa baapostolo bakwe bakacaala. Wakati: ‘Amulye cinkwa eeci, calo iciiminina mubili wangu ngondiyoopa akaambo kandinywe.’ Mpoonya wakapaila kujatikizya waini, kumane wakabapa baapostolo bakwe. Wakati: ‘Amunywe waini ooyu, walo iwiiminina bulowa bwangu mbondiyoopa kutegwa zibi kazilekelelwa. Ndasyomezya kuti munooli bami andime kujulu. Kamunoocita oobu mwaka amwaka kutegwa kamundiyeeya.’ Basikutobela Jesu balabungana antoomwe mangolezya aabuzuba oobo mwaka amwaka. Muswaangano ooyo mazuba aano wiitwa kuti Mulalilo wa Mwami.

Nobakamana kulya, baapostolo bakakazyanya kujatikizya iwakali mupati akati kabo. Pele Jesu wakabaambila kuti: ‘Ooyo mupati kwiinda boonse akati kanu nguyooyo uulibona kuti musyoonto kwiinda boonse, uulibona kuti tayandiki kapati.’

‘Muli beenzuma. Ndilamwaambila zyoonse ba Taata nzyobayanda kuti ndimwaambile. Lino-lino ndilapiluka kuli ba Taata kujulu. Aboobo ndilamusiya, pele bantu bayoozyiba kuti muli basikwiiya bangu kuti kamujisi luyando akati kanu. Mweelede kuyandana mbubwenya mbondali kumuyanda.’

Kumamanino, Jesu wakapaila kulomba Jehova kuti abakwabilile basikwiiya boonse. Wakalomba Jehova kuti abagwasye kubeleka calukamantano. Wakapailila zina lya Jehova kuti lisalazyigwe. Mpoonya Jesu abaapostolo bakwe bakaimba ntembauzyo kuli Jehova akuzwa anze. Ciindi cakali afwaafwi cakuti Jesu bamujate.

Jesu abaapostolo bakwe bakainda mu Kkuti lya Kidroni nobakali kuunka ku Cilundu ca Maolifa. Akali akati kamasiku, alimwi mwezi wakalizwide kale. Nobakasika mumuunda wa Getesemane, Jesu wakabaambila kuti: ‘Amukkale aano, mulindilile.’ Mpoonya Jesu wakeenda aniini kuya mumuunda kumane wakavwuntama ansi. Kapengede kapati mumoyo, wakapaila kuli Jehova kuti: “Akucitike kuyanda kwako.” Mpoonya Jehova wakatuma mungelo kutegwa amuyumye-yumye Jesu. Ciindi Jesu naakapiluka kubaapostolo, wakajana botatwe baloona. Wakati: ‘Amubuke! Eeci tacili ciindi cakoona! Casika ciindi cakuti ndaabwe mumaanza aabasinkondoma.’

Mpoonya Judasi wakasika, kasololela bantu banji ibakanyemede kabajisi mapanga ankoli. Wakalizyi kwakumujana Jesu nkaambo bunji bwaziindi bakali kuboola kumuunda ooyu. Judasi wakaambilide basikalumamba kuti wakali kuyoobapa citondezyo cakuti bamuzyibe Jesu. Wakaunka kuli Jesu akwaamba kuti: ‘Kwaamba Omwiiyi,’ mpoonya wakamumyonta. Jesu wakati: ‘Judasi, sena wandaaba kwiinda mukundimyonta?’

Jesu wakaima kumbele akubuzya bantu aaba kuti: “Ino nguni ngomuyandaula?” Bakati: “Jesu muna Nazareta.” Mpoonya wakaingula kuti: “Ndendime,” kumane bantu aaba bakajoka munsi akuwa ansi. Alimwi wakabuzya kuti: “Ino nguni ngomuyandaula?” Alimwi bakaamba kuti: “Jesu muna Nazareta.” Jesu wakaingula kuti: ‘Ndamwaambila kale kuti ndendime. Amubaleke aaba baunke.’

