LAIBBULALI YAA INTANETI ya Watchower
Watchtower
LAIBBULALI YAA INTANETI
Chitonga
  • BBAIBBELE
  • ZYAKAMWAIGWA
  • MISWAANGANO
  • lv cibalo. 4 map. 36-49
  • Nkaambo nzi Ncotweelede Kubulemeka Bweendelezi?

Kunyina vidiyo aawa mpomwasala.

Vidiyo yakaka kulila.

  • Nkaambo nzi Ncotweelede Kubulemeka Bweendelezi?
  • ‘Amuzumanane Kukkala Muluyando lwa Leza’
  • Tutwe Twamakani
  • Makani Aakozyenye
  • NCOCIKATAZYA KUBALEMEKA AABO BEENDELEZYA
  • NKAAMBO NZI NCOTWEELEDE KUBULEMEKA BWEENDELEZI?
  • MBOTUKONZYA KUTONDEZYA BULEMU MUMUKWASYI
  • MBOTUKONZYA KUTONDEZYA BULEMU MUMBUNGANO
  • MBOTUKONZYA KUTONDEZYA BULEMU KUBEENDELEZI BAMUNYIKA
  • Nkaambo Nzi Ncotweelede Kubulemeka Bweendelezi?
    Mbomukonzya Kukkala Muluyando lwa Leza
  • Amubalemeke Ibapedwe Nguzu Zyakumweendelezya
    Ngazi Yamulindizi—2000
  • Amubuzumine Bweendelezi Bwa Jehova
    Ngazi Yamulindizi—2008
  • Nkaambo Nzi Ncokuyandika—Kulemeka Bweendelezi?
    Ngazi Yamulindizi—2000
Amubone Azimwi
‘Amuzumanane Kukkala Muluyando lwa Leza’
lv cibalo. 4 map. 36-49
Usyi uyiisya mukwasyi wakwe

CIBALO 4

Nkaambo nzi Ncotweelede Kubulemeka Bweendelezi?

“Amubalemeke bantu bamisyobo yoonse.”—1 PETRO 2:17.

1, 2. (a) Mbuyumuyumu nzi zimwi ziindi mbotujana caboola kumakani aabweendelezi? (b) Ino mibuzyo nzi njotutiilange-lange?

SENA mwakamubona kale mwana mbwacita ikuti waambilwa kucita cintu cimwi ncatayandi? Inga mwazyiba kuti mwana ooyu tayandi kwiinda mukubona mbwalibonya kumeso. Ulamvwa jwi lyabazyali bakwe, alimwi inga kazyi kuti weelede kubalemeka. Pele aciindi aawa tayandi buya kubamvwida. Eeci ncacita mwana citondezya ncotulaakucita toonse zimwi ziindi.

2 Tacili cuuba-uba kulindiswe lyoonse ikulemeka bantu beendelezya. Sena ziindi zimwi cilamuyumina kubalemeka aabo bamweendelezya? Ikuti naa mbocibede oobo, tamuli molikke nomujana buyumuyumu oobu. Tupona muciindi bantu banji nobatabalemeki bantu beendelezya. Pele, Bbaibbele lyaamba kuti tweelede kubalemeka aabo batweendelezya. (Tusimpi 24:21) Mubwini, ikubalemeka kulayandika ikuti katuyanda kuzumanana kukkala muluyando lwa Leza. Aboobo, kuli mibuzyo njotweelede kulibuzya. Nkaambo nzi zimwi ziindi ncocikatazya kapati kulemeka bweendelezi? Nkaambo nzi Jehova ncayanda kuti katubulemeka alimwi ncinzi cikonzya kutugwasya kucita boobo? Camamanino, muunzila nzi motukonzya kutondezya kuti tulabulemeka bweendelezi?

NCOCIKATAZYA KUBALEMEKA AABO BEENDELEZYA

3, 4. Ino cibi akutalondoka zyakatalika buti, alimwi nkaambo nzi kutalondoka kwesu ncokupa kuti kacitukatazya kulemeka bweendelezi?

3 Atulange-lange mubufwaafwi twaambo tobilo tupa kuti zimwi ziindi kacikatazya kubalemeka aabo beendelezya. Kaambo kakusaanguna nkakuti swebo tatulondokede; kabili nkakuti abalo bantu batweendelezya tabalondokede. Cibi akutalondoka zyakatalika kaindi mumuunda wa Edeni ciindi Adamu a Eva nobakazangila bweendelezi bwa Leza. Aboobo, cibi cakatalika akaambo kabuzangi. Kuzwa ciindi eeco kusikila sunu, tujisi cilengwa cakuyanda kuzanga.—Matalikilo 2:15-17; 3:1-7; Intembauzyo 51:5; Baroma 5:12.

