Watchtower BIBLIOTECA KʼINTERNET
Watchtower
BIBLIOTECA KʼINTERNET
totonaco
  • BIBLIA
  • LIKGALHTAWAKGA
  • TAMAKXTUMIT
  • wt cap. 12 págs. 110-119
  • Wantuku wamputun tamunut

Nitu video xlakata tuku laksakti.

Kakilatapatiw, ni liwana tasiya uma video.

  • Wantuku wamputun tamunut
  • Kakakninaniw kajwatiya xaxlikana Dios
  • Subtítulos
  • Xtachuna tuku putsapat
  • Tamunut nema tlawalh Juan
  • Xtamunutkan kstalaninanin Cristo
  • Kamakgantaxtiw tuku lakgayaw
  • ¿Tuku wamputun tamunut?
    Takgalhskinin xlakata Biblia
  • Xlakata kstalanina Cristo nalitaxtuya talakaskin natamunuya
    Makatsinina Lichuwinan xTamapakgsin Jehová (natalikgalhtawakga) 2018
  • Tamunut limin lhuwa tasikulunalin
    ¡Kalipaxuwa latamat putum kilhtamaku! Biblia namasiyaniyan la natlawaya
  • Tamunut chu la talalinaw Dios
    ¿Tuku xlikana masiya Biblia?
Kakakninaniw kajwatiya xaxlikana Dios
wt cap. 12 págs. 110-119

Capítulo 12

Wantuku wamputun tamunut

1. ¿Tuku xlakata lu nakatsiputunaw xlakata tamunut?

KATA 29 akxni ay xminita Cristo, Juan tiku xMununan munulh Jesús anta kkgalhtuchokgo wanikan Jordán, Jehová xʼakxilhma tuku xlama chu wa pi tlan tuku xʼakxilhma (Mateo 3:16, 17). Akxni tamunulh Jesús, wililh akgtum liʼakxilhtit nema putum kstalaninanin nachuna xtlawakgolh. Akxni ay xtitaxtunit akgtutu kata a itat, Jesús kawanilh kstalaninanin: «Xlipaks limapakgsin, kintamaxkinit nakkgalhiy nkakgapun, chu nkatiyatna. Chuna mpi kapitit, na kamasiyunikgotit xlipaks akgmakgat chixkuwin, chu nalimunukgotit kxtukuwini xaTlat, chu kxtukuwini xaKam, chu kxtukuwini Spiritu Santo» (Mateo 28:18, 19). ¿Ay tamununita wix chuna la limapakgsinalh Jesús? Komo nina a tamunuya, ¿ay lakapastakpat natamunuya?

2. ¿Tukuya takgalhskinin xlakata tamunut talakaskin natakgalhtiy?

2 Maski chuna o nichuna, lu xlakaskinka pi putum latamanin wantiku skujnaniputunkgoy Jehová chu latamaputunkgoy anta kxasasti xkakilhtamaku talakaskin liwana naʼakgatekgskgoy tuku wamputun tamunut. Makgapitsi takgalhskinin nema talakaskin nakgalhtinanaw wa umakgolh: ¿Pi na watiya kilhchanima xtamunut Jesús tamunut nema tlawakgoy xaxlikana kstalaninanin Cristo xala uku? ¿Tuku wamputun tamunukan kxtukuwani xaTlat, kxtukuwani xaKam, chu kxtukuwani Espíritu Santo? ¿Tuku wamputun nalilatapaya mintamunut?

Tamunut nema tlawalh Juan

3. ¿Tiku kajwatiya xkalakgchan tama tamunut nema xtlawa Juan?

3 Akgchaxan papaʼ akxni nina a xtamunu Jesús, Juan tiku xMununan tsukulh mastay uma tamakatsin anta kJudea: «Katalakgaspittayatit, xampi wa xtapakgsin akgapun, talakatsuwinita» (Mateo 3:1, 2). Wantiku kgalhakgaxmatkgolh chu lu xlakaskinka akxilhkgolh xtachuwin Juan, wankgolh pi xmakglakgalhinankgonit, nitlan limakgkatsikgolh xtalakgalhinkan chu lakgankgolh Juan xlakata xkamunulh anta kkgalhtuchokgo wanikan Jordán. Tama tamunut kajwatiya xkalakgchan judíos (Lucas 1:13-16; Hechos 13:23, 24).