Ciindi Petro naakabona cakali kucitika, wakasomona panga akukosola kutwi kwa Maliko, imuzike wamupaizi mupati. Pele Jesu wakabweza kutwi kwamwaalumi ooyo akukupilusya. Mpoonya wakaambila Petro kuti: ‘Kolipilusya panga lyako. Ikuti kobelesya panga kulwana, ayebo uyoojaigwa apanga.’ Basikalumamba bakamujata Jesu akumwaanga kumaanza, mpoonya baapostolo bakatija. Kumane bantu aaba bakamutola kuli Anasi, mupaizi mupati. Anasi wakamubuzya-buzya Jesu akumutola kuŋanda ya Mupaizi Mupati Kayafa. Pele ino ncinzi cakacitika kubaapostolo?

Ciindi Jesu naakali aabaapostolo bakwe muŋanda yamujulu, wakabaambila kuti: ‘Nywebo nyoonse mulandisiya sunu masiku.’ Petro wakaingula kuti: ‘Kutali ndime! Nokuba kuti boonse aaba bakusiya, mebo tandikookusiya pe.’ Pele Jesu wakati kuli Petro: ‘Mukombwe katanalila, yebo ulaamba ziindi zyotatwe kuti tondizyi.’

Ciindi basikalumamba nobakatola Jesu kuŋanda ya Kayafa, bunji bwabaapostolo bakalitijide kale. Pele bobilo bakali kuyaabutobela munkamu yabantu. Umwi wambabo wakali Petro. Wakanjila mulubuwa lwaŋanda ya Kayafa akutalika kuyota mulilo. Akaambo kamumuni wamulilo, mubelesi musimbi wakamubona Petro akwaamba kuti: ‘Yebo ndilikuzyi! Wakali antoomwe a Jesu!’

Petro wakaamba kuti: ‘Peepe, tiindakali anguwe! Tandaazyi makani aayo ngoamba!’ Mpoonya wakeenda kuya kumulyango. Pele kakutanainda ciindi, aumbi mubelesi musimbi wakamubona akwaambila nkamu yabantu kuti: ‘Mwaalumi ooyu wakali antoomwe a Jesu!’ Petro wakaamba kuti: ‘Ooyo Jesu ngomwaamba, mebo tandimuzyi pe!’ Mwaalumi umwi wakaamba kuti: ‘Ayebo uli umwi wambabo! Ndakumvwa mbowambaula kuti uzwa ku Galilaya mbubwenya mbuli Jesu.’ Pele Petro wakakonka akwaamba kuti: ‘Mebo tandimuzyi muntu ooyu!’

Aciindi eeci, mukombwe wakalila. Petro wakamubona Jesu kacenguluka akumulanga. Wakaayeeya majwi aa Jesu, kumane wakaunka anze akulila kapati.

Aciindi eeci, bamu Nkuta Mpati Yaba Juda bakapangana kuti bamusunke Jesu kuŋanda ya Kayafa. Bakalipangene kale kuti bamujaye, aboobo lino bakali kumuyandawida kaambo kutegwa bamujaye. Pele kunyina kaambo kali koonse nkobakamujanina. Kumamanino Kayafa wakabuzya Jesu cakutainda mumbali kuti: ‘Sena yebo uli Mwana wa Leza?’ Jesu wakati: ‘Inzya.’ Kayafa wakati: ‘Kunyina bumboni bumbi mbotuciyanda. Ooku nkusampaula Leza!’ Basinkuta bakamvwana kuti: ‘Muntu ooyu weelede kujaigwa.’ Bakamuuma mabayi, bakamuswida mate, bakamuvwumba kumeso akumuuma akwaamba kuti: ‘Ikuti naa uli musinsimi, kotwaambila naa nguni wakuuma!’

