Ino Mweelede Kuba Muntu Uuli Buti?
“Amuyeeye buyo naa mweelede kuba bantu bali buti mubukkale busalala alimwi amilimo yakubelekela Leza cakulyaaba.”—2 PE. 3:11.
INO INGA MWAINGULA BUTI?
Ino mweelede kuba muntu uuli buti kutegwa mumukkomanisye Leza?
Mbuti Saatani mbweena bantu?
Ncinzi ncomukonzya kucita kutegwa mukwabilile cilongwe canu a Jehova?
1, 2. Kutegwa tumukkomanisye Leza, ino tweelede kuba abukkale buli buti?
KANJI-KANJI tulabikkila maano kuzyintu zijatikizya mbobatubona bambi. Mbwaanga tuli Banakristo, tweelede kubikkila kapati maano mbuli mbwatubona Jehova. Kucita oobo kuli kabotu mbwaanga ngo Mupati mububumbo boonse alimwi ‘ngokasensa kabuumi.’—Int. 36:9.
2 Mwaapostolo Petro naakali kukankaizya naa ‘tweelede kuba bantu bali buti’ kweelana ambwatubona Jehova, wakakulwaizya kuti tweelede kuba ‘abukkale busalala alimwi amilimo yakubelekela Leza cakulyaaba.’ (Amubale 2 Petulo 3:11.) Kutegwa tumukkomanisye Leza, “bukkale” bwesu bweelede kusalala, eeci caamba kuti tweelede kusalala—mukulilemeka, mumizeezo, alimwi akumuuya. Kuyungizya waawo, tweelede kubeleka ‘milimo ya Leza cakulyaaba’ akuyoowa alimwi katujisi makanze aakuzumanana kusyomeka kulinguwe. Aboobo, kuyanda kukkomanisya Leza takubikkilizyi buyo bukkale bwesu pele alimwi bulabikkilizya abuntu bwesu bwamukati. Mbwaanga Jehova ‘nguulingula moyo,’ ulizyi naa bukkale bwesu bulasalala alimwi naa tulilyaabide ncobeni kulinguwe.—1 Mak. 29:17.
3. Mibuzyo nzi njotweelede kulibuzya kujatikizya cilongwe cesu a Leza?
3 Saatani Diabolosi tayandi kuti katumukkomanisya Leza. Alimwi buya ulacita zyoonse nzyakonzya kutegwa tucileke kubikkila maano kucilongwe cesu a Jehova. Saatani tamuki kubelesya nzila zyakwe zyakubeja akweena kutegwa atoongelezye akutwaandaanya kubukombi bwa Leza. (Joh. 8:44; 2 Ko. 11:13-15) Aboobo, ncabusongo kulibuzya kuti: ‘Mbuti Saatani mbweena bantu? Ncinzi ncondikonzya kucita kutegwa ndikwabilile cilongwe cangu a Jehova?’
MBUTI SAATANI MBWEENA BANTU?
4. Kutegwa atwaandaanye a Leza, ino Saatani ubikkila kapati maano kunzi, alimwi nkaambo nzi?
4 Sikwiiya Jakobo wakalemba kuti: “Umwi aumwi ulasunkwa kwiinda mukoongelezyegwa akucegwa azisusi zyakwe mwini. Lino zisusi eezyo zyamita, zizyala cibi; mpoonya cibi eeco cacitwa, cileta lufwu.” (Jak. 1:14, 15) Ciindi Saatani nasoleka kutwaandaanya a Leza, ubikkila kapati maano ooko kuzwida zisusi zyesu—moyo wesu.
5, 6. (a) Ncinzi Saatani ncabelesya kutegwa anyonganye moyo wesu? (b) Ntukole nzi Saatani ntwabelesya kutegwa anyonganye zisusi zyamyoyo yesu, alimwi nduzyibo luli buti ndwajisi mukutubelesya?