4. ¿Tuku xlakata lu xtalakaskin pi judíos tunkun xtalakgaspitnitayakgolh xtayatkan?

4 Lu xtalakaskin pi judíos tunkun xtalakgaspitnitayakgolh xtayatkan. Kata 1513 akxni nina aʼxmin Cristo, xfamiliajkan judíos tiku pulana latamakgolh xlilanka kachikin Israel liwana xtalakkaxlakgonit Jehová anta ksipi wanikan Sinaí. Pero akxni tlawakgolh laklanka talakgalhin, chu ni tlawakgolh tuku xwankgonit ktama talakkaxlan, uma nitlan tuku kaliminilh. Akxni xlama Jesús, lu nitlan la xwi kachikin. Ay lakatsu xwi «xkilhtamaku Jehová, xalanka chu lu makgapekuanan» nema xlichuwinanit Malaquías. Tama «kilhtamaku» chilh kata 70 akxni ay xminita Cristo, akxni tama kilhtamaku soldados xalak Roma masputukgolh Jerusalén chu xtemplo, chu kamakgnikgolh liwaka akgtum millón judíos. Juan tiku xMununan, tiku lu xlichuwinan xlakata xaxlikana takaknin, malakgachaka akxni nina a xmasputukan Jerusalén xlakata «namakaxni Jehová akgtum kachikin». Judíos nitlan xlimakgkatsikgolh xtalakgalhinkan xlakata nitu xmakgantaxtimakgolh Limapakgsin nema maxkika Moisés chu xtalakaskin xtakaxkgolh xlakata xmakgamakglhtinakgolh wantiku Jehová xkamalakgachanima, xKgawasa, Jesús (Malaquías 4:4-6; Lucas 1:17, NM; Hechos 19:4).

5. 1) ¿Tuku xlakata Juan ni xmunuputun Jesús akxni wanilh pi xmunulh? 2) ¿Tuku xlimasiyalh xtamunut Jesús?

5 Lhuwa latamanin lakgankgolh Juan xlakata xkamunulh chu Jesús na lakgalh xlakata xmunulh. Pero ¿tuku xlakata lakgalh xlakata namunu? Xlakata Juan xkatsi pi Jesús nitu xkgalhi talakgalhin, wanilh: «Kit wanti xlakaskinka nakimunuya ¿pa wata wix nchu nti nkilakgtana?». Pero, Jesús tanu tuku xʼama litamunuy, wa xlakata wanilh: «Kalakaskinti nchu, xampi chuna nkinkamininiyan namakgantaxtiyaw xlipaks wan ntu lantla lakaskin Dios» (Mateo 3:13-15). Xlakata xKgawasa Dios nitu xkgalhi talakgalhin, xtamunut ni xwamputun pi xtlawanit tuku nitlan chu na ni xlimasiyaputun pi nialh xtlawalh, nachuna litum, ni xtalakaskin xtamakamastanilh Jehová, xlakata kachikin niku xminacha ay xtamakamastanikgonit Jehová. Akxni tamunulh, Jesús xkgalhi 30 kata, xtamunut ni anan atanu tuku xtachuna, uma xlimasiyama pi xwanima xTlat pi xʼama tlawa putum tuku xlimapakgsinit.

6. ¿La xlilakaskinka akxilhli Jesús xlakata xtlawalh xtalakaskin Dios?

6 Wantuku xlakaskin Dios pi xtlawalh Cristo Jesús wa taskujut xlakata Tamapakgsin (Lucas 8:1); chu na xmastalh xlatamat xlakata tlan xkalilakgmaxtulh latamanin chu xlakata Jehová tlan xkatatlawapa latamanin xasasti talakkaxlan (Mateo 20:28; 26:26-28; Hebreos 10:5-10). Jesús lu xlakaskinka akxilhli tuku xkilhchanima xtamunut, ni tanu tuku tlawalh nema xmalaktlawilh tuku xlimakaminkanit. Wantuku tlakg xlichuwinan wa xlakata xTamapakgsin Dios, chu asta akxni nilh xlenkgalhin tlawalh xtalakaskin Dios (Juan 4:34).

