-
Ciindi Mwanaa Muntu AakuyubununwaMuntu Mupati Kwiinda Iwakaponede
-
-
Cibalo 93
Ciindi Mwanaa Muntu Aakuyubununwa
KACILI kunyika Jesu, (ambweni ku Samariya naa ku Galilaya), iba Farisi bamubuzya kujatikizya kuboola kwa Bwami. Basyoma kuti buyooboola camambonwa akusekelela, pele Jesu ulaamba: “Ukusika kwa-Bwami bwa-Leza takubonwa. Alimwi bantu tabakooyooamba kuti, Mboobu, na Mbobuya, nkaambo, amubone, Bwami bwa-Leza buli mukati kanu.”
Mbuli mbomwabona kale, imajwi aa Jesu awa asandulwidwe kuti “mukati kanu.” Aboobo bamwi balikuyeeya kuti Jesu wakali kwaamba kuti Bwami bwa Leza bulalela mumyoyo yababelesi ba Leza. Pele, masimpe ngakuti Bwami bwa Leza tabuli mumyoyo yabaaba ba Farisi batasyomi mbaambila Jesu. Pele buli akati kabo (NW) nkaambo Mwami uusalidwe wamu Bwami bwa Leza, Jesu Kristo, nkwali akati kabo.
Ambweni nciindi nobazwa ba Farisi, Jesu naazumanana kwaambaula abasikwiiya bakwe kujatikizya kuboola kwa Bwami. Uyeeya kapati kubako kwakwe kwakumbele kwamu Bwami ciindi naacenjezya kuti: “Nobayoomwaambila kuti, Amubone, nguulya kuya na nguuno kuno, mutakainki mutakabacilili [aba ba Mesiya bakubeja], nkaambo mbubonya mbuli lulabo ululaba kubbazu limwi lyejulu, lulamweka akubbazu limwi, mbubonya obo mbwayooba Mwana a-Muntu.” Aboobo Jesu waamba kuti mbubwenya lulabo mbolubonwa acibaka cipati, ibumboni bwakubako kwakwe mu Bwami buyoolibonya kabotu-kabotu kuli baabo bayanda kububona.
Mpoonya Jesu wakozyanisya zintu zyansiku ikutondezya bantu mbobanoobede ciindi cakubako kwakwe kwakumbele. Wapandulula ategwa: “Eno mbubonya mbokwakaba kumazuba aa-Nowa, kuyooba mbubonya obo kumazuba aa-Mwana a-Muntu . . . Kwakaba mbubonya obo kumazuba aa-Lota, bakali kulya, bakali kunywa, bakali kuula akuuzya, bakali kulima akuyaka. Pele kubuzuba Lota mbwaakazwa mu-Sodoma, kwakaloka mulilo uwakazwa kujulu amusulufa, wakabatenta boonse. Kuyooba mbubonya obo kubuzuba mbwati kalibonye Mwana a-Muntu.”
Jesu taambi kuti bantu mumazubaa Nowa amumazubaa Lota bakanyonyoonwa akaambo buyo kakucita milimo yalyoonse yakulya, kunywa, kuula, kuuzya, kusyanga akuyaka. Naba Nowa a Lota amikwasyi yabo bakali kuzicita zintu ezi. Pele bamwi bakali kucita buyo zintu ezi zyaabuzuba kakunyina kubikkila maanu kukuyanda kwa Leza elyo nkakaambo ako ncobakanyonyoodwa. Nkaambo nkakonya aka bantu ncobayoonyonyoodwa ciindi Kristo aakulibonya lyamapenzi mapati kubweende obu bwazintu.
Kakankaizya mbokuyandika kucita zintu kufwambaana kubumboni bwakubako kwakwe mu Bwami kumbele, Jesu wayungizya ategwa: “Kubuzuba obo, oyu uuli aciluli, alubono lwakwe ululi muŋanda, atakaseluki kulutola, awalo uuli kumuunda atakapiluki. Amuyeeye muka-Lota.”
