Buk Bilong Baibel Namba 37—Hagai
Man Bilong Raitim: Hagai
Ples Em i Bin Raitim: Jerusalem
Raitim Pinis: 520 B.C.E.
Taim: 112 de (520 B.C.E.)
1, 2. Yumi kisim wanem save long profet Hagai? Em i autim wanem tupela kain tok?
HAGAI em nem bilong em; em i profet na em i gat wok long “givim tok bilong Bikpela long ol manmeri,” tasol mama i karim em we? (Hag. 1:13) Em i husat? Hagai em i namba 10 bilong ol profet i raitim ol liklik buk. Na em i namba wan bilong ol 3-pela profet i autim tok long taim ol Juda i lusim kalabus long kantri Babilon long yia 537 B.C.E. na ol i kam bek pinis long as ples bilong ol; narapela tupela profet em Sekaraia na Malakai. Insait bilong nem Hagai (tok Hibru, Chag·gaiʹ) i olsem “[Mama i Karim Em Long] Bikpela De.” Ating dispela i makim olsem mama i bin karim em long wanpela bikpela de bilong lotu.
2 I stret yumi ken ting mama i bin karim Hagai long Babilon na em i bin kam bek long Jerusalem wantaim Serubabel na Hetpris Josua, olsem stori bilong ol Juda bilong bipo i tok. Hagai i wok wantaim Sekaraia, na Esra 5:1 na Esra 6:14 i tok tupela i wok long kirapim ol Juda i bin lusim Babilon na kam bek na bai ol i ken kirap wokim gen haus bilong God. Em i profet bilong Jehova long tupela samting—em i givim tok long ol Juda long ol i mas mekim wok God i bin givim long ol, na em i autim tok profet, wanpela bilong ol dispela tok profet i olsem God bai seksekim olgeta lain bilong graun.—Hag. 2:6, 7, NW.
3. Ol Juda i no bin mekim wanem wok em i olsem as na ol i kam bek long ples?
3 Bilong wanem Jehova i salim Hagai i go autim tok? Long wanem, long yia 537 B.C.E., Sairus i tok orait long ol Juda i ken i go bek long ples na wokim gen haus bilong Jehova. Tasol nau em yia 520 B.C.E., na ol i no wokim yet tempel. Insait long ol dispela yia ol Juda i bin pret long ol birua, na ol yet i les na ol i laikim tumas mani kago, olsem na ol i no mekim dispela wok i olsem as na ol i kam bek long ples.—Esr. 1:1-4; 3:10-13; 4:1-24; Hag. 1:4.
4. Wanem samting i bin pasim rot bilong ol Juda na ol i no wokim tempel? Tasol taim Hagai i kirap long autim tok profet, wanem ol samting i kamap?
4 Baibel i stori olsem ol i kirap wokim gen haus bilong God (long 536 B.C.E.) na kwiktaim “ol man i bin i stap longtaim long dispela graun, ol i traim long mekim ol Juda i pret na mekim bel bilong ol i kamap nogut bai ol i lusim dispela wok. Ol i givim mani long ol gavman bilong Persia, bilong grisim ol long bagarapim wok bilong ol Juda.” (Esr. 4:4, 5) Orait bihain, long yia 522 B.C.E., ol dispela birua i no bilong lain Juda ol i kirapim gavman long tambuim dispela wok bilong ol Juda. Long namba 2 yia bilong King Darius Histaspis bilong Persia, em yia 520 B.C.E., Hagai i kirap long autim tok profet, na dispela i strongim ol Juda na ol i kirap gen long wokim tempel. Olsem na ol gavena bilong ol narapela provins i raitim pas na askim King Darius, i orait ol Juda i mekim olsem o nogat. Darius i bihainim tok Sairus i putim na em i tokim ol birua, ol i no ken pasim ol Juda.
5. Wanem samting i kamapim klia olsem Buk Hagai em i hap tru bilong Baibel?
5 Ol Juda i wanbel long bilip olsem buk bilong Hagai em i hap tru bilong Ol Skripsa Hibru, na Esra 5:1 na Esra 6:14 i makim olsem. Esra 5:1 i tok, Hagai i “autim tok bilong God bilong Israel.” Yumi ken save tok profet bilong Hagai em i hap bilong ‘olgeta tok i stap long buk bilong God em spirit bilong God i kamapim,’ long wanem, Pol i kolim hap tok bilong en long Hibru 12:26, olsem: “Em i tokim yumi pinis olsem, ‘Wanpela taim moa bai mi mekim graun i guria moa yet. Na i no graun tasol. Bai mi mekim graun na skai wantaim i guria.’ ”—Hag. 2:6.
6. Tok profet bilong Hagai i gat wanem ol tok long en? Olsem wanem yumi save em i tingim nem bilong Jehova i bikpela samting?
6 Tok profet bilong Hagai i gat 4-pela hap tok bilong en na em i autim ol dispela tok long ol Juda insait long 112 de. Em i mekim ol tok i no hatwok long kisim gut na tok bilong em i klia, na em i kolim nem bilong Jehova planti taim. Long tok Hibru, insait long ol 38 ves em i raitim, em i kolim nem bilong Jehova 35 taim—inap 14 taim em i kamap insait long wanpela tok olsem “Jehova bilong bikpela lain ami.” Em i tokaut klia olsem ol tok em i autim em tok bilong Jehova: “Hagai i givim tok bilong Bikpela long ol manmeri olsem, ‘God i tok, “Mi Bikpela, bai mi stap wantaim yupela oltaim.” ’ ”—1:13.