Xtamunutkan kstalaninanin Cristo

7. ¿Tukuya limapakgsin xlakata tamunut tsukukgolh makgantaxtikgoy kstalaninanin Cristo kPentecostés kata 33 akxni ay xminita Cristo?

7 Juan kamunulh wantiku xapulana kstalaninanin Cristo xʼamakgolh wankgoy, chuna kamakaxli xlakata nastalanikgoy Cristo chu chuna alistalh tlan xmakgtapakgsikgolh anta kTamapakgsin xalak akgapun (Juan 3:25-30). Jesús kapulalilh xlakata kstalaninanin xkamunukgolh amakgapitsi latamanin chu uma tamunut na watiya xkilhchanima tamunut nema xtlawa Juan (Juan 4:1, 2). Pero, kPentecostés kata 33 akxni ay xminita Cristo, tama kata tsukukgolh makgantaxtikgoy limapakgsin nema xkamaxkikanit xlakata xlimununankgolh «kxtukuwini xaTlat, chu kxtukuwini xaKam, chu kxtukuwini Spiritu Santo» (Mateo 28:19). Xlikana lu tlan nakitaxtuniyan nakatsiya tuku kilhchanima umakgolh tachuwin.

8. ¿Tuku wamputun nalitamunuya «kxtukuwani xaTlat»?

8 ¿Tuku wamputun nalitamunuya «kxtukuwani xaTlat»? Wamputun pi nalakgachixkuwiliya xtukuwani, wantuku lakgaya, la xlilhuwa limapakgsin kgalhi, tuku lakapastaknit natlawa chu xlimapakgsin. Kalakpuwanti wantuku wamputun uma: 1) Xlakata xtukuwani, Salmo 83:18 wan: «Wix Dios, y Jehová mintukuwini. Wata wix Dios xala talhman, ti mapakgsinan nak ixlitilanka kkatiyatni». 2) Xlakata tuku lakgaya, 2 Reyes 19:15 wan: Wix Jehová [...], kajwatiya wix xaxlikana Dios ». 3) Xlakata la xlilhuwa xlimapakgsin, Apocalipsis 4:11 wan: «Kintlatikan chu nkiDioskan, lhuwa mininiyan namakglhtinana nkakni, chu ntamapakxan, chu litliwakga; Xampi wix nti ntimalakatsuku xlipaks nkatuwa ntu anan. Na wix mintalakaskin lilamakgo, chu litatlawakgolh». 4) Nachuna kililakgachixkuwilitkan pi xlakata xla Masta latamat, lakapastaknit nakinkalakgmaxtuyan ktalakgalhin chu klinin: «Dios, wata wix lanka lakgmaxtuna» (Salmo 3:8; 36:9). 5) Nachuna kililakgachixkuwilitkan pi wa Xlakkaxtlawana Limapakgsin: «Jehová wa kiJuezkan, Jehová wa kinkamaxkiyan Limapakgsin, Jehová wa kiMapakgsinakan» (Isaías 33:22). Xlakata umakgolh tuku lichuwinaw nema litaxtuy Jehová, uma tuku kinkawanikanan: «Kapaxki, chu kalipawanti Mimpuchina Dios xlipaks minaku chu xlipaks milistakna, chu xlipaks mintalakapastakni» (Mateo 22:37).

9. ¿Tuku wamputun nalitamunuyaw «kxtukuwini xaKam»?