Nobwakaca, bakamutola Jesu ku Nkuta Mpati Yaba Juda akumubuzya alimwi kuti: ‘Sena uli Mwana wa Leza?’ Jesu wakaingula kuti: ‘Nywebo mwaamba kale kuti ndili mwana wa Leza.’ Mpoonya bakamupa mulandu wakusampaula Leza, kumane bakamutola kuli Ponto Pilato, mweendelezi muna Roma. Ino ncinzi cakatobela? Atubone.

Basilutwe babapaizi bakamubweza Jesu akumutola kuŋanda yamweendelezi. Pilato wakababuzya kuti: ‘Ino mulandu nzi ngwaacita mwaalumi ooyu?’ Bakati: ‘Ulyaamba kuti mwami!’ Pilato wakamubuzya kuti: “Sena uli Mwami waba Juda na?” Jesu wakaingula kuti: “Bwami bwangu tabuli bwanyika eeyi.”

Mpoonya Pilato wakalailila kuti Jesu atolwe kuli Heroda, imweendelezi waku Galilaya, kutegwa abone naa walo inga wamujanina mulandu. Heroda wakajana kuti Jesu tajisi mulandu uuli woonse aboobo wakamupilusya kuli Pilato. Mpoonya Pilato wakaambila bantu kuti: ‘Mebo alimwi a Heroda taakwe mulandu ngotwajana ngwajisi muntu ooyu. Aboobo ndilamwaangununa.’ Nkamu yabantu yakoongolola kuti: ‘Amumujaye! Amumujaye!’ Basikalumamba bakamuuma Jesu amuluso, bakamuswida mate, alimwi bakamusamika cisote camamvwa akumufwubaazya kabaamba kuti: ‘Kwaamba yebo, O Mwami waba Juda.’ Pilato wakaambila nkamu yabantu kuti: ‘Kunyina mulandu ngondajana ngwajisi mwaalumi ooyu.’ Pele bakoongolola kuti: “Komugagaila aacisamu!” Kumane Pilato wakabapa kuti bakamujaye.

Jesu bakamutola kubusena bwiitwa kuti Gologota, akumugagaila acisamu, kumane bakacinyamuna mujulu. Jesu wakapaila kuti: ‘Taata, kobalekelela, nkaambo tabacizyi ncobacita.’ Bantu bakamufwubaazya Jesu kabati: ‘Ikuti koli Mwana wa Leza, koseluka acisamu! Kolifwutula we.’

Cigwebenga cimwi icakali kumbali lyakwe cakati: “Ukandiyeeye waakunjila mu Bwami bwako.” Jesu wakasyomezya mwaalumi cigwebenga kuti: “Uyooba andime mu Paradaiso.” Masyikati, kwakaba mudima mucisi coonse iwakatola mawoola otatwe. Basikwiiya bamwi bakaliimvwi afwaafwi acisamu, kubikkilizya a Mariya, banyina Jesu. Jesu wakaambila Johane kuti amulanganye Mariya mbuli banyina bamuzyala.

Kumamanino Jesu wakati: “Zyazuzikizyigwa!” Wakalanga ansi mpoonya wakafwa. Aciindi eeco kwakali muzuzumo wanyika mupati kapati. Mutempele kwakali cisani cilemu icakali akati kabusena Busalala alimwi abusena Busalalisya calo icakazapuka akati. Silutwe wabasikalumamba wakaamba kuti: ‘Ooyu ncobeni wali Mwana wa Leza.’

Jesu naakafwa, mwaalumi umwi muvwubi wazina lyakuti Josefa wakalomba kuti Pilato amuzumizye kubweza mubili wa Jesu kuzwa acisamu cakupenzyezya. Josefa wakauzambaila mubili mumulembo mubotu atununkilizyo mpoonya wakaulazika mucuumbwe cipya. Wakalomba kuti bbwe lipati libikkwe kumulyango. Bapaizi bapati bakaambila Pilato kuti: ‘Tulayoowa kuti ambweni basikwiiya ba Jesu bamwi inga baubweza mubili wakwe akwaamba kuti wabusyigwa.’ Aboobo Pilato wakabaambila kuti: ‘Amucijale cuumbwe akubikka balindizi.’