5 Ncinzi Saatani ncabelesya kutegwa anyonganye moyo wesu? Bbaibbele litwaambila kuti: “Nyika yoonse ili mumaanza aamubi.” (1 Jo. 5:19) Zilwanyo zya Saatani zilabikkilizya ‘azyintu zili munyika.’ (Amubale 1 Johane 2:15, 16.) Kwazyuulu zyamyaka yainda, Diabolosi cabucenjezu wacinca bukkale bwamunyika. Mbwaanga tukkala munyika ino, tweelede kuzicenjelela nzila zyakwe zyabucenjezu.—Joh. 17:15.
6 Saatani ubelesya nzila zibambilidwe kunyonganya zisusi zyamyoyo yesu. Mwaapostolo Johane utwaambila nzila zyotatwe nzyabelesya Saatani: (1) “zisusi zyanyama,” (2) “zisusi zyameso,” alimwi (3) “mambonwa akaambo kazyintu nzyajisi muntu.” Saatani wakazibelesya nzila eezyi naakali kusunka Jesu munkanda. Mbwaanga tukole ootu wali kutubelesya kwamyaka minji, Saatani mazuba aano ulicizyi kutubelesya kabotu, kucinca-cinca kweelana azyintu muntu nzyalombozya. Katutanalanga-langa nzila nzyotukonzya kubelesya kutegwa tulikwabilile, atubone Diabolosi mbwaakazwidilila mukubelesya bucenjezu bwakwe kuli Eva alimwi ambwaakaalilwa kuzwidilila naakabubelesya ku Mwana wa Leza.
“ZISUSI ZYANYAMA”
7. Mbuti Saatani mbwaakabelesya “zisusi zyanyama” kusunka Eva?
7 Bantu balijisi mukuli uuyandika wakusanina mubili—kuyanda zyakulya. Mulengi wakapanga nyika kutegwa kaipa zyakulya zinji. Saatani ulakonzya kubelesya cisusi icili buyo kabotu cakuyandisya cakulya kutegwa atulesye kucita kuyanda kwa Leza. Amubone mbwaakacita oobo kuli Eva. (Amubale Matalikilo 3:1-6.) Saatani wakaambila Eva kuti ulakonzya kulya mucelo kuzwa ‘kucisamu cakuzyiba bubotu abubi’ kakunyina kufwa, alimwi akuti mubuzuba mbwayakulya, uyakuba mbuli Leza. (Matl. 2:9) Aboobo, Diabolosi wakatalisya muzeezo wakuti Eva tanaakeelede kumvwida Leza kutegwa kapona. Ooku kwakali kubeja kuyumu nta! Muzeezo ooyu nowakanjila mumoyo wa Eva, wakeelede kusala akati kazyintu eezyi zyobilo: Kuukaka muzeezo ooyo, naa kuzumanana kuuyeeya, kupa kuti cisusi cakwe cakuyanda mucelo cikomene. Nokuba kuti zisamu zimbi mumuunda wa Edeni zyakali afwaafwi, wakasala kubikkila maano kuzyintu Saatani nzyaakaambide kujatikizya cisamu icakali akati kamuunda, mpoonya “wakabweza micelo yawo, walya.” Aboobo, Saatani wakapa kuti Eva abe acisusi cakulya cintu Mulengi ncaakakasyide.
8. Kwiinda mukubelesya “zisusi zyanyama,” mbuti Saatani mbwaakasola kumoongelezya Jesu alimwi nkaambo nzi tanaakazwidilila asunko eeli?
8 Saatani wakabelesya bucenjezu mbubwenya oobu kusunka Jesu munkanda. Jesu naakaliimya kulya kwamazuba aali 40, Saatani wakasola koongelezya Jesu kwiinda mucisusi cakuyanda kulya. Saatani wakaamba kuti: “Ikuti naa uli mwana wa Leza, ambila bbwe eeli kuti libe cinkwa.” (Lk. 4:1-3) Jesu wakeelede kusala akati kazyintu eezyi zyobilo: Kubelesya nguzu zyakwe kucita maleele akupa kuti ajane cakulya cakwe mwini, naa kutazibelesya. Jesu wakalizyi kuti tanaakeelede kubelesya nguzu eezyo kutegwa acite zyintu zigwasya nguwe. Nokuba kuti wakalifwide nzala, kukwabilila cilongwe cakwe a Jehova nkokwakali kuyandika kapati kwiinda kumana nzala. Jesu wakaingula kuti: “Kulilembedwe kuti, muntu taponi kunsima yalo, pele kumajwi oonse aa-Leza.”—Lk. 4:4, BIT.
