Tingting Bilong Ol Kristen Long Ol Man i Bosim Ol
“Olgeta wok bilong gavman i kamap long han bilong God tasol.”—ROM 13:1.
STRONG bilong bosim ol samting i stap long han bilong Man i bin wokim ol dispela samting. Jehova em i God Antap Tru na em i bin wokim olgeta samting i gat laip na i no gat laip. Olsem na i stret em i stap Nambawan Bos bilong olgeta samting. Ol Kristen tru i wanbel wantaim ol ensel, em ol i tok: “[Jehova], yu God bilong mipela. Yu tasol yu . . . inap tru long olgeta man i ken amamas long yu na litimapim nem bilong yu na i stap aninit long strong bilong yu. Long wanem, yu bin wokim olgeta samting. Long laik bilong yu yet yu bin mekim olgeta samting i kamap.”—KTH 4:11.
2 Long bipo yet planti king na bikman i bin tok, ol i wanpela god o ol i mausman bilong wanpela god, na dispela i kamapim klia olsem ol i save, i no wok bilong ol man long bosim ol narapela man.a (Jeremaia 10:23) Olgeta strong bilong mekim wok bos i stap long han bilong God Jehova. Krais i tokim namba wan gavman bilong Judia, Pailat, olsem: “Sapos God i stap antap em i no bin givim strong long yu, orait yu bai i no gat strong inap long daunim mi.”—Jon 19:11.
“Olgeta Wok Bilong Gavman i Kamap Long Han Bilong God Tasol”
3 Aposel Pol i raitim pas long ol Kristen i stap aninit long Gavman Bilong Rom na em i tok: “Olgeta man i mas i stap aninit long ol gavman. Yumi save, i no gat wanpela gavman i kamap nating. Nogat. Olgeta wok bilong gavman i kamap long han bilong God tasol. Na olgeta gavman i stap, God yet i putim ol na ol i stap.” (Rom 13:1) Wanem insait bilong tok bilong Jisas olsem God em i bin givim strong long Pailat? Pol i gat wanem tingting na em i tok, God i putim ol gavman na ol i stap? Yu ting tupela i tok, God yet i makim olgeta wan wan hetman politik long dispela graun?
4 Nogat, a? Long wanem, Jisas i kolim Satan “hetman i save bosim dispela graun,” na Pol i kolim Satan “god bilong dispela graun.” (Jon 12:31; 16:11; 2 Korin 4:4) Na taim Satan i traim Jisas, em i tok long givim “strong” long Jisas bilong bosim “olgeta strongpela kantri bilong dispela graun.” Satan i tok, dispela strong i ‘bilong em pinis.’ Jisas i sakim Satan, tasol em i no tok, Satan i no gat dispela strong.—Luk 4:5-8.
5 Taim Satan i bikhet na em i pulim Adam tupela Iv na tupela tu i bikhet long wok bos bilong Jehova, Jehova i larim Satan i stap, na long dispela rot i olsem em i givim strong long Satan bilong bosim dispela graun. (Stat 3:1-6; lukim tu Kisim Bek 9:15, 16.) Olsem na insait bilong tok bilong Jisas na Pol i olsem: Taim namba wan man na meri long Iden i bikhet long wok King bilong Jehova, nau ol man i stap longwe long God na God i larim ol i kamapim ol gavman bilong ol yet, na bai i gat ol lo na ol i no ken mekim nabaut. Sampela taim, bilong kamapim laik bilong em, God Jehova i bin mekim na wanpela king o gavman i pundaun. (Daniel 2:19-21) Na em i bin larim sampela i stap. Ol hetman na gavman em Jehova i larim ol i stap, em yumi ken tok “God yet i putim ol na ol i stap.”
Ol Kristen Bilong Pastaim na Gavman Bilong Rom
6 Ol Kristen bilong pastaim i no bin bung wantaim ol lain Juda na pait long ol Rom i bosim Israel. Gavman Rom i putim ol lo na ol i bosim gut ol samting long ples na long solwara; ol i kisim wara i kam long taun, na ol i wokim ol rot, na ol bris; na ol i mekim planti wok bilong lukautim ol man. Long ol dispela samting, ol Kristen i tingim ol gavman i olsem “wokman bilong God, bilong helpim [ol] na mekim [ol] i stap gut.” (Rom 13:3, 4) I gat lo bilong bosim ples na ol man, na dispela i helpim ol Kristen long autim tok long planti hap, olsem Jisas i tok ol i mas mekim. (Matyu 28:19, 20) Bel bilong ol i no gat tok long givim takis long Rom, maski ol Rom i mekim sampela wok long dispela mani em God i no orait long en.—Rom 13:5-7.
