LAIBBULALI YAA INTANETI ya Watchower
Watchtower
LAIBBULALI YAA INTANETI
Chitonga
  • BBAIBBELE
  • ZYAKAMWAIGWA
  • MISWAANGANO
  • Amutucenjelele Tukole Twa Diabolosi!
    Ngazi Yamulindizi—2012 | August 15
    • Amutucenjelele Tukole Twa Diabolosi!

      ‘Amuzwe mukakole ka Diabolosi.’—2 TI. 2:26.

      INO INGA MWAINGULA BUTI?

      Kuti lyoonse katujanina bamwi milandu, ncinzi ncotweelede kucita?

      Ncinzi ncotukonzya kwiiya kucikozyanyo ca Pilato a Petro caboola kumakani akuyoowa alimwi akuyungwa?

      Ncinzi ncomukonzya kucita kutegwa mutalimvwi kutyompwa kapati?

      1, 2. Ntukole nzi twa Diabolosi ntotutiilange-lange mucibalo eeci?

      DIABOLOSI ulabalwana babelesi ba Jehova. Makanze aakwe taali aakubanyonyoona mbuli mbwacita muvwimi, walo uujaya munyama ngwaajata. Ikuti Diabolosi wajata muntu, uyanda kuti muntu ooyo kacita kuyanda kwakwe.—Amubale 2 Timoteyo 2:24-26.

      2 Kutegwa ajate munyama, sikuteya ulakonzya kubelesya kakole. Ulakonzya kupa kuti munyama azwe mwakkala akuboola aanze kutegwa amujate akakole. Alimwi ulakonzya kubelesya kakole kasisidwe kutegwa munyama atakaboni kakole. Awalo Diabolosi ulabelesya tukole mbuli twamuvwimi kutegwa ajate babelesi ba Leza. Kuti katuyanda kututantamuka tukole ootu, tweelede kupakamana alimwi akubikkila maano kuzitondezyo zitugwasya kuzyiba aali tukole twa Saatani. Mucibalo eeci tulalanga-langa mbotukonzya kucenjelela tukole totatwe ntwabelesya kapati Saatani kujata bantu ba Leza bamwi. Kakole kakusaanguna, nkwaambaula cakutalijata, kabili, nkuyoowa alimwi akuyungwa, mpoonya katatu, nkutyompwa kapati. Mucibalo citobela tuyoolanga-langa atumbi tukole tobilo ntwabelesya Saatani.

      AMUUZIME MULILO WAKWAAMBAULA CAKUTALIJATA

      3, 4. Ncinzi cikonzya kucitika kuti twaalilwa kweendelezya mulaka wesu? Amupe cikozyanyo.

      3 Kutegwa banyama bazwe mobayubide, muvwimi ulakonzya kuumpa cibeela cimwi casyokwe, kumane ciindi banyama nibatija ulakonzya kubajata. Mbubwenya buyo, awalo Diabolosi uyanda kutalisya mulilo wamaambilambali mumbungano ya Bunakristo kutegwa bakwesu abacizyi baisiye mbungano akujatwa mutukole twakwe. Mbuti mbotukonzya kumugwasyilizya Diabolosi cakutazyiba alimwi akucegwa mutukole twakwe?

      4 Sikwiiya Jakobo wakakozyanisya mulaka kumulilo. (Amubale Jakobo 3:6-8.) Kuti twaalilwa kweendelezya mulaka wesu, tulakonzya kutalisya mulilo wamaambilambali mumbungano. Mbuti mbocikonzya kucitika eeci? Amulange-lange bukkale butobela: Kumiswaangano yambungano, kwaambilizyigwa kuti mucizyi umwi wasalwa kuba mupainiya waciindi coonse. Niyamana miswaangano, basikumwaya bobilo batalika kubandika kujatikizya cakwaambilizya eeci. Umwi watondezya kukkomana alimwi uyanda kuti mucizyi ooyu azwidilile. Uumbi waamba kuti mucizyi ooyu uyanda kucita bupainiya kutegwa abe ampuwo mumbungano. Akati kabacizyi bobilo aaba, nguuli ngomukonzya kuyanda kuti abe mulongwe wanu? Tacikatazyi kuzyiba akati kabacizyi aaba uukonzya kuleta penzi mumbungano kwiinda muŋambawido yakwe.

      5. Ino nkulilingula kuli buti nkotweelede kucita kutegwa tuuzime mulilo wakwaambaula cakutalijata?

      5 Mbuti mbotukonzya kuuzima mulilo wakwaambaula cakutalijata? Jesu wakaamba kuti: “Mulomo waamba zizwide mumoyo.” (Mt. 12:34) Aboobo, ntaamu yakusaanguna nkulilingula mumoyo wesu. Sena tulaitantamuka mizeezo iipa kwaamba zyintu zitagwasyi? Mucikozyanyo, kuti twamvwa kuti mukwesu umwi uyanda kuba amikuli iiyungizyidwe mumbungano, sena tulazumina kuti ulacita oobo akaambo kamakanze mabotu naa inga tuyeeya kuti uyanda buyo kulijanina mpuwo? Ikuti kanji-kanji tuyeeya kuti bakwesu babelekela Leza akaambo kakuliyanda, tweelede kuyeeya kuti Diabolosi awalo mbwaakaamba mbubwenya oobo kujatikizya mubelesi wa Leza uusyomeka Jobu. (Job. 1:9-11) Muciindi cakuyeeyela bakwesu, tweelede kulilingula kutegwa tuzyibe ncotubayeeyela boobo. Sena tulijisi twaambo tutupa kuyeeya boobo? Sena moyo wesu wayungwa amuuya mubi uudumide kapati mazuba aano aamamanino?—2 Ti. 3:1-4.