“ZISUSI ZYAMESO”
9. Ino majwi aakuti “zisusi zyameso” atondezya nzi, alimwi mbuti Saatani mbwaakabikkila maano kucisusi eeci mubukkale bujatikizya Eva?
9 Johane alimwi wakaamba “zisusi zyameso” kuti nkakole. Majwi aaya atondezya kuti muntu ulakonzya kutalika kunyomenena cintu cimwi kwiinda mukucilanga buyo. Mubukkale bujatikizya Eva, Saatani wakabikkila maano kucisusi eeci, wakaamba kuti: “Meso aanu ayoojuka.” Eva naakazumanana kulanga mucelo ooyu, mucelo ooyu iwakakasyidwe wakatalika kulibonya kubota mumeso aakwe. Eva “wakabona kuti musamu mubotu kukuulya, alimwi ulabotezya meso.”
10. Muunzila nzi Saatani mwaakabelesya “zisusi zyameso” kutegwa asunke Jesu, alimwi ino Jesu wakacita buti?
10 Mbuti kujatikizya Jesu? Saatani ‘wakatondezya Jesu mami oonse aamunyika mukaindi kaniini buyo; mpoonya Diabolosi wakati kulinguwe: Ndilakupa bweendelezi boonse oobu abulemu bwangawo.’ (Lk. 4:5, 6) Jesu tanaakali kukonzya kwaabona mami oonse aayo ameso aakwe, nokuba boobo Saatani wakalizyi kuti bulemu bwamami aaya ikuti bwatondezyegwa mucilengaano, bulakonzya kupa kuti Jesu abe aluyandisisyo. Kakunyina akufwa nsoni, Saatani wakaamba kuti: “Ikuti wandikomba, boonse bulaba bwako.” (Lk. 4:7) Jesu kunyina naakali kuyanda kuba muntu Saatani ngwaakali kuyanda kuti abe. Wakaingula cakufwambaana. Wakaamba kuti: “Kulilembedwe kuti: ‘Ngu Jehova Leza wako ngoelede kukomba, alimwi ngonguwe alikke ngoelede kubelekela mulimo uusetekene.’”—Lk. 4:8.
“MAMBONWA AKAAMBO KAZYINTU NZYAJISI MUNTU”
11. Mbuti Eva mbwaakeenwa a Saatani?
11 Johane naakali kwaamba zyintu zyamunyika, wakaamba “mambonwa akaambo kazyintu nzyajisi muntu.” Ciindi ba Adamu a Eva nobakali buyo mbebantu balikke anyika, kunyina mbobakali kunga bacita ‘mambonwa akaambo kazyintu nzyobakajisi’ kubantu bambi. Pele bakatondezya muuya wakulisumpula. Ciindi Saatani naakali kusunka Eva, wakatalisya kaambo kakuti Leza wakali kukasya cintu cimwi cibotu kulinguwe. Diabolosi wakamwaambila kuti mubuzuba mbwayakulya mucelo ‘wacisamu cakuzyiba bubotu abubi,’ wakali ‘kuyakuba mbuli Leza, akuzyiba bubotu abubi mbububede.’ (Matl. 2:17; 3:5) Munzila eeyo Saatani wakapa muzeezo wakuti Eva wakali kukonzya kwaanguluka kuli Jehova. Kweelede kuti kulisumpula nkokwakapa kuti Eva azumine kubeja ooko. Wakalya mucelo iwakakasyidwe, akusyoma kuti tanaakali kunga wafwa. Kuyeeya kwakwe tiikwakaluzi pe!
