Yumi No Ken Surik na Lus!

“Yumi no man bilong surik na lus. Nogat tru!”—⁠HIBRU 10:⁠39.

1. Wanem ol samting i mekim na aposel Pita i pret?

ATING ol aposel i kirap nogut taim Bikpela bilong ol, Jisas, em i tokim ol olsem ol bai go nabaut na lusim em. Olsem wanem dispela samting inap kamap? Nau em taim Jisas i mas i gat man bilong helpim em. Pita i tok: “Maski sapos bilip bilong olgeta arapela man i pundaun na ol i lusim yu, mi bai i no inap lusim yu.” Tru tumas, Pita em i no man bilong pret, em i gat strongpela bel. Tasol taim ol i kamapim Jisas long ol birua na ol i holim em, ol aposel​—⁠na Pita tu​—⁠ol i go nabaut. Bihain, taim ol i sutim planti askim long Jisas long haus bilong Hetpris Kaiafas, Pita i raun insait long banis bilong haus na em i tingting planti. Nait i kol, na ating Pita i pret long ol bai kilim i dai Jisas na ol man i bihainim em. Taim sampela man i stap klostu long em ol i luksave long Pita olsem em i wanpela man i bihainim Jisas, em i pret nogut tru. Tripela taim em i tokaut olsem em i no save long Jisas!​—⁠Mak 14:​27-​31, 66-​72.

2. (a) Bilong wanem pasin bilong Pita long pret long nait ol i holim Jisas i no mekim na em i kamap olsem “man bilong surik”? (b) Yumi mas tingting strong long mekim wanem?

² Long dispela taim Pita i no strong, na ating i go inap long olgeta taim bihain em i bel hevi long samting em i bin mekim. Tasol olsem wanem? Pasin bilong Pita long dispela nait i mekim na em i kamap wanpela man bilong pret? Dispela i mekim na em i olsem wanpela bilong ol “man” em bihain Pol i tok long ol olsem: “Yumi no man bilong surik na lus”? (Hibru 10:39) Ating planti bilong yumi bai wanbel long ting olsem tok bilong Pol i no makim Pita. Bilong wanem yumi ken ting olsem? Long wanem, Pita i pret inap liklik taim tasol​—⁠em liklik hap taim tasol long i stap bilong em olsem man i gat strongpela bel na bilip. Na i olsem tu long planti bilong yumi. Ating yumi bin mekim sampela samting long bipo na taim yumi tingim dispela samting yumi sem long en, olsem yumi pret na yumi no bin sanap strong tru long holimpas tok i tru olsem yumi laik mekim. (Skelim wantaim Rom 7:​21-​23.) Yumi ken save olsem kain samting olsem bilong sotpela taim i no mekim na yumi kamap olsem man bilong surik na lus, nogat. Tasol yumi mas tingting strong olsem yumi no laik kamap kain man olsem. Bilong wanem yumi mas tingting strong olsem? Na yumi ken mekim wanem bambai yumi no kamap kain man olsem?

Pasin Bilong Surik na Lus​—⁠Em Wanem Samting?

3. Olsem wanem ol profet olsem Elaija na Jona ol i bin pret?

³ Taim Pol i toktok long ol “man bilong surik,” em i no toktok long ol man i no stap strong inap sotpela taim. Ating Pol i save long ol samting i bin painim Pita na kain man olsem. Elaija, em i wanpela profet i no save pret na em i man bilong tokaut stret, tasol wanpela taim em i pret na ranawe, nogut em i dai, long wanem, Kwin Jesebel i tok long kilim em i dai. (1 King 19:​1-4) Wanpela taim profet Jona i pret nogut tru. Jehova i bin makim em long go long Ninive, na ol man bilong dispela taun i gat nem olsem ol man bilong pait na bagarapim man, na ol i man nogut. Em nau, Jona i kalap long wanpela sip i laik go long Tarsis​—⁠em inap olsem 3,500 kilomita i go long narapela hap! (Jona 1:​1-3) Tasol yumi no ken tok olsem dispela tupela gutpela profet, na aposel Pita, ol i man bilong surik. I gat wanem as na yumi no ken tok olsem?

