Putim Yau Long Ol Tok Profet Bilong God i Makim Taim Bilong Yumi
“Yu man nating, tasol mi laik yu mas save long as bilong dispela driman. Dispela driman i gat tok long ol samting bai i kamap klostu long las de.”—DANIEL 8:17.
1. Jehova i laik bai olgeta man i save long wanem samting bilong taim bilong yumi?
JEHOVA i save long ol samting bai kamap bihain, na em i no pasim dispela save i stap long em yet, nogat. Em i Man bilong kamapim long ples klia as bilong ol tok hait. Em i laik bai yumi olgeta i mas save olsem yumi stap klostu long pinis bilong taim bilong “las de.” Man! Em bikpela tok ol 6 bilion manmeri i stap nau long graun ol i mas harim!
2. Bilong wanem ol man i tingting planti long i stap bilong ol long bihain?
2 Yumi no kirap nogut long dispela pasin nogut bilong nau klostu bai pinis, a? Ol man inap wokabaut long mun, tasol long planti hap bilong dispela graun ol i pret long wokabaut long rot. Ol inap wokim planti samting bilong helpim sindaun bilong ol man, tasol ol i no inap daunim pasin bilong katim marit na famili i bruk. Na ol inap helpim ol man long kisim planti save, tasol ol i no inap lainim ol man long i stap gut wantaim. Ol man i lus tru long mekim ol dispela samting, na dispela i strongim planti tok profet bilong Baibel i makim olsem yumi stap long taim bilong las de.
3. Dispela tok “klostu long las de,” wanem namba wan taim ol i bin mekim dispela tok long graun?
3 Inap 2,600 yia i go pinis, ensel Gebriel i bin autim dispela tok “klostu long las de,” na em i namba wan taim dispela tok i bin kamap long graun. Wanpela profet bilong God i harim Gebriel i tok: “Yu man nating, tasol mi laik yu mas save long as bilong dispela driman. Dispela driman i gat tok long ol samting bai i kamap klostu long las de.”—Daniel 8:17.
Dispela Em i Taim Bilong “Las De”!
4. Dispela tok “klostu long las de,” Baibel i kolim long wanem ol narapela pasin tu?
4 Ol kain tok olsem “klostu long las de,” na “taim bilong las de,” na “las de God i bin makim,” ol i kamap 6-pela taim long Buk Daniel. (Daniel 8:17, 19; 11:35, 40; 12:4, 9) Ol dispela ves i makim “taim bilong las de” aposel Pol i bin tok profet long en. (2 Timoti 3:1-5) Jisas i toktok long dispela taim olsem taim bilong em i kam i stap olsem King long heven na i sindaun long sia king.—Matyu 24:37-39.
5, 6. Husat ol i bin wok strong long “kisim save” nau long taim bilong las de? Olsem na wanem samting i kamap?
5 Daniel 12:4 i tok: “Orait nau Daniel, yu pasim buk i gat ol dispela tok long en. Na yu mas putim mak long en, bilong tambuim ol man long ol i no ken opim dispela buk. Dispela buk i mas pas i stap inap klostu long taim bilong las de. Na planti manmeri bai i . . . kisim save long as bilong dispela tok.” As bilong planti tok Daniel i raitim i bin stap hait na ol man i no inap kisim save long en i go inap long planti handet yia. Tasol olsem wanem long nau?
6 Long dispela taim bilong las de, planti Kristen em ol i stap gut long God, ol i bin wok strong long “kisim save long as bilong dispela tok” long Baibel. Orait wanem samting i kamap? Jehova i mekim gut long ol na stretpela save i bin kamap bikpela tru. Olsem: Jehova i mekim gut long ol Witnes em i bin makim ol na em i givim gutpela save na tingting long ol. Dispela i mekim na ol i save Jisas Krais i kamap King long heven long yia 1914. Olsem aposel Pita i tok long 2 Pita 1:19-21, dispela lain em God i bin makim ol na ol gutpela poroman bilong ol, ol i ‘holim strong ol tok profet,’ na ol i save tru tru olsem taim bilong yumi em taim bilong las de.
