-
Tempele Lyasalazyigwa AlimwiJesu—Nenzila, Ngokasimpe, Mbobuumi
-
-
CIBALO 103
Tempele Lyasalazyigwa Alimwi
MATAYO 21:12, 13, 18, 19 MARKO 11:12-18 LUKA 19:45-48 JOHANE 12:20-27
JESU WASINGANYA MUKUYU AKUSALAZYA TEMPELE
KUTEGWA APE BANTU BANJI BUUMI, JESU WEELEDE KUFWA
Jesu abasikwiiya bakwe boona ku Betaniya kwamazuba otatwe kuzwa ciindi nibakaboola kuzwa ku Jeriko. Lino mafwumofwumo mu Muhulo, mu Nisani 10, baunka ku Jerusalemu. Jesu ufwide nzala. Aboobo naabona mukuyu, waunka kulinguwo. Sena mukuyu ooyo ulaankuyu?
Lino nkuumamanino aamwezi wa March, alimwi ciindi cankuyu citalika mumwezi wa June. Pele mukuyu ooyo ulaamatuvwu, wafwambaana kusyuuka. Aboobo, Jesu uyeeya kuti kweelede kuti kakuli nkuyu zyakusaanguna. Pele wajana kuti taakwe ziliko. Matuvwu aayo aile kupa kuti cisamu eeco ciboneke mbuli kuti kuli ncecijisi, anu taaku. Mpoonya Jesu waamba kuti: “Kutabi muntu uuyoolya mucelo kulinduwe mane kukabe kutamani.” (Marko 11:14) Mpoonya-mpoonya, mukuyu ooyo watalika kuyuma, eelyo ncaamba Jesu ciyakuzyibwa juunza mafwumofwumo.
Kabe kaindi, Jesu abasikwiiya bakwe basika ku Jerusalemu. Waunka kutempele, ndyaakalingula jilo kumazuba. Pele sunu tanaalilingula buyo pe; wabweza ntaamu mbuli njaakabweza myaka yotatwe yainda ciindi ca Pobwe Lyakwiindilila lyamu 30 C.E. (Johane 2:14-16) Aciindi eeci, Jesu wabatandila anze ‘aabo ibasambala akuula mutempele.’ Alimwi watingamuna ‘matebulu aabasikucinca mali azyuuno zyabaabo ibasambala nkwilimba.’ (Marko 11:15) Kunze lyaboobo, kunyina muntu ngwaazumizya kudabula akwiinzya cintu mulubuwa lwatempele kuzwa kulubazu lumwi lwamunzi kuya kuli lumbi.
Nkaambo nzi Jesu ncaabweza ntaamu cakutawayawaya kujatikizya basikucinca mali alimwi abaabo basambala banyama mutempele? Waamba kuti: “Sena takulembedwe kuti: ‘Ŋanda yangu inakwiitwa kuti niŋanda yakukombela yazisi zyoonse’? Pele nywebo mwaicita kuba ciyubilo cababbi.” (Marko 11:17) Baalumi aaba wabaamba kuti mbabbi nkaambo babbida bantu ibayanda kuula banyama bakupaizya kwiinda mukubasambala amuulo mupati kapati. Micito yabo Jesu wiibona kuti mbugwebenga, naa kuti mbubbi.
Masimpe, basilutwe babapaizi, balembi alimwi abalupati-pati akati kabantu bamvwa ncaacita Jesu, eelyo baindila kuyandaula nzila yakuti bamujaye. Pele bajisi buyumuyumu. Tabazyi mbobatiicite kutegwa bamujaye Jesu, nkaambo kayi bantu banji baboola kulinguwe kuti bamuswiilile.
Bantu ibaboola ku Pobwe Lyakwiindilila tabali buyo ba Juda bazyalwe balikke pe, pele kuli abasandule, nkokuti bantu ibakasandulwa kunjila cikombelo caba Juda. Akati kabo kuli ba Giriki bamwi ibaboola kuzyikukomba kupobwe. Aaba basikila Filipo, ambweni akaambo kakubona kuti zina lyakwe ndya Chigiriki, akumulomba kuti babonane a Jesu. Kuboneka kuti Filipo tali masimpe ikuti naa inga cabota kubazumizya kubonana anguwe, aboobo waambila Andreya kuti amubuule maano. Aaba bobilo batola makani aaya kuli Jesu, walo uulangilwa kuti ucili kutempele.
Jesu ulizyi kuti ulafwa mumazuba buyo masyoonto, aboobo ecino tacili ciindi cakuyanda kukkomanisya buyo bantu naa kusola kulijanina mpuwo. Waingula baapostolo aabo bobilo kwiinda mukubaambila cikozyanyo, ulaamba: “Casika ciindi cakuti Mwanaamuntu alemekwe. Ncobeni ndimwaambila masimpe kuti, ikuti nseke yawiiti yatawida mubulongo akufwa, inooli buyo yomwe; pele ikuti yafwa, ilazyala micelo minji.”—Johane 12:23, 24.
