LAIBBULALI YAA INTANETI ya Watchower
Watchtower
LAIBBULALI YAA INTANETI
Chitonga
  • BBAIBBELE
  • ZYAKAMWAIGWA
  • MISWAANGANO
  • Ino Banakristo Beelede Kububona Buti Bukoko?
    Amupone Kukabe Kutamani!—Lwiiyo Lwamu Bbaibbele
    • Ino Banakristo Beelede Kububona Buti Bukoko?

      Munyika yoonse bantu baliindene mbobabubona bukoko. Bamwi banywa buyo bukoko ciindi nobayanzana abeenzinyina. Bamwi basala kutanywida limwi buya. Mpoonya bamwi balanywa kusika antaamu yakukolwa. Ncinzi Bbaibbele ncolyaamba kujatikizya bukoko?

      1. Sena cililubide kunywa bukoko?

      Bbaibbele kunyina nolikasya kunywa bukoko. Muciindi caboobo, ciindi nolyaamba mulongo wazipego zinji Leza nzyaakatupa, Bbaibbele lyaamba kuti ‘waini ukkomanisya moyo wamuntu.’ (Intembauzyo 104:14, 15) Baalumi abamakaintu bamwi basyomeka ibaambidwe mu Bbaibbele bakali kunywa bukoko.​—1 Timoteyo 5:23.

      2. Ndulayo nzi Bbaibbele ndolipa kulibaabo ibasala kunywa bukoko?

      Jehova tayandi kuciindizya kunywa bukoko alimwi akukolwa. (Bagalatiya 5:21) Jwi lyakwe lyaamba kuti: “Utabi akati kabantu banywa kapati waini.” (Tusimpi 23:20) Aboobo kuti naa twasala kunywa, kufwumbwa naa tuli tolikke naa mpaabantu, tatweelede kunywa cakuti mane twatalika kwaalilwa kuyeeya kabotu, kulabalika, kucita zintu ziteelede naa izikonzya kunyonganya buumi bwesu. Kuti katwaalilwa kunywa cansaizi, inga cabota kucilekela limwi buya.

      3. Mbuti mbotukonzya kulemeka kusala kwabamwi caboola kukunywa bukoko?

      Muntu umwi aumwi weelede kulisalila kunywa bukoko naa pe. Tatweelede kubeteka muntu naa wasala kunywa asyoonto buyo, alimwi tatweelede kusinikizya muntu kunywa kuti katayandi. (Baroma 14:10) Tulakonzya kusala kutanywa kuti naa kucita boobo kunyonganya bamwi. (Amubale Baroma 14:21.) ‘Katuyandisya kugwasya bamwi ikutali buyo kuligwasya lwesu tobeni.’—Amubale 1 Bakorinto 10:23, 24.

      AMWIIYE ZINJI

      Amulange-lange njiisyo zyamu Bbaibbele zikonzya kumugwasya kusala naa mweelede kunywa bukoko naa pe, alimwi akuvwula kwabukoko mbomweelede kunywa ikuti mwasala kucita boobo. Kuyungizya waawo, amubone ncomukonzya kucita ikuti mulwana penzi lyakukolwa.

      4. Amusale naa mweelede kunywa naa pe

      Ino Jesu wakali kukubona buti kunywa bukoko? Kutegwa mujane bwiinguzi, amubone maleele aakusaanguna ngaakacita. Amubale Johane 2:1-11, akubandika mibuzyo eeyi:

      • Kumaleele aaya, ncinzi ncotukonzya kwiiya kujatikizya mbwaakali kububona bukoko Jesu alimwi abaabo ibanywa bukoko?

      • Mbwaanga Jesu kunyina naakaamba kuti cililubide kunywa bukoko, mbuti Munakristo mbwayelede kumubona muntu uusala kunywa bukoko?

      Nokuba boobo, akaambo buyo kakuti Munakristo ulaangulukide kunywa, eeci tacaambi kuti lyoonse ncabusongo kucita boobo. Amubale Tusimpi 22:3, akulanga-langa twaambo tutobela mbotukonzya kumujatikizya ciindi nomusala naa mweelede kunywa naa pe ciindi:

      • Nomuyanda kweenzya mootokala naa kubelesya muncini umwi.

      • Nomulaada.

      • Badokota nobamwaambila kuti tamweelede kunywa bukoko.

      • Nocimwaalila kunywa bukoko cansaizi.

      • Mulawo wacisi noutamuzumizyi kunywa bukoko.

      • Nomuli antoomwe amuntu iwasala kutanywa akaambo kakuti kaindi wakajisi penzi lyakwaalilwa kulyeendelezya mumakani aakunywa.