Ciindi bumboni bwakubako kwa Kristo bwalibonya, bantu tabakonzyi kulekela zintu zyakumubili kuti zibasinkilile kubweza ntaamu cakufwambaana. Naakali kuzwa mu Sodoma muka Lota wakaceba munsi cakulombozya zintu nzyaakasiya, elyo wakaba cuulu camunyo.
Kacizumanana kupandulula ciimo ciyooba ciindi aakubako kumbele, Jesu waambila basikwiiya bakwe ategwa: “Kumasiku ayo kuyooba bobile abulo bomwe, umwi uyootolwa, umwi uyoosyaala. Kuyooba bakaintu bobile abanooziila amwi, umwi uyootolwa, umwi uyoosyaala.”
Ikutolwa kuleendelana akunjila kwa Nowa amukwasyi wakwe mubwato alimwi akuzwisigwa kwa Lota amukwasyi wakwe abangelo kuzwa mu Sodoma. Caamba lufwutuko. Pele ikusyaala caamba kunyonyoonwa.
Aciindi awa, basikwiiya babuzya ategwa: “Ino nkukuli, Mwami?”
Jesu waingula ategwa: “Oko ukuli mutunta, nkokuyooyobolokela basikube.” Aabo ‘bayootolwa’ kulufwutuko bali mbuli basikube babonena aalamfwu nkaambo balabungana antoomwe ikuli “muntunta.” Imutunta ukozyanisigwaa kubako kwa Kristo mwini-mwini ikutalibonyi mu Bwami alimwi apobwe lyakumuuya ndyaabamba Jehova. Luka 17:20-37; Matalikilo 19:26.
▪ Ino Bwami bwakali buti akati kaba Farisi?
▪ Muunzila nzi kubako kwa Kristo mbokuli mbuli lulabo?
▪ Nkaambo nzi bantu ncobayoonyonyoodwa akaambo kamicito yabo mukubako kwa Kristo?
▪ Ino caamba nzi kutolwa, alimwi akusyaala?
-
-
Mbokuyandika Kupaila a KulicesyaMuntu Mupati Kwiinda Iwakaponede
-
-
Cibalo 94
Mbokuyandika Kupaila a Kulicesya
MUSYULE naakali mu Judaya, Jesu wakaamba cikozyanyo kujatikizya mbokuyandika kuzumanana kupaila. Lino mulweendo lwakwe lwamamanino ilwakuya ku Jerusalemu, wakankaizya alimwi mbokuyandika kutalengaana kupaila. Ambweni Jesu ucili mu Samariya naa mu Galilaya ciindi naambila basikwiiya bakwe cikozyanyo eci cimbi:
“Kumunzi umwi kwakali mubetesi uwatakali kuyoowa Leza, nokuba kulemya bantu. Alimwi kwakali mukamufu kumunzi oyo, walo wakaboola kulinguwe kanjikanji wakati, Ndikosweda mulandu kuluundisesa. Eno wakakaka kaindi, pele munsi wakalyaambya mucamba cakwe kuti, Nentayoowi Leza, nentalemeki muntu, nokubaboobo mukamufu oyo mbwaandikataazya ndamukosweda; na pe, unoondikataazya kwiindilila kukusika kwakwe lyoonse.”
Mpoonya Jesu wapandulula ncocaamba caano cakwe ategwa: “Amumvwe oku nkwaamba mubetesi uutaluleme. Sena Leza takooyoobakosweda abo mbasalide, aboompolola kulinguwe isikati amasiku, anatola ciindi kulimbabo?”
Jesu awa taambi kuti Jehova Leza ulaa mbwakozyenye amubetesi oyu uutaluleme munzila iili yoonse. Pele ikuti naa mubetesi uutaluleme ulakonzya kumvwa kukombelezya kwakuzumanana, takweelede kudoonekwa pe kuti Leza walo uululeme alimwi mubotu uyooingula kuti bantu bakwe batalengaana mukupaila. Aboobo Jesu wazumanana ategwa: “Ndamwaambila kuti [Leza] uyoofwamba kubakosweda.”