7 Sapos yumi kaunim gut Rom 13:1-7, yumi ken save “ol gavman” politik i olsem “wokman bilong God,” bilong litimapim nem bilong ol man i mekim gutpela pasin, na givim strafe long ol man i mekim pasin nogut. Ol tok klostu long ol dispela ves i kamapim klia olsem God yet i makim wanem pasin i gutpela o i nogut, i no ol gavman i makim. Olsem na sapos king bilong Rom o narapela hetman politik i tokim ol man long mekim samting God i tambuim, o em i pasim ol long mekim samting God i tok ol i mas mekim, orait em i no mekim wok moa olsem “wokman bilong God.” Jisas i tok: “Samting bilong Sisar, em yupela i mas givim long Sisar. Na samting bilong God, em yupela i mas givim long God.” (Matyu 22:21) Sapos Gavman Bilong Rom i tokim ol man long givim samting bilong God long gavman, olsem lotu long gavman o givim laip bilong ol long gavman, orait ol Kristen tru i mekim olsem ol aposel i tok: “Mipela i mas bihainim tok bilong God tasol. Mipela i no ken bihainim tok bilong ol man.”—Aposel 5:29.
8 Ol Kristen bilong pastaim i no lotuim king bilong Rom o ol god giaman, na ol i no lusim ol miting Kristen, o wok bilong autim tok, olsem na ol man i mekim nogut long ol. Planti man i ting, King Niro i bin tok na ol i kilim i dai aposel Pol. Na sampela king moa, olsem Domisian na Markus Orelias na Septimius Severus na Disius na Dioklisian, ol i birua long ol Kristen. Taim ol dispela king na ol hetman i wok aninit long ol i mekim nogut long ol Kristen, ol i no mekim wok olsem “wokman bilong God.”
9 Dispela i makim olsem long sampela samting ol gavman politik i mekim wok olsem “wokman bilong God” bilong helpim na lukautim yumi, tasol ol i bilong dispela graun em Satan i god bilong en. (1 Jon 5:19) Ol i hap bilong “wel animal” em Kamapim Tok Hait 13:1, 2 i tok long en, em olgeta gavman i bosim olgeta hap bilong graun. “Dispela snek,” Satan, em i givim “strong” long wel animal. (KTH 12:9) Olsem na i stret ol Kristen i no daun olgeta long ol dispela gavman; ol i tingim tok bilong ol i namba tu tasol.—Lukim Daniel 3:16-18.
No Ken Bikhet
10 Tasol i no olsem ol Kristen i ken bikhet long ol gavman. Nogat. Tru, planti bikman bilong gavman i no mekim gutpela pasin long laip bilong ol yet o long wok politik, tasol yumi no ken bikhet long ol. Pasin na tok bilong ol aposel i makim klia olsem yumi mas aninit long ol man i holim wok bos. King Herot Agripa Namba 2 i save pamuk wantaim susa bilong em, tasol taim Pol i kam sanap long ai bilong em, Pol i mekim gutpela tok i makim em i daun long king.—Aposel 26:2, 3, 25.
11 Na Pol i tok, i stret yumi ken beten askim God long helpim ol king na gavman. Olsem long taim ol i mas skelim samting ol i laik mekim na dispela inap helpim o nogutim yumi yet o wok Kristen bilong yumi. Pol i tok: “Yu mas tokim ol manmeri long . . . beten long God na tenkyu long em na askim em long helpim olgeta manmeri. Na ol i mas askim em tu long helpim ol king na olgeta gavman. Olsem bai yumi olgeta i ken sindaun gut na i stap bel isi, na yumi ken bihainim tru olgeta pasin God i laikim. Kain prea olsem em i gutpela long ai bilong God . . . Em i laik kisim bek olgeta manmeri, bai ol i ken save long as bilong tok tru.” (1 Timoti 2:1-4) Sapos yumi daun long ol gavman, dispela inap kirapim ol long larim yumi i stap fri moa bilong mekim wok bilong kisim bek “olgeta manmeri.”
