Kamapim As Bilong Tok Nogut
“Man em i save autim kain tingting i pulap long bel bilong en.”—MATYU 12:34.
KLOSTU 2 tausen yia i go pinis, Krais Jisas i bin kamapim dispela tok antap. Yes, maus i save kamapim ol samting i stap long tingting na bel. Maus inap kamapim ol gutpela tok. (Sindaun 16:23) Tasol maus inap kamapim tu tok bilong bagarapim bel bilong narapela.—Matyu 15:19.
Wanpela meri i stori long poroman marit olsem: “Wantu tasol em inap kros, olsem na planti taim sindaun bilong mi i olsem mi wokabaut long wanpela hap i gat bom ol i planim long graun—mi no save wanem samting bai kirapim em na wantu tasol em i kros olsem bom i pairap.” Richard i stori long meri bilong em olsem: “Olgeta taim Lydia i redi long pait. Em i no save toktok tasol; em i save sutim tok kros na makim mi long pinga olsem mi wanpela pikinini.”
Maski tupela marit i stap wanbel na narapela i tingim narapela, tok kros inap kamap namel long ol tu, na olgeta man na meri marit i save mekim sampela tok bihain ol i hevi long en. (Jems 3:2) Tasol pasin bilong ol marit long toknogutim poroman i narapela kain. Dispela kain tok i bilong daunim poroman na bagarapim bel bilong em na bosim em strong. Sampela taim poroman marit i mekim tok bilong bagarapim bel bilong poroman na i olsem em i mekim long pasin isi. Man bilong raitim Song, em Devit, em i stori long man i save mekim tok isi tasol bel bilong em i nogut. Devit i tok: “Long maus em i save mekim switpela tok, tasol long bel em i save stap birua bilong mi. Tok bilong en i mekim mipela i stap bel isi. Tasol dispela tok i sap tumas olsem bainat, na i katim mipela.” (Song 55:21; Sindaun 26:24, 25) Maski wanpela marit i sutim tok bilas long poroman o em i mekim long pasin i olsem pasin isi, kain tok olsem em inap bagarapim marit.
As Tru Bilong En
Wanem samting i mekim na man i tok nogut? Planti taim em ol samting em i bin lukim na harim. Long planti kantri ol man i orait long pasin bilong tok bilas, sutim tok nogut long man, daunim narapela; ol i ting dispela kain tok i samting bilong lap long en.a Ating planti samting i kamap long televisen na nius samting i paulim tingting bilong planti man marit; ol i ting hatpela pasin na bosim strong meri em i pasin bilong “man tru.”
Planti man i save sutim tok bilong bagarapim bel bilong narapela, ol i bin go bikpela insait long famili em olgeta taim papa o mama i belhat, na bel nogut, na tok bilas. Olsem na taim ol dispela man i liklik, ol i lain pinis long dispela kain tok na ol i ting em pasin tru bilong yumi man.
Pikinini i go bikpela long kain famili olsem, em i no lain tasol long tok nogut, nogat; em inap kisim tingting kranki long em yet na ol narapela. Olsem: Sapos em pasin bilong papa o mama long mekim hatpela tok long pikinini, taim em i go bikpela em inap pilim olsem em i nogut tasol, o em inap kisim pasin bilong belhat. Tasol olsem wanem sapos pikinini i harim papa i toknogutim mama bilong em? Maski pikinini i liklik tasol, em inap save papa bilong em i ting ol meri i pipia lain tasol. Pasin bilong papa inap skulim pikinini man olsem man i mas bosim meri, na rot bilong mekim olsem em long pretim meri o givim pen long em.
Papa o mama i gat pasin bilong belhat, em inap kamapim pikinini i gat wankain pasin, na taim pikinini i bikpela pinis em i “man bilong belhat kwik,” na man bilong “mekim planti sin.” (Sindaun 29:22) Olsem na ol lain i kamap bihain long papamama, ol inap kisim dispela pasin bilong toknogutim narapela. I gat as tru na Pol i tokim ol papa: “Yupela i no ken mekim ol pikinini bilong yupela i kros.” (Kolosi 3:21) Buk Theological Lexicon of the New Testament i tok, long tok Grik dispela tok “kros” i olsem “redi na kirapim ol long pait.”
Sapos papamama i gat pasin bilong toknogutim o paitim narapela, man i no ken tok em asua bilong ol na em i mekim wankain pasin. Tasol dispela i helpim yumi long save olsem wanem dispela pasin i pas strong long bel bilong sampela man. Ating wanpela yangpela man i no save paitim meri bilong em, tasol olsem wanem? Em i save toknogutim em o olgeta taim em i bel hevi na pes drai? Sapos kain man olsem i skelim bel bilong em, ating em bai save, em i kisim tingting bilong papa olsem ol meri i pipia lain tasol.