Kanjikanji kukoswedwa mulandu kulakasigwa kuli baabo balicesya abacete kakuli basinguzu abavwubi kanjikanji balafwidwa luzyalo. Nokuba boobo, Leza takasubuli buyo bantu babi mbuli mbubeelede pele uyoobona kuti babelesi bakwe balanganizigwa mubululami kwiinda mukubapa buumi butamani. Pele mbangaye bantu basyoma bwini-bwini kuti Leza uyoocita kuti bululami bucitwe kufwambaana?
Kaamba lusyomo luswaangene kapati anguzu zyamupailo, Jesu wabuzya ategwa: “Mwana a-Muntu aakuboola, sena uzoojana lusyomo ansi?” Nokuba kuti mubuzyo wacaala kautaingudwe, waamba kuti lusyomo luli boobu talunoodumide kapati ciindi Kristo aakuboola mu Bwami.
Akati kabaabo baswiilila Jesu kuli bamwi ibalimvwa kuti balisimide mulusyomo lwabo. Balalisyoma kuti baliluleme alimwi basulaika bamwi. Bamwi akati kabasikwiiya ba Jesu balakonzya kabali akati kankamu eyi. Aboobo wagamika cikozyanyo citobela kubantu bali boobu:
“Baalumi bobile bakanjila muntempele kuti bakombe, umwi wakali mu-Farisi, umwi wakali simutelo. Mu-Farisi oyo wakaimikila, wakakomba obo wakati, Ndakulumba, O Leza, nkaambo nsili mbuli bantu bamwi, ababbi abataluleme abasimamambi, ambuli simutelo oyu. Ndilaliimya kulya tobile munsondo yomwe, alimwi ndilapa cimanyakumi kulizyoonse nzyenjisi.”
Iba Farisi balizibidwe kuti balalitondezya caantangalala kuti balilume ikukkomanisya bamwi. Imazuba aabo alyoonse aakulimya kwabo muu Muhhulo amuli Bwane alimwi mbasungu kukupa cibeela cakkumi nociba cacisyu camumuunda. Myezi misyoonto yainda, ikusulaika kwabantu buyo nkobacita kwakalibonya ku Pobwe lya Zilawo nobakaamba kuti: “Nkamu eyi iitezi mulao [mbuli mbuupanduludwe aaba Farisi] iloombwezegwa.”
Kacizumanana acikozyanyo cakwe, Jesu waluula zyamuntu uuli boobu ‘oombwezedwe’ ategwa: “Pele simutelo oyo wakaima kulekule, takali kulanga kujulu, pele walyuumauma acamba cakwe wati, Leza, ndifwida luzyalo, ndi mucitazibi.” Akaambo kakuti simutelo wazumina kukompama kwakwe, Jesu ulaamba: “Ndamwaambila kuti, Oyu wakabweeda kuŋanda yakwe ulilulamikidwe kwiinda oyo umwi, nkaambo umwi umwi uulisumpula ulafwiinsigwa, uulifwiinsya ulasumpulwa.”
Aboobo alimwi Jesu wakankaizya mbokuyandika kulicesya. Mbobakakomenena mucisi mwalo ba Farisi mobali balupati-pati alimwi imulwaninwa zyuuno tacigambyi kujana kuti nobaba basikwiiya ba Jesu abalo balijatikizidwe amuuya oyu. Pele zyabota ziiyo Jesu nzyayiisya kujatikizya kulicesya! Luka 18:1-14; Johane 7:49.
▪ Nkaambo nzi mubetesi uutaluleme ncaacitila calikulomba mukamufwu, alimwi nciiyo nzi ciyiisigwa acikozyanyo ca Jesu?
▪ Ndusyomo lwamusyobo nzi ndwayooyanda Jesu aakuboola?
▪ Nkuuli bani Jesu nkwaagamika cikozyanyo cakwe camu Farisi a simutelo?
▪ Nciimo nzi caba Farisi ceelede kutantamukwa?
-