12 Aposel Pita i tok: “Yupela i mas tingting long Bikpela na bihainim tok bilong olgeta kain gavman. King i stap namba wan tru, na yupela i mas bihainim tok bilong en. Na yupela i mas bihainim tu tok bilong ol namba wan gavman bilong ol provins. King i bin putim ol i stap bilong bekim pe nogut long ol man i mekim pasin nogut, na bilong litimapim nem bilong ol man i mekim gutpela pasin. God i laik bai yupela i mas mekim gutpela pasin tasol, olsem bai yupela inap pasim maus bilong ol krankiman i . . . tok nogut long yupela. Yupela i mas wokabaut olsem ol man i stap fri. Tasol yupela i no ken ting, ‘Nau mipela i stap fri,’ na yupela i go mekim ol kain kain pasin nogut. Nogat. Yupela i mas wokabaut olsem ol wokboi bilong God. Yupela i mas mekim gutpela pasin long olgeta man, na givim bel [long ol brata]. Yupela i mas pret long God na aninit long em. Na yupela i mas givim biknem long king.” (1 Pita 2:13-17) Dispela tok i givim gutpela tingting long yumi! Yumi stap wokboi bilong God na yumi mas daun olgeta long em, na yumi mas daun tu long ol gavman i gat wok long givim strafe long ol man nogut, tasol tok bilong ol i namba tu.
13 Planti gavman i gat tingting kranki long ol Witnes Bilong Jehova. Ating ol i kisim long ol birua bilong lain bilong God, o long sampela tok bilong ol nius o televisen i daunim ol Witnes. Sapos yumi daun long gavman, na taim i gat rot yumi tokim ol long bilip na pasin tru bilong ol Witnes, ol inap kisim gutpela tingting long yumi. Sapos ol i gat planti wok, yumi ken givim buklet Ol Witnes Bilong Jehova Ol i Wanbel na Mekim Wok Bilong God Long Olgeta Hap Bilong Graun long ol, o bilong helpim ol moa, yumi ken givim buk Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom. Gutpela sapos dispela buk i stap long olgeta haus buk.
Wok Bos Insait Long Famili Kristen
14 God i tok yumi mas daun long wok bos bilong ol man bilong graun, olsem na yumi save, yumi mas daun tu long wok bos God i kamapim insait long famili Kristen. Aposel Pol i stori gut long lo bilong dispela wok na lain bilong Jehova i mas bihainim. Em i tok: “Het bilong olgeta man em Krais, na het bilong meri em man bilong en, na het bilong Krais em God.” (1 Korin 11:3) Em lo bilong God. Yumi mas mekim wanem bilong bihainim dispela lo na larim God i bosim yumi?
15 Famili i mas larim God i bosim ol. Sapos meri Kristen i no daun long man bilong em, maski man i wanlotu bilong em o nogat, em i no larim God i bosim em. Pol i tokim ol Kristen: “Yupela meri, yupela i mas aninit long ol man bilong yupela, olsem yupela i save aninit long Bikpela. Long wanem, man em i het bilong meri bilong en, olsem Krais em i het bilong sios. . . . Sios em i stap aninit long Krais. Olsem tasol yupela meri tu, oltaim yupela i mas aninit long ol man bilong yupela.” (Efesus 5:21-24) Ol man Kristen i mas daun long Krais, na ol meri Kristen i mas bihainim gutpela tingting na daun long man bilong ol, long wanem, God i putim man i stap het. Olsem bai ol meri i stap belgut, na bikpela samting—bai Jehova i givim blesing long ol.
16 Ol pikinini i larim God i bosim ol, ol i amamas long harim tok bilong papamama. Baibel i tok, ol yangpela long taim bilong las de bai “sakim tok bilong papamama.” (2 Timoti 3:1, 2) Tasol Baibel i tokim ol pikinini Kristen: “Yupela i mas bihainim tok bilong papamama bilong yupela long olgeta samting. Bikpela i save laikim dispela kain pasin.” (Kolosi 3:20) Sapos ol i daun long papamama, bai Jehova i amamas na mekim gut long ol.