Na yumi save, ol dispela tok i stret long ol meri tu. Sapos wanpela mama i sutim tok nogut long man bilong em, pikinini meri inap mekim olsem long man bilong em taim em i marit. Wanpela savetok bilong Baibel i tok: “Sapos man i stap long ples wesan nating, dispela pasin i winim pasin bilong i stap wantaim meri bilong tok kros na toktok planti.” (Sindaun 21:19) Tasol ol man i mas was gut tru long dispela pasin bilong sutim tok nogut long meri. Bilong wanem?
Strong Bilong Man i Daunim Meri
Long planti marit, man i save bosim ol samting, meri nogat. Na planti man i gat strongpela skin, winim skin bilong meri, olsem na taim man i tok long paitim meri, em inap pretim em nogut.b Na tu, save bilong planti man long wok mani, na long ol wok bilong lukautim ol yet long ol samting bilong skin, i winim save bilong meri long mekim olsem. Na planti man inap kisim wok i gat gutpela pe, winim pe meri inap kisim. Olsem na wanpela meri, em man bilong em i save toknogutim em olgeta taim, em inap pilim olsem em i stap kalabus na em i stap wanpis olgeta. Ating em i wanbel long tok bilong saveman King Solomon: “Mi tingting gen long olkain pasin i no stret, ol manmeri bilong graun i save mekim. Ol man nogut i save daunim planti manmeri, na ol dispela manmeri i krai nogut tru. Tasol i no gat man bilong helpim ol. Na gavman tu i no helpim ol. Long wanem, strong bilong gavman i helpim ol man nogut tasol.”—Saveman 4:1.
Meri inap longlong stret sapos sampela taim man i toktok gut long em na sampela taim em i sutim tok kros long em. (Skelim wantaim Jems 3:10.) Sapos man i save toknogutim meri bilong em, tasol em i save lukautim gut famili long ol samting bilong skin, ating meri inap sem long ting olsem marit bilong em i no wok gut. Na meri inap ting em asua bilong em na man i save tok olsem. Wanpela meri i tok: “Olsem wanpela meri em man i save paitim em olgeta taim, mi bin ting em asua bilong mi na man i toknogutim mi.” Narapela meri i tok: “Man i giamanim mi na tok, sapos mi wok strong moa long pilim hevi bilong em, na mi ‘no les kwik’ long em, mi bai stap bel isi.” Tasol planti taim dispela kain hevi i no save pinis.
Sori tru, planti man marit i save mekim nabaut long wok bos bilong ol na bosim strong meri em ol i bin tok promis long laikim em na sori long em. (Stat 3:16) Tasol meri i gat dispela kain sindaun em inap mekim wanem? Wanpela meri marit i tok: “Mi no laik lusim man, mi laik bai em i lusim pasin bilong toknogutim mi—em tasol.” Wanpela man i marit 9-pela yia, em i tok: ‘Mi save mi man bilong toknogutim meri bilong mi. Mi laik tru long senisim pasin bilong mi—mi no laik lusim meri.’
Tasol i gat samting bilong helpim ol marit em tok bilong bagarapim bel bilong narapela i save kamap long marit bilong ol, na stori i kam bihain bai toktok long dispela samting.
[Ol Futnot]
a Na i wankain tu long taim bilong ol aposel. Buk The New International Dictionary of New Testament Theology i tok, “pasin bilong sutim tok nogut long narapela o narapela i mekim olsem long em, em wanpela pasin ol Grik i bin skul long en.”
b Sutim tok nogut long narapela inap kamapim kros pait insait long famili. (Skelim wantaim Kisim Bek 21:18.) Wanpela man i gat wok olsem welfe, em i tok: “Ol meri i save kam askim mipela long kot-pepa, long wanem, man i mekim sampela kain pasin em inap bagarapim ol, olsem paitim ol, sutim ol long naip, holim strong nek bilong ol; tasol inap planti yia pinis man i bin toknogutim ol na ol dispela meri i bin karim bikpela hevi long dispela samting.”
[Rait long pes 6]
Sori tru, planti man marit i save mekim nabaut long wok bos bilong ol na bosim strong meri em ol i tok promis long laikim em na sori long em
[Piksa long pes 7]
Pikinini bai bihainim pasin papa o mama i save mekim long poroman marit