Nokwakainda mazuba otatwe ciindi camafwumofwumo, bamakaintu bamwi bakaunka kucuumbwe mpoonya bakajana kuti bbwe lyagusyigwa. Mucuumbwe, kwakali mungelo iwakaambila bamakaintu kuti: ‘Mutayoowi pe. Jesu wabusyigwa. Kamuya mukabaambile basikumutobela kuti bakaswaangane anguwe.’

Mariya Magadalene wakazuza kuyooyandaula Petro a Johane. Naakabajana wakabaambila kuti: ‘Kuli waubweza mubili wa Jesu!’ Mpoonya Petro a Johane bakazuza kuya kucuumbwe. Nobakajana kuti taakwe cakaliko, bakapiluka kumaanda aabo.

Ciindi Mariya naakapiluka kucuumbwe, wakajana bangelo bobilo mukati mpoonya wakabaambila kuti: ‘Tandizi nkobamutola Mwami wangu.’ Kumane wakabona mwaalumi umwi ngwaakali kuyeeyela kuti mubelesi wamumuunda, mpoonya wakati: ‘Ikuti naa nduwe wamubweza, kondaambila nkoomutola.’ Pele mwaalumi ooyo naakaamba kuti, “Mariya!” mpoonya aawo wakazyiba kuti ngu Jesu. Kumane wakoongolola kuti: “Mwiiyi!” mpoonya wakamujata. Jesu wakamwaambila kuti: ‘Koya ukabaambile bakwesu kuti wandibona.’ Kakunyina akuwayawaya, Mariya wakazuzila nkobakabede basikwiiya akubaambila kuti wamubona Jesu.

Buzuba mbweena oobo, basikwiiya bobilo bakali kweenda kuzwa ku Jerusalemu kuya ku Emau. Mpoonya mwaalumi umwi wakabasangana akubabuzya ncobakali kubandika. Bakaamba kuti: ‘Sena taakwe ncomvwide na?’ Mazuba otatwe aainda, basilutwe babapaizi bakamujaya Jesu. Pele bamakaintu bamwi baamba kuti wabuka!’ Mwaalumi ooyo wakabuzya kuti: ‘Sena nywebo tamubasyomi basinsimi? Kayi bakaamba kuti Kristo uyoofwa mpoonya uyoobusyigwa.’ Wakazumanana kubapandulwida Magwalo. Nobakasika ku Emau, basikwiiya ba Jesu aaba bakaambila mwaalumi ooyo kuti abatobele. Nobakamana kupaila kabayanda kulya cakulya cakumangolezya, bakazyiba kuti mwaalumi ooyo wakali Jesu. Mpoonya walo wakaleka kulibonya.

Basikwiiya aaba bobilo bakazuzila kuŋanda iyakali ku Jerusalemu ooko baapostolo nkobakabungene kumane bakabaambila icakacitika. Kabacili kooko muŋanda, Jesu wakalibonya kuli boonse. Akusaanguna, baapostolo tiibakasyoma kuti wakali Jesu. Mpoonya wakabaambila kuti: ‘Amubone maanza aangu; amundigume. Cakalembwa kuti Kristo uyoobusyigwa kuzwa kubafwu.’

Nokwakainda ciindi kuzwa Jesu naakalibonya kubaapostolo, Petro wakayeeya kuunka kuyoozuba nswi mu Lwizi lwa Galilaya. Tomasi, Jakobo, Johane alimwi abasikwiiya bamwi abalo bakamutobela. Busiku boonse bakali kuzuba, pele kunyina ncobakajata.