4, 5. (a) Ol tok i stap klostu long Hibru 10:​39, olsem wanem dispela i helpim yumi long save long insait bilong dispela tok “lus”? (b) Wanem insait bilong tok bilong Pol, em i tok: “Yumi no man bilong surik na lus”?

⁴ Tingim tok olgeta em Pol i bin mekim, olsem: “Tasol yumi no man bilong surik na lus.” Wanem insait bilong dispela tok “lus”? Sampela taim dispela tok Grik ol i tanim olsem lus em i makim olsem lus olgeta. Dispela tok i stret wantaim ol narapela tok i stap klostu long dispela ves. Nau tasol Pol i bin givim tok lukaut olsem: “Sapos yumi kisim save pinis long tok tru bilong Krais, na bihain, long laik bilong yumi yet yumi wokabaut long pasin bilong sin, orait i no gat narapela ofa moa i stap bilong tekewe dispela sin. Nogat. Bai yumi pret nogut tru na wetim de bilong bikpela kot na dispela paia i hat tumas na i redi pinis long kukim ol birua bilong God.”​—⁠Hibru 10:​26, 27.

⁵ Olsem na taim Pol i tokim ol wanbilip bilong em, “Yumi no man bilong surik na lus,” em i laik tok olsem em yet na ol gutpela Kristen i kaunim tok bilong em, ol i tingting strong olsem ol i no ken tru givim baksait long Jehova na ol i no lotu moa long em. Sapos ol i mekim olsem bai ol i lus olgeta. Judas Iskariot em wanpela i bin surik na lus, olsem sampela narapela birua bilong tok i tru, em long laik bilong ol yet ol i bin mekim wok nogut long spirit bilong Jehova. (Jon 17:12; 2 Tesalonaika 2:⁠3) Kain man olsem, em “ol man i save pret na surik bek” na ol bai bagarap olgeta long “bikpela hul i gat hatpela paia,” em Baibel i tok piksa long en. (KTH 21:⁠8) Yumi nolaik tru long i stap kain man olsem, a?

6. Satan i laik yumi mas mekim wanem?

⁶ Satan i laik yumi surik na lus. Em i hapman tru bilong “pasin bilong trik na giaman,” na em i save olsem planti taim ol liklik samting i save kirapim ol man long wokabaut long rot bilong lus. (Efesus 6:11) Sapos pasin birua i no inap mekim man i surik na lus, em bai wok long daunim bilip bilong ol trupela Kristen long ol samting i no stap ples klia. Em i laik pasim wok bilong ol Witnes Bilong Jehova em ol i wok strong tru long autim tok. Orait, nau yumi ken skelim ol samting em i bin mekim bilong daunim ol Kristen Hibru em Pol i bin raitim pas i go long ol.

Subim Ol Kristen Long Surik Bek

7. (a) Olsem wanem long kongrigesen long Jerusalem? (b) Ol man i kaunim pas bilong Pol ol i stap olsem wanem long ol samting bilong spirit?

⁷ Ol samting i kamap i makim olsem Pol i bin raitim pas bilong em i go long ol Hibru long yia 61 C.E. Dispela kongrigesen long Jerusalem i bin kisim planti hevi. Taim Jisas i dai pinis, ol man i birua tru long ol na planti Kristen i mas lusim taun na ranawe. Tasol bihain, taim bilong bel isi i kamap na dispela i opim rot bilong lain Kristen i ken go bikpela. (Aposel 8:4; 9:​31) Orait, sampela yia i kam i go pinis na ol Kristen i kisim sampela narapela hevi. Tasol taim Pol i raitim pas i go long ol Hibru, i olsem kongrigesen i stap bel isi gen na i no gat planti hevi. Tasol sampela hevi i stap. Inap 30 yia i lus pinis kirap long taim Jisas i bin tok profet olsem Jerusalem bai bagarap. Ating sampela i ting i no gat as na pinis i no kamap yet na pinis i no inap kamap taim ol i stap laip. Ol bikpela hevi i no bin traim yet bilip bilong ol nupela brata sista na ol i no save gut long pasin bilong sanap strong taim ol hevi i painim ol. (Hibru 12:⁠4) Satan i mekim wok long dispela samting bilong pundaunim ol. Em i mekim wok long wanem ol kain “pasin bilong trik na giaman”?