9 ¿Tuku wamputun nalitamunuya «kxtukuwini xaKam»? Wamputun nalakgachixkuwiliya xtukuwani, wantuku lakgaya chu la xlilhuwa limapakgsin kgalhi Jesucristo. Xtukuwani Jesús, wamputun, «Jehová lakgmaxtuna». Xlakata wantuku lakgaya Jesús, wa xlakata wa tiku pulana malakatsukika chu kaj sakstu Jehová malakatsukilh (Mateo 16:16; Colosenses 1:15, 16). Anta kJuan 3:16 litachuwinan xlakata Jesús: «Xampi lhuwa chuna mpaxkilh Dios ntachixkuwitat [nema tlan kalakgmaxtukan], wa ntilimastalh nchastum xKam, lakimpi xlipaks wa nti nkanajlaniy, ni katitsankgalh, wampi wata nakgalhiy xlatamat wa ntu xaliankgalhin». Xlakata Jesús ni makgatsankgananilh Dios asta nilh, Dios malakastakwanilh chu tlakg maxkilh limapakgsin. Chuna la wa apóstol Pablo, tlakg «matalhmanilh Dios» xlikalanka kakilhtamaku, maxkilh limapakgsin nixawa amakgapitsi pero ni malakgchani Jehová. Wa xlakata kxtukuwani Jesús «kalilakgatatsokgostakgolh lantla xlipakskan [...], chu xlipaks simakgat, kalikgalhapalakgolh mpi Jesucristo wa mPuchina, lakimpi chuna nalitamaxkiy nkakni Dios xaTlat» (Filipenses 2:9-11). Komo chuna naʼakxilhaw, nakgalhakgaxmataw xlimapakgsin Jesús, nema Jehová kinkalimaxkiyan Jesús (Juan 15:10).

10. ¿Tuku wamputun natamunuya «kxtukuwani Spiritu Santo»?

10 ¿Tuku wamputun natamunuya «kxtukuwani Spiritu Santo»? Wamputun pi xlakaskinka naʼakxilhaw tuku lakgaya chu tuku tlawa. ¿Chu tuku espíritu santo? Wa xlitliwakga Jehová, wantuku limaklakaskin xlakata namakgantaxtiy xtalakaskin. Jesús kawanilh xtamakgalhtawakgen: «Akxni kit naklakgchan Kintlat, nakxakgatliy lakimpi xla nakamakaminiyan yama achatum Makgtayana wanti xlipan nakatalatamayan kmilatamatkan. Pus wa tama Makgtayana Espíritu [xla xaxlikana]» (Juan 14:16, 17, TXS [1999]). ¿Tuku tlan xʼamakgolh litlawakgo xlakata xtamakgtay Espíritu? Jesús liwana kawanilh: «Wampi namakglhtinanatit litliwakga akxni namin Spiritu Santo kmiokgspunkan, na nalichuwinanatit kJerusalén nkimpalakata, chu xlikatlanka kJudea, chu kSamaria, chu asta awatiya kxtankgenu tiyat» (Hechos 1:8). Jehová na limaklakaskilh espíritu santo akxni matsokgninalh Biblia: «Xampi na ni xtalakaskin nchixku lantla ntamaxkinitaw ntachuwin ntalilhkan, maski chixkuwin nti ntilichuwinankgolh, wampi xasantujlanin, xampi wa Spiritu Santo wa nti ntimapuwanikgolh ntimachuwinikgolh» (2 Pedro 1:21). Wa xlakata, akxni likgalhtawakgayaw Biblia akxilhaw tuku lakgaya espíritu santo. Atanu tuku na limasiyayaw pi xlakaskinka akxilhaw espíritu, wa naskiniyaw Jehová kakinkamakgtayan nakgalhiyaw «xtatlaw espíritu», xtatlaw espíritu wa umakgolh, «tapaxkit, tapaxuwan, takaksni, tiku lu kgalhkgalhinan, tlawakan tuku tlan, tlan talikatsit, takanajla, ni lakapara sitsikan, tiku machokgoy tuku nitlan tlawaputun» (Gálatas 5:22, 23, NM).

11. 1) ¿Tuku wamputun la uku tamunut? 2) ¿Tuku xlakata tamunut xtachuna nikan chu lakastakwanankan?