12. Muunzila nzi iimbi Saatani mwaakasola kumusunka Jesu, alimwi ino Jesu wakacita buti?
12 Kwiindana a Eva, Jesu wakapa cikozyanyo cibotu loko cakulicesya! Saatani wakasola kumusunka munzila iimbi, pele Jesu wakakaka kucita cintu cili coonse cigambya icakali kukonzya kusunka Leza. Kucita boobo nocakaba citondezyo cakulisumpula. Muciindi cakucita oobo, Jesu cakutainda mumbali wakaamba kuti: “Kwaambidwe kuti: ‘Utasunki Jehova Leza wako.’”—Amubale Luka 4:9-12.
MBUTI MBOTUKONZYA KUKWABILILA CILONGWE CESU A JEHOVA?
13, 14. Amupandulule Saatani mbwabelesya tukole tumwi mazuba aano.
13 Mazuba aano, Saatani ulabelesya nzila zikozyenye azyeezyo nzyaakabelesya kusunka Eva a Jesu. Kwiinda mukubelesya “zisusi zyanyama,” Diabolosi ubelesya nyika eeyi kusumpula bukkale bwakutalilemeka alimwi akuciindizya kulya akunywa. Kwiinda mukubelesya zyintu ziletela muzeezo wakoonana, kwaambisya a Intaneti, ulakonzya kupa basikweebelela batakwe luzyibo kuti batalike kubikkila maano ‘kuzisusi zyameso.’ Alimwi aabo balisumpula alimwi abaabo ibayandisya kucita ‘mambonwa akaambo kazyintu nzyobajisi,’ balakonzya kucegwa mukakole kakuyandisya lubono, bweendelezi, alimwi ampuwo.
14 “Zyintu zili munyika” zili mbuli zyintu zyoongelezya nzyabelesya muzubi. Ziboneka kabotu, pele zilijisi akakole naa kalobyo. Saatani ubelesya zyintu bantu nzyobabona kuti zyintu ziyandika mubuumi bwabuzuba abuzuba akupa kuti bacite zyintu ziteendelani amilawo ya Leza. Tukole tuli boobu twabucenjezu tubambilidwe kunyonganya zisusi zyesu amyoyo yesu. Zyintu zili boobu zibambilidwe kutupa kusyoma kuti kusaanguna kulanganya zyintu nzyotuyandika tobamukamwini alimwi izitugwasya nkokuyandika kapati kwiinda kucita kuyanda kwa Leza. Sena tuyakucegwa mutukole tuli boobu?
15. Mbuti mbotukonzya kumwiiya Jesu caboola kukulwana masunko aa Saatani?
15 Nokuba kuti Eva wakacegwa atukole twa Saatani, Jesu kunyina naakacegwa pe. Ciindi naakali kusunkwa, wakali kupa bwiinguzi buyeeme mu Magwalo, wakali kwaamba kuti: “Kulilembedwe kuti” naa, “Kwaambidwe kuti.” Ikuti katuli basungu mukwiiya Bbaibbele, tuyakwaazyiba kabotu Magwalo alimwi akucikonzya kubelesya tupango tumwi itukonzya kutugwasya kuzumanana kululamika miyeeyo yesu ciindi notusunkwa. (Int. 1:1, 2) Kuzumanana kuyeeya zikozyanyo zyamu Magwalo zyabaabo ibakali kusyomeka kuli Leza kuyakutugwasya kubaiya. (Lom. 15:4) Ikuti katumuyoowa ncobeni Jehova, katuyanda zyintu nzyayanda, akusulaika zyintu nzyatayandi, tuyakugwasyigwa ncobeni.—Int. 97:10.
16, 17. Mbuti “kubelesya maano” eesu mbokukonzya kutujatikizya?