8. Planti Juda i ting olsem wanem long dispela nupela kongrigesen Kristen?

⁸ Ol lain Juda i stap long Jerusalem na Judia ol i ting dispela nupela kongrigesen Kristen i olsem samting nogut. Taim yumi skelim ol tok long pas bilong Pol, yumi ken save long ol tok ol hetman bilong lotu Juda na lain bilong ol i bin sutim long ol Kristen. Ating ol i bin mekim kain tok olsem: ‘Mipela i gat wanpela bikpela tempel long Jerusalem i stap inap planti handet yia pinis! Mipela i gat wanpela bikpela hetpris i mekim wok long en, wantaim ol nambatu pris bilong em. Long olgeta de mipela i mekim ol ofa. Mipela i kisim Lo, em ol ensel i bin givim long Moses na God i kamapim long narapela kain rot long maunten Sainai. Dispela nupela lotu, ol dispela Kristen, em ol i lusim lotu Juda, ol i no holim ol dispela samting!’ Olsem wanem? Dispela kain tok i bagarapim bel bilong ol Kristen? Em nau, ol dispela tok ol i sutim long ol i bin mekim nogut long sampela Kristen Hibru. Pas bilong Pol i kamap long taim stret bilong helpim ol.

As na Ol i No Ken Surik na Lus

9. (a) Wanem bikpela tok i stap long Buk Hibru? (b) Olsem wanem ol Kristen i mekim wok bilong God long wanpela haus lotu i gutpela moa long bikpela haus lotu i stap long Jerusalem?

⁹ Orait nau yumi ken skelim tupela as Pol i bin kamapim long ol brata na sista long Judia na ol i no ken surik na lus. Namba wan em olsem: Pasin ol Kristen i aninit long en i winim tru ol samting bilong Lo, na dispela i kamap ples klia long pas Pol i raitim long ol Hibru. Pol i kamapim dispela tok olsem bikpela tok long pas bilong en. Bikpela haus lotu i stap long Jerusalem em i olsem piksa tasol long wanpela bikpela samting, em haus lotu spirit bilong Jehova, na ol man i no “wokim dispela haus long han.” (Hibru 9:11) Ol dispela Kristen i mekim wok bilong Jehova long ol samting bilong spirit em i putim bilong ol i ken lotu tru long em. Ol i mekim wok aninit long wanpela kontrak i gutpela moa​—⁠ol i bin wet longtaim tru long dispela nupela kontrak God i bin tok promis long en, na Krais Jisas olsem Namelman bilong dispela kontrak i winim tru Moses.​—⁠Jeremaia 31:​31-​34.

10, 11. (a) Bilong wanem lain tumbuna bilong Jisas i no pasim em long mekim wok olsem Hetpris long haus lotu spirit? (b) Olsem wanem Jisas olsem Hetpris em i winim hetpris i mekim wok long haus lotu long Jerusalem?

¹⁰ Na tu, ol dispela Kristen i gat wanpela Hetpris i gutpela moa, em Krais Jisas. Em i no bin kamap long lain bilong Aron. Em i wanpela Hetpris ‘wankain olsem Melkisedek.’ (Song 110:⁠4) Melkisedek, em Baibel i no kolim stori bilong famili bilong em, em i bin stap king na hetpris long Salem bilong bipo. Olsem na i stret em i olsem piksa i makim Jisas​—⁠Jisas i no kisim wok pris long ol tumbuna bilong em bilong graun, em ol i gat sin, nogat; em i kisim wok pris long wanpela samting i bikpela moa​—⁠em tok tru antap bilong God Jehova yet. Olsem Melkisedek, Jisas i no mekim wok olsem Hetpris tasol, em i mekim wok King tu, na em i no inap i dai.​—⁠Hibru 7:​11-​21.