4 Akaambo kakuti twakakona cibi, ncuuba-uba kapati kulindiswe ikuba abube bwakulisumpula akulitukumuna, pele ikulicesya mbube butajaniki-janiki oobo mbotweelede kusoleka canguzu kuba ambubo akubutondezya lyoonse. Nokuba kuti twali kusyomeka kwamyaka minji mumulimo wa Leza, tulakonzya kutalika kulisumpula akuba ankazi. Mucikozyanyo, amuyeeye Kora iwakakakatila akusyomeka kubantu ba Jehova mumapenzi manji. Nokuba boobo, akaambo kakuti wakali kuyanda kweendelezya, wakamuzangila Musa imwaalumi mubombe moyo kwiinda bantu boonse ibakali kupona aciindi eeco. (Myeelwe 12:3; 16:1-3) Alimwi amuyeeye Mwami Uziya, walo akaambo kakulisumpula iwakanjila mutempele lya Jehova akutalika kucita mulimo uusetekene iwakeelede kucitwa buyo abapaizi. (2 Makani 26:16-21) Baalumi aaba bakasubulwa kapati akaambo kabuzangi bwabo. Pele, izikozyanyo zyabo zibi nziyeekezyo zibotu kulindiswe toonse. Tweelede kukulwana kulisumpula kwalo kupa kuti kacitukatazya kulemeka bweendelezi.

5. Muunzila nzi bantu batalondokede mobatazibelesyi kabotu nguzu nzyobajisi?

5 Kunze lyaboobo, beendelezi batalondokede bacita zintu zinji izipa kuti bantu kabatabalemeki. Beendelezi bamwi mbabi myoyo, mbaasikudyaaminina naa mbaasilunya. Masimpe, kuzwa kaindi beendelezi banji tabazibelesyi kabotu nguzu nzyobajisi. (Amubale Mukambausi 8:9.) Mucikozyanyo, Saulo wakali muntu mubotu, uulicesya ciindi Jehova naakamusala kuba mwami. Nokuba boobo, wakatalika kulisumpula akuba amunyono; mpoonya wakapenzya muntu uusyomeka Davida. (1 Samuele 9:20, 21; 10:20-22; 18:7-11) Kumbele Davida wakazyikuba umwi wabami babotu kapati mu Israyeli, pele tanaakazibelesya kabotu nguzu zyakwe naakabweza mukamuntu, nkokuti mukaintu wa Uriya imu Hiti akupa kuti mwaalumi ooyu uutakwe mulandu ajaigwe munkondo. (2 Samuele 11:1-17) Ncobeni, kutalondoka kupa kuti bantu kabatazibelesyi kabotu nguzu nzyobajisi. Alimwi ikuti aabo beendelezya kabatamulemeki Jehova, ma! balainda kubija. Naakamana kwaamba basololi bamwi bacikombelo ca Katolika mbobakali kupa kuti bantu kabapenzyegwa, syaazibwene mutwaambo twacisi waku Britain wakalemba kuti: “Ikuba anguzu zili mbozibede kulakonzya kumunyonganya muntu, alimwi ikuba anguzu zinji kapati kulakonzya kumunyonganya kapati muntu.” Katwaayeeyede makani aaya, atulange-lange mubuzyo wakuti: Nkaambo nzi ncotweelede kubulemeka bweendelezi?

NKAAMBO NZI NCOTWEELEDE KUBULEMEKA BWEENDELEZI?

6, 7. (a) Ino kuyanda Jehova kutupa kucita nzi, alimwi nkaambo nzi? (b) Ndilili notuyandika kulibombya, alimwi mbuti mbotukonzya kucita oobo?

6 Kaambo kapati katupa kuti katubulemeka bweendelezi, nduyando—kuyanda Jehova, bantuma alimwi andiswe tobeni. Akaambo kakuti tulamuyanda kapati Jehova, tuyanda kumukkomanisya. (Amubale Tusimpi 27:11; Marko 12:29, 30.) Tulizyi kuti bweendelezi bwakwe, nguzu nzyajisi zyakweendelezya kujulu aanyika, bwakakazyigwa kuzwa ciindi buzangi nobwakatalika mu Edeni alimwi ibantu banji bali kulubazu lwa Saatani alimwi babukaka bweendelezi bwa Jehova. Tulikkomene kuba kulubazu lwa Jehova mumakani aaya. Notubala majwi mabotu kapati aali ku Ciyubunuzyo 4:11 tulakulwaizyigwa. Kulindiswe cilisalede kuti Jehova ngo Mweendelezi weelede kweendelezya bubumbo boonse. Tulilibambilide kusumpula bweendelezi bwa Jehova akuzumina kweendelezyegwa anguwe buzuba abuzuba, mubuumi bwesu boonse.