Kuseeni-seeni buzuba bwakatobela, bakabona muntu wiimvwi kumbali aalwizi. Muntu ooyo wakabaita kali kooko nkwaakabede akubuzya kuti: ‘Sena kuli nswi nzyomwajata?’ Bakati: “Peepe!” Muntu ooyo wakati: “Amuwaale kansabwe kanu kululyo lwabwato.” Nobakacita oobo, nsabwe yabo yakazula nswi zinji kapati cakuti bakaalilwa kukakwela. Mpoonya aawo Johane wakazyiba kuti muntu ooyo ngu Jesu kumane wakati: “Ngu Mwami!” Mpoonya-mpoonya, Petro wakasotokela mumeenda akudwaya kuya kunkomwe. Basikwiiya bamwi bakamutobela kabali mubwato.

Nobakasika kunkomwe, bakajana kwakali cinkwa alimwi answi izyakali kuyokwa amulilo. Jesu wakabaambila kuti balete nswi zimwi nzyobakajata kutegwa bayungizye ali zeezyo izyakali kuyokwa. Mpoonya wakati: ‘Amuboole mulye.’

Nobakamana kulya, Jesu wakabuzya Petro kuti: ‘Sena ulandiyanda kwiinda mulimo wakuzuba?’ Petro wakati: ‘Inzya Mwami, ulizyi kuti ndilakuyanda.’ Jesu wakati: ‘Nkokuti kosanina tubelele twangu.’ Jesu wakabuzya alimwi kuti: ‘Petro, sena ulandiyanda?’ Petro wakati: ‘Mwami, ulizyi kuti ndilakuyanda.’ Jesu wakati: “Koembela tubelele twangu.” Jesu alimwi wakabuzya ciindi catatu. Petro wakausa kapati. Wakati: ‘Mwami, ulizyi zyoonse. Ulizyi kuti ndilakuyanda kapati.’ Jesu wakati: “Kosanina tubelele twangu.” Kumane wakaambila Petro kuti: “Kozumanana kunditobela.”

Jesu wakaswaangana abasikumutobela ku Galilaya. Wakabapa mulawo uuyandika kapati wakuti: ‘Kamuya mukayiisye bantu bamuzisi zyoonse. Mukabayiisye zintu nzyondakamuyiisya, mpoonya mukababbapatizye.’ Kumane wakabasyomezya kuti: ‘Mutalubi kuti ndinooli andinywe lyoonse.’

Mumazuba aali 40 kuzwa naakabusyigwa, Jesu wakalibonya kuli basikumutobela banji mu Galilaya aku Jerusalemu. Wakabayiisya ziiyo zinji akucita maleele manji. Mpoonya Jesu wakaswaangana abaapostolo bakwe ciindi camamanino a Cilundu ca Maolifa. Wakaamba kuti: ‘Mutakazwi mu Jerusalemu. Amuzumanane kulindila ceeco Taata ncaakasyomezya.’

Baapostolo bakwe tiibakazyiba ncaakali kupandulula. Aboobo bakamubuzya kuti: ‘Sena lino ulaba Mwami wa Israyeli?’ Jesu wakati: ‘Tacinasika ciindi ca Jehova kuti ndibe Mwami. Lino-lino muyootambula muuya uusalala, mpoonya muyooba bakamboni bangu. Kamuya mukakambauke ku Jerusalemu, ku Judaya, ku Samariya alimwi akumasena aali kule aamunyika.’

Kumane Jesu wakanyamunwa mujulu mpoonya cikumbi cakamuvwumba. Basikumutobela bakali kwiile kulangilila naakali kuunka, pele wakaleka kulibonya.

Basikwiiya bakazwa a Cilundu ca Maolifa akuunka ku Jerusalemu. Ciindi aciindi bakali kubungana antoomwe muŋanda yamujulu akupaila. Bakali kulindila kuti Jesu abape malailile aambi.