-
Makani AakukonaMuntu Mupati Kwiinda Iwakaponede
-
-
Cibalo 77
Makani Aakukona
KULIBONYA kuti bantu baziba kuti Jesu walikulya kuŋanda yamu Farisi. Aboobo myaanda-myaanda yabantu babungana anze kulindila kuti Jesu azwe. Mukwiindana aba Farisi ibamukazya Jesu akusola kumujatila kumajwi kuti alubizye kwaambaula, ibantu bamuswiilila cabusungu akulumba.
Kaambila basikwiiya kusaanguna, Jesu ulaamba: “Amucenjele kumimena yaba-Farisi, nkokuupaupa.” Mbubwenya mbukwatondezyegwa aciindi cakulya, icikombelo coonse caba Farisi cizwide kuupaupa ameso. Pele nokuba kuti bubi bwaba Farisi bulakonzya kusiswa kwiinda mukutondezya busungu kumilimo, buyooyubululwa. Jesu ulaamba: “Taakwe nocivumbidwe buti citakwe kuyooyubununwa pe, alimwi zisisidwe zyoonse ziyoozibwa.” (BT)
Jesu wayaambele kwiindulula kukulwaizya nkwaakapede babaya bali 12 ciindi naakabatuma mulweendo lwakukambauka ku Galilaya. Ulaamba: “Mutanoobatija abajaya mubili, elyo munsi lyakooko taakwe ncobakonzya kucita.” Mbwaanga Leza talubi kayuni nakaba komwe, Jesu wasyomezya basikumutobela kuti Leza takabalubi pe. Ulaamba: “Nebamuleta muzikombelo, akubabetesi, akubami, . . . Muuya Uusalala uyoomuzibya nkomweelede kwaamba kuliceeco ciindi.”
Umwi muntu munkamu yabantu waambaula. Walomba ategwa: “Mufundisi, ambila mukwesu kuti twaabane awalo lukono.” Mulawo wa Musa waamba kuti mwana musankwa wakusaanguna kuzyalwa weelede kutambula zibeela zyobile zyalukono, aboobo takweelede akuzwangana. Pele kulibonya kuti oyu muntu uyanda kubweza lukono lunji kwiinda lwamumulawo.
Jesu wakaka kwaanjila makani aya. Wabuzya ategwa: “Yoo muntu, ino nguni uwakandibika bubetesi abwaabi akati kanu?” Mpoonya wapa malailile aya aayandika kunkamu ategwa: “Amucenjele, amulilesye kukulikumbuzya koonse, nkaambo buumi bwamuntu tabuzwi kukuvuba kwazintu nzyajisi.” Inzya, kufwumbwa naa nzinji buti zintu nzyanga waba anzizyo muntu, cilizibidwe kuti uyoofwa akuzisiya zyoonse. Ikukankaizya kaambo aka antoomwe akutondezya bufwubafwuba bwakwaalilwa kubaa cilongwe cibotu a Leza, Jesu wabelesya cikozyanyo. Wapandulula ategwa:
“Umwi muvubi wakajana maila manjimanji mumyuunda yakwe. Mpoonya mpoonya wakayeeya mucamba cakwe wati, Ino ndicite buti? Nkaambo nsijisi busena bwakubikila maila aangu. Wakati, Mbobuya mbwenjoocita. Ndilaamwaya matala aangu, ndiyake ambi mapati, ndikayobwede mumo maila aangu oonse, alubono lwangu. [Nenkaambila bumi bwangu, ati: Bumi, ulifuwile lunono lunji-lunji luzobwelwa myaka minji-minji; kuliiba, kulya, kunwa, kusobana. Pele Leza wakamwaambila ati: Uwe umulimbusi, masiku aza ngoona bumi bwako bulalangwa; inzyo syesi nsiwabamba silakaba syakani?” The New Testament in Ila]
Mukumanizya Jesu ulaamba: “Mbwabede uuliyobweda lubono, anu tajisi buvubi kuli-Leza.” Nokuba kuti basikwiiya tabakonzya kulebwa abufwubafwuba bwakulilundikila lubono, akaambo kazyakulanganya zyaabuzubaa buzuba mubuumi balakonzya kunyonganizigwa kucita mulimo wa Jehova camoyo woonse. Aboobo Jesu wabelesya ciindi eci kwiindulula malailile mabotu ngaakapede ciindi citandila kumwaka omwe acisela cainda mu Mulumbe wakwe waa Cilundu. Kacebukila kuli basikwiiya bakwe ulaamba:
“Nkankakaako nkemwaambila kuti, Mutalikataazyi abuumi bwanu kuti mukalyenzi, nekuba kumibili yanu kuti mukasamenzi. . . . Amuyeeye bacikwangala, tabasyangi, tabatebuli, tabajisi matala neciba ciyobwedo, kwalo Leza ulabasanina. . . . Amuyeeye mbwaamena malangalanga, taabeleki, taaluki, pele ndamwaambila kuti, Awalo Solomoni mwini mubulemu bwakwe boonse taakwe naakasama mbuli lyomwe lyaaya. . . .