¹¹ Na tu, Jisas i no gat wok long mekim ofa long olgeta yia olsem hetpris long haus lotu long Jerusalem i bin mekim. Ofa Jisas i bin mekim em laip bilong em yet i gutpela olgeta na em i mekim dispela ofa wanpela taim tasol. (Hibru 7:27) Ol dispela ofa ol i bin mekim long haus lotu ol i olsem piksa tasol long ofa bilong Jisas. Gutpela ofa bilong em i opim rot bilong rausim tru ol sin bilong ol man i bilip long em. Na tu, ol tok Pol i bin mekim bilong kamapim olsem dispela Hetpris em dispela Jisas tasol ol Kristen long Jerusalem i bin save long em​—⁠em dispela man i gat pasin daun, na gutpela pasin, na em inap “sori long yumi” ol man i gat ol pasin kranki long skin bilong yumi. (Hibru 4:15; 13:⁠8) Ol dispela Kristen God i bin makim long spirit holi ol inap mekim wok olsem nambatu pris bilong Krais! Olsem na ol i no inap surik i go bek long ol dispela “rabis spirit i no gat strong tru,” em ol samting nogut bilong lotu Juda.​—⁠Galesia 4:⁠9.

¹² Na namba tu as Pol i toktok long en bilong strongim ol Hibru long ol i no ken surik na lus, em pasin bilong ol yet long sanap strong na karim hevi. Em i tok: “Yupela i mas tingim gen dispela taim bipo, taim yupela i kisim lait bilong God. Long dispela taim ol i bin givim ol bikpela hevi long yupela, na yupela i karim planti pen.” Pol i tokim ol long tingim dispela taim ol man i bin “sanapim [ol] long ai bilong ol manmeri” na tok bilas long ol na mekim nogut long ol. Sampela i bin kalabus na sampela i bin helpim ol dispela man i stap long kalabus. Tru tumas, ol i kamapim strongpela bilip na ol i sanap strong na i no les. (Hibru 10:​32-34) Tasol bilong wanem Pol i tokim ol long “tingim gen” ol dispela hevi ol i bin kisim? Ating dispela bai mekim ol i bel hevi, a?

12, 13. (a) Pol i kamapim wanem namba tu as na ol i no ken surik? (b) Bilong wanem pasin bilong ol long bipo long sanap strong na karim hevi bai strongim ol Kristen Hibru na ol i no ken surik na lus?

¹³ Nogat tru! Taim ol i “tingim gen dispela taim bipo,” dispela bai helpim ol Hibru long tingim olsem wanem Jehova i bin strongim ol long taim ol traim i painim ol. Jehova i helpim ol na ol i sakim pinis planti trik na giaman bilong Satan. Pol i tok: “God em i no man nogut, na bai em i lusim tingting long ol gutpela wok yupela i bin mekim. Nogat.” (Hibru 6:10) Tru tumas, Jehova i bin tingim olgeta gutpela wok bilong ol na holim long tingting bilong em. Dispela i kirapim yumi long tingim tok bilong Jisas long bungim ol gutpela samting long heven. No gat wanpela stilman inap stilim ol dispela gutpela samting, na binatang na ros i no inap bagarapim. (Matyu 6:​19-21) Ol dispela samting inap bagarap tasol sapos wanpela Kristen i surik na lus. Dispela bai pinisim ol gutpela samting em i bin bungim long heven. Pol i bin kamapim strongpela as long ol Kristen Hibru long ol i no ken bihainim kain rot olsem! Watpo ol i laik lusim nating ol gutpela wok ol i bin mekim inap planti yia? Em i stret na gutpela moa long ol i wok yet long sanap strong.