Nseke yawiiti yomwe inga yaboneka mbuli kuti tiijisi maningi mulimo. Pele ikuti yasyangwa mubulongo “akufwa,” ilakonzya kumena mpoonya mukuya kwaciindi ilakonzya kuba cikuba cijisi nseke zinji. Mbubonya buyo, Jesu muntu omwe uulondokede. Nokuba boobo, kwiinda mukusyomeka kuli Leza kusikila kulufwu, uyoobapa buumi butamani bantu banji ibajisi muuya mbuli wakwe wakulyaaba. Aboobo, Jesu waamba kuti: “Kufwumbwa ooyo uuyandisya buumi bwakwe ulabunyonyoona, pele kufwumbwa ooyo uusulaika buumi bwakwe munyika eeyi ubuyobweda buumi butamani.”—Johane 12:25.
Aawa Jesu taambi buyo kujatikizya nguwe alikke, nkaambo waamba kuti: “Ikuti muntu kayanda kundibelekela anditobele, alimwi ooko nkondibede nkwanoobede awalo mubelesi wangu. Ikuti muntu kayanda kundibelekela, Taata uyoomulemeka.” (Johane 12:26) Eelo tabuliboteli kaka bulumbu oobu! Aabo balemekwa a Taata bayooba basikulelanyina a Kristo mu Bwami.
Kaayeeyede mapenzi mapati aatiimusikile alimwi alufwu lucisa lumulindila, Jesu waamba kuti: “Lino moyo wangu wapenga kapati, eelyo ino ndilaamba nzi? Taata kondifwutula kuciindi eeci.” Pele takuli kuti Jesu uyanda kutija kucita kuyanda kwa Leza. Wayungizya kwaamba kuti: “Nokuba boobo, aaka nkekaambo ncondasikila kuciindi eeci.” (Johane 12:27) Jesu ulilisungwide kucita zyoonse nzyayanda Leza, kubikkilizya akufwa lufwu lwakupa cipaizyo.
-
-
Ba Juda Bamvwa Jwi lya Leza—Sena Balatalika Kusyoma?Jesu—Nenzila, Ngokasimpe, Mbobuumi
-
-
CIBALO 104
Ba Juda Bamvwa Jwi Lya Leza—Sena Balatalika Kusyoma?
IBANJI BAMVWA JWI LYA LEZA
MPOLUYEEME LUBETA
Kutempele mu Muhulo, mu Nisani 10, Jesu waamba kujatikizya lufwu lwakwe ilulaafwaafwi. Kayeeya mbolitiijatikizyigwe zina lya Leza, Jesu waamba kuti: “Taata, kopa kuti zina lyako lilemekwe.” Mpoonya kwamvwika jwi lipati kapati kujulu, liti: “Ndakalipa kale kuti lilemekwe alimwi ndiyoopa kuti lilemekwe alimwi.”—Johane 12:27, 28.
Bantu ibali munsi-munsi bazyingwa. Bamwi bayeeya kuti bamvwa kuzuma kwamvwula. Bambi baamba kuti: “Imungelo waambaula anguwe.” (Johane 12:29) Pele mubwini ngobazwa akumvwa kaambaula ngu Jehova! Alimwi eeci tacili ciindi cakusaanguna pe ibantu kumvwa jwi lya Leza kaambaula kujatikizya Jesu.
Myaka yotatwe acisela yainda, ciindi Jesu naakabbapatizyigwa, Johane Mubbapatizi wakamumvwa Leza kaambaula kujatikizya Jesu kuti: “Ooyu Mwanaangu ngweyandisya, ngwekkomanina.” Kuzwa waawo, kaliindide Pobwe Lyakwiindilila lyamu 32 C.E., Jesu wakasanduka kumbele lya Jakobo, Johane alimwi a Petro. Baalumi aaba botatwe bakamumvwa Leza kaamba kuti: “Ooyu Mwanaangu ngweyandisya, ooyo ngwekkomanina. Amumuswiilile.” (Matayo 3:17; 17:5) Pele lino, aciindi eeci catatu, Jehova waambaula munzila yakunga bantu banji bamumvwa!
Jesu waamba kuti: “Eeli jwi lyamvwugwa ikutali akaambo kandime, pele akaambo kandinywe.” (Johane 12:30) Lipa bumboni bwakuti walo Mwana wa Leza ncobeni, ngo Mesiya iwakasyomezyegwa.