“Alimwi nywebo mutayandauli ncomuzoolya ancomuzoonywa, mutalimbululi. Nkaambo zintu ezi zyoonse nzenzizyo nzobayandaula bamasi aansi, eno Usowanu ulizi kuti mulazibula ezi zintu. Pele amusaangune kuyandaula bwami bwa-Leza, nomuzooyungizizigwa zintu ezi.”
Ikapati mukati kaciindi cabuyumuyumu bwamali majwi aa Jesu ayandika kulanga-langa kabotu. Imuntu uuindizya kulibilika kujatikizya zintu zyakumubili akutalika kulengaana kucita zintu zyakumuuya utondezya kuti takwe lusyomo lwakuti Leza ulaa nguzu zyakugwasya babelesi Bakwe. Luka 12:1-31; Deuteronomo 21:17.
▪ Ncinzi ambweni muntu oyu ncabuzyila makani aalukono, alimwi malailile nzi Jesu ngaapa?
▪ Ncikozyanyo nzi Jesu ncaabelesya, alimwi cijisi kaambo nzi?
▪ Ndulayo nzi ndwaaindulula Jesu, alimwi nkaambo nzi ncolweelede?
-
-
Kamulibambilide!Muntu Mupati Kwiinda Iwakaponede
-
-
Cibalo 78
Kamulibambilide!
NAAMANA kucenjezya makamu aabantu kujatikizya kulikumbuzya alimwi akucenjezya basikwiiya bakwe kujatikizya kubikkila kapati maanu kuzintu zyakumubili, Jesu wabakulwaizya ategwa: “Mutayoowi, nokatanga kaniini, nkaambo Usowanu ulakondwa kumupa bwami bwakwe.” Aboobo wayubulula kwaamba kuti mweelwe musyoonto buyo (kumbele wazibwa kuti ngu 144,000) nguuyooba mu Bwami bwakujulu. Ibunji bwabaabo batambula buumi butamani bayooba balelwa ba Bwami anyika.
Elo ncipego cibotu kaka, “bwami”! Kapandulula mbobeelede kucita basikwiiya babutambula, Jesu wakulwaizya ategwa: “Amuuzye nzomujisi, mukape zyaluzyalo.” Inzya, beelede kubelesya lubono lwabo ikugwasya bambi munzila yakumuuya aboobo inga bayaka “lubono lwakujulu ulutamani.”
Mpoonya Jesu walailila basikwiiya bakwe kuti kabalindila kuboola kwakwe. Ulaamba: “Amukale, mulilyaangide muzibuno zyanu, muli amalambe aanu aayaka. Nywebo nobeni amube mbuli bantu abalindilila Mwami wabo, uuboola kupobwe lyakukwata, kuti asika akonkomona, bamujulile ndilyonya. Bali acoolwe bazike abo, Mwami wabo asika abajane balindilide. Ncobeni ndwamwaambila kuti, Uzoolyaanga mucibuno cakwe, akabakazike akulya, aboole akabapampwide lwakwe mwini.”