      Sena mweelede kubikka bukoko kumucado naa kukuyanzana buyo kumwi? Kutegwa mubone cikonzya kumugwasya kusala, atweebelele VIDIYO.

      VIDIYO: Sena Kuleelede Kuba Bukoko Amucado Wesu? (2:41)

      Amubale Baroma 13:13 alimwi a 1 Bakorinto 10:31, 32. Mwamana kubala lugwalo lumwi alumwi, amubandike mubuzyo ooyu:

      • Mbuti kutobela njiisyo eeyi mbokukonzya kumugwasya kusala munzila iiyoopa kuti Jehova akkomane?

      Mukwesu wakaka kunywa waini kulesitilanti. Bacizyi bobilo mbali limwi banywa waini.

      Munakristo umwi aumwi weelede kulisalila naa uleelede kunywa bukoko naa pe. Nokuba kuti zimwi ziindi ulanywa bukoko, zimwi ziindi ulakonzya kusala kutanywa

      5. Amusale kuvwula kwabukoko mbomweelede kunywa

      Ikuti mwasala kunywa bukoko, amuyeeye kaambo aaka: Nokuba kuti Jehova takasyi kunywa bukoko, ulakasya kukolwa. Nkaambo nzi? Amubale Hosea 4:11, 18, akubandika mubuzyo ooyu:

      • Ncinzi cikonzya kucitika ikuti naa muntu umwi waciindizya kunywa bukoko?

      Mbuti mbotukonzya kweeleba kuciindizya kunywa bukoko? Tweelede kulibombya, naa kuzyiba kulezya kwesu. Amubale Tusimpi 11:2, akubandika mubuzyo ooyu:

      • Ino nkaambo nzi ncocili camaano kulibikkila mpomweelede kugolela caboola kukunywa bukoko?

      6. Amulizunde penzi lyakuciindizya kunywa bukoko

      Amubone cakagwasya mwaalumi umwi kucileka kuciindizya kunywa bukoko. Atweebelele VIDIYO, akubandika mibuzyo iitobela.

      VIDIYO: ‘Buumi Mbondakali Kupona Bwakandicima’ (6:32)

      Zifwanikiso: Zibeela zili muvidiyo yakuti ‘Buumi Mbondakali Kupona Bwakandicima.’ 1. Ba Dmitry balanga bbodela lyabukoko. 2. Ba Dmitry, bakaintu babo alimwi amwanaabo baiya Bbaibbele antoomwe.
      • Muvidiyo, ino kunywa bukoko kwakali kubajatikizya buti ba Dmitry?

      • Sena bakacileka kunywa mpoonya-mpoonya?

      • Mbuti mbobakacikonzya kucileka kuciindizya kunywa bukoko?

      Amubale 1 Bakorinto 6:10, 11, akubandika mibuzyo eeyi:

      • Ino kukolwa makani mapati buti?

      • Ncinzi citondezya kuti muntu cakolwa ulakonzya kucinca?

      Amubale Matayo 5:30, akubandika mubuzyo ooyu:

      • Kukosola janza citondezya kulyaaba kutegwa muntu amukkomanisye Jehova. Ncinzi ncomukonzya kucita ikuti naa musola kuzunda penzi lyakuciindizya kunywa bukoko?a

      Amubale 1 Bakorinto 15:33, akubandika mubuzyo ooyu:

      • Mbuti beenzinyoko mbobakonzya kupa kuti cimwaalile kunywa cansaizi?

      UMWI INGA WABUZYA KUTI: “Sena kunywa bukoko nkubi?”

      • Ino inga mwaingula buti?

      MUBUFWAAFWI

      Jehova wakatupa bukoko kuti katulikkomanisya, pele tayandi kuti katuciindizya kunywa bukoko alimwi akukolwa.

      Ncinzi Ncomwaiya?

      • Ino Bbaibbele lyaamba nzi kujatikizya bukoko?

      • Mbubi nzi bwakuciindizya kunywa bukoko?

      • Mbuti mbotukonzya kubalemeka bamwi kuti basala kutanywa bukoko?

      Mbaakani

      AMUZYIBE ZINJI

      Mbuti bakubusi mbobakonzya kusala camaano caboola kumakani aakunywa bukoko?

      Amuyeeye Cikonzya Kucitika Kuti Mwanywa (2:31)

      Amuzyibe ntaamu nzyomukonzya kubweza kutegwa mulizunde penzi lyakunywa bukoko.

      “Mbomweelede Kwaabona Makani Aabukoko” (Ngazi Yamulindizi, July, 2010)

      Sena Banakristo beelede kutola lubazu mukugumanya nkapu mujulu?