Yumi No Ken Surik na Lus

14. Yumi gat wanem ol hatwok i wankain long ol hatwok i painim ol Kristen long taim bilong ol aposel?

¹⁴ Ol trupela Kristen long nau tu ol i gat strongpela as na ol i no ken surik. Pastaim yumi ken tingim gutpela blesing yumi kisim long rot bilong lotu i tru em Jehova i bin givim long yumi. Olsem ol Kristen long taim bilong ol aposel, yumi stap long wanpela taim ol memba bilong ol bikpela lotu ol i save tok bilas long yumi, na ol i hambak long ol bikpela haus lotu bilong ol na long ol pasin na bilip bilong ol bilong pastaim tru. Tasol Jehova i kamapim klia olsem em i orait long pasin bilong yumi long lotuim em. Tru tumas, long nau yumi save kisim ol gutpela samting em ol Kristen long taim bilong ol aposel ol i no bin kisim. Orait ating yu laik save, ‘Olsem wanem dispela samting inap kamap?’ Ol dispela Kristen i bin stap long taim haus lotu bilong spirit i kirap mekim wok. Krais i kamap Hetpris bilong dispela tempel taim em i kisim baptais long yia 29 C.E. Sampela bilong ol i bin lukim dispela Pikinini bilong God i wokim ol mirakel. Na maski em i dai pinis, ol mirakel i bin kamap yet. Tasol olsem Baibel i tok, bihain kain presen olsem i pinis.​—⁠1 Korin 13:⁠8.

15. Ol Kristen tru bilong nau ol i stap long taim bilong truim bilong wanem tok profet? Dispela i makim wanem samting bai painim yumi?

¹⁵ Tasol nau yumi stap long taim bilong bikpela truim bilong tok profet bilong Esekiel sapta 40-48 i stori long haus bilong God.a Olsem na yumi lukim ol samting God i bin mekim bilong stretim bek lotu i tru. God i bin rausim olgeta kain samting bilong lotu i no klin bambai haus bilong em i ken kamap klin. (Esekiel 43:9; Malakai 3:​1-5) Tingim ol gutpela samting dispela pasin bilong mekim lotu i kamap klin i bin givim long yumi.

¹⁶ Long taim bilong ol aposel, i no gat ol gutpela samting kongrigesen Kristen i ken wetim i kamap bihain. Jisas i bin tok profet olsem ol samting bai kamap olsem wanpela man i bin tromoi ol gutpela pikinini wit long gaden bilong em tasol narapela man i kam na tromoi ol pikinini bilong gras nogut namel long wit, na bihain man i no inap luksave wanem samting i wit na wanem samting i gras nogut. (Matyu 13:​24-30) Na ol samting i kamap olsem. Klostu long yia 100, taim lapun aposel Jon i stap yet olsem laspela aposel bilong pasim ol pasin nogut, pasin bilong lusim bilip na givim baksait long God i kamap bikpela pinis. (2 Tesalonaika 2:6; 1 Jon 2:​18) Bihain liklik long taim ol aposel i dai, wanpela lain pris pasto i kamap, na ol i mekim nogut long lain sipsip na ol i putim ol narapela kain klos. Pasin bilong lusim bilip na givim baksait long God i kamap bikpela, olsem sua nogut. Man! Dispela samting i bagarapim tru bel bilong ol Kristen i stap gut long God! Ol i lukim lotu giaman i senisim ol nupela samting God i bin putim bilong lotu tru long em. Dispela samting i kamap klostu 100 yia bihain long taim Krais i bin kamapim kongrigesen Kristen.

17. Olsem wanem kongrigesen Kristen bilong nau i bin stap longtaim moa, winim kongrigesen Kristen long taim bilong ol aposel?