      6, 7. (a) Ino ntwaambo nzi tumwi tukonzya kutupa kutongooka bamwi? (b) Ncinzi ncotweelede kucita kuti twatukilwa?

      6 Atulange-lange azimbi zyintu zikonzya kutupa kutongooka bamwi. Icimwi ncakuti andiza tuyanda kuti zyintu nzyotucita swebo kazibakkomanisya kapati bamwi. Eeci cilakonzya kutupa kutongooka bamwi kutegwa tutondezye kuti tulabainda boonse. Alimwi andiza tulakonzya kupa twaambo twakulitamizya akaambo kakutacita cintu cimwi cili kabotu. Kufwumbwa naa tulabatongooka bamwi akaambo kakulisumpula, munyono naa kulibilika, eeci ciyootuletela mapenzi.

      7 Cimwi ciindi inga twalimvwa kuti tujisi kaambo kamvwika kakutongooka muntu umwi. Ambweni cakatucima ncaakaamba cakutalijata. Ikuti mbocibede oobo, ikujolela cibi tacikonzyi kutugwasya pe. Cilaile kupa kuti penzi likomene. Kucita boobo nkuyanda kwa Diabolosi, kutali kwa Leza. (2 Ti. 2:26) Tulakozya kucita kabotu kwiiya cikozyanyo ca Jesu mumakani aaya. Ciindi naakali kutukilwa, “kunyina naakatalika kutukila awalo.” Muciindi caboobo, “wakalyaaba mumaanza ayooyo uubeteka cabululami.” (1 Pe. 2:21-23) Jesu wakalijisi lusyomo lwakuti Jehova uyooalanganya makani aayo munzila alimwi amuciindi ncayanda. Andiswe tweelede kuba alusyomo luli boobo muli Leza. Ciindi nitwaamba zyintu zikonzya kukulwaizya bamwi, tulagwasya kubamba luumuno alukamantano mumbungano.—Amubale Baefeso 4:1-3.

      AMUKALEYE KAKOLE KAKUYOOWA ALIMWI AKUYUNGWA

      8, 9. Nkaambo nzi Pilato ncaakamwaabila Jesu kuti ajaigwe?

      8 Kuti munyama wacegwa mukakole ulabula lwaanguluko lwakweenda. Mbubwenya buyo, awalo muntu uuyoowa alimwi akuyungwa ulaleka kulyeendelezya mubuumi bwakwe. (Amubale Tusimpi 29:25.) Atulange-lange zikozyanyo zyobilo zyabantu baindene balo bakalibombya kukuyungwa alimwi akuyoowa alimwi tulabona ncotukonzya kwiiya kuzyintu zyakabacitikila.

      9 Mweendelezi muna Roma Pontiyo Pilato wakalizyi kuti Jesu wakanyina mulandu alimwi wakali kuyanda kumwaangununa. Pilato wakaamba Jesu kuti “kunyina mulandu ngwaakacita ngwayelede kujailwa.” Nikuba boobo, Pilato wakamwaaba kuti ajaigwe. Nkaambo nzi? Akaambo kakuti Pilato wakayungwa aabantu. (Lk. 23:15, 21-25) Basikukazya aabo bakoongolola kuti: “Ikuti naa umwaangunune muntu ooyu, nkokuti toli mulongwe wa Kaisala,” aboobo bakali kumuyunga kutegwa bazuzikizye makanze aabo. (Joh. 19:12) Pilato wakali kuyoowa kuti ambweni ulanyangwa cuuno ncajisi—naa kujaigwa—kuti wamuvwuna Kristo. Aboobo, wakazumina kucita kuyanda kwa Diabolosi.

      10. Ncinzi cakapa kuti Petro amukake Kristo?

      10 Mwaapostolo Petro wakali umwi wabalongwe bakali kumvwana kapati a Jesu. Caantangalala wakaambilizya kuti Jesu ngowakali Mesiya. (Mt. 16:16) Petro wakazumanana kusyomeka ciindi basikwiiya bambi nibakamusiya Jesu akaambo kakutamvwisya majwi ngaakaamba. (Joh. 6:66-69) Alimwi ciindi basinkondo nibakasika kuti bamwaange Jesu, Petro wakabelesya panga kuvwuna Simalelaakwe. (Joh. 18:10, 11) Nikuba boobo, mukuyakwaciindi Petro wakatalika kuyoowa alimwi wakamukaka Jesu Kristo nikuba kuti wakalimuzyi. Kwaciindi cisyoonto, mwaapostolo wakacegwa mukakole kakuyoowa muntu alimwi eeco wakacizumizya kuti cimulesye kuba sicamba.—Mt. 26:74, 75.

