LONG taim yu yangpela yet, yu putim wanem ol mak long winim? Ating yu tingting long marit, save gut long mekim wanpela wok, o kisim gutpela wok mani. Tasol ol dispela samting i no kamap olsem yu bin ting long en. Na nau yu mas mekim sampela senis long i stap bilong yu. Kain samting olsem i bin painim Anja, Delina, na Gregory.

• Anja long Jemani i kisim sik kensa long taim em i gat 21 krismas, olsem na klostu olgeta taim em i stap long haus tasol.

• Delina long Amerika i kisim sik dystonia, dispela sik i save bagarapim ol rop wailis bilong ol masol long bodi. Na tu, em i lukautim 3-pela brata bilong en em ol i gat bagarap long bodi.

• Gregory long Kanada i kisim sik bilong tingting planti, na dispela i pasim em long mekim ol wok bilong em.

Maski Anja, Delina, na Gregory i gat ol hevi, ol i bin mekim ol samting bilong helpim ol yet. Hau ol i mekim olsem?

Wanpela savetok bilong Baibel i tok: “Sapos taim nogut i painim yu na bun bilong yu i slek, orait yu no gat strong tru.” (Sindaun 24:10) Yumi kisim wanem skul long dispela? Yumi mas holim stretpela tingting long ol samting i kamap. Sapos yu bel hevi na tingting planti, yu no inap long mekim ol gutpela disisen. Tasol taim yu holim stretpela tingting long taim hevi i kamap, bai yu mekim ol gutpela disisen na bai yu stap amamas.

Stori bilong Anja, Delina, na Gregory i soim olsem ol i holim stretpela tingting.

OLSEM WANEM? Yu kisim wanpela bikpela sik? Yu na poroman marit i divos? O wanpela yu laikim tru i dai? Taim ol kain hevi olsem i painim yu, yu no inap long mekim wanpela samting bilong senisim ol samting i kamap. Tasol olsem wanem yu inap long bosim ol samting i kamap long i stap bilong yu?

EKSAMPEL LONG BAIBEL: POL

Long taim bilong ol aposel, aposel Pol i givim bel tru long raun long planti hap olsem wanpela misineri. Tasol ol i arestim Pol na em i stap kalabus long haus inap 2-pela yia aninit long lukaut bilong wanpela gad, na em i no inap long raun moa. Maski i olsem, em i no larim dispela i pasim em long autim tok, nogat. Em i tingim ol samting em inap long mekim long taim em i stap long dispela hap. Taim ol man i go long visitim em, em i yusim ol tok bilong Baibel long strongim ol na mekim gut bel bilong ol. Na tu, em i raitim sampela pas em nau ol i stap long Baibel.—Aposel 28:30, 31.

SAMTING ANJA I MEKIM

Olsem yumi stori long atikol i kamap paslain, Anja i gat sik kensa na em i stap long haus tasol. Em i tok: “Dispela sik i mekim na mi no inap long wok na bung wantaim ol narapela, long wanem, mi mas lukautim mi yet.” Anja i mekim wanem bilong karim hevi bilong sik? Em i tok: “Mi mas senisim pasin bilong mi long mekim ol wok. Na mi tingim wanem ol samting i mas stap namba wan na ol samting mi inap mekim long skel bilong mi. Dispela i helpim mi long bosim sampela samting long i stap bilong mi.”

SAMTING YU KEN MEKIM

Sapos yu bungim sampela hevi em yu no inap long senisim, orait traim mekim ol dispela samting:

• Putim tingting i go long ol samting yu inap long mekim. Maski yu gat sik, yu inap eksasais, kisim ol gutpela kaikai, na malolo gut.

• Skelim gut ol mak yu putim na kisim save long olsem wanem yu inap winim ol dispela mak. Yu ken lusim liklik haptaim long olgeta de long mekim olsem.

• Yu mas bilas gut paslain long yu mekim ol wok bilong yu, maski em ol liklik wok, na dispela bai givim amamas long yu. Olsem, klinim ol tebol long kitsen na wasim ol plet kap. Na tu, yu ken mekim ol bikpela wok long moningtaim.

• Maski hevi i kamap, tingim ol gutpela samting yu inap mekim long kain taim olsem. Olsem wanem? Ol samting i kamap i helpim yu long luksave long rot bilong karim ol hevi? Yu inap helpim ol narapela husat i gat wankain hevi?

Skul Yumi Kisim: Yu no inap long bosim ol samting i kamap long yu, tasol yu inap long mekim sampela samting bilong karim dispela hevi.

OL PIKININI i laik yu mas helpim ol, bos bilong yu i askim yu long wok ovataim, na tu, poroman marit i laik yu mas mekim sampela wok. Na long wankain taim, yu mas lukautim papa o mama bilong yu i sik. I gat planti wok yu mas mekim long olgeta de, na yu pilim olsem strong bilong yu i pinis. Ating bai yu tok: “Bai mi mekim wanem? Mi gat wok long helpim ol!” Ating yu pilim olsem yu mas helpim ol, maski yu gat ol narapela wok long mekim. Olsem na yu inap mekim wanem bilong bosim ol samting i kamap long i stap bilong yu?