      “Mibuzyo Yabasikubala” (Ngazi Yamulindizi, February 15, 2007)

      Mumakani aakuti “Ndakali cigumbuli citazuli,” amubone mwaalumi umwi mbwaakacileka kuciindizya kunywa bukoko.

      “Ibbaibbele Lilakonzya Kubacinca Bantu” (Ngazi Yamulindizi, May 1, 2012)

      a Aabo banywa kapati cakuti mbaacakolwa inga bayandika kusilikwa kucibbadela kutegwa balizunde penzi eeli. Bamadokota banji baamba kuti aabo ibakajisi penzi lyakuciindizya kunywa beelede kucilekela limwi.

  • Nkaambo nzi Nsamino Yesu Ambotulibonya Ncaali Makani Mapati?
    Amupone Kukabe Kutamani!—Lwiiyo Lwamu Bbaibbele
    • Ciiyo 52. Mukaintu usala zisani zyakuula.

      CIIYO 52

      Nkaambo nzi Nsamino Yesu Ambotulibonya Ncaali Makani Mapati?

      Toonse tulasala zisani nzyotuyanda kusama alimwi ambotuyanda kulibonya. Kuti twatobela njiisyo zyamu Bbaibbele zisyoonto alimwi zitakatazyi, tulakonzya kusala zisani nzyotuyanda alimwi akukkomanisya Jehova. Lino atuzilange-lange njiisyo eezyo.

      1. Ninjiisyo nzi izyeelede kutusololela notusala zyakusama alimwi akulibamba?

      Tweelede “kusama kabotu, cabulemu alimwi acakulibatamika,” akuzumanana kulibonya kabotu kutegwa bamwi babone kuti “tulilyaabide kuli Leza.” (1 Timoteyo 2:9, 10) Atulange-lange njiisyo eezyi zyone: (1) Tweelede “kusama kabotu.” Mbubwenya mbomubona kumiswaangano yambungano, bantu ba Jehova balasama munzila ziindene-indene, pele nsamino yesu alimwi ambotubamba masusu zilamulemeka Leza ngotukomba. (2) Kusama “cabulemu” caamba kuti mbotulibonya takukonzyi kupa bamwi kuba amuzeezo wakoonana, naa kutubikkila maano kapati. (3) Tulatondezya ‘kulibatamika’ ciindi notutatobeli masitailo naa mafasyoni aali woonse aadumide. (4) Mbotulibonya lyoonse kweelede kutondezya kuti ‘tulilyaabide kuli Leza,’ kutegwa bamwi kabakonzya kubona kuti tukomba Leza wakasimpe.—1 Bakorinto 10:31.

      2. Ino mbotulibonya inga kwabajatikizya buti basyomima?

      Nokuba kuti tulijisi lwaanguluko lwakusala nzyotuyanda kusama, tweelede kuyeeya mbobakonzya kujatikizyigwa bamwi akaambo kambotulibonya. Tulasoleka kusikila mpotugolela kutatyompya muntu naba omwe, muciindi caboobo ‘tukkomanisye mweenzuma muzintu zibotu alimwi izimupa kuyakwa.’—Amubale Baroma 15:1, 2.

      3. Ino mbotulibonya inga kwabakwelelezya buti bamwi kubukombi bwakasimpe?

      Nokuba kuti tulasoleka kusama cabulemu ciindi coonse, pele tulabikkila maano kapati kunsamino yesu ciindi notuunka kumiswaangano yambungano alimwi amumulimo wakukambauka. Tatuyandi kuba cisinkilizyo kumulumbe uuyandika kapati ngotubatolela bantu. Muciindi caboobo, mbotulibonya kulakonzya kukwelelezya bantu kukasimpe alimwi ‘akupa bamwi kutembaula kuyiisya kwa Mufwutuli wesu.’—Tito 2:10.

      AMWIIYE ZINJI

      Atulange-lange mbotukonzya kuba masimpe kuti mbotusama ambotulibonya kulabagwasya bamwi kubona kuti tuli Banakristo.

      Baalumi bobilo baliimvwi kumbele lyamubetesi. Mwaalumi umwi usamide nsuti, mpoonya umwi usamide zisani zizazaukide, zitalibonyi kabotu alimwi akasoti kacisobano ca baseball.

      Mbotulibonya kulakonzya kutondezya naa tulabalemeka beendelezi bamunyika. Nokuba kuti Jehova ubona zili mumoyo wesu, ambotulibonya anze kweelede kumupa bulemu

      4. Ciindi notulibonya kabotu, tutondezya bulemu kuli Jehova

      Nkaambo nzi kayandika kapati ikeelede kutupa kubikkila maano kujatikizya mbotulibonya? Amubale Intembauzyo 47:2, akubandika mibuzyo eeyi:

      • Ino kuyeeya kuti twiiminina Jehova kweelede kwiijatikizya buti nsamino yesu?