7 Tulakonzya kutondezya bulemu buli boobu kwiinda mukumvwida akulibombya. Tulamumvwida Jehova cakutawayawaya akaambo kakuti tulamuyanda. Nokuba boobo, kunooli ziindi zimwi nociyakutuyumina kapati kumvwida. Muziindi zili boobu, mbuli mwana musankwa waambwa kumatalikilo, tuyakuyandika kwiiya kulibombya. Tulayeeya kuti Jesu wakalibombya kwiinda mukucita ncibakali kuyanda Bausyi nokuba kuti ikucita boobo cakali kulibonya kuti nciyumu kapati. Wakaambila Bausyi kuti: “Kutabi kuyanda kwangu, pele akucitwe kuyanda kwako.”—Luka 22:42.

8. (a) Ino kulibombya kubweendelezi bwa Jehova mazuba aano kanji-kanji kubikkilizya nzi, alimwi ncinzi citondezya mbwalimvwa Jehova mumakani aaya? (b) Ncinzi cikonzya kutugwasya kuswiilila lulayo akuzumina kulaigwa? (Amubone kabbokesi kakuti “Koswiilila Lulayo Akuzumina Kulaigwa.”)

8 Masimpe, Jehova mazuba aano taambauli cacigaminina kuli umwi aumwi wesu; ubelesya Jwi lyakwe alimwi abantu bamwiiminina anyika. Aboobo, ziindi zinji tulatondezya kuti tulalibombya kubweendelezi bwa Jehova kwiinda mukulemeka bantu mbaabikka naa mbaazumizya kuti bazumanane kutweendelezya. Ikuti twabazangila bantu aabo—mucikozyanyo, kwiinda mukukaka lulayo lwamu Magwalo ndobatupa—tulakonzya kumunyemya Leza. Bana Israyeli nibakamutongooka akumuzangila Musa, Jehova wakabona kuti bakali kutongooka alimwi akuzangila nguwe.—Myeelwe 14:26, 27.

9. Nkaambo nzi kubayanda bantuma ncokukonzya kutupa kulemeka bweendelezi? Amupe cikozyanyo.

9 Alimwi tulabulemeka bweendelezi akaambo kakuti tulabayanda bantuma. Nkaambo nzi ncocili boobo? Amweezyeezye kuti muli basikalumamba munkamu yabasikalumamba imwi. Ikutegwa nkamu yanu izwidilile akufwutuka, sikalumamba umwi aumwi weelede kumvwida akulemeka mupati umwi aumwi weendelezya kweelana ambobatobelana munguzu zyakweendelezya. Ikuti naa mwazanga akutatobela bubambe oobo, mulakonzya kubikka basikalumambanyoko boonse muntenda. Masimpe, mazuba aano basikalumamba bapa kuti kube manyongwe aataambiki munyika. Nokuba boobo, Jehova ujisi basikalumamba ibacita buyo zintu zibotu. Bbaibbele ziindi zinji lyaamba Leza kuti “Jehova wamakamu.” (1 Samuele 1:3) Ngo Mweendelezi mupati wazilenge zinji zyamuuya izilaanguzu. Zimwi ziindi, Jehova ukozyanisya babelesi bakwe baanyika kunkamu yabasikalumamba. (Intembauzyo 68:11; Ezekieli 37:1-10) Ikuti twabazangila bantu Jehova mbabikkide kuti kabatweendelezya, sena ooku inga takuli kubikka basikalumambama bakumuuya muntenda? Ikuti Munakristo wazangila baalu, bamwi mumbungano balakonzya kupenga abalo. (1 Bakorinto 12:14, 25, 26) Ikuti mwana wazanga, mukwasyi woonse ulakonzya kupenga. Aboobo, tulakonzya kutondezya kuti tulabayanda bantuma kwiinda mukuba abulemu alimwi amuuya wakubelekela antoomwe.

10, 11. Mbuti ikuyanda kuti tugwasyigwe tobeni mbokutukulwaizya kumvwida bweendelezi?