16 Mwaapostolo utukulwaizya “kubelesya maano” eesu akuba muntu weendelezyegwa amiyeeyo ya Leza, kutali yanyika pe. (Lom. 12:1, 2) Naakali kukankaizya kaambo mbociyandika kubikkila maano kuzyintu nzyotuyeeya swebo lwesu, Paulo wakaamba kuti: “Tulanyonyoona mizeezo iilubide yoonse acintu cili coonse cisumpulwa kuti cikazyanye aluzyibo lwa Leza; alimwi tulazunda mizeezo yoonse akwiicita kuti imvwide Kilisito.” (2 Ko. 10:5) Miyeeyo yesu ilakonzya kutweendelezya ayalo, aboobo tweelede ‘kuzumanana kuyeeyesya’ zyintu ziyaka.—Flp. 4:8.
17 Tatukonzyi kusalala ikuti twazumanana kuyeeya zyintu zitali kabotu. Tweelede kuyanda Jehova ‘amoyo uutuba.’ (1 Ti. 1:5) Nokuba boobo, moyo uleena, alimwi tatukonzyi akuzyiba “zyintu zili munyika” mbozitujatikizya. (Jer. 17:9) Aboobo, tweelede ‘kuzumanana kulilingula kutegwa tuzyibe naa tuli mulusyomo, kuzumanana kulilingula kutegwa tuzyibe mbotubede,’ kulilingula kwiinda mukubelesya nzyotwiiya mu Bbaibbele.—2 Ko. 13:5.
18, 19. Nkaambo nzi ncotweelede kuba amakanze aakuyanda kuba mbuli Jehova mbwayanda kuti tube?
18 Acimbi cintu icikonzya kutugwasya kutantamuka “zyintu zili munyika,” nkuyeeya majwi aa Johane aakasololelwa amuuya uusalala aakuti: “Nyika iyaabumana antoomwe azisusi zyayo, pele ooyo uucita kuyanda kwa Leza unooliko lyoonse mane kukabe kutamani.” (1 Jo. 2:17) Bweende bwa Saatani bulibonya kuba bwancobeni alimwi bukkalilila. Nokuba boobo, bumwi buzuba, buyakumana. Kunyina cintu cijanwa munyika ya Saatani icikkalilila. Kuzumanana kuyeeya kaambo aaka kuyakutugwasya kuti tuteenwi akoongelezya kwa Diabolosi.
19 Mwaapostolo Petro utukulwaizya kuba bantu mbakkomanina Leza ‘notulindila akuyeeyesya kubako kwabuzuba bwa Jehova, eelyo majulu naayoonyonyoonwa mumulilo uuvwilima alimwi zyintu zyakujulu noziyoonyenguluka akupya kutaambiki!’ (2 Pe. 3:12) Buzuba oobu buyakusika ino-ino, alimwi Jehova uyakunyonyoona zibeela zyoonse zyanyika ya Saatani. Calino, mane ciindi eeco cikasike, Saatani uyakuzumanana kubelesya “zyintu zili munyika” kutusunka, mbubwenya mbwaakasunka Eva a Jesu. Tatweelede kuba mbuli Eva akuyanda kukkutya zisusi zyesu. Kucita boobo inga caamba kuti tuzumina Saatani kuba leza wesu. Tweelede kuba mbuli Jesu akutantamuka tukole tuli boobo, kufwumbwa naa zyintu eezyo ziboneka kabotu buti. Aboobo, umwi aumwi wesu aabe amakanze aakuzumanana kuyanda kuba mbuli Jehova mbwayanda kuti tube.
[Cifwanikiso icili apeeji 24]
“Zisusi zyanyama” nzezyakapa kuti Eva acegwe (Amubone muncali 7)
[Cifwanikiso icili apeeji 25]
Jesu kunyina naakalekela cintu cili coonse kumunyonganya (Amubone muncali 8)
[Zifwanikiso izili apeeji 26]
Ninjiisyo zili zyamu Magwalo zyeelede kuboola mumizeezo yanu ciindi nomuli mubukkale oobu? (Amubone muncali 13 a 14)