7. Wanem ol stori i mekim na Buk Daniel i narapela kain?
7 Long planti samting Buk Daniel i narapela kain. Em i stori long wanpela king i laik kilim i dai ol saveman bilong em, long wanem, ol i no inap tokaut long driman king i bin kisim na em i tingting planti long en, na ol i no inap kamapim as bilong en. Tasol profet bilong God i kamapim dispela samting long em. Tripela yangpela man i no laik lotuim wanpela traipela imis, na ol i tromoi 3-pela i go insait long bikpela paia i hat nogut tru, tasol paia i no kukim ol. Long taim bilong bikpela pati, planti handet manmeri ol i lukim wanpela han i kirap raitim ol narapela kain tok long banis insait long haus king. Ol birua bilong wanpela lapun ol i wokim rot na ol man i tromoi em i go daun insait long hul bilong ol laion, tasol bihain em i lusim hul na kam antap na em i no bagarap liklik. Fopela animal i kamap long wanpela driman na dispela i makim sampela samting bai kamap i go inap long taim bilong las de.
8, 9. Olsem wanem Buk Daniel inap helpim yumi moa yet nau long taim bilong las de?
8 Em nau, Buk Daniel i gat tupela samting i narapela narapela kain. Wanpela em stori bilong ol samting i bin kamap, na wanpela em ol tok profet. Tupela wantaim inap strongim bilip bilong yumi. Stori bilong ol samting i bin kamap i soim yumi olsem God Jehova i save mekim gut long ol man i stap gut long em. Na ol tok profet i soim yumi olsem Jehova i save long ol samting bai kamap inap planti handet yia, o planti tausen yia, bihain.
9 Sampela tok profet Daniel i bin raitim ol i stori long Kingdom bilong God. Taim yumi lukim truim bilong ol dispela tok profet, dispela i save strongim bilip bilong yumi, na tu, em i strongim bilip bilong yumi olsem yumi stap long taim bilong las de. Tasol sampela man i save sutim tok long Daniel na ol i tok, ol tok profet long buk i gat nem bilong Daniel ol i bin raitim taim ol samting i olsem truim bilong en ol i kamap i go pinis. Sapos tok bilong ol i stret, orait dispela bai kamapim sampela bikpela askim long ol samting Buk Daniel i bin tok profet long en na i makim taim bilong las de. Na tu, ol man i no bilip tumas long Baibel ol i save sutim tok long ol stori bilong dispela buk. Olsem na i gutpela yumi skelim.
Em i Sanap Long Kot!
10. Olsem wanem yumi ken tok, i olsem Buk Daniel i sanap long kot na ol man i sutim tok long en?
10 Orait yu ken tingim olsem yu stap long haus kot na harim kot. Loya i strong long tok olsem man i sanap long kot em i gat rong long mekim pasin giaman. Na i olsem tu long Buk Daniel. Dispela buk i kamapim olsem em i tru na yumi inap bilip long en, na wanpela profet Hibru i bin raitim, em i bin stap namel long yia 650 na 550 B.C.E samting. Tasol ol man i no bilip tumas long Baibel ol i tok dispela buk i giaman tasol. Olsem na pastaim yumi ken skelim ol stori bilong dispela buk, ol i stret wantaim ol samting tru tru i bin kamap o nogat.
11, 12. Olsem wanem long tok bilong sampela man i tok, Belsasar i no bin stap tru?
11 Yumi ken tingim wanpela king em ol man bilong sutim tok long Buk Daniel i tok em i no bin i stap. Daniel sapta 5 i stori olsem Belsasar i stap king long Babilon taim ol birua i daunim dispela taun long yia 539 B.C.E. Ol man i sutim tok long dispela, long wanem, ol i no bin painim nem bilong Belsasar long wanpela olpela rait samting—em i stap long Baibel tasol. Na ol man bilong bipo em ol i bin raitim stori bilong ol samting i kamap, ol i tok Nabonaidas em i laspela king bilong Babilon.
