Alta Bilong Wanpela God Ol i No Save Long En
APOSEL Pol i go long Atens, Grik, long yia 50 C.E. samting. Long dispela hap em i lukim alta ol i wokim bilong wanpela god ol i no save long en, na bihain em i stori long dispela alta taim em i autim tok bilong Jehova.
Taim Pol i kirapim tok bilong em antap long maunten Areopagus, em i tok: “Yupela man bilong Atens, mi lukim yupela i strong moa long mekim olgeta kain pasin bilong lotu. Pastaim mi wokabaut i go, na mi lukim ol samting yupela i save lotu long en. Na mi lukim wanpela alta tu, ol i bin raitim tok long en olsem, ‘Dispela alta em i bilong wanpela god mipela i no save long en.’ Orait dispela God yupela i no save long en na yupela i lotu nating long en, nau mi laik autim tok bilong en long yupela.”—Aposel 17:22-31.
Maski ol i no bin painim dispela alta bilong ol Atens, i gat ol wankain alta i stap long ol narapela hap bilong Grik. Olsem: Pausanias, em wanpela saveman Grik i bin stap long yia 100 C.E. samting, i stori long ol alta bilong “ol god Ol i No Save long en” i stap long Phaleron, longwe liklik long Atens. (Description of Greece, Attica I, 4) Em i stori tu olsem, long Olimpia i gat “wanpela alta bilong ol god Ol i No Save long en.”—Eleia I, XIV, 8.
Long buk bilong em, Philostratus (c. 170-c. 245 C.E.), em wanpela man Grik i save raitim buk em i tok, long Atens “ol i wokim alta bilong ol god ol i no save long en.” (The Life of Apollonius of Tyana, VI, III) Na Diogenes Laertius (c. 200-250 C.E.) i tok long buk bilong em olsem “ol alta i no gat nem” i stap long ol narapela narapela hap bilong Atens.—Lives of Philosophers (1.110).
Ol Rom tu i bin sanapim ol alta bilong ol god ol i no save long en. Dispela alta long piksa i bilong yia 100 o 150 B.C.E. samting na nau i stap insait long Palatine Antiquarium long Rom, Itali, em haus ol i save lukautim ol samting bilong bipo. Rait long tok Latin i stap long dispela alta i makim olsem ol i bin dediketim long “wanpela god o wanpela god meri”—em wanpela hap tok “planti taim i stap long ol beten o ol tok bilong dediketim samting long wanpela god, em ol i raitim long ol ston na long ol buk.”
Dispela “God i bin wokim skai na graun wantaim olgeta samting i stap long en,” planti man i no save yet long em. Tasol olsem Pol i bin tokim ol Atens, dispela God—Jehova—“em i no i stap longwe long yumi olgeta wan wan.”—Aposel 17:24, 27.
[Piksa Kredit Lain long pes 32]
Altar: Soprintendenza Archeologica di Roma