Kuyungizya waawo, ikusyomeka kwa Jesu mubuumi bwakwe boonse kupa cikozyanyo cijatikizya mbobeelede kupona bantu alimwi kupa bumboni bwakuti Saatani Diabolosi, imweendelezi wanyika, weelede kunyonyoonwa. Jesu waamba kuti: “Lino nyika eeyi ilabetekwa; eelyo mweendelezi wanyika eeyi uyootandwa.” Muciindi cakubonwa kuti nkuzundwa, ilufwu lwa Jesu ilulaafwaafwi luyoomupa kuzunda. Munzila nzi? Wapandulula kuti: “Pele mebo ndaakusumpulwa mujulu kuzwa anyika, ndiyoobakwelela kulindime bantu bamisyobo yoonse.” (Johane 12:31, 32) Kwiinda mukufwa aacisamu, Jesu uyookwela bantu kuti baboole kulinguwe, akubapa coolwe cakuti bakabe abuumi butamani.
Mukuvwiila majwi aa Jesu aakuti ‘uyakusumpulwa mujulu,’ nkamu yabantu yaamba kuti: “Twakamvwa mu Mulawo kuti Kristo ulapona kukabe kutamani. Ino nkaambo nzi ncowaamba kuti Mwanaamuntu weelede kusumpulwa mujulu? Ino nguni Mwanaamuntu ooyu?” (Johane 12:34) Nokuba kuti kuli bumboni boonse oobu, kubikkilizya akulimvwida jwi lya Leza, bunji bwabo taakwe nobamuzumina Jesu kuti Mwanaamuntu ncobeni, inzya kuti ngo Mesiya iwakasyomezyegwa.
Mbubonya mbwaakacitide musyule, Jesu walyaamba kuti “mumuni.” (Johane 8:12; 9:5) Wakulwaizya nkamu yabantu kuti: “Munooli amumuni kwaciindi cisyoonto. Amweende mumumuni nomucijisi mumuni kutegwa mudima utamuzundi . . . Nomucijisi mumuni, amusyome mumumuni kutegwa mube bana bamumuni.” (Johane 12:35, 36) Mpoonya Jesu waunka kuyakuyuba, nkaambo buzuba bwa Nisani 10 tabuli buzuba mbwayelede kufwa. Muubuzuba bwa Pobwe Lyakwiindilila, mu Nisani 14 nayelede ‘kusumpulwa mujulu,’ nkokuti kugagailwa aacisamu.—Bagalatiya 3:13.
Twalanga zyacitika mumulimo wa Jesu, cilisalede kuti businsimi bwakali kuzuzikizyigwa ciindi ba Juda nobatakamusyoma. Isaya wakasinsima kuti bantu bayakujalwa meso alimwi akuti myoyo yabo iyakuyuma kutegwa batasanduki akuponesyegwa. (Isaya 6:10; Johane 12:40) Masimpe, bunji bwaba Juda mbaasicinguni, bakaka bumboni bwakuti Jesu ngo Mufwutuli wabo iwakasyomezyegwa, inzila iitola kubuumi.
Mubwini, Nikodemo, Josefa muna Aremateya, alimwi abeendelezi bamwi banji, “bakamusyoma” Jesu. Pele sena lino balabweza ntaamu akaambo kalusyomo naa tabakoocita oobo akaambo kakuyoowa kutandwa mucikombelo naa akaambo ‘kakuyandisya bulemu bwabantu’?—Johane 12:42, 43.
Walo mwini Jesu wapandulula ncocaamba kumusyoma, wati: “Kufwumbwa ooyo uundisyoma tasyomi buyo ndime, pele ulamusyoma ayooyo wakandituma; alimwi kufwumbwa ooyo uundibona wamubona ayooyo wakandituma.” Makani aakasimpe Leza ngaakalailila Jesu kuti ayiisye alimwi aayo Jesu ngazumanana kukambauka alayandika kapati, cakunga waamba kuti: “Kufwumbwa ooyo uutandibikkili maano alimwi uutatambuli majwi aangu nkwali uuyoomubeteka. Majwi ngondaamba ngaayoomubeteka mubuzuba bwamamanino.”—Johane 12:44, 45, 48.
Mpoonya Jesu wamanizya, ulaamba: “Tiindali kwaamba mukuyanda kwangu ndemwini pe, pele Taata iwakandituma nguwakandilailila kujatikizya nzyondeelede kwaamba akukanana. Alimwi ndilizyi kuti mulawo wakwe usololela kubuumi butamani.” (Johane 12:49, 50) Jesu ulizyi kuti lino-lino uyoojaigwa akutuula buumi bwakwe kabuli cipaizyo cibapa buumi bantu aabo ibamusyoma.—Baroma 5:8, 9.
-