¹⁷ Orait nau yumi ken tingim narapela samting. Long nau, lotu tru i stap pinis inap planti yia, winim long taim bilong ol aposel! Kirap long taim ol i kamapim dispela nius long namba wan taim long 1879 na i kam inap long nau, Jehova i bin mekim gut long yumi na pasin bilong lotu long em i kamap klin moa. Long 1918, Jehova na Krais Jisas ol i go insait long haus spirit bilong God bilong klinim. (Malakai 3:​1-5) Kirap long 1919 na i kam inap long nau, ol samting God Jehova i bin putim bilong lotuim em i bin kamap klin moa. Save bilong yumi long ol tok profet bilong Baibel na ol lo bilong en em i kamap klia moa. (Sindaun 4:18) Husat i kamapim ol dispela gutpela samting? I no ol man bilong graun. Jehova tasol, wantaim Pikinini bilong em olsem Het bilong kongrigesen, em inap lukautim lain bilong Em long ol samting nogut long nau. Olsem na long olgeta taim yumi mas tenkyu long Jehova long em i larim yumi i insait long lotu tru bilong nau. Na yumi mas strongim tru bel olsem yumi no ken surik na lus!

18. I gat wanem as na yumi no ken surik na lus?

¹⁸ Olsem ol dispela Kristen Hibru, yumi gat narapela as na yumi mas sakim pasin bilong pret na surik​—⁠em pasin bilong yumi yet long sanap strong na no ken les. Maski yumi kirap mekim wok bilong Jehova inap sotpela taim tasol o yumi mekim gut wok bilong Jehova inap planti yia pinis, yumi mekim pinis planti wok Kristen. Ol man i bin mekim nogut long planti bilong yumi, olsem kalabusim yumi, o ol i putim sampela tambu long wok bilong yumi, o ol i kisim ol samting bilong yumi olsem haus o hap graun. Na famili bilong planti brata sista i mekim pasin birua long ol, na tok bilas long ol, na ol i les na i no laik harim tok. Yumi olgeta i bin karim hevi na sanap strong, na yumi wok yet long mekim wok bilong Jehova maski planti hevi na traim i painim yumi. Taim yumi mekim olsem, yumi kamapim pinis pasin bilong sanap strong na karim hevi em samting Jehova i no inap lusim tingting long en, dispela i olsem ol gutpela samting yumi bungim long heven. Olsem na nau em i no taim bilong surik i go bek long pasin nogut bilong nau em yumi lusim pinis! Nogut yumi mekim olsem na ol gutpela wok yumi mekim pinis i lus nating, a? Na dispela i stret moa long nau, long wanem, “liklik taim tasol” i stap yet na pinis bai kamap.​—⁠Hibru 10:⁠37.

19. Long stori i kamap bihain long dispela bai yumi stori long wanem samting?

¹⁹ Tru tumas, yumi mas pasim tok long bel olsem “yumi no man bilong surik na lus”! Mobeta yumi stap olsem “manmeri bilong bilip.” (Hibru 10:39) Yumi ken mekim wanem bambai yumi kamap kain man olsem? Yumi ken mekim wanem bilong helpim ol wanwok Kristen long kamap kain man olsem? Stori i kamap bihain long dispela bai toktok long dispela samting.

Yumi Mas Stap Olsem Ol Manmeri Bilong Bilip

“Yumi ol manmeri bilong bilip na kisim laip.”—⁠HIBRU 10:⁠39.

1. Bilong wanem yumi ken tok bilip bilong olgeta wan wan gutpela wokman bilong Jehova em i bikpela samting?

LONG narapela taim yu stap long wanpela Haus Kingdom i pulap long ol manmeri i lotuim Jehova, inap liklik hap taim tingim ol man i stap wantaim yu. Tingim ol pasin bilong ol long kamapim bilip bilong ol. Ating bai yu lukim sampela lapun ol i bin mekim wok bilong God inap planti yia pinis, na ol yangpela em long olgeta de ol i mas sakim ol wanlain bambai ol i no pulim ol long mekim pasin nogut, na ol papamama em ol i wok strong long helpim ol pikinini long kamap bikpela na stap aninit long God. I gat ol elda bilong kongrigesen na ol wokman, em ol i mekim planti wok. Ating bai yu lukim ol brata sista spirit ol i gat kain kain krismas na ol i wok long winim ol kain kain hevi bambai ol i ken mekim wok bilong Jehova. Bilip bilong olgeta wan wan em i bikpela samting!​—⁠1 Pita 1:⁠7.

