Yu No Ken Lusim Tingting Long Jehova
SAMPELA insait long dispela lain ol i bin mekim kain samting olsem long bipo. Tasol long planti bilong ol, dispela em i namba wan taim ol bai wokabaut long as bilong wanpela wara na wara i no wasim ol, na ol i no ken mekim olsem gen. Nau tasol Jehova i bin pasim wara Jordan na wara i no ron. Orait nau sampela milion Israel i wokabaut long lain na brukim wara na i go insait long Graun Bilong Promis. Olsem ol tumbuna bilong ol i bin mekim long solwara Retsi inap 40 yia i go pinis, ating planti manmeri i wok long brukim wara Jordan long dispela taim ol i tingting, ‘Mi no inap lusim tingting long dispela samting Jehova i mekim.’—Jos. 3:13-17.
Tasol Jehova i save, sampela Israel bai ‘lusim tingting kwiktaim long ol samting em i bin mekim.’ (Sng. 106:13) Olsem na em i tokim hetman bilong ol, Josua, long kisim 12-pela ston long as bilong wara na hipim long namba wan ples ol bai wokim kem long en. Josua i tok: “Ol dispela ston bai i kirapim tingting bilong ol Israel.” (Jos. 4:1-8) Dispela hip ston bai kirapim lain Israel long tingim bek ol strongpela wok Jehova i bin mekim, na ol i ken tingim as na oltaim ol i mas i stap gut long mekim wok bilong em.
Yu ting dispela stori i bikpela samting long lain bilong God long nau? Yes, yumi tu i no ken lusim tingting long Jehova; yumi mas wok yet long mekim wok bilong em. Sampela tok lukaut moa Jehova i bin givim long lain Israel i stret long ol wokman bilong Jehova long nau. Tingim tok bilong Moses: “Yupela i mas lukaut gut bai yupela i no lusim tingting long God, Bikpela bilong yumi. Nogut yupela i brukim ol lo bilong Bikpela nau mi givim long yupela.” (Lo 8:11) Dispela tok i soim olsem pasin bilong lusim tingting long Jehova em inap kirapim man long bikhet long tok bilong Em. Dispela samting inap kamap long taim bilong yumi tu. Aposel Pol i bin givim tok lukaut long ol Kristen long ol i no ken bihainim “pasin bilong sakim tok” olsem bipo ol Israel i bin mekim long ples drai nating.—Hi. 4:8-11.
Orait yumi ken tingim sampela samting i bin kamap long lain Israel na i kamapim klia olsem yumi no ken lusim tingting long God. Na tu, yumi ken tingim pasin bilong tupela man Israel i bin i stap gut long God na dispela bai helpim yumi long sanap strong long mekim wok bilong Jehova na tenkyu long em.
As na Yumi Mas Tingim Jehova
Insait long ol planti yia ol Israel i bin stap long Isip, Jehova i no bin lusim tingting long ol. Em “i tingim dispela kontrak em i bin mekim wantaim Abraham na Aisak na Jekop.” (Kis. 2:23, 24) Na samting em i bin mekim long dispela taim bilong kisim bek ol long wok kalabus, em i samting ol i mas tingim long olgeta taim bihain.
Jehova i salim 9-pela bikpela hevi long ol Isip. Ol glasman bilong king bilong Isip i no gat strong long pasim ol dispela samting nogut. Tasol king i bikhet yet long Jehova na em i no larim ol Israel i go. (Kis. 7:14–10:29) Tasol namba ten bikpela hevi i mekim na king i mas bihainim laik bilong God. (Kis. 11:1-10; 12:12) Moses i go pas na i bringim lain Israel wantaim planti narapela lain manmeri, ating ol inap olsem 3 milion, na ol i lusim Isip. (Kis. 12:37, 38) Tasol i no longtaim na king i senisim tingting. Em i kisim ol karis bilong pait na ol soldia i sindaun long hos—em nambawan strongpela ami long graun long dispela taim bipo—na em i tok long ol i mas ronim dispela lain kalabus bilong em na bringim ol i kam bek. Orait Jehova i tokim Moses long bringim ol Israel i go long wanpela hap i stap namel long solwara Retsi na kil bilong ol maunten, ol i kolim Pihahirot, na i luk olsem ol i no gat rot bilong ranawe.—Kis. 14:1-9.