      11. Ino nkuyunga kuli buti nkotweelede kulwana?

      11 Mbotuli Banakristo, tweelede kukaka kuyungwa kucita zyintu zitamukkomanisyi Leza. Basikulemba milimo naa bamwi balakonzya kusola kutusungilizya kutasyomeka naa balakonzya kutusungilizya kunjila mubukkale bwakutalilemeka. Basicikolo balakonzya kuyungwa abeenzyinyina kubeja mumisunko, kulangilila zyintu ziletela muzeezo wakoonana, kufweba, kubelesya misamu iikola, kuciindizya kunywa bukoko naa kucita bwaamu. Aboobo, ncinzi cikonzya kutugwasya kuleya kakole kakuyoowa alimwi akuyungwa kutegwa tumukkomanisye Jehova?

      12. Ncinzi ncotukonzya kwiiya kuli Pilato alimwi a Petro?

      12 Atulange-lange ncotukonzya kwiiya kucikozyanyo ca Pilato alimwi a Petro. Pilato wakajisi luzyibo lusyoonto kujatikizya Kristo. Nikuba boobo, wakalizyi kuti Jesu unyina mulandu alimwi akuti tanaakali muntu buyo. Pele Pilato tanaakali kulicesya alimwi wakanyina luyando kuli Leza wakasimpe. Aboobo, wakacegwa mukakole ka Diabolosi akucita ncaakali kuyanda. Petro wakalijisi luzyibo lwini-lwini alimwi aluyando kuli Leza. Nikuba boobo, ziindi zimwi tanaakali kulibatamika, wakali kuyoowa alimwi akuyungwa. Katanaangwa Jesu, Petro cakulisumpula wakaamba kuti: “Nokuba kuti boonse balebwa, mebo tandikalebwi pe.” (Mk. 14:29) Mwaapostolo ooyu naakalibambila masunko aakali kuboola kumbele zyintu naakazilanga mbuli sintembauzyo walo iwakabikka lusyomo muli Leza akwiimba kuti: “Jehova nguundigwasya, nsikonzyi kuyoowa. Muntu andicitilenzi?” (Int. 118:6) Busiku bwamamanino bwabuumi bwakwe bwaanyika, Jesu wakabweza Petro alimwi abaapostolo bambi bobilo kuunka mumuunda wa Getesemane. Muciindi cakupakamana, Petro abeenzinyina bakoona. Jesu wakababusya akwaamba kuti: “Nobantu, amulinde akupaila, kutegwa mutanjili mumusunko.” (Mk. 14:38) Pele Petro wakoona alimwi mpoonya mukuyakwaciindi wakayoowa alimwi akuyungwa.

      13. Mbuti mbotukonzya kukazya kuyungwa kucita cintu citaluzi?

      13 Cikozyanyo ca Pilato alimwi aca Petro cilakonzya kutuyiisya kaambo kambi kayandika kapati: Kutegwa tuzwidilile mukukazya kuyungwa, tuyandika kuba azyintu mbuli luzyibo lwini-lwini, kulicesya, kulibatamika, luyando kuli Leza alimwi akuyoowa Jehova kutali bantu. Kuti lusyomo lwesu kaluyeeme aaluzyibo lwini-lwini, tuyoocikonzya kwaamba zyintu nzyotusyoma cabusicamba. Eeci ciyootugwasya kukazya kuyungwa alimwi akuyoowa muntu. Nikuba boobo, tatweelede kulisyoma kapati. Muciindi caboobo, tweelede kulibombya akuzumina kuti tuyandika nguzu zya Leza kutegwa tucikonzye kukazya kuyungwa. Tweelede kulomba muuya wa Jehova alimwi akulekela luyando ndotujisi kulinguwe kutukulwaizya kusumpula zyina lyakwe alimwi azyeelelo zyakwe. Kuyungizya waawo, tweelede kulibambililalimwi katutanasunkwa. Mucikozyanyo, kulibambililalimwi alimwi akupaila kulakonzya kugwasya bana besu kuti bakazye kuyungwa abeenzyinyina ciindi nibabasungilizya kucita cintu citaluzi.—2 Ko. 13:7.a

      AMUKATANTAMUKE KAKOLE KATYOLAULA—KUTYOMPWA KAPATI

      14. Ino Diabolosi uyanda kuti tulimvwe buti kujatikizya zibi zyesu zyakaindi?

      14 Zimwi ziindi kakole kabanyama inga kakajisi cisamu naa bbwe ilyaanzikwa mujulu mwiinda banyama. Banyama batacenjede balakalyata katambo, ikuti wakalyata katambo cisamu naa bbwe lilaloka akutyolaula munyama. Kutyompwa kapati kulakonzya kukozyanisyigwa kucisamu naa bbwe lityolaula munyama. Ciindi notuyeeya zibi nzyotwakacita kaindi, tulakonzya kulimvwa ‘kutyolaulwa.’ (Amubale Intembauzyo 38:3-5, 8.) Saatani uyanda kuti tulimvwe mbuli kuti Jehova takonzyi kutumvwida luse alimwi akuti tatukonzyi kusika azyeelelo zya Leza.

      15, 16. Mbuti mbomukonzya kukatantamuka kakole kakutyompwa kapati?