2. Bilong wanem tok bilong Pol long Hibru sapta 10 na 11 inap helpim yumi long nau?

² Aposel Pol i save bilip em i bikpela samting tru​—⁠ating i no gat planti man bilong graun ol i bin save gut long dispela olsem Pol. Em i tok, man i bilip tru em inap “kisim laip.” (Hibru 10:39) Tasol Pol i save, long dispela taim bilong ol man i no bilip, ol samting inap daunim na bagarapim bilip bilong yumi. Em i tingting planti long ol Kristen Hibru long Jerusalem na Judia em ol i wok strong tru long holimpas bilip. Taim yumi kaunim sampela hap bilong Hibru sapta 10 na 11, yumi ken tingim sampela pasin Pol i bin mekim wok long en bilong strongim bilip bilong ol. Orait, bihain bai yumi kisim save long ol samting yumi ken mekim bambai bilip bilong yumi na ol man i stap klostu long yumi em i ken kamap strong moa.

Narapela i Mas Tokim Narapela Olsem Em i Bilip Long Em

3. Olsem wanem ol tok bilong Pol long Hibru 10:39 i kamapim olsem em i bilip long ol brata sista Kristen?

³ Namba wan samting i kamap klia em olsem: Pol i gat gutpela tingting long ol man i kaunim tok bilong em. Em i tok: “Tasol yumi no man bilong surik na lus. Nogat tru. Yumi ol manmeri bilong bilip na kisim laip.” (Hibru 10:39) Pol i ting ol gutpela wanbilip bilong em, ol i gutpela man na ol i no man nogut, nogat. Tingim tu, em i mekim wok long dispela tok “yumi.” Pol em i stretpela man. Tasol em i no mekim ol tok bilong daunim ol man, olsem em tasol i stretpela man, winim tru ol. Nogat. (Skelim wantaim Saveman 7:16.) Em i mekim ol tok i makim olsem em i wankain olsem ol. Em i kamapim tok olsem em yet na ol gutpela Kristen i kaunim pas bilong em ol bai kisim ol bikpela hevi, tasol bai ol i strongim bel na sakim pasin bilong surik na lus, na ol bai stap olsem manmeri bilong bilip.

4. I gat wanem ol as na Pol i bilip long ol wanbilip bilong em?

⁴ Olsem wanem na Pol i ken bilip strong olsem? Yu ting em i no lukim ol pasin kranki bilong ol Kristen Hibru? Nogat! Em i bin givim sampela tok long ol bilong helpim ol long ol samting bilong spirit ol i sot long en. (Hibru 3:​12; 5:​12-​14; 6:​4-6; 10:​26, 27; 12:⁠5) I gat tupela gutpela as na Pol i ken bilip tru long ol brata bilong em. (1) Pol i bihainim pasin bilong Jehova, olsem na em i bin wok long tingim ol manmeri bilong God olsem Jehova i save tingim ol. Em i no tingim tasol ol pasin kranki bilong ol, em i tingim ol gutpela pasin bilong ol na strong bilong ol long makim ol gutpela samting ol i laik mekim long bihain. (Song 130:⁠3; Efesus 5:⁠1) (2) Pol i bilip tru long strong bilong spirit holi. Em i save i no gat wanpela hevi, o popaia bilong yumi man, em inap pasim Jehova long givim “strong bilong em” long ol Kristen i laik mekim gut wok bilong Em. (2 Korin 4:7; Filipai 4:​13) Olsem na bilip bilong Pol long ol brata sista bilong em i stret, em i no bilip nating long ol. Dispela bilip i gat as na i stret wantaim Baibel.