17 Dispela i kamap klia long ol samting i bin painim Jisas. Luk i tok: “Em i go bek wantaim tupela [papamama], na ol i kamap long Nasaret, na oltaim em i bihainim tok bilong tupela. . . . Na Jisas i kamap bikpela, na save bilong en i kamap gutpela tru. Na God i laikim em tru na ol man tu i laikim em.” (Luk 2:51, 52) Long dispela taim Jisas i gat 12-pela krismas, na Luk i kolim hap tok Grik i makim olsem “oltaim” Jisas i daun long papamama bilong em. Olsem na taim em i kamap bikpela na em i gat 12-pela krismas samting, em i no lusim pasin bilong daun long papamama. Yupela ol yangpela, sapos yu laik kamap strong long spirit na yu laik bai God na ol gutpela man i laikim yu, orait yu mas daun long ol man i gat wok long bosim yu insait na ausait long famili.
Wok Bos Insait Long Kongrigesen
18 Pol i stori long kongrigesen i mas wok stret na em i tok: “God i save mekim stret olgeta wok bilong en. Em i no save mekim ol samting i paul nabaut. . . . Yupela i mas bihainim stret ol gutpela pasin bilong lotu.” (1 Korin 14:33, 40) Krais em i Het bilong kongrigesen Kristen, na bilong helpim ol long wok stret em i givim wok long sampela gutpela man insait long kongrigesen. Baibel i tok: “Long sampela man em i givim wok aposel. Na long sampela em i givim wok profet. Na long sampela em i givim wok bilong autim gutnius long ol manmeri. Na long sampela em i givim wok [wasman, NW] na wok [tisa, NW]. . . . Yumi mas . . . laikim tru ol arapela na mekim tok tru tasol long ol. Olsem bai yumi kamap strongpela manmeri na bai yumi pas tru wantaim Krais, em i het bilong yumi.”—Efesus 4:11, 12, 15.
19 Nau long taim bilong pinis, Krais i makim lain ‘gutpela wokboi’ bilong “bosim olgeta samting bilong en” long graun, em ol samting bilong Kingdom. (Matyu 24:45-47) Lain ‘gutpela wokboi’ i gat ol mausman bilong en, ol i bilong liklik lain Kristen God i makim, na ol i stap olsem lain bilong bosim ol manmeri bilong God. Krais i givim strong long ol bilong stretim tok na makim ol narapela wasman. (Aposel 6:2, 3; 15:2) Dispela lain, em Lain Bilong Bosim Ol Witnes, ol i tilim wok long ol Komiti Bilong Brens, na ol wasman distrik na wasman sekit, na ol elda long olgeta 73,000 samting kongrigesen bilong ol Witnes Bilong Jehova long olgeta hap bilong graun. I stret yumi mas wok gut wantaim olgeta dispela man Kristen i givim bel long mekim wok, na yumi mas daun long ol.—1 Timoti 5:17.
20 Bilong helpim yumi long save yumi mas daun long ol man i holim wok bos insait long kongrigesen, yumi ken stori long wok bilong yumi long daun long ol gavman. Sapos wanpela lo bilong gavman i stret long ai bilong God na man i brukim na gavman i givim strafe long em, i olsem God i givim strafe long dispela man “i mekim pasin nogut.” (Rom 13:3, 4) Taim man i bikhet na brukim lo bilong gavman, Jehova i save kros, olsem na yumi save, em i no ken amamas liklik sapos wanpela Kristen i kalapim lo bilong Baibel na em i bikhet long ol Kristen i holim wok bos long kongrigesen!
21 Yumi no laik bikhet na bai God i kros long yumi; yumi laik bihainim tok Pol i givim long ol Kristen long Filipai, olsem: “God i kisim bek yupela pinis, na nau yupela i mas pret na guria na wok strong long kisim tru dispela presen em i makim bilong yupela. Yumi save, God i save wok insait long bel bilong yupela. Em yet i kirapim laik bilong yupela bilong mekim ol pasin em i laikim, na em i givim yupela strong bilong mekim ol dispela pasin. Na long olgeta samting yupela i mekim, yupela i mas i stap isi na mekim. Yupela i no ken toktok planti na tok pait nabaut. Yupela i mas . . . i stap stret na . . . holimpas tok i gat laip, na bai yupela i stap olsem ol lait namel long ol lain manmeri bilong dispela graun, em ol lain i bin lusim stretpela pasin na mekim planti rong.” (Filipai 2:12-15) Ol lain bilong dispela graun i mekim planti rong; ol i bikhet na ol gavman i no gat strong moa. Tasol lain bilong Jehova i amamas long daun long ol man i gat wok long bosim ol. Olsem na ol i kisim planti blesing, olsem stori i kamap bihain em i makim.