10 Alimwi tulabulemeka bweendelezi akaambo kakuti cilatugwasya kucita boobo. Jehova natwaambila kuti katulemeka bweendelezi, kanji-kanji ulatwaambila abubotu mbotukonzya kujana ikuti twacita oobo. Mucikozyanyo, waambila bana kuti kabamvwida bazyali babo kutegwa kabapona kabotu akoongola. (Deuteronomo 5:16; Baefeso 6:2, 3) Utwaambila kuti katubalemeka baalu bamumbungano nkaambo ikuti katutabalemeki, cilongwe cesu a Jehova inga camana. (Bahebrayo 13:7, 17) Alimwi utwaambila kuti katubamvwida baleli bamunyika kutegwa katupona kabotu.—Baroma 13:4.

11 Sena tamuzumini kuti ikuzyiba kaambo Jehova ncayandila kuti katubamvwida aabo batweendelezya kutugwasya kulemeka bweendelezi? Aboobo, atulange-lange mbotukonzya kulemeka bweendelezi mumbazu zipati zyotatwe.

MBOTUKONZYA KUTONDEZYA BULEMU MUMUKWASYI

12. Mukuli nzi Jehova ngwaapa mulumi naa usyi bana mumukwasyi, alimwi mbuti mbwakonzya kuuzuzikizya?

12 Jehova lwakwe nguwakatalisya mukwasyi. Mbwaanga lyoonse ngu Leza uutali wamanyongwe, wakabikka bubambe mumukwasyi bukonzya kupa kuti kabapona kabotu banamukwasyi. (1 Bakorinto 14:33) Mulumi naa usyi bana wakamupa mukuli wakuba mutwe wamukwasyi. Mulumi ulatondezya kuti ulamulemeka Mutwe wakwe, Kristo Jesu, kwiinda mukwiiya mbwayendelezya mbungano Jesu. (Baefeso 5:23) Aboobo, mulumi tayelede kwaalilwa kuzuzikizya mukuli wakwe, pele weelede kuyuma; alimwi tayelede kuba silunya naa mukali, muciindi caboobo weelede kuba siluyando, uumvwisya twaambo alimwi siluzyalo. Weelede kuzyiba kuti bweendelezi bwakwe kuli mpobugolela—tabwiindi bweendelezi bwa Jehova.

Usyi Munakristo wiiya Kristo nacita milimo yabusilutwe

13. Ino mbuti mukaintu naa mutumbu mbwakonzya kuzuzikizya mukuli wakwe mumukwasyi munzila iikkomanisya Jehova?

13 Mukaintu naa mutumbu ngusikugwasya mulumi. Awalo ulijisi nguzu mumukwasyi nkaambo Bbaibbele lilaamba kujatikizya “mulawo wabanyoko.” (Tusimpi 1:8) Masimpe, nguzu nzyapedwe mukaintu taziindi nguzu zyamulumaakwe. Mukaintu Munakristo ulabulemeka bweendelezi bwamulumaakwe kwiinda mukumugwasya kuzuzikizya mukuli wakwe mbwali mutwe wamukwasyi. Tamunyansyi, tamwiindi kunsi naa kusola kubweza busena bwakwe. Muciindi caboobo, ulamumvwida alimwi akubelekela antoomwe anguwe. Ikuti naa mulumi wasala kucita cintu cimwi ncatayandi walo, ulakonzya kwaamba cabulemu mbwayeeya, pele weelede kuzumanana kulibombya. Ikuti mulumi katali musyomi, imukaintu ulakonzya kujana mapenzi amwi, pele kulibombya akulilemeka kwakwe inga kwapa kuti mulumaakwe atalike kukomba Jehova.—Amubale 1 Petro 3:1.

Usyi siluyando ululamika mwanaakwe iwanjila amankandya muŋanda

14. Ino mbuti bana mbobakonzya kukkomanisya bazyali babo alimwi a Jehova?

14 Ibana balamukkomanisya Jehova ciindi nobamvwida bausyi abanyina. Alimwi balabalemeka akubakkomanisya bazyali babo. (Tusimpi 10:1) Bana ibajisi muzyali omwe buyo beelede kumumvwida mbubonya, nkaambo balizyi kuti muzyali wabo ooyo mbwali alikke ulayandika kapati kumvwidwa akuti kababelekela antoomwe anguwe. Mumikwasyi oomo banamukwasyi boonse mobazuzikizya mikuli njaakabapa Leza, muli luumuno alukkomano. Eeci cipa kuti Sikutalisya mikwasyi yoonse, Jehova Leza, alemekwe.—Baefeso 3:14, 15.

MBOTUKONZYA KUTONDEZYA BULEMU MUMBUNGANO

15. (a) Ino mbuti mbotukonzya kutondezya kuti tulabulemeka bweendelezi bwa Jehova mumbungano? (b) Ninjiisyo nzi zikonzya kutugwasya kubamvwida aabo basololela? (Amubone kabbokesi kakuti “Kamubamvwida Aabo Basololela.”)