11 Chuna la limapakgsinalh Jesús, wantiku pulana tamunukgolh nema tsukulh kata 33 akxni xminita Cristo wa judíos chu tiku xmakgtanukgonit kxtakanajlakan judíos. Alistalh, na kamaxkika talakaskin pi latamanin xalak Samaria na kstalaninanin Cristo xwankgolh, chu kata 36 akxni xminita Cristo, na kamaxkika talakaskin wantiku ni judíos xwankgonit. Akxni nina a xtamunukgo, latamanin xalak Samaria chu tiku ni judíos xwankgonit xtalakaskin pi chatunu chatunu xtamakamastanikgolh Jehová xlakata tlan xlakskujnikgolh chu kstalaninanin xKgawasa Dios xwankgolh. Tamunut xla xapulana kstalaninanin Cristo asta la uku na watiya kilhchaniy. Akxni makgtsikana kchuchut chuna limasiyaya pi tamakamastaninita Dios, xlakata tamunut wamputun pi lakomo kaj namaknukana. Akxni chatum lataman makgtsikan wamputun pi niy xlakata xtayat tuku pulana xkgalhi, chu akxni makutukan wamputun pi malakastakwanikan xlakata natlawa xtalakaskin Dios. Kajwatiya anan “tipatum tamunut” xlakata wantiku xaxlikana kstalaninanin Cristo wankgoy. Akxni tamunukgoy, xtatayananin Jehová wankgoy, chu Dios kaliyawa naskujnikgoy (Efesios 4:5; 2 Corintios 6:3, 4).

12. ¿Tuku tlan natamalakxtumiyaw xtamunut nema tlawakgoy kstalaninanin Cristo chu tuku xlakata?

12 Kxlakatin Dios, tamunut lakgmaxtunan. Kawiliw akgtum liʼakxilhtit, akxni apóstol Pedro ay xlichuwinanit xlakata Noé tlawalh arca anta niku xla chu xfamilia lakgtaxtukgolh akxni milh Munkaklat, xla tsokgnalh: «Wantuku xtachuna uma, la uku na kalakgmaxtuman wixin, wa tamunut (ni wa nalakgmakgana tuku nitlan kgalhiya kmimakni, wata kaj naskiniya Dios kamaxkin ni xataxkajwani talakapastakni), xlakata xtalakastakwanat Jesucristo» (1 Pedro 3:21, NM). Xlakata Noé tlawalh arca, limasiyalh pi makgantaxtilh taskujut nema xlakgayawanit Dios. Akxni ay xtlawakgonit arca, «na watiya litum nchuchut, limasputupa yama xlikatlanka lantla xwanit nkatuxawat» (2 Pedro 3:6). Pero «nkaj tsinu ntipulakgtaxtukgolh kchuchut, xman kgalhatsayan [Noé chu xfamilia]» (1 Pedro 3:20).

13. Akxni chatum kstalanina Cristo tamunuy, ¿tuku lakgtaxtuni?

13 La uku, wantiku tamakamastanikgoy Jehová xlakata kanajlanikgoy Cristo tiku lakastakwanalh tamunukgoy xlakata limasiyakgoy pi tamakamastanikgonit Dios. Chu akxni ay tamunukgonit, tsukukgoy tlawakgoy xtalakaskin Dios la uku chu chuna kalakgmaxtukan kʼuma xalixkajni kakilhtamaku (Gálatas 1:3, 4). Nialh wa katikatamasputuka uma xamakgan xalixkajni kakilhtamaku. Nialh katikatamasputuka, chu Dios kamaxki ni xataxkajwani talakapastakni. Apóstol Juan liwana kawani xlakskujnin Jehová: «Na nalakgsputa wa nkatuxawat, chu xtaxkgonalakan, wampi wa nti ntlaway xtalakaskin Dios, xaliʼankgalhin nalatamay» (1 Juan 2:17).

Kamakgantaxtiw tuku lakgayaw

14. ¿Tuku xlakata akxni tamunuyaw ni wamputun pi ay nalakgtaxtuyaw?

14 Nitlan nalakpuwanaw pi kajwatiya tamunut nakinkalakgmaxtuyan. Tamunut kgalhi xtapalh komo chatum lataman xliputum xnaku tamakamastani Jehová anta xtukuwani Jesucristo, chu akxnitiya tama kilhtamaku tsukulh tlawa xtalakaskin Dios ni makgatsankganani asta xlisputni. «Wampi wa nti ntliwakglh natawilay kxtakanajlani asta kxlikgatsputni, wa yuma naʼakgaputaxtuy.» (Mateo 24:13.)

15. 1) ¿Tuku lakaskin Dios natlawakgoy la uku wantiku ay tamunukgonit? 2) ¿La kiliʼakxilhatkan kkilatamatkan xlakata akinin kstalaninanin Cristo?