12 Tasol long yia 1854, long Ur, em wanpela olpela taun bilong Babilon i bagarap pinis na i stap long hap nau ol i kolim Irak, ol i painim sampela rait ol i bin katim long ston. Long ol dispela rait i gat wanpela beten, na long dispela beten King Nabonaidas i tok long “Bel-sar-usur, namba wan pikinini man bilong mi.” Ol saveman bilong skelim skelim tok bilong Baibel, ol tu i mas wanbel long tok olsem dispela man em Belsasar bilong Buk Daniel. Olsem na dispela king ol i tok em i no bin stap, em i bin stap tru tru, tasol ol saveman i no bin save yet long em. Tasol i gat planti samting moa i makim olsem ol tok Daniel i raitim i tru. Em i makim olsem Buk Daniel em i hap tru bilong Baibel, na nau long taim bilong las de yumi mas putim gut yau long tok bilong en.
13, 14. Nebukatnesar em i husat? Em i givim bel tru long lotuim wanem god giaman?
13 Insait long Buk Daniel i gat sampela tok profet i tok long ol bikpela gavman bai kamap pastaim na ol gavman bai kamap bihain, na ol samting sampela king bilong ol bai mekim. Wanpela bilong ol dispela king em i strongpela man bilong pait na em i bin kisim na bosim planti kantri. Em i pikinini man bilong king bilong Babilon, na em wantaim ami bilong em ol i go long Karkemis na daunim ami bilong King Neko bilong Isip. Tasol wanpela toksave i mekim na dispela pikinini bilong king i mas lusim Karkemis na larim ol jeneral bilong ami i stretim ol samting. Em i harim tok olsem papa bilong em, Nabopolasar, em i dai, olsem na dispela yangpela man Nebukatnesar i kamap king long yia 624 B.C.E. Em i stap king inap 43 yia na insait long ol dispela yia em i kisim planti hap em bipo ol Asiria i bosim, na em i kisim Siria na Palestain i go i go inap long boda bilong Isip.
14 Nebukatnesar i givim bel tru long lotuim Maduk, em nambawan bikpela god bilong Babilon. King i tok Maduk i bin helpim em long winim ol pait. Long Babilon, Nebukatnesar i wokim na bilasim ol tempel bilong Maduk na bilong planti ol narapela god bilong Babilon. Traipela imis gol Nebukatnesar i bin wokim long ples stret bilong Dura, ating em i bin dediketim long Maduk. (Daniel 3:1, 2) Na ating Nebukatnesar i bihainim ol pasin bilong glasman taim em i tingim ol pait em bai mekim wantaim ami bilong em.
15, 16. Nebukatnesar i bin mekim wanem ol bikpela wok long Babilon? Taim em i hambak na litimapim nem bilong em yet, wanem samting i kamap?
15 Papa bilong Nebukatnesar i bin kirapim wok bilong wokim tupela traipela banis bilong Babilon, na Nebukatnesar i pinisim dispela wok. Ol dispela traipela banis i mekim na nambawan biktaun bilong Babilon i kamap strongpela taun tru na i olsem ol birua i no inap go insait long en na kisim. Meri bilong Nebukatnesar i bilong kantri Midia na em i tingim ol maunten na bikbus bilong Midia na em i wari tru long en. Olsem na Nebukatnesar i wokim ol gutpela gaden bilas bilong mekim gut bel bilong meri. Ol dispela gaden bilas em wanpela bilong 7-pela samting bilong bipo i gat biknem tru na ol manmeri i save kirap nogut long en. Nebukatnesar i mekim na Babilon i kamap nambawan taun tru i gat strongpela banis. Em i hambak stret long dispela taun i olsem as ples bilong lotu giaman!