15 Jehova wabikka Mwanaakwe kuba Mweendelezi wambungano ya Bunakristo. (Bakolose 1:13) Awalo Jesu wasala “muzike uusyomeka alimwi uucenjede” kuti kalanganya zintu zyakumuuya nzyobayandika bantu ba Leza anyika. (Matayo 24:45-47) Kabunga Keendelezya ka Bakamboni ba Jehova ngo “muzike uusyomeka alimwi uucenjede.” Mbubonya mbocakabede mumbungano ya Bunakristo yamumwaanda wamyaka wakusaanguna, baalu mazuba aano balapegwa malailile alulayo kuzwa ku Kabunga Keendelezya cacigaminina naa kwiinda mubaiminizi bankako mbuli balangizi beendeenda. Ciindi swebo notubamvwida baalu Banakristo, nkokuti tumvwida Jehova.—Amubale 1 Batesalonika 5:12; Bahebrayo 13:17.

16. Muunzila nzi baalu mobasalwa amuuya uusalala?

16 Baalu abakutausi tabalondokede pe. Balalubizya mbubonya mbuli ndiswe. Pele baalu ‘nzipego mubantu’ izyakapegwa kutegwa zigwasye mbungano kuzumanana kuyuma kumuuya. (Baefeso 4:8) Baalu balasalwa amuuya uusalala. (Milimo 20:28) Munzila nzi? Mukuti aaba baalumi cakusaanguna beelede kusika azyeelelo zilembedwe mu Jwi lya Leza ilyakasololelwa amuuya. (1 Timoteyo 3:1-7, 12; Tito 1:5-9) Kuyungizya waawo, baalu ibalanga-langa naa mukwesu ulasika azyeelelo zyamu Magwalo balapaila camoyo woonse ikulomba busolozi bwamuuya uusalala wa Jehova.

17. Nkaambo nzi bamakaintu ziindi zimwi ncobasamina citambala nobacita milimo yamumbungano?

17 Mumbungano, inga kwajanika kuti ziindi zimwi kunyina baalu abakutausi bakonzya kucita milimo njobeelede kucita, mbuli kweendelezya muswaangano wamumuunda. Muziindi zili boobu, bakwesu bamwi babbapatizyidwe balakonzya kucita mulimo ooyo. Ikuti kakutako bakwesu aaba, bacizyi beelela balakonzya kucita milimo eeyo. Nokuba boobo, ikuti mukaintu ucita mulimo weelede kucitwa amusankwa uubbapatizyidwe, weelede kusama citambala.a (1 Bakorinto 11:3-10) Eeci tacaambi kuti bamakaintu batolwa ansi. Muciindi caboobo, eeci cibapa coolwe cakutondezya bulemu kububambe bwabusilutwe mbwaakabikka Jehova mumukwasyi amumbungano.

MBOTUKONZYA KUTONDEZYA BULEMU KUBEENDELEZI BAMUNYIKA

18, 19. (a) Ino njiisyo zilembedwe ku Baroma 13:1-7 inga mwazipandulula buti? (b) Mbuti mbotutondezya kuti tulabalemeka beendelezi bamunyika?

18 Banakristo bakasimpe cakusyomeka balaitobela njiisyo iilembedwe ku Baroma 13:1-7. (Amubale.) Nomubala tupango ooto, mulajana kuti “beendelezi” ibaambwa mulugwalo oolu nimfwulumende zyamunyika. Kufwumbwa kuti Jehova kacizizumizyide kubako, mfwulumende zyamunyika zilacita milimo iiyandika mbuli kuleta luumuno akupa zintu zimwi ziyandika. Tulakonzya kubalemeka beendelezi aaba kwiinda mukutobela milawo yabo. Aboobo, tulabikkila maano kutela kufwumbwa mitelo iiyandika, kulemba kabotu mafoomu naa mapepa aali oonse mfwulumende ngoiyanda alimwi akutobela milawo iili yoonse iitujatikizya swebo kutugama, mukwasyi wesu, makwebo naa zintu zimwi nzyotujisi. Nokuba boobo, tatubamvwidi beendelezi bamunyika ikuti batwaambila kutamvwida Leza. Muciindi caboobo, tulabavwiila mbubonya baapostolo bakaindi mbobakavwiila kuti: “Tweelede kumvwida Leza mbwali mweendelezi kutali bantu.”—Milimo 5:28, 29; amubone kabbokesi kakuti “Mbweendelezi Bwani Mbondeelede Kumvwida?”

MBWEENDELEZI BWANI MBONDEELEDE KUMVWIDA?