15 Wantuku xlakaskin Dios xtlawalh Jesús na xkilhchanima la xlimaklakaskilh xlatamat. Xtalakaskin pi xnilh xlakata xmakamastalh xlatamat. Chu akinin, namakamaxkiyaw kintiyatliwakan Dios chu katuwa nalimakgxtakgaw xlakata natlawayaw xtalakaskin (Romanos 12:1, 2). Komo lakgachunin, natlawayaw tuku ni xlilat chuna la tlawakgokan kkakilhtamaku, uma ni wamputun tlawamaw xtalakaskin Dios o akxni wi tuku tlawayaw nema limasiyayaw pi kiʼakstukan nakinkapaxkikanan chu wi tuku natlawayaw kaj xlakata nalimasiyaputunaw pi skujniyaw Dios (1 Pedro 4:1-3; 1 Juan 2:15, 16). Akxni chatum judío kgalhskilh tuku xlitlawat xwanit xlakata tlan xkgalhilh latamat nema ni kgalhi xlisputni, Jesús xkatsi pi talakaskin xaʼakgstitum xlilh xlatamat, pero lichuwinalh atanu nema tlakg xlakaskinka: xtalakaskin pi kstalaninanin Jesús xwankgolh. Wa tama tuku tlakg xlakaskinka kililakapastakatkan natlawayaw kkilatamatkan. Nila pulana nawiliyaw tuku maklakaskinaw akinin chu alistalh nastalaniyaw Cristo (Mateo 19:16-21).

16. 1) ¿Tuku lakgayakgo natlawakgo kstalaninanin Cristo xlakata xTamapakgsin Dios? 2) ¿La tlan nalichuwinanaw xlakata xTamapakgsin Dios chuna la tasiyay kdibujo kpágina 116 chu 117? 3) ¿Tuku limasiyayaw komo nalichuwinanaw xTamapakgsin Dios xliputum kinakujkan?

16 Wantuku xlakaskin Dios pi xtlawalh Jesús wa xtlawalh tuku lu xlakaskinka xlakata xTamapakgsin. Maski xlaksakkanit xlakata Mapakgsina xwa, akxni latamalh kKatiyatni lhuwa liskujli xlakata xlichuwinan tama Tamapakgsin. Akinin nachuna nalichuwinanaw xlakata tamapakgsin, chu wi lhuwa tuku xlakata akinin xliputum kinakujkan natlawayaw. Komo chuna natlawayaw, chuna limasiyayaw pi paxtikatsiniyaw Jehová pi kajwatiya lakgchan namapakgsinan chu xlakata kapaxkiyaw amakgapitsi (Mateo 22:36-40). Na limasiyayaw pi makxtum katawilaw amakgapitsi xlakskujni Jehová nema wilakgolh xlikalanka katiyatni, wantiku na lichuwinankgoy xlakata xTamapakgsin Dios. Makxtum lakapastaknitaw nalakgchanaw latamat nema ni kgalhi xlisputni akxni xTamapakgsin Dios namapakgsinan unu kkatiyatni.

Wantuku talichuwinalh

• ¿Tuku xtachuna xtamunut Jesús chu tamunut nema tatlaway la uku? ¿Tuku nixtachuna xtamunut Jesús tamunut nema tatlaway la uku?

• ¿Tuku wamputun natamunuya «kxtukuwini xaTlat, chu kxtukuwini xaKam, chu kxtukuwini Spiritu Santo»?

• ¿Tuku kilhchanima nalilatapaya mintamunut?

[Dibujos xla página 116, 117]

LA TLAN NALICHUWINANAW XLAKATA XTAMAPAKGSIN DIOS

Mi familia

Tiku kataskuja

Wantiku katapina kʼescuela

Ktiji

Akgatunu chiki

Nakalakgamparayaw wantiku kgaxmatkgolh

Nakamakgalhtawakgayaw kxchikkan

    Likgalhtawakga xatotonaco (1993-2026)
    Ktaxtuputun
    Matsukikan sesión
    • totonaco
    • Matitaxtikan
    • La lakkaxwilikan
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Tuku milikatsit
    • La maklakaskinkan uma página
    • Tlan nalakgpaliya tuku tsokgwili mimpalakata
    • JW.ORG
    • Matsukikan sesión
    Matitaxtikan