5. Olsem wanem yumi ken bihainim pasin bilong Pol long bilip long ol brata sista bilong yumi? Wanem gutpela samting inap kamap long dispela?

⁵ Gutpela pasin bilong Pol i kirapim ol narapela long bilip long ol brata sista. Pol i mekim gutpela tok bilong strongim ol na ating ol kongrigesen long Jerusalem na Judia ol i pilim tru dispela tok. Ol Juda i birua long ol Kristen na ol i tok bilas long ol, olsem na ol tok bilong Pol i strongim bel bilong ol Kristen Hibru long stap olsem manmeri bilong bilip. Olsem wanem? Yumi inap mekim wankain pasin long nau tu, olsem narapela i strongim bel bilong narapela? I no hatwok long tingim ol rong na pasin kranki bilong ol narapela. (Matyu 7:​1-5) Tasol narapela inap helpim gut narapela sapos em i tingim gutpela pasin bilong bilip bilong olgeta wan wan. Sapos yumi strongim narapela olsem, bilip bilong em bai go bikpela moa.​—⁠Rom 1:​11, 12.

Mekim Gut Wok Long Tok Bilong God

6. Pol i kamapim tok bilong husat taim em i raitim ol tok bilong Hibru 10:⁠38?

⁶ Pol i mekim gut wok long Baibel, na dispela tu i strongim bilip bilong ol wanbilip bilong em. Em i tok: “Tasol stretpela man bilong mi em i bilip, olsem na em bai i stap laip. Na sapos em i surik, orait bai mi no amamas long em.” (Hibru 10:38) Long hia Pol i bin kamapim tok bilong profet Habakuk.a Ating ol Kristen Hibru i save long dispela tok bilong Pol, long wanem, ol i save gut long ol buk bilong ol profet. Taim yumi tingim gut laik bilong Pol​—⁠em long strongim bilip bilong ol Kristen i stap insait na klostu long Jerusalem long yia 61 C.E. samting​—⁠tok bilong Habakuk em i gutpela tru. Bilong wanem yumi ken tok olsem?

⁷ Yumi ken ting olsem Habakuk i raitim buk bilong em inap olsem 20 yia paslain long taim ol i bagarapim Jerusalem long yia 607 B.C.E. Long driman, Habakuk i lukim ol Kaldia (em ol Babilon) olsem ‘ol man nogut na man bilong pait,’ ol i kam long Juda na bagarapim Jerusalem, na ol i daunim ol manmeri na ol lain. (Habakuk 1:​5-11) Tasol kirap long taim bilong Aisaia, inap olsem 100 yia bipo, ol profet i bin tokaut long dispela bikpela hevi. Long taim bilong Habakuk, Jehoiakim i kamap senis bilong gutpela King Josaia, na pasin nogut i kamap bikpela gen long Juda. Jehoiakim i mekim nogut na kilim i dai ol manmeri i tokaut long nem bilong Jehova. (2 Stori 36:5; Jeremaia 22:17; 26:​20-24) Olsem na yumi no ken kirap nogut long profet Habakuk i singaut long Jehova olsem: “Wanem taim bai yu harim singaut bilong mi?”​—⁠Habakuk 1:⁠2.

⁸ Habakuk i no save long wanem taim Jerusalem bai bagarap. Na ol Kristen long taim bilong ol aposel, ol tu i no save long wanem taim ol pasin na lo bilong lain Juda bai pinis. Na long nau tu, yumi no save long “wanem de na wanem aua” kot bilong Jehova bai pinisim ol pasin nogut bilong dispela graun. (Matyu 24:36) Orait, yumi ken tingim bekim Jehova i givim long Habakuk, em bekim i gat tupela hap bilong en. Namba wan: Em i strongim Habakuk olsem pinis bai kamap long taim stret. God i tok, “Yu mas wet liklik na em bai i kamap,” maski long tingting bilong yumi ol man i olsem pinis i no kamap kwik. (Habakuk 2:⁠3) Namba tu: Jehova i tokim Habakuk olsem: “Ol