Njiisyo: “Jehova ngo Mubetesi wesu, Jehova ngo Sikutupa Mulawo, Jehova ngo Mwami wesu.”—Isaya 33:22.

Mibuzyo imwi njomukonzya kulibuzya

  • Ncinzi ncondikonzya kucita ikuti ndaambilwa kuti nditatobeli zyeelelo zya Jehova?—Matayo 22:37-39; 26:52; Johane 18:36.

  • Ncinzi ncondikonzya kucita ikuti ndaambilwa kucileka kutobela milawo ya Jehova?—Milimo 5:27-29; Bahebrayo 10:24, 25.

  • Ncinzi cikonzya kundipa kuyanda kumvwida baabo beendelezya?—Baroma 13:1-4; 1 Bakorinto 11:3; Baefeso 6:1-3.

19 Alimwi tulatondezya bulemu kubeendelezi bamunyika kweelana ambotulilemeka. Ziindi zimwi inga twayandika kubandika cacigaminina ankumenkume zyamfwulumende. Mwaapostolo Paulo wakabandika abeendelezi bamwi mbuli Mwami Heroda Agripa alimwi a Mweendelezi Fesito. Baalumi aaba bakali babyaabi kapati, pele Paulo wakabalemeka naakali kwaambaula ambabo. (Milimo 26:2, 25) Andiswe tulamwiiya Paulo kwiinda mukumulemeka muntu ngotwaambaula limwi kufwumbwa naa mweendelezi uujisi nguzu kapati naa mupulisa ngotuzyi wamucilawo cesu. Muzikolo, basicikolo Banakristo balatondezya bulemu kuli bamayi babo, kuli basikulanganya bamayi alimwi akubabelesi baacikolo. Masimpe tatulemeki buyo baabo bazuminizya nzyotusyoma; tulabalemeka abaabo ibakazya Bakamboni ba Jehova. Mubwini bantu batasyomi boonse beelede kubona kuti tulaabulemu.—Amubale Baroma 12:17, 18; 1 Petro 3:15.

20, 21. Mbubotu nzi mbotujana akaambo kakubapa bulemu bweelede beendelezi?

20 Tutanikuwayiwayi caboola kumakani aakutondezya bulemu. Mwaapostolo Petro wakalemba kuti: “Amubalemeke bantu bamisyobo yoonse.” (1 Petro 2:17) Bantu nobabona kuti tulabalemeka ncobeni, balakonzya kukkomana kapati. Amuyeeye kuti bube oobu tabujaniki-janiki mazuba aano. Aboobo, ikutondezya bulemu nenzila imwi iitondezya kuti tutobela mulawo wa Jesu wakuti: “Aumunike mumuni wanu kubantu kutegwa babone milimo yanu mibotu akupa bulemu kuli Uso uuli kujulu.”—Matayo 5:16.

21 Munyika eeyi iili mumudima, bantu babombe myoyo balakwelelezyegwa amumuni wakumuuya. Aboobo, ikutondezya bulemu mumukwasyi, mumbungano akubeendelezi bamunyika kulakonzya kupa kuti bantu bamwi bakwelelezyegwe akutalika kweenda andiswe mumumuni. Eelo kaka eeci inga cabota kapati! Nokuba kuti zimwi ziindi eeci inga tiicacitika, kuli kaambo kamwi kamasimpe. Notubalemeka bantu, tulamukkomanisya Jehova Leza alimwi citugwasya kuzumanana kukkala muluyando lwakwe. Eeci ncilongezyo cibotu kapati!

a Mu Makani Aayungizyidwe mucibalo cakuti “Ndilili Nokuyandika Kusama Citambala Alimwi Nkaambo Nzi?” kuli nzila zimwi zitondezya mboyeelede kutobelwa njiisyo eeyi.

“KOSWIILILA LULAYO AKUZUMINA KULAIGWA”

Mazuba aano, nyika izwide muuya wa Saatani wabuzangi alimwi ankazi. Aboobo, Bbaibbele lyaamba kuti Saatani “[ngo]muleli uujisi bweendelezi bwamuwo” akuti eeci capa kuti kube “muuya ooyo lino uubeleka mubana batamvwi.” (Baefeso 2:2) Bantu banji mazuba aano tabayandi kweendelezyegwa abantu bamwi. Cuusisya ncakuti, muuya ooyu wakutayanda kweendelezyegwa wabatambukila bamwi mumbungano ya Bunakristo. Mucikozyanyo, caluyando mwaalu ulakonzya kupa lulayo kujatikizya ntenda iiliko muzintu zyakulikondelezya mbuli kweebelela bantu batalilemeki naa balwana, pele bamwi balakonzya kulukaka lulayo oolu mane buya akunyema. Umwi aumwi wesu weelede kutobela majwi aali ku Tusimpi 19:20 aakuti: “Koswiilila lulayo akuzumina kulaigwa, kutegwa ukabe musongo kumbele aamazuba.”