7. Hagai i laik strongim ol Juda long mekim wanem? Wanem as bilong tok bilong Hagai?
7 Em bikpela taim tru bilong lain bilong God, na wok bilong Hagai i helpim gut ol. Em i no surik liklik long mekim wok bilong em olsem profet, na em i no pret long tokaut strong long ol Juda. Em i tokim ol stret olsem ol i no ken surikim taim moa—em taim bilong kirap mekim wok. Em taim bilong wokim gen haus bilong Jehova na kirapim gen lotu i tru sapos ol i laik bai Jehova i mekim gut long ol. As bilong ol tok bilong Hagai i olsem: Ol man i laik kisim blesing long Jehova, ol i mas lotu long God tru na mekim wok em i tokim ol long mekim.
HELPIM YUMI OLSEM WANEM?
13. Tok profet bilong Hagai i helpim husat long pastaim?
13 Fopela tok bilong Jehova em Hagai i autim, ol i helpim ol Juda long dispela taim bipo. Ol dispela tok i strongim ol long kirap mekim wok, na insait long 4-pela yia na hap ol i wokim pinis haus bilong God na bai lotu i tru i ken kamap strong long Israel. (Esr. 6:14, 15) Ol i wok strong na Jehova i mekim wok bilong ol i kamap gutpela. Long dispela taim bilong wokim tempel, King Darius bilong Persia i skelim gen tok bilong King Sairus long ol buk bilong gavman na em i orait long ol i mekim dispela wok, olsem na ol i pinisim dispela haus.—Esr. 6:1-13.
14. Hagai i kamapim wanem gutpela tok bilong helpim yumi ol lain bilong nau?
14 Na tok profet bilong Hagai i kamapim ol gutpela tok bilong helpim yumi ol lain bilong nau. Olsem: Em i lainim yumi olsem yumi mas tingim laik bilong God pastaim, na ol samting bilong yumi yet em yumi laik mekim i namba tu tasol. (Hag. 1:2-8; Mt. 6:33) Na em i skulim yumi gut olsem sapos yumi tingim yumi yet tasol, bai yumi lus; sapos yumi wok long kisim planti samting bilong skin, wok bilong yumi bai lus nating; yumi mas kisim bel isi na blesing i kam long Jehova bambai yumi inap i stap gutpela. (Hag. 1:9-11; 2:9; Snd. 10:22) Na buk i kamapim klia olsem, maski yumi mekim wok bilong God, sapos yumi no givim bel olgeta long mekim, o yumi save mekim sampela pasin nogut, ol dispela wok i no inap mekim na yumi stap klin long ai bilong God, nogat. (Hag. 2:10-14; Kl. 3:23; Ro. 6:19) Buk i soim yumi olsem ol wokman bilong God i no ken bel hevi na tingim “ol gutpela samting bilong bipo.” Ol i mas tingting long bihain; ol i mas ‘tingim gut as bilong ol samting i kamap long ol’ na wok long givim biknem long Jehova. Olsem na Jehova bai stap wantaim ol oltaim.—Hag. 2:3, 4; 1:7, 8, 13; Fl. 3:13, 14; Ro. 8:31.
15. Wanem samting i save kamap long pasin bilong bihainim tok na wok strong, olsem Buk Hagai i kamapim?
15 Taim ol Juda i wok strong long wokim tempel, Jehova i mekim gut long ol na ol i gat gutpela sindaun. Ol samting i bin pasim rot i pinis. Ol i pinisim kwik wok bilong ol. Olgeta man i no pret na ol i strong long mekim wok bilong Jehova, ol bai kisim gutpela pe. Sapos yumi strongim bel na bilip strong, yumi inap winim olgeta hevi, maski ol i hevi tru o ol hevi yumi ting yumi karim. Pasin bilong bihainim tok bilong Jehova i save kamapim gutpela samting.—Hag. 1:1.
16. Olsem wanem long tok profet bilong Hagai na Kingdom yumi wetim? Dispela i mas kirapim yumi long mekim wanem wok long nau?
16 Olsem wanem long tok profet olsem Jehova bai mekim ‘skai na graun i guria’? Aposel Pol i kamapim tok bilong Hagai 2:6 na em i tok: “Bipo maus bilong God i mekim graun i guria. Tasol nau em i tokim yumi pinis olsem, ‘Wanpela taim moa bai mi mekim graun i guria moa yet. Na i no graun tasol. Bai mi mekim graun na skai wantaim i guria.’ Em i tok long wanpela taim moa tasol, olsem na yumi save, taim God i mekim graun na skai i guria, em bai i rausim ol dispela samting em i bin wokim na ol bai i no i stap moa. Na ol samting em i no inap mekim ol i guria, ol tasol bai i stap. Dispela kingdom yumi bin kisim, em i no inap guria. Olsem na yumi mas tenkyu long God long em i bin givim dispela kingdom long yumi. Na yumi mas lotu long em long pasin em yet i laikim. Na yumi mas litimapim nem bilong em na pret long em na aninit long em, long wanem, God bilong yumi em i olsem wanpela hatpela paia i save kukim olgeta samting.” (Hi. 12:26-29) Hagai i makim olsem God bai seksekim skai na graun bilong “bagarapim strong bilong ol king na bai ol i no gat strong moa.” (Hag. 2:21, 22) Taim Pol i kamapim dispela tok profet, em i makim olsem Kingdom bilong God i narapela kain—“em i no inap guria.” Yumi wetim dispela Kingdom, olsem na yumi mas “kirap na mekim wok” holi bilong God. Na yumi mas tingim tu olsem taim Jehova i no bagarapim yet ol kantri bilong graun, ol gutpela samting bai lusim ol dispela kantri bambai ol i ken abrusim bagarap: “Jehova bilong ol bikpela lain ami i tok olsem, ‘Na bai mi seksekim olgeta lain man na bai ol gutpela samting bilong olgeta lain ol i mas i kam insait long haus bilong mi.’ ”—2:4, 7, NW.