EKSAMPEL LONG BAIBEL: MOSES

Long taim bilong ol man i raitim Baibel, Moses i mekim wok jas. Ating em i pilim olsem em wok em yet i mas mekim. Tasol tambu papa bilong em i tok: “Yu no bihainim gutpela rot bilong mekim dispela wok. Dispela wok i bikpela tumas.” Em i tokim Moses long makim ol man husat inap long mekim gut wok jas, na ol i ken go lukim Moses bilong stretim ol bikpela hevi. Wanem samting i kamap long dispela? Tambu papa bilong Moses i tok: “Dispela wok i no inap mekim skin bilong yu i les. Yupela i ken stretim trabel na tok bilong ol manmeri na ol i ken i stap bel isi na i go bek long ples bilong ol.”—Kisim Bek 18:17-23.

SAMTING DELINA I MEKIM

Olsem yumi stori long fes atikol, Delina i kisim sik dystonia, na dispela i bagarapim ol rop wailis long bodi. Na tu, em i lukautim 3-pela brata bilong en husat i gat bagarap long bodi. Em i tok: “Mi luksave olsem long olgeta de mi mas mekim ol samting mi inap long mekim, na long dispela rot mi no inap tingting planti. Mi toktok wantaim man bilong mi na ol narapela long hevi bilong mi, na ol i helpim mi. Na tu, long olgeta moning mi wok long gaden, em samting mi save amamas long mekim.”

SAMTING YU KEN MEKIM

Sapos yu gat planti wok long mekim, orait traim mekim ol dispela samting:

• Askim wanpela long helpim yu. Olsem wanem? I gat ol pikinini long haus o sampela wanblut na ol pren i stap long hap bilong yu em ol inap helpim yu?

• Tokim ol narapela olsem yu nidim helpim. Olsem, toktok wantaim bos bilong yu sapos yu gat planti wok long mekim. Tasol i no olsem yu laik lusim wok. Yu inap tokim em long ol samting i givim hevi long yu. Na em i ken skelim hamas wok em i givim long yu.

• Raitim long notbuk hamas wok yu mekim insait long wanpela wik. Ating yu inap givim sampela wok long ol narapela.

• Skelim wanem ol bung bai yu go long en. Sapos yu taiet o yu no inap long go long dispela bung long taim ol i makim, orait long gutpela pasin yu ken tokim ol olsem yu no inap go.

Skul Yumi Kisim: Sapos yu traim long mekim planti samting, yu no inap long pinisim olgeta wok.

OLSEM WANEM? Sampela taim yu bel hevi, belhat, o bel nogut long narapela na dispela i mekim yu tingting planti? Sapos oltaim yu pilim olsem, dispela bai pinisim strong bilong yu, na yu nogat taim long mekim ol wok i bikpela samting long yu. Yu mas mekim wanem na bai yu no bel hevi na tingting planti?a

EKSAMPEL LONG BAIBEL: DEVIT

Tingim King Devit, em i bin bel hevi na tingting planti. Tasol wanem samting i helpim em long daunim pasin bilong tingting planti? Devit i larim God i stretim ol hevi bilong em. (1 Samuel 24:12, 15) Na em i raitim ol samting em i tingting planti long en. Na tu, em i gat strongpela bilip olsem na oltaim em i beten long God.b

SAMTING GREGORY I MEKIM

Olsem yumi stori long fes atikol, Gregory i kisim sik bilong tingting planti. Em i tok: “Oltaim mi tingting planti na i hatwok long mi mekim ol wok em mi mas mekim.” Tasol olsem wanem Gregory i daunim pasin bilong tingting planti? Em i tok: “Bilong stap bel isi, mi kisim helpim long meri bilong mi na ol pren. Na tu, ol dokta i stori gut long sik bilong mi. Bihain long mi mekim sampela senis long i stap bilong mi, nau mi inap long mekim ol arapela wok mi mas mekim. Mi save tingting planti yet, tasol nau mi save long as na mi pilim olsem, na dispela i helpim mi long daunim dispela hevi.”

SAMTING YU KEN MEKIM

Sapos oltaim yu bel hevi na tingting planti, orait traim mekim ol dispela samting:

• Raitim ol samting yu tingting planti long en long wanpela notbuk.

• Kamapim tingting bilong yu long wanpela gutpela pren o wanblut.

• Skelim gut ol samting yu tingting long en. Askim yu yet olsem: ‘Bilong wanem mi holim kain tingting olsem long mi yet?’

• Daunim pasin bilong tingting planti, belhat na bel nogut long narapela. I gutpela long yusim taim na strong bilong yu long mekim ol wok bilong yu.c

Skul Yumi Kisim: Sapos yumi yet i no holim stretpela tingting long ol hevi i kamap, orait pasin bilong bel hevi na tingting planti inap daunim yumi.

OL MAN i save tok, sapos yu pilai kas, yu inap long bihainim savetingting na winim dispela gem, maski yu no amamas long ol kas yu holim. Olsem tasol, long nau yumi olgeta i save bungim ol hevi, na yumi inap pilim olsem yumi no bosim ol samting i kamap. Tasol yu inap long stap amamas sapos yu mekim ol wok em yu inap long mekim, maski wanem ol hevi i kamap. Taim yu mekim olsem, gutpela samting bai kamap. Tasol i gat planti gutpela samting em yu inap long wet long en.

Baibel i tok promis long wanpela taim bai kamap we olgeta man bai stap amamas. Long dispela taim bai i nogat pen na hevi. Ol man bai wokim ol gaden na haus bilong ol na ol bai sindaun gut wantaim narapela narapela. (Aisaia 65:21, 22) Baibel i tok, “dispela laip em i laip tru.”—1 Timoti 6:19.