16 Wanpela taim Nebukatnesar i hambak na em i tok: “Man, Babilon em i bikpela taun na i nambawan tru. Long strong bilong mi yet, mi bin kirapim dispela taun.” Tasol Daniel 4:30-36 i tok, taim king “i toktok yet” em i kamap longlong. Inap 7-pela yia em i no inap mekim wok king, na em i kaikai gras olsem Daniel i bin tok profet long en. Bihain em i kisim bek wok king. Olsem wanem? Yu save long ol samting dispela stori i makim, olsem wanpela tok profet? Yu inap stori long olsem wanem bikpela truim bilong en i kamap long taim bilong las de?
Sampela Tok Profet
17. Bai yu stori olsem wanem long dispela driman olsem tok profet God i bin givim long Nebukatnesar long namba tu yia bilong em long i stap nambawan king bilong graun?
17 Orait nau yumi ken tingim gen sampela tok profet long Buk Daniel. Long namba tu yia bilong Nebukatnesar i stap nambawan king bilong graun (606/605 B.C.E.), God i givim wanpela driman long em, na ol samting king i lukim long driman i mekim em i pret nogut tru. Olsem Daniel sapta 2 i stori long en, dispela driman em i bilong wanpela traipela imis, het bilong en ol i wokim long gol, bros na tupela han bilong en i silva, bel na lek antap em bras, lek em ain, na lek daunbilo em ain wantaim graun. Ol dispela hap bilong imis i makim wanem samting?
18. Het gol bilong imis, na bros wantaim tupela han bilong en ol i bin wokim long silva, na bel wantaim lek antap ol i bin wokim long bras, ol i makim wanem ol samting?
18 Profet bilong God i tokim Nebukatnesar olsem: “King, . . . yu olsem dispela het ol i wokim long gol.” (Daniel 2:37, 38) Nebukatnesar i namba wan bilong lain king i bosim Gavman Babilon. Bihain ami bilong Midia na Persia i kam na ol i daunim Babilon. Bros na han bilong imis ol i wokim long silva i makim Midia na Persia. Bihain long en, Gavman Grik i kamap. Bel na lek antap bilong imis ol i wokim long bras, i makim dispela gavman. Olsem wanem dispela gavman i kamap strong na bosim graun?
19, 20. Bikpela King Aleksander em i husat? Em i bin mekim wanem wok na kantri Grik i kamap nambawan gavman bilong graun?
19 Inap 350 yia samting paslain long Krais, wanpela yangpela man i mekim bikpela wok long truim bilong dispela hap bilong tok profet bilong Daniel. Mama i karim em long yia 356 B.C.E., na bihain ol man i kolim em olsem Bikpela King Aleksander. Taim sampela man i kilim i dai papa bilong em, Filip, long yia 336 B.C.E., Aleksander i kamap king bilong Masedonia. Long dispela taim em i gat 20 krismas.
20 Long mun Me bilong yia 334 B.C.E., Aleksander i kirap na i go pait long ol narapela kantri na em i daunim olgeta. Em i no gat bikpela ami, tasol ol i gat save long pait. Em i gat 30,000 soldia i save wokabaut long lek na 5,000 soldia i save sindaun long hos. Long wara Granikas, long hap bilong not-wes long Esia Maina (nau yumi kolim Turki), Aleksander i winim namba wan pait em i mekim long Persia, long 334 B.C.E. Orait inap long yia 326 B.C.E., dispela strongpela man bilong winim pait em i daunim ol Persia na em i kisim olgeta hap bilong is i go inap long wara Indus long hap nau yumi kolim Pakistan. Tasol Aleksander i lus long laspela pait bilong em taim em i stap long Babilon, olsem: Long Jun 13, long yia 323 B.C.E., taim em i gat 32 krismas na 8-pela mun tasol, nambawan bikpela birua i daunim em—dispela birua em indai. (1 Korin 15:55) Tasol Aleksander i bin winim planti pait, olsem na kantri Grik i kamap wanpela bikpela gavman i bosim graun, olsem Daniel i tok profet long en.