Fero i ting ol Israel i paul na i no gat rot moa, na ami bilong em i redi long pait long ol. Tasol Jehova i pasim rot bilong ol Isip—em i putim wanpela bikpela klaut na bikpela paia namel long ol Isip na ol Israel. Orait nau Jehova i brukim solwara Retsi, na em i wokim rot long as bilong solwara na i gat traipela banis wara i sanap long arere arere bilong rot, i go antap inap 15 mita. Ol Israel i kirap brukim wara na wokabaut long graun i drai. I no longtaim na ol Isip i kamap long arere bilong solwara na ol i lukim ol Israel i wokabaut i go long hapsait.—Kis. 13:21; 14:10-22.
Wanpela lida i gat savetingting em bai larim ol Israel i go—tasol Fero i no mekim olsem. Em i hambak long strong bilong em, na i tokim ol soldia i stap long ol karis na hos long bihainim kwik ol Israel long dispela rot i kamap long as bilong solwara. Ol Isip i bihainim ol Israel i go i go. Tasol ol i no kamap yet long ol Israel na nau wanpela samting i pasim ol. Ol karis bilong ol Isip i no inap ran moa! Jehova i bin rausim wil bilong ol karis!—Kis. 14:23-25; 15:9.
Ol Isip i traim stretim ol karis i bagarap, na ol i mekim mekim na lain Israel i kam kamap long hapsait bilong solwara, long hap is. Orait nau Moses i taitim han i go long solwara Retsi, na Jehova i mekim na traipela banis wara i pundaun. Planti milion ton wara i kapsait antap long Fero wantaim ol ami bilong em na olgeta i dring wara na i dai. I no gat wanpela bilong ol dispela birua i abrusim bagarap. Em nau, ol Israel i stap fri!—Kis. 14:26-28; Sng. 136:13-15.
Ol kantri nabaut i harim tok bilong dispela samting na inap longpela taim ol i pret. (Kis. 15:14-16) Inap 40 yia bihain, Rahap bilong Jeriko i tokim tupela man Israel: “Mipela olgeta i pret long yupela, na mipela i guria nogut tru. Long wanem, ol i bin stori long mipela long Bikpela i mekim solwara Retsi i drai long taim yupela i lusim Isip.” (Jos. 2:9, 10) Ol dispela lain haiden i no lusim tingting long samting Jehova i bin mekim bilong kisim bek ol manmeri bilong em. Tru tumas, i gat planti as moa na ol Israel i mas tingim Jehova.
“Em i Was Long Ol”
Taim ol Israel i brukim pinis solwara Retsi, ol i go insait long ples drai bilong Sainai, em “bikpela ples wesan nating.” Taim ol i wokabaut long “dispela ples i drai olgeta”—na i no gat kaikai bilong dispela traipela lain manmeri—han bilong Jehova i no sot. Moses i tingim dispela taim na i tok: “Ol Israel i . . . raun nabaut long ples wesan nogut, em ples i gat bikpela win. Na Bikpela i painim ol na kisim ol na helpim ol. Em i was long ol, olsem em i save was long em yet.” (Lo 8:15; 32:10) God i lukautim ol olsem wanem?
Jehova i givim ol “bret i pundaun long skai,” ol i kolim mana, em i kamap nating long graun. (Kis. 16:4, 14, 15, 35) Na tu, Jehova i mekim wara i kamap “long wanpela bikpela ston.” Jehova i mekim gut long ol na ol klos bilong ol i no bagarap, na lek bilong ol i no solap long dispela 40 yia ol i wokabaut long ples drai nating. (Lo 8:4) Orait Jehova i laik bai ol i mekim wanem bilong soim olsem ol i tenkyu long em? Moses i tokim ol Israel: “Yupela i mas lukaut gut. Long olgeta taim yupela i stap long graun, yupela i no ken lusim tingting long ol dispela samting yupela i lukim pinis.” (Lo 4:9) Sapos ol Israel i tenkyu na tingim ol samting Jehova i bin mekim bilong kisim bek ol, long olgeta taim ol bai mekim wok bilong em na wok strong long bihainim ol lo bilong em. Orait, ol Israel bai mekim wanem?
Lusim Tingting na i No Tenkyu
Moses i tokaut olsem: “Ol i lusim tingting long strongpela God em i bin kamapim ol.” (Lo 32:18) Ol strongpela wok Jehova i bin mekim long solwara Retsi, na kaikai na wara na ol narapela samting em i bin givim long ol na bai ol i ken i stap laip long ples drai nating, ol Israel i lusim tingting kwik long en. Ol i kirap mekim pasin bikhet.