[Ol Futnot]
a Lukim stori i kamap paslain long dispela.
Sampela Askim
◻ Husat i Nambawan Bos? Olsem wanem na i stret em i bosim olgeta samting?
◻ Olsem wanem yumi ken tok, “God yet i putim” ol gavman na ol i stap?
◻ Wanem taim ol gavman i no mekim wok moa olsem “wokman bilong God”?
◻ I gat wanem lo bilong wok bos insait long famili Kristen?
◻ Insait long lain Kristen, husat husat i kisim strong bilong bosim ol narapela?
[Askim Bilong Stadi]
1. Olsem wanem i stret Jehova i stap Nambawan Bos bilong olgeta samting?
2. Olsem wanem ol king na bikman bilong bipo i makim olsem ol i save, i no wok bilong ol long bosim ol narapela man? Jisas i tok wanem long Pailat?
3. Aposel Pol i tok wanem long “ol gavman”? Yumi tingim tok bilong Jisas na Pol na yumi gat wanem ol askim?
4. Jisas tupela Pol i kolim Satan wanem samting? Satan i tok wanem na Jisas i no sakim dispela tok?
5. (a) Wanem insait bilong tok bilong Jisas na Pol long strong bilong ol man long mekim wok bos? (b) Olsem wanem yumi ken tok, “God yet i putim” ol gavman na ol i stap?
6. Ol Kristen bilong pastaim i gat wanem tingting long ol gavman bilong Rom? Wanem as bilong dispela tingting?
7, 8. (a) Sapos yumi kaunim gut Rom 13:1-7, yumi kisim wanem save? Ol tok klostu long ol dispela ves i kamapim klia wanem samting? (b) Wanem taim ol gavman bilong Rom i no mekim wok olsem “wokman bilong God”? Long kain taim olsem, ol Kristen bilong pastaim i mekim wanem?
9. (a) Ol gavman i insait long wanem samting? Husat i givim strong long wel animal? (b) I stret ol Kristen i daun olsem wanem long ol gavman?
10, 11. (a) Pol i tok wanem na em i makim olsem yumi mas daun long ol man i holim wok bos? (b) Wanem taim yumi ken beten askim God long “helpim ol king na olgeta gavman”? Bilong wanem yumi ken beten olsem?
12, 13. (a) Pita i givim wanem gutpela tok long yumi long pasin bilong daun long God na ol gavman? (b) Yumi ken mekim wanem bilong helpim ol man long kisim gutpela tingting long ol Witnes Bilong Jehova, maski “ol krankiman” i tok nogut long yumi?
14, 15. (a) Husat i mas bosim famili Kristen? (b) Ol meri Kristen i mas ting olsem wanem long man bilong ol? Bilong wanem ol i mas i gat dispela tingting?
16, 17. (a) Ol pikinini i go bikpela long famili Kristen ol i ken mekim wanem na bai ol i makim olsem ol i narapela kain long planti yangpela long nau? Na wanem samting i ken kirapim ol long mekim olsem? (b) Jisas i makim wanem gutpela pasin ol yangpela long nau i ken bihainim? Gutpela sapos ol i mekim wanem?
18. Husat i Het bilong kongrigesen Kristen? Em i givim wok long husat bilong bosim ol wok bilong kongrigesen?
19. (a) Krais i makim wanem lain bilong bosim olgeta samting bilong em long graun? Na em i givim strong long wanem lain? (b) Ol i tilim wok long husat insait long kongrigesen Kristen? Olsem na yumi mas mekim wanem?
20. Yumi ken stori long wanem samting bilong makim olsem Jehova i no save amamas long ol Kristen i bikhet long ol wanlotu i gat wok long bosim ol?
21. Yumi laik bihainim wanem tok bilong Baibel? Stori i kamap bihain long dispela bai toktok long wanem samting?
[Ol Piksa long pes 18]
Jisas i tok: “Samting bilong Sisar, em yupela i mas givim long Sisar”