21. Tupela lek ain bilong imis long driman i makim Gavman Rom na wanem narapela bikpela gavman bilong graun?
21 Orait tupela lek ain bilong dispela traipela imis i makim wanem samting? Gavman Rom i strong olsem ain na i daunim Gavman Grik na brukim olgeta. Ol Rom i no tingim Kingdom bilong God em Jisas Krais i bin autim tok long en, na ol i kilim em i dai long pos long yia 33 C.E. Bilong pinisim lotu Kristen tru, ol Rom i mekim nogut tru long ol disaipel bilong Jisas. Tasol lek ain bilong traipela imis long driman bilong Nebukatnesar i no makim Gavman Rom tasol; em i makim tu narapela bikpela gavman i kamap long en—olsem wanpela han bilong en—em gavman bilong Inglan wantaim Amerika.
22. Olsem wanem dispela imis long driman i helpim yumi long save olsem yumi stap klostu long pinis bilong taim bilong las de?
22 Sapos yumi stadi gut long ol samting bilong dispela driman, dispela bai kamapim klia olsem yumi stap klostu long pinis bilong taim bilong las de, long wanem, nau yumi stap long taim bilong tupela lek daunbilo bilong dispela imis, em ol i bin wokim long ain na graun wantaim. Sampela gavman bilong nau ol i kain olsem ain—ol i save bosim strong ol man—na sampela ol i olsem graun. Tasol maski graun i no gat strong—em dispela samting God i bin wokim skin bilong “ol man bilong graun” long en—ol gavman i kain olsem ain, sampela taim ol i mas larim ol man nating i tok long ol samting ol i laik bai ol dispela gavman bilong ol i mas mekim. (Daniel 2:43, NW; Jop 10:9) Tru, ol dispela gavman i save bosim strong ol man, ol i no save pas gut wantaim ol man nating, olsem ain na graun i no save pas gut wantaim. Tasol liklik taim nau na Kingdom bilong God bai pinisim pasin bilong dispela graun em ol lain politik bilong en i bruk bruk nabaut.—Daniel 2:44.
23. Bai yu stori olsem wanem long dispela driman na ol samting olsem driman em Daniel i bin kisim long namba wan yia bilong Belsasar i stap king?
23 Sapta 7 bilong dispela tok profet bilong Daniel, em tu i stori long taim bilong las de. Dispela sapta i stori long wanpela samting i bin kamap long namba wan yia bilong King Belsasar bilong Babilon. Long dispela taim Daniel i gat 70 krismas samting, na em i “lukim samting olsem driman long nait.” Ol samting em i lukim i pretim em nogut tru! Em i tokaut olsem: “Win i kam long olgeta hap na i mekim solwara i kirap na biksi i bruk nabaut. Na 4-pela narakain narakain bikpela animal i lusim biksi na i kam antap.” (Daniel 7:1-8, 15) Man! Ol dispela animal ol i narapela kain stret, a? Namba wan animal em laion i gat wing olsem bikpela tarangau, na namba 2 animal i olsem bea. Bihain wanpela bikpela wel pusi ol i kolim lepat i kam antap na em i gat 4-pela wing na 4-pela het! Namba 4 animal i gat bikpela strong moa na em i gat bikpela tit ain na 10-pela kom long het bilong en. Wanpela liklik kom i kamap namel long ol 10-pela kom na dispela kom i gat “ai na maus bilong man,” na “em i hambak na litimapim nem bilong em yet.” Em ol animal nogut tru!
24. Olsem Daniel 7:9-14 i tok, Daniel i lukim wanem samting long heven? Dispela samting olsem driman i makim wanem samting?
24 Orait nau Daniel i driman long ol samting long heven. (Daniel 7:9-14) Em i lukim “wanpela Man bilong bipo bipo yet,” em God Jehova, i sindaun long sia king olsem Jas. ‘I gat planti tausen ensel i mekim wok bilong em, na planti milion ensel i sanap klostu long em.’ God i skelim ol dispela animal long kot na makim ol olsem ol animal nogut. Em i rausim strong bilong ol long bosim graun, na em i bagarapim namba 4 animal. God i makim “wanpela man i wankain olsem yumi man bilong graun” long kamap king na em bai mekim wok king inap oltaim oltaim, na “olgeta manmeri bilong olgeta kantri na olgeta lain na olgeta tok ples bai i stap aninit long en.” Dispela i makim taim bilong las de na taim Pikinini bilong man, Jisas Krais, em i kamap king long 1914.