Wanpela taim ol Israel i kros long Moses, long wanem, ol i ting ol i no gat rot long kisim wara. (Nam. 20:2-5) Ol i toktok planti long dispela mana i bin helpim ol long i stap laip, na ol i tok: “Mipela i les pinis long dispela rabis kaikai.” (Nam. 21:5) Ol i no laikim pasin bilong Jehova long skelim ol samting na ol i no laikim Moses i stap hetman bilong ol. Ol i tok: “I gutpela sapos mipela i bin i dai long Isip o long dispela ples drai nating. . . . Goan, yumi makim wanpela hetman na em i ken kisim yumi i go bek long Isip.”—Nam. 14:2-4.
Pasin bikhet bilong lain Israel i bin mekim wanem long Jehova? Bihain wanpela man bilong raitim song i tingim dispela na i tok: “Planti taim ol i bikhet na ol i sakim tok bilong em long ples drai. Na planti taim ol i mekim em i bel hevi. Ol i no lusim pasin bilong traim God bilong Israel, em God bilong mekim gutpela na stretpela pasin olgeta. Ol i traim em na mekim em i kros tru long ol. Ol i no tingim bikpela strong bilong em, na ol i no ting long dispela taim em i bin kisim bek ol long han bilong ol birua. Long dispela taim em i wokim olkain mirakel long . . . Isip.” (Sng. 78:40-43) Tru tumas, pasin bilong ol Israel long lusim tingting long Jehova i mekim em i bel hevi tru.
Tupela Man i No Lusim Tingting
Tasol sampela Israel i no bin lusim tingting long Jehova. Tupela em Josua na Kalep. Tupela i bilong ol dispela 12-pela man em Moses i bin salim ol i go lusim Kades Barnea na i go lukstil long Graun Bilong Promis. Tenpela man i bringim ripot nogut i kam bek long Moses, tasol Josua na Kalep i tokim ol manmeri: “Dispela hap graun mipela i bin lukim, em i gutpela tumas. Sapos Bikpela i amamas long yumi, em bai i kisim yumi i go long dispela kantri na givim dispela gutpela graun i gat planti gris long yumi. Yupela i no ken bikhet long Bikpela.” Taim ol Israel i harim dispela tok, ol i tok long tromoi ston long Josua na Kalep. Tasol tupela i sanap strong na ol i bilip tru long Jehova bai helpim ol.—Nam. 14:6-10.
Planti yia bihain, Kalep i tokim Josua: “Moses, wokman bilong Bikpela, i tokim mi long lusim Kades Barnea na i go bilong lukstil long dispela kantri. Orait mi bin i go na mi bringim ripot i kam bek long Moses long ol samting olsem mi bin lukim tru long ai bilong mi stret. . . . Ol man i bin i go wantaim mi ol i mekim arapela kain tok na dispela i mekim ol manmeri i pret. Tasol mi bihainim gut tok bilong God, Bikpela bilong yumi.” (Jos. 14:6-8) Kalep na Josua i bilip long God, na ol i sanap strong na karim ol kain kain hevi. Ol i strong tru long ol i no ken lusim tingting long Jehova i go inap long taim ol i dai.
Na tu, Kalep na Josua i tenkyu tru long Jehova. Ol i lukim pinis olsem Jehova i bin truim tok promis bilong em long bringim lain bilong em i go long graun i gat gutpela gris. Tru tumas, ol Israel i mas tenkyu long Jehova, em i bin lukautim gut ol na ol i stap laip. Josua i tok: “Bikpela i givim olgeta hap graun long ol Israel, olsem bipo em i bin promis long ol tumbuna bilong ol. . . . Bikpela i inapim tru olgeta gutpela promis em i bin mekim long ol.” (Jos. 21:43, 45) Long nau yumi ken mekim wanem bilong soim tenkyu bilong yumi, olsem Kalep na Josua i bin mekim?
Yumi Mas Tenkyu
Bipo wanpela man i daun long God i tok: “Bikpela i bin mekim gut tru long mi. Olsem na bai mi givim wanem samting long em?” (Sng. 116:12) Yumi gat bikpela dinau tru long God long ol gutpela samting bilong skin em i save givim long yumi, na em i soim rot long yumi, na em i bin stretim rot bilong kisim bek yumi long bihain, na maski yumi stap laip oltaim oltaim long bihain, bai yumi no inap bekim dispela bikpela dinau long em. Tru, yumi no inap bekim dinau long Jehova, tasol yumi olgeta inap soim em olsem yumi tenkyu long em.