      • Sena muyeeya kuti cilayandika kubikkila maano kujatikizya mbotulibonya ciindi notuunka kumiswaangano yambungano alimwi amumulimo wakukambauka? Nkaambo nzi?

      5. Mbotukonzya kusala kabotu mumakani aansamino akulibamba

      Atweebelele VIDIYO.

      VIDIYO: “Amucite Zintu Zyoonse Kutegwa Leza Alemekwe” (10:18)

      Tacikwe makani naa zisani zyesu ziladula naa pe, zyeelede kuti kazisalala alimwi akweelela mubukkale bugaminide motwalijana. Amubale 1 Bakorinto 10:24 alimwi a 1 Timoteyo 2:9, 10. Mpoonya mubandike kaambo ncotuteelede kusama zisani . . .

      • zitalibonyi kabotu naa zilaadooti.

      • zijata, zibalangala, naa iziletela muzeezo wakoonana.

      Nokuba kuti Banakristo tabeendelezyegwi a Mulawo wa Musa, pele Mulawo ooyu ulatondezya mbwayeeya Jehova. Amubale Deuteronomo 22:5, akubandika mubuzyo ooyu:

      • Nkaambo nzi ncotuteelede kusama akulibamba munzila itondezya baalumi kulibonya mbuli bamakaintu naa bamakaintu kulibonya mbuli baalumi?

      Amubale 1 Bakorinto 10:32, 33 alimwi a 1 Johane 2:15, 16, akubandika mibuzyo eeyi:

      • Nkaambo nzi ncotweelede kubikkila maano ikuti naa mbotulibonya kulabatyompya bamwi mucilawo motukkala naa mumbungano?

      • Masitailo nzi aazisani naa kulibamba kudumide kubusena nkomukkala?

      • Sena muyeeya kuti masitailo aayo amwi aleelela ku Munakristo? Nkaambo nzi?

      Tulakonzya kusama akulibamba munzila ziindene-indene akumukkomanisya Jehova

      Bamaalumi abamakaintu bamisela amisyobo iindene alimwi azisi ziindene, babambide masusu alimwi akusama munzila iindene, pele iyeelede ku Banakristo.

      BAMWI BAAMBA KUTI: “Ndilijisi nguzu zyakusama kufwumbwa ncondiyanda.”

      • Sena mulakazumina kaambo aaka? Nkaambo nzi?

      MUBUFWAAFWI

      Ciindi notusala kabotu mumakani aajatikizya mbotulibonya, tutondezya kuti tulamulemeka Jehova alimwi abamwi.

      Ncinzi Ncomwaiya?

      • Nkaambo nzi nsamino yesu akulibamba ncoziyandika kapati kuli Jehova?

      • Ino ninjiisyo nzi izyeelede kutugwasya notusala kujatikizya mbotweelede kulibonya?

      • Ino mbotulibonya inga kwapa kuti bamwi kababubona buti bukombi bwakasimpe?

      Mbaakani

      AMUZYIBE ZINJI

      Amubone mbobakonzya kumuyeeyela bamwi ciindi nobabona nsamino yanu.

      “Ino Ndiboneka Buti?” (Cibalo caaintaneti)

      Amubone kaambo ncocili cabusongo kuzinzibala kuyeeya kamutanagantwa ciganto.

      “Ino Bbaibbele Lyaamba Nzi Kujatikizya Kulembaulwa Nsimbo naa Kugantwa?” (Cibalo caaintaneti)

      Atulange-lange njiisyo zimbi izikonzya kutugwasya ciindi notusala zyakusama.

      “Sena Nsamino Yanu Ipa Kuti Leza Alemekwe?” (Ngazi Yamulindizi, September 2016)

      Mbuti mukaintu umwi iwakali kuyanda kukkomanisya Leza, mbwaakaiya kuzumina kusala kwabamwi mumakani aansamino?

      “Nsamino Akulibamba Nzyozyakali Zilebyo Kulindime” (Sinsimuka!, December 22, 2003)

Chitonga Publications (1991-2025)
Log Out
Log In
  • Chitonga
  • Amutumine Bamwi
  • Makani Ngomuyanda
  • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
  • Nzyomweelede Kuzumina
  • Mulawo Uujatikizya Kubamba Maseseke
  • Privacy Settings
  • JW.ORG
  • Log In
Amutumine Bamwi