25, 26. Taim yumi kaunim Buk Daniel, ating wanem ol askim bai kamap? Wanem buk inap helpim yumi long bekim ol dispela askim?
25 Yumi save, ol man i kaunim Buk Daniel bai ol i gat planti askim. Olsem: Dispela 4-pela animal Daniel sapta 7 i stori long en i makim wanem samting? Wanem insait bilong dispela tok profet long “70 taims 7-pela yia” em Daniel 9:24-27 i stori long en? Na olsem wanem long Daniel sapta 11 na tok profet long pait i stap namel long ‘king bilong not’ na ‘king bilong saut’? Yumi ken ting ol dispela king bai mekim wanem long taim bilong las de?
26 Jehova i givim save bilong ol dispela samting long ol wokboi bilong em long graun em i bin makim ol long spirit holi na Daniel 7:18 i kolim ol olsem “ol manmeri bilong God Antap Tru.” Na tu, “wokboi i gat gutpela tingting” i stretim rot bilong yumi ken kisim sampela save moa long ol tok em spirit bilong God i bin kirapim profet Daniel long raitim. (Matyu 24:45) Yumi inap kisim dispela save long rot bilong wanpela nupela buk ol i bin wokim, nem bilong en, Pay Attention to Daniel’s Prophecy! Dispela buk i gat 320 pes na ol gutpela piksa, na em i stori long olgeta sapta bilong Buk Daniel. Em i stori long olgeta wan wan tok profet i strongim bilip bilong yumi na olgeta stori dispela gutpela profet Daniel i bin raitim.
Em Bikpela Samting Long Nau
27, 28. (a) Yumi ken tok wanem long truim bilong ol tok profet long Buk Daniel? (b) Yumi stap long wanem taim? Olsem na yumi mas mekim wanem?
27 Tingim dispela bikpela samting: Olgeta tok profet long Buk Daniel i bin kamap tru pinis—wan wan hap tok tasol i no yet. Olsem: Long nau yumi lukim ol samting i kamap long graun em lek daunbilo bilong imis long Daniel sapta 2 i makim. Daniel sapta 4 i stori olsem ol i bin pasim bikpela ring ain long as bilong traipela diwai. Ol i lusim dispela ring ain taim King Mesaia, Jisas Krais, i sindaun long sia king long yia 1914. Olsem Daniel sapta 7 i tok, long dispela taim Man bilong bipo bipo yet em i givim wok king long Pikinini bilong man.—Daniel 7:13, 14; Matyu 16:27–17:9.
28 Dispela 2,300 de em Daniel sapta 8 i stori long en, na 1,290 de na 1,335 de em sapta 12 i stori long en, ol dispela de i kamap i go pinis. Taim yumi skelim Daniel sapta 11, dispela i soim yumi olsem dispela pait namel long ‘king bilong not’ na ‘king bilong saut’ i laik pinis nau. Olgeta dispela samting i strongim ol tok bilong Baibel i makim olsem yumi stap klostu tru long pinis bilong taim bilong las de. Orait taim yumi tingim dispela bikpela taim yumi stap long en long nau, yumi mas tingting strong long mekim wanem? Yumi mas putim yau long tok profet bilong God Jehova.
Bai Yu Bekim Olsem Wanem?
• God i laik bai olgeta man i save long wanem samting bilong taim bilong yumi?
• Olsem wanem Buk Daniel inap strongim bilip bilong yumi?
• Dispela imis long driman bilong Nebukatnesar i gat wanem ol hap bilong en? Ol i makim wanem samting?
• Yumi mas tingim wanem bikpela samting long truim bilong ol tok profet i stap long Buk Daniel?