Olsem wanem? Ol gutpela tok bilong Jehova i bin helpim yu long abrusim sampela hevi? Pasin bilong em long lusim rong i bin helpim yu na bel i no kotim yu moa? Ol dispela gutpela samting God i bin mekim i save stap longpela taim, na olsem tasol yumi mas tenkyu long em i go inap longpela taim. Yangpela meri Sandra i gat 14 krismas na em i gat sampela bikpela hevi, tasol Jehova i helpim em long winim ol dispela hevi. Em i tok: “Mi beten askim Jehova long helpim mi, na mi pilim tru pasin bilong em long helpim mi. Nau mi save long as na planti taim papa i bin stori long mi long Sindaun 3:5, 6, i tok: ‘Yu mas bilip strong long Bikpela. Yu no ken ting save bilong yu yet inap helpim yu. Long olgeta samting yu mekim, yu mas tingting strong long Bikpela na yu mekim, na em bai i soim yu stretpela rot long bihainim.’ Jehova i bin helpim mi i kam inap nau, na mi bilip tru olsem em bai helpim mi long olgeta taim bihain.”
Sanap Strong na Soim Olsem Yu Tingim Jehova
Baibel i bungim narapela pasin wantaim pasin bilong tingim Jehova: “Oltaim yupela i mas sanap strong na karim hevi . . . na yupela bai i no sot long wanpela pasin bilong God. Nogat. Pasin bilong yupela bai i gutpela na i stret olgeta.” (Jem. 1:4) Olsem wanem long dispela tok, ‘pasin i gutpela na i stret olgeta’? Em olsem: Yumi mas kisim ol pasin em ol bai helpim yumi long bilip strong long Jehova na karim ol hevi, na yumi strong long winim ol dispela hevi na yumi no les. Dispela kain pasin bilong sanap strong bai mekim yumi belgut tru taim ol hevi bilong traim bilip bilong yumi i pinis. Na ol hevi i gat pinis bilong en.—1 Ko. 10:13.
Wanpela man i bin mekim wok bilong Jehova inap planti yia pinis na ol bikpela sik i bin painim em, em i stori long samting i bin helpim em long sanap strong na karim dispela hevi. Em i tok: “Mi wok long tingting long ol samting Jehova i mekim, na i no ol samting mi laik mekim. Bilong stap gut long God, mi mas tingim ol samting Jehova i tingting pinis long mekim, na i no ol laik bilong mi yet. Taim ol hevi i painim mi, mi no save tok, ‘Jehova, bilong wanem dispela hevi i painim mi?’ Mi mekim yet wok bilong em na mi stap klostu long em maski ol hevi i kamap.”
Long nau ol Kristen tru i save lotuim Jehova long “Holi Spirit na long pasin i tru.” (Jo. 4:23, 24) Lain bilong ol Kristen tru i no inap lusim tingting long God olsem lain Israel i bin mekim. Tasol maski yumi insait long kongrigesen Kristen, dispela samting tasol i no makim olsem yumi stap gut long God. Olsem Kalep na Josua, yumi olgeta wan wan i mas soim tenkyu bilong yumi na sanap strong long mekim wok bilong Jehova. I gat as bilong mekim olsem, long wanem, Jehova i wok yet long soim rot na lukautim yumi olgeta wan wan long dispela taim nogut nau yumi stap long en.
Olsem dispela hip ston Josua i bin sanapim olsem mak, stori i stap long Baibel long ol samting Jehova i bin mekim bilong kisim bek lain bilong em i strongim yumi long bilip olsem em i no inap lusim lain bilong em. Olsem na i gutpela yu gat wankain tingting olsem man bilong raitim song, em i tok: “God, bai mi tingting gen long ol bikpela wok bilong yu. Yes, bai mi tingting bek long ol kain kain bikpela samting bipo yu bin mekim. . . . Yu bin mekim ol strongpela wok, na bai mi tingim dispela tu.”—Sng. 77:11, 12.
[Piksa long pes 7]
Lain Israel olgeta i mas wokabaut long graun “i drai olgeta”
[Kredit Lain]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.
[Piksa long pes 8]
Taim ol Israel i kem long Kades Barnea, ol i salim ol man bilong lukstil i go insait long Graun Bilong Promis
[Kredit Lain]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.
[Piksa long pes 9]
Taim ol Israel i raun inap planti yia pinis long ples drai nating, ol inap tenkyu long kisim gutpela Graun Bilong Promis
[Kredit Lain]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.
[Piksa long pes 10]
Pasin bilong tingim gut laik bilong Jehova i helpim yumi long sanap strong maski wanem kain hevi i painim yumi