Ino ncinzi cikonzya kutugwasya kucita boobo? Amulange-lange twaambo totatwe ituvwula kupa bantu kukaka lulayo naa kulaigwa, mpoonya amubone Bbaibbele ncolyaamba kujatikizya twaambo ootu.

  • “Ndiyeeya kuti lulayo tiilwakali kuyandika.” Tulakonzya kulimvwa kuti lulayo ndotwakapegwa talweeleli naa sikutupa lulayo tatuzyi kabotu twaambo toonse tujatikizyidwe. Aboobo mpoonya-mpoonya tulakonzya kulubona kuti lulayo oolo talubeleki pe. (Bahebrayo 12:5) Mbwaanga toonse tatulondokede, sena inga kacitali camasimpe kuti ambweni ndiswe tuyandika kucinca mbotuzibona zintu? (Tusimpi 19:3) Kweelede kuti kuli twaambo tumwi tulimvwisya twapa kuti tulaigwe. Aboobo, ooto ntotwaambo ntotweelede kubikkila maano. Jwi lya Leza litulailila kuti: “Kolujatisya lulayo; utalulekezyi pe. Kolubambilila, nkaambo mbobuumi bwako.”—Tusimpi 4:13.

  • “Tiindakkomana ambolwapegwa lulayo.” Masimpe, Jwi lya Leza lyaamba kuti lulayo lweelede kupegwa munzila mbotu kapati. (Bagalatiya 6:1) Nokuba boobo, Bbaibbele alimwi lyaamba kuti: “Boonse balibisyide alimwi balalezya kubulemu bwa Leza.” (Baroma 3:23) Muntu uulondokede alikke buyo nguukonzya kutupa lulayo munzila mbotu kapati iitakwe butongo buli boonse. (Jakobo 3:2) Jehova ubelesya bantu batalondokede kutulaya, aboobo inga cainda kutugwasya kutabikkila maano kapati kujatikizya mbolwapegwa lulayo. Muciindi caboobo, tweelede kuyeeya ncolwaamba lulayo oolo akupaila kutegwa tubone mbotunga twalubelesya.

  • “Teeleli pe kundilaya!” Ikuti katuyeeya kuti tumpenda ntwajisi sikutupa lulayo tupa kuti ateeleli kutulaya, tweelede kuyeeya twaambo tuli atala aawa. Mbubonya buyo, ikuti katuyeeya kuti tatweelede kulaigwa akaambo kakuti tuli bapati, tulaaluzyibo lunji naa mikuli imwi mumbungano, tweelede kucinca mbotuzilanga zintu. Mu Israyeli yansiku, mwami wakajisi mikuli mipati, nokuba boobo wakali kuzumina kulaigwa abasinsimi, bapaizi alimwi abantu bamwi buyo mbaakali kulela. (2 Samuele 12:1-13; 2 Makani 26:16-20) Mazuba aano, mbunga ya Jehova ilasala bantu batalondokede kutegwa kabapa lulayo, alimwi Banakristo basimide balalutambula camaanza obilo akulubelesya. Ikuti katujisi mikuli mipati naa luzyibo kwiinda bamwi, tweelede kupa cikozyanyo cibotu caboola kumakani aakunyoneka akulicesya kwiinda mukulutambula lulayo akulubelesya.—1 Timoteyo 3:2, 3; Tito 3:2.

Cilisalede kuti kunyina naba omwe akati kesu uutayandiki kupegwa lulayo. Aboobo, atube amakanze aakulutambula camaanza obilo lulayo ndotupegwa, kulubelesya akumulumba Jehova camoyo woonse akaambo kacipego eeci icikonzya kufwutula buumi bwesu. Masimpe, lulayo ncitondezyo cakuti Jehova ulatuyanda, alimwi tuyanda kuti tuzumanane kukkala muluyando lwa Leza.—Bahebrayo 12:6-11.

“KAMUBAMVWIDA AABO BASOLOLELA”

Mu Israyeli yansiku, kwakali kuyandika kapati bantu bakonzya kweendelezya. Musa alikke tanaakali kukonzya kubalanganya bantu banji kapati ibakali kweenda munkanda iiyoosya. Ino ncinzi ncaakacita? “Musa wakasala baalumi basongo akati kabana Israyeli boonse akubapa milimo yabusilutwe akati kabantu, kuba basilutwe babantu bali zyuulu, basilutwe babantu bali myaanda, basilutwe babantu bali makumi aali musanu alimwi abasilutwe babantu bali makumi.”—Kulonga 18:25.

Ncimwi buyo amazuba aano, mumbungano ya Banakristo kuyandika bantu bakonzya kweendelezya. Nkakaambo kaako kabunga kamulimo kalijisi mulangizi wakabunga, mbungano ilijisi baalu, mbungano zinji zilijisi mulangizi wabbazu, mpoonya cisi cilijisi Kkomiti Yamucisi naa Kkomiti Yamutabi. Akaambo kabubambe oobu, mweembezi umwi aumwi ulakonzya kuzilanganya kabotu mbelele zya Jehova nzyapedwe kuti alanganye. Beembezi aaba bayakulyaambilila kuli Jehova akuli Kristo.—Milimo 20:28.

Bubambe oobu bubikkidwe buyanda kuti umwi aumwi wesu kamvwida akulibombya. Tatuyandi pe kuba amuuya mbuli wa Diotrefe iwatakali kubalemeka aabo bakali kusololela mumazuba ngaakali kupona. (3 Johane 9, 10) Muciindi caboobo, tuyanda kutobela majwi aamwaapostolo Paulo iwakalemba kuti: “Kamubamvwida aabo basololela akati kanu alimwi kamulibombya, nkaambo balanganya ndinywe kabali baabo ibayoobuzyigwa makani, ikutegwa kabacita oobu cakukondwa ikutali cakuusa pe, nkaambo eeci inga camuletela mapenzi.” (Bahebrayo 13:17) Bamwi balamvwida ikuti kabaazumina malailile aazwa kuli baabo basololela, pele balakaka kulibombya ikuti kabataazumini malailile naa kabatakabwene kaambo ncaapedwa malailile aayo. Nokuba boobo, amuyeeye kuti kulibombya kulakonzya kubikkilizya akumvwida noliba leelyo myoyo yesu niitayandi. Aboobo umwi aumwi wesu weelede kulibuzya kuti, ‘Sena ndilabamvwida aabo basololela alimwi akulibombya kulimbabo?’

Masimpe, Jwi lya Leza talyaambi bubambe boonse naa mbozyeelede kucitwa zintu zyoonse kutegwa mbungano kayeenda kabotu. Nokuba boobo, Bbaibbele lyaamba kuti: “Zintu zyoonse azicitwe kabotu-kabotu alimwi kweelana abubambe.” (1 Bakorinto 14:40) Kabunga Keendelezya kalaatobela malailile aaya kwiinda mukupa nzila amalailile aagwasya kuti zintu kazicitwa akweenda kabotu mumbungano. Baalu abakutausi balapa cikozyanyo cibotu ciindi nobamvwida kwiinda mukutobela bubambe oobu. Alimwi balatondezya kuti ‘balanyoneka, balilibambilide kumvwida’ baabo babalanganya. (Jakobo 3:17) Aboobo, kabunga kamwi akamwi, mbungano imwi aimwi, bbazu limwi alimwi, acisi cimwi acimwi zilijisi bakwesu abacizyi bakamantene, ibabelekela antoomwe akutondezya kuti bakomba Leza uukkomene.—1 Bakorinto 14:33; 1 Timoteyo 1:11.

Kulubazu lumwi, majwi aa Paulo aali ku Bahebrayo 13:17 atondezya kaambo muuya wakutamvwida ncoutali kabotu. Ulakonzya kupa kuti aabo bajisi mikuli kababeleka milimo yabo “cakuusa.” Mulimo wakubelekela Jehova akugwasya bantu ooyo iweelede kumukatalusya mukwesu ulakonzya kumubeda mukuli uuminya ikuti butanga kabujisi muuya wabuzangi awakutayanda kubelekela antoomwe. Aboobo, eeci inga “camuletela mapenzi,” nkokuti nywebo nyoonse nomuli mumbungano. Alimwi buya kuli penzi alimwi liboola ikuti muntu katayandi kutobela bubambe bwa Leza. Ikuti muntu kalisumpula cakuti tayandi kulibombya, cilongwe cakwe a Jehova cilakonzya kumana, ulakonzya kuzanduka kuli Usyi wakujulu. (Intembauzyo 138:6) Aboobo, toonse atuzumanane kulibombya akumvwida.

    Chitonga Publications (1991-2024)
    Log Out
    Log In
    • Chitonga
    • Amutumine Bamwi
    • Makani Ngomuyanda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nzyomweelede Kuzumina
    • Mulawo Uujatikizya Kubamba Maseseke
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Amutumine Bamwi