      15 Mbuti mbomukonzya kukatantamuka kakole aaka katyolaula? Ikuti naa mwakacita cibi cipati, amubweze ntaamu lino kutegwa mutalike kumvwana a Jehova alimwi. Amubaambile baalu, alimwi amubalombe kuti bamugwasye. (Jak. 5:14-16) Amucite zyoonse nzyomukonzya kutegwa mululamike zyintu zilubide. (2 Ko. 7:11) Ikuti mwapegwa lulayo, mutatyompwi. Lulayo ndomupegwa ncitondezyo cakuti Jehova ulamuyanda. (Heb. 12:6) Amube aamakanze aakutainduluka kucita zyintu izyakamupa kucita cibi eeco. Ikuti mweempwa akusanduka, amusyome kuti cipaizyo cacinunuzyo ca Jesu Kristo cilakonzya kuzivwumba zibi zyanu.—1 Jo. 4:9, 14.

      16 Bamwi bantu balazumanana kulimvwa kutyompwa akaambo kazibi nzyobakacita kaindi nikuba kuti bakalekelelwa. Ikuti oobu mbombubo mbocibede akulindinywe, mutalubi kuti Jehova wakamulekelela Petro alimwi abaapostolo bamwi akaambo kakumutija Mwanaakwe ngwayandisya kapati Jesu ciindi naakali kuyandika lugwasyo. Jehova alimwi wakamulekelela muntu umwi iwakagusyidwe mumbungano yaku Korinto akaambo kabukkale bwakutalilemeka pele iwakeempwa. (1 Ko. 5:1-5; 2 Ko. 2:6-8) Jwi lya Leza lilaamba zyabantu bamwi ibakacita zibi zipati ibakeempwa akulekelelwa a Leza.—2 Mak. 33:2, 10-13; 1 Ko. 6:9-11.

      17. Ino cinunuzyo inga catugwasya buti?

      17 Jehova uyoomulekelela zibi zyanu zyakaindi alimwi uyooziluba ikuti naa mweempwa ncobeni akutambula luzyalo lwakwe. Mutalimvwi kuti cipaizyo cacinunuzyo ca Jesu tacikonzyi kuvwumba zibi zyanu. Kucita boobo inga kwaba kunjila mukakole ka Saatani. Kufwumbwa zyintu Saatani zyayanda kuti musyome, cinunuzyo cilakonzya kuvwumba zibi zyabantu boonse ibakeempwa. (Tus. 24:16) Lusyomo mucinunuzyo lulakonzya kumugwasya kuti kamutalimvwi kutyompwa kapati alimwi lulakonzya kumugwasya kuba aanguzu kutegwa mubelekele Leza amoyo wanu woonse abuumi bwanu boonse alimwi amizeezo yanu yoonse.—Mt. 22:37.

      TULIZIZYI NZILA ZYA SAATANI ZYABUCENJEZU

      18. Mbuti mbotukonzya kututantamuka tukole twa Diabolosi?

      18 Makanze aa Saatani ngakutujata, aboobo ulabelesya kufwumbwa kakole nkayanda. Mbwaanga tulizizyi nzila zya Saatani zyabucenjezu, tatukonzyi kuzundwa a Diabolosi. (2 Ko. 2:10, 11) Ikuti twalomba busongo kutegwa tulwane mapenzi, tatukajatwi mutukole twakwe. Jakobo wakalemba kuti: “Ikuti muntu umwi akati kanu kabulizyide busongo, azumanane kumulomba Leza nkaambo boonse ulabapa cabuuya alimwi kakunyina kubasampaula; eelyo buyoopegwa kulinguwe.” (Jak. 1:5) Tweelede kucita zyintu kweelana amipailo yesu kwiinda mukucita ciiyo cesu tobeni alimwi akutobela ncolyaamba Jwi lya Leza. Mabbuku aapandulula Bbaibbele ngobatupa baciinga camuzike musyomesi uucenjede alatumunikila kujatikizya tukole ntwabikka Diabolosi alimwi alatugwasya kubona mbotukonzya kututantamuka tukole ootu.

      19, 20. Nkaambo nzi ncotweelede kuzisulaika zyintu zibi?

      19 Mupailo alimwi akwiiya Bbaibbele kutugwasya kuyanda zyintu zibotu. Alimwi tweelede kuzisulaika zyintu zibi. (Int. 97:10) Kuzinzibala kuyeeya kujatikizya zyintu zikonzya kucitika ikuti twazumanana kutobela zisusi zyanyama kulakonzya kutugwasya kuzitantamuka. (Jak. 1:14, 15) Ikuti twasulaika zyintu zibi akuyanda zyintu zibotu, tatukonzyi kweenwa atukole twa Saatani; taakwe mbotukonzya kucengwa atukole ootu.

      20 Eelo kaka tulalumba kuli Leza akaambo kakuti ulatugwasya kutegwa tutazundwi a Saatani! Kwiinda mumuuya wakwe, Ijwi, alimwi ambunga, Jehova ulatunununa kuzwa “kumubi.” (Mt. 6:13) Mucibalo citobela, tuyooyiya mbotukonzya kutantamuka tukole tumbi tobilo twa Diabolosi ntwabelesya kapati alimwi ntwabona kuti tulabeleka mukujata babelesi ba Leza.