Mucikozyanyo eci, ikulibambila kwababelesi kukuboola kwamwami wabo kwatondezyegwa kwiinda mukusumpula zilaya zyabo zilamfwu akuzyaangisya muzibuno zyabo akuzumanana kwabo ikulanganya milimo yabo masiku oonse kwiinda mukubelesya mumuni wamalembe alaamafwuta manji. Jesu wapandulula ategwa: ‘Kuti mwami wasika kukulindila kwabili [ambweni kuzwa kuma 21:00 hrs kusika akaandabwe], naa kwatatu [kuzwa akaandabwe kusika kuma 03:00 hrs cifwumofwumo] wabajana balalindila, bali acoolwe bazike abo.’
Mwami wabalumbula bazike bakwe munzila yaandeene. Wabaita kuti bakkale akulya elyo watalika kubakutaukila. Ulabalanganya kutali mbuli bazike pele mbuli balongwe basyomeka. Elo mbubotu kaka bulumbu obu akaambo kakuzumanana kubelekela mwami wabo masiku oonse kumwi kabamulangila! Jesu wamanizya ategwa: “Amukalibambe anywebo, nkaambo Mwana a-Muntu uyoosika kuciindi ncomutezi.”
Lino Petro wabuzya ategwa: “Omwami, sena uamba cikozyanyo eci kulindiswe na kuliboonse?”
Muciindi cakwiingula cakugaminina, Jesu wapa cimbi cikozyanyo. Wabuzya ategwa: “Nguuli mubanzi uuzi uusyomekede, simalelaakwe ngwazoobika kubana bakwe, kuti abaabile zilyo zyabo kuciindi ceelede? Uli acoolwe muzike oyo, simalelaakwe asika, amujana ulacita obo. Ncobeni ndamwaambila kuti, ulamubika bwami kulubono lwakwe loonse.”
Kulizibidwe kuti “mwami” ngu Jesu Kristo. “Mubanzi” wiiminina “katanga kaniini” kabasikwiiya boonse antoomwe, alimwi “bana” baiminina kakamu nkakonya aka kabantu bali 144,000 batambula Bwami bwakujulu pele kubaamba boobu kutondezya mulimo umwi aumwi wabo ngobayoocita. “Lubono” ndwaapegwa kulanganya mubanzi musyomesi, ndubono lwamwami iluli anyika ilubikkilizya balelwa ba Bwami bali anyika.
Kacizumanana acikozyanyo, Jesu waamba mbuli mbokutakonzyeki kuti boonse baciinga camubanzi naa muzike kabasyomeka, wapandulula ategwa: “Kuti muzike oyo wayeeya mumoyo wakwe kuti, Mwami wangu wamuka kusika, elyo watalika kuuma bazikenyina baalumi abakaintu, akulya akunywa akukolwa, mwami wamuzike oyo uyoosika kubuzuba mbwatamulangili . . . , uyoomukwipaulisya.”
Jesu wabona kuti kuboola kwakwe kwaleta mulilo kuli bama Juda nkaambo bamwi balazumina kakuli bamwi balakukaka kuyiisya kwakwe. Myaka iinda kwiitatu yainda, wakabbapatizigwa mumaanzi pele lino kubbapatizigwa kwakwe mulufwu kuyabuswena afwaafwi kapati alimwi mbubwena mbuli mbwaamba ategwa: “Eno ndapenga nolutanamana.”
Naamana kwaamba makani aya kuli basikwiiya bakwe, Jesu waambila makamu aabantu. Wausa akaambo kakuyuma myoyo kwabo ikukaka kuzumina bumboni busalala bwakuti nguni alimwi ambwayandika. Ulaamba: “Mwabona ikumbi ilizwa kumbo, ndilyonya mulaamba kuti, Ilawa. Mbokubede. Alimwi mwabona muuwo wakumabizi waunga, mulaamba kuti, Lulabala lumwi. Mbokubede. Nywebo nobasikuupaupa ameso, mulikuzi kupandulula busyu bwenyika abwakujulu, ino mwaba anzi kutaziba kupandulula ciindi cino?” Luka 12:32-59.
▪ Mbangaye ba “katanga kaniini,” alimwi ncinzi ncobatambula?
▪ Ino Jesu wakankainzya buti mbobayandika kulibambila babelesi bakwe?
▪ Mucikozyanyo ca Jesu, nguni “mwami,” “mubanzi,” “bana” alimwi a “lubono”?
-