  • Amwiime Nji Alimwi Amutuleye Tukole Twa Saatani!
    Ngazi Yamulindizi—2012 | August 15
    • Amwiime Nji Alimwi Amutuleye Tukole Twa Saatani!

      ‘Amwiime nji akubukazya bucenjezu bwa Diabolosi.’—EF. 6:11.

      INO INGA MWAINGULA BUTI?

      Mbuti mubelesi wa Jehova mbwakonzya kweeleba kakole kakuyandisya lubono?

      Ncinzi cikonzya kugwasya banabukwetene Banakristo kuti batawidi mukakole kabwaamu?

      Nkaambo nzi ncomusyoma kuti cilagwasya kutantamuka kuyandisya lubono alimwi akutalilemeka?

      1, 2. (a) Nkaambo nzi Saatani ncatajisi luzyalo kubananike alimwi ‘abambelele zimbi’? (b) Ntukole nzi twa Saatani ntotutiibandike mucibalo eeci?

      SAATANI DIABOLOSI tajisi luzyalo kubantu, ikapati aabo babelekela Jehova. Masimpe ngakuti, Saatani ulabalwana bananike baceede. (Ciy. 12:17) Banakristo aaba basyomeka mbabasololela mulimo wakukambauka Bwami mazuba aano alimwi bamuyubununa Saatani kuti ngomweendelezi wanyika eeyi. Diabolosi alimwi tabayandi “[ba]mbelele zimbi,” balo ibagwasyilizya bananike alimwi ibali munzila yakubuumi butamani—bulangizi walo Saatani mbwatajisi. (Joh. 10:16) Nkakaambo kaako ncanyemede kapati. Kufwumbwa naa tujisi bulangizi bwakuunka kujulu naa kuyoopona aano anyika, Saatani ngusinkondoma. Mbaakani yakwe njakuti tucegwe mutukole twakwe.—1 Pe. 5:8.

      2 Kutegwa azuzikizye makanze aakwe, Saatani ubelesya tukole tusiyene-siyene. Mbwaanga “[w]aofwaazya mizeezo” yabantu batasyomi, tabaatambuli makani mabotu alimwi tukole twakwe tabatuboni pe. Nikuba boobo, Diabolosi ulabateya nibaba baabo ibakautambula kale mulumbe wa Bwami. (2 Ko. 4:3, 4) Mucibalo cainda twakalanga-langa mbotukonzya kututantamuka tukole twa Saatani totatwe. Kakusaanguna, nkwaambaula cakutalijata, kabili, nkuyoowa alimwi akuyungwa, mpoonya katatu, nkutyompwa kapati. Lino atulange-lange mbotukonzya kwiima nji akuleya tukole tumbi twa Saatani tobilo—kuyandisya lubono alimwi asunko lyakuyanda kucita bwaamu.

      KUYANDISYA LUBONO—NKAKOLE KASINA

      3, 4. Mbuti kulibilika kwamubweende bwazyintu oobu mbokukonzya kutupa kuyandisya lubono?

      3 Mucikozyanyo cakwe cimwi, Jesu wakaamba kujatikizya mbuto yakaminzwa mumamvwa. Wakatondezya kuti muntu ulakonzya kumvwa jwi, “pele kulibilika kwamubweende bwazyintu oobu akweena kwabuvwubi zilaasyanikizya majwi, aboobo tazyali micelo.” (Mt. 13:22) Masimpe, kuyandisya lubono nkakole kamwi nkabelesya sinkondoma Saatani.

      4 Kuli zyintu zyobilo zikonzya kusyanikizya jwi. Cakusaanguna, “[n]kulibilika kwamubweende bwazyintu oobu.” Kuli zyintu zinji zikonzya kumupa kulibilika ‘muziindi zino zikatazya ncobeni.’ (2 Ti. 3:1) Akaambo kakudula kwazyintu alimwi akubula milimo, cilakonzya kumukataazya kujana zyintu nzyomuyandika. Kuyungizya waawo, mulakonzya kulibilika kujatikizya zyintu ziyoocitika kumbele alimwi mulakonzya kulibuzya kuti, ‘Sena ndaakuleka kubeleka ndinoojisi mali aakkwene aakubelesya?’ Akaambo kakulibilika kuli boobu, bantu banji bayanda kulijanina lubono, nkaambo bayeeya kuti mali ngaakonzya kubakwabilila.

      5. Muunzila nzi “buvwubi” mobukonzya kutweena?

      5 Cintu cabili ncaakaamba Jesu—“[n]kweena kwabuvwubi.” Ikaambo aako antoomwe akulibilika kulakonzya kulisyanikizya jwi. Bbaibbele lyaamba kuti ‘mali alakwabilila.’ (Muk. 7:12) Nikuba boobo, tacili camaanu kuyandisya buvwubi. Bantu banji bajana kuti kubeleka canguzu kutegwa bavwube, mukuyakwaciindi kwabanjizya mukakole kakuyandisya lubono. Ibamwi baba bazike kulubono.—Mt. 6:24.

      6, 7. (a) Mbuti kuyandisya lubono mbokukonzya kubikka muntu muntenda kubusena nkwabelekela? (b) Ncinzi Munakristo ncayelede kuyeeya kuti wapegwa coolwe cakubeleka mawoola manji kumulimo?

      6 Mulakonzya kutalika kuyandisya lubono cakutazyiba. Mucikozyanyo, amubone bukkale oobu. Sikumulemba mulimo waboola kulindinywe akumwaambila kuti: “Kuli makani mabotu ngondiyanda kumwaambila! Kuli mulimo mupati wakuti kkampani yesu icite. Eeci ciya kumupa kuzumanana kubeleka mawoola manji kwamwezi misyoonto iiboola. Pele ndimusyomezya kuti munoovwola mali manji.” Ino ncinzi ncomukonzya kucita kuti mwapegwa mulimo uuli boobo? Masimpe ngakuti, mukuli wakujanina banamukwasyi ziyandika zyakumubili ulayandika kapati, pele tauli ngomukuli ulikke ngomujisi. (1 Ti. 5:8) Kuli azimbi zyintu nzyomweelede kubikkila maano. Ino munoobeleka kwamawoola manji buti? Sena mulimo wanu wakumubili uyoonyonganya zyintu zyakumuuya, kubikilizya amiswaangano yambungano alimwi a Kukomba Mumukwasyi?

      7 Amuyeeye cintu ciyandika kapati kulindinywe. Sena mali manji naa ncilongwe canu a Jehova? Sena kuyanda kujana mali manji kuyoomupa kuleka kubikka zyintu zya Bwami mubusena bwakusaanguna mubuumi? Sena mulakonzya kubona kuyandisya lubono mbokukonzya kumujatikizya kuti mwaleka kubikkila maano kucilongwe canu a Jehova alimwi amukwasyi wanu? Ikuti cintu cili boobu cilamucitikila lino, mbuti mbomukonzya kwiima nji alimwi akuleya kakole kakuyandisya lubono?—Amubale 1 Timoteyo 6:9, 10.

      8. Nzikozyanyo nzi zyamu Magwalo zikonzya kutugwasya kutegwa tuubye-ubye bukkale bwesu?

      8 Kutegwa mutacegwi mukakole kakuyandisya lubono, kamuzumanana kuubya-ubya bukkale bwanu. Cakutadooneka, tamuyandi kuba mbuli Esau iwatakatondezya kulumba kuzyintu zyakumuuya kwiinda mumicito yakwe. (Matl. 25:34; Heb. 12:16) Alimwi tamweelede kuba mbuli mwaalumi muvwubi iwakaambilwa kusambala zyintu zyakwe, kwaabila bacete, akutobela Jesu. Muciindi cakucita nzyaakaambilwa, mwaalumi ooyu “wakaunka katyompedwe, nkaambo wakali alubono lunji.” (Mt. 19:21, 22) Akaambo kakucegwa mukakole kalubono, mwaalumi ooyu wakasweekelwa coolwe citaliboteli—coolwe cakutobela muntu mupati iwakaponede. Amucenjele kutegwa mutasweekelwi coolwe eeci citaliboteli cakuba sikwiiya wa Jesu Kristo.

      9, 10. Kweelana ancaamba Magwalo, mbuti mbotweelede kuzibona zyintu zyakumubili?

      9 Kutegwa mutanoolibiliki kapati kujatikizya zyintu zyakumubili, amutobele kucenjezya kwa Jesu kwakuti: “Mutani kulibiliki akwaamba kuti, ‘Ino tulalya nzi?’ naa, ‘Ino tulanywa nzi?’ naa, ‘Ino tulasama nzi?’ Nkaambo zyoonse eezyi, nzyezyintu bamasi nzyobayandaula kapati. Uso wakujulu ulizyi kuti mulaziyanda zyintu zyoonse eezyi.”—Mt. 6:31, 32; Lk. 21:34, 35.

      10 Kuti katuyanda kuti tutacegwi mukakole kalubono, tweelede kuba amizeezo yamulembi wa Bbaibbele Aguri iwakaamba kuti: “Utandipi bucete nanka buvubi; undisanine zilyo zyeelede.” (Tus. 30:8) Cakutadooneka, Aguri wakalibuzyi bubotu bwamali alimwi wakalizyi kuti lubono lulakonzya kumweena muntu. Tweelede kuzyiba kuti kulibilika kwamubweende obuno bwazyintu alimwi alweeno lwalubono kulakonzya kunyonganya cilongwe cesu a Jehova. Kulibilika kapati kujatikizya zyintu zyakumubili inga kwatumanina ciindi anguzu alimwi kulakonzya kutupa kuti tucileke kuba basungu mukucita ziyandika zya Bwami. Aboobo, aabe makanze aanu aakuleya kakole ka Saatani kakuyandisya lubono!—Amubale Bahebulayo 13:5.

      BWAAMU—NCILINDI CISISIDWE CABUCENJEZU

      11, 12. Mbuti Munakristo mbwakonzya kuwida mukakole kabwaamu kubusena nkwabelekela?

      11 Bavwimi ibayanda kujata munyama uulaanguzu balakonzya kusya cilindi mumukondo mwiinda banyama. Ziindi zinji, cilindi cilavwumbwa atusamu tusyoonto-syoonto akubikka bulongo busyoonto buyo atala. Kakole kamwi nkabelesya kapati Saatani kalikozyenye akakole aaka. Kakole nkabelesya Saatani mbukkale bwakutalilemeka. (Tus. 22:14; 23:27) Banakristo banji bakawidamo kale mukakole aaka kwiinda mukulinjizya mubukkale bupa kuti citakatazyi kucita cibi. Banakristo bamwi bakwete naa bakwetwe bakacita bwaamu kwiinda mukumvwana kapati amuntu ngobatakwetene limwi.

      12 Mulakonzya kutalika kumvwana kapati amuntu ngomwiindene zizo kubusena nkomubelekela. Buvwuntauzyi bumwi ibwakacitwa butondezya kuti bamakaintu banji alimwi abamaalumi ibakacita bwaamu, bakacita bwaamu abaabo mbobabeleka limwi. Sena mubeleka aabantu mbomwiindene limwi zizo? Ikuti kacili boobo, ncilongwe cili buti ncomujisi ambabo? Sena mwakabikka munyinza walo uukonzya kumukwabilila kuti mutaciti bwaamu? Mucikozyanyo, ziindi zinji mucizyi ulabandika amusankwa umwi ngobabeleka limwi, ulamusyoma kapati alimwi ulamwaambila amapenzi aakwe aamucikwati. Mucikozyanyo cimbi, mukwesu ulamvwana kapati amukaintu umwi ngobabeleka limwi, mukwesu ulakonzya kutalika kuyeeya kuti: “Mukaintu ooyu ulazibikkila kapati maano nzyondaamba alimwi buya ikuti kandaambaula ulaswiilila. Alimwi ulandilumbaizya. Inga ndayanda kuti abalo bakaintu bangu kabandilanganya mbubwenya!” Sena mwabona Munakristo mbwakonzya kulinjizya mubukkale bukonzya kumupa kucita bwaamu?

      13. Mbuti kumvwana kapati amuntu ngomutakwetene limwi mbokukonzya kutalika mumbungano?

      13 Kumvwana kapati amuntu ngomutakwetene limwi kulakonzya kutalika mumbungano. Amubone cikozyanyo eeci cakacitika ncobeni. Ba Daniel abakaintu babo ba Sarah,a bakali bapainiya baciindi coonse. Ba Daniel bakali baalu ibatakali kukaka mikuli mumbungano. Ba Daniel bakali kuyiisya Bbaibbele basankwa bosanwe—botatwe akati kabo bakabbapatizyigwa. Bakwesu aaba ibacili bapya, bakali kuyandika lugwasyo. Ciindi ba Daniel nibakali kulanganya mikuli yabo yamumbungano, bakaintu babo ba Sarah bakali kubagwasya bakwesu aabo bapya. Mukuyakwaciindi, aaba bakwesu ibakacili bapya bakali kuyanda lugwasyo lwamumizeezo, alimwi kanji-kanji ba Sarah bakali kubagwasya. Ciindi ba Sarah nibakali kuyanda lugwasyo, ibakwesu aaba ibakali bapya mbambabo bakabagwasya. Bukkale oobu, bwakaba mbuli kakole kajaya. Ba Daniel bakaamba kuti: ‘Akaambo kakuti bakaintu bangu bakali kubeleka canguzu kugwasya bamwi, bakali kuyandika kugwasya kumuuya amumizeezo. Alimwi akaambo kakuti tiindakali kubabikkila maano, cakapa kuti zyintu ziindile kubija. Bakaintu bangu bakacita bwaamu amukwesu umwi ngondakali kuyiisya Bbaibbele. Bakacileka kucita kabotu kumuuya kandilangilila ameso aangu, mebo ndakali kubikkila kapati maano kumikuli yangu.’ Mbuti mbomukonzya kwiitantamuka ntenda iili boobu?

      14, 15. Ntwaambo nzi tukonzya kugwasya banabukwetene Banakristo kutegwa bakaleya kakole kabwaamu?

      14 Kutegwa mukaleye kakole kabwaamu, amuyeeye ncocaamba kusyomeka mucikwati. Jesu wakaamba kuti: “Eeco Leza ncaakaswaanganya kutabi muntu uucaandaanya.” (Mt. 19:6) Mutayeeyi kuti mikuli yanu mumbungano ilayandika kapati kwiinda yooyo ngomukwetene limwi. Kuyungizya waawo, kusiya yooyo ngomukwetene limwi ziindi zinji akaambo kamilimo imwi iitayandiki kapati kulakonzya kutondezya kuti cikwati canu tacili ciyumu alimwi inga capa kuti umwi asunkwe naa kucita cibi cipati.

      15 Ikuti kamuli mwaalu, ncinzi ncomweelede kucita kujatikizya butanga? Mwaapostolo Petro wakalemba kuti: “Amweembele butanga bwa Leza ibuli mumaanza aanu, ikutali cakusinikizyigwa buya pe, pele cakuliyandila; ikutali akaambo kakuyanda kujana mpindu cabumpelenge, pele caluyandisisyo.” (1 Pe. 5:2) Tamweelede kucileka kubikkila maano kuli basimbungano. Nikuba boobo, eeci tacaambi kuti mweelede kucileka kubikkila maano kumukaintu wanu akaambo kakuyanda kulanganya butanga. Tacili camaano kusulaika mukaintu wanu akaambo kakubikkila kapati maano kukugwasya bakwesu abacizyi mumbungano. Kucita boobo kulakonzya kumuletela mapenzi mucikwati. Ba Daniel bakaamba kuti: “Tamweelede kubikkila kapati maano kulanganya mikuli yanu akucileka kulanganya mukwasyi wanu.”

      16, 17. (a) Ncinzi Banakristo bakwete naa bakwetwe ncobakonzya kucita nkobabelekela kutegwa batondezye kuti tabalibambilide kuyandana amuntu uumbi? (b) Amwaambe zibalo zyamumagazini eesu zikonzya kugwasya Banakristo kutantamuka bwaamu.

      16 Kuli lulayo lunji lubotu lulembedwe mumamagazini aa Ngazi Yamulindizi alimwi aa Sinsimuka! ilukonzya kugwasya banabukwetene Banakristo kutegwa bakaleye kakole kabwaamu. Mucikozyanyo, Ngazi Yamulindizi ya October-December 2006, yakapa lulayo oolu: “Amubucenjelele bukkale bukonzya kutalisya kuyandana kumilimo alimwi akumbi buyo. Mucikozyanyo, ikuzumanana kubeleka cakkwana ciindi cakukotoka amuntu ngomwiindene zizo kulakonzya kusololela kukutepaulwa. Mbomukwete naa mbomukwetwe, mweelede kucisalazya kwiinda muzintu nzyomwaambaula alimwi ambomucita zintu kuti tamwaakkomanini makani aakuyandana. Ikuti kamubikkila maanu kuzintu nzyakkomanina Leza, mmasimpe kunyina nomunga mwayanda kutondezya bamwi kuti mulazikkomanina zintu zibyaabi kwiinda mukusobana nkwela abamwi naa kwiinda mukutasama cabulemu akutalibamba kabotu. . . . Ikubikka zifwoto zyangomukwetenelimwi abana banu mubusena nkomubelekela kuyoogwasya kumuyeezya nywebo alimwi akuzibya bambi kuti mukwasyi wanu ulayandika kapati. Mutazikulwaizyi—nokuba kuzilekela—zintu zyaluyando zibyaabi zicitwa amuntu umbi.”

      17 Cibalo cakuti “Kusyomeka Mulukwatano—Ino Kwaamba nzi?” mu Sinsimuka! ya July-September 2009, cakacenjezya kujatikizya kuyeeya makani aakoonana amuntu uumbi uutali yooyo ngomukwetene limwi. Cibalo eeci cakatondezya kuti kuyeeya makani aakoonana kulakonzya kupa kuti mucite bwaamu. (Jak. 1:14, 15) Kuti kamukwete naa kukwatwa, inga cainda kubota kwiinduluka makani aali boobu ciindi aciindi angomukwetene limwi. Cikwati mbubambe bwakatalisyigwa a Jehova, alimwi bulisetekene. Aboobo, kujana ciindi cakubandika angomukwetene limwi kujatikizya cikwati canu ninzila mbotu yakutondezya kuti mulazibikkila maano zyintu zisetekene.—Matl. 2:21-24.

      18, 19. (a) Nzyintu nzi zibyaabi zikonzya kucitika akaambo kakucita bwaamu? (b) Nimpindu nzi iiboola akaambo kakusyomeka kuli yooyo ngomukwetene limwi?

      18 Kuti mwasunkwa kutalika kumvwana kapati amuntu ngomutakwetene limwi, amuzinzibale kuyeeya azyintu zibyaabi zikonzya kucitika kuti mwacita bumambe naa bwaamu. (Tus. 7:22, 23; Gal. 6:7) Aabo batalilemeki tabamukkomanisyi Jehova pe, alimwi balakonzya kuliletela mapenzi alimwi ayooyo ngobakwetene limwi. (Amubale Malaki 2:13, 14.) Mukwiimpana, amuyeeye mpindu njobajana aabo bazumanana kulilemeka. Balijisi bulangizi bwakupona kukabe kutamani alimwi balapona buumi buli kabotu lino kubikkilizya akuba amanjezeezya aasalala.—Amubale Tusimpi 3:1, 2.

      19 Sintembauzyo wakaimba kuti: “Abo bayanda mulao wako [Leza] balijisi luumuno; tabajisi cibalesya.” (Int. 119:165) Aboobo, amuyandisye kasimpe alimwi ‘akucenjela kapati, kuti mutanooendi mbuli bafwubafwuba pe, pele mbuli bantu basongo’ mumazuba aano mabyaabi. (Ef. 5:15, 16) Mazuba aano Saatani ubelesya tukole tunji kutegwa bakombi bakasimpe bacegwe. Pele Jehova watupa zyoonse nzyotuyanda kutegwa tucikonzye “kwiima nji” alimwi “[a]kuzima mivwi yoonse iiyaka mulilo iifwuswa amubi.”—Ef. 6:11, 16.

Chitonga Publications (1991-2024)
Log Out
Log In
  • Chitonga
  • Amutumine Bamwi
  • Makani Ngomuyanda
  • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
  • Nzyomweelede Kuzumina
  • Mulawo Uujatikizya Kubamba Maseseke
  • Privacy Settings
  • JW.ORG
  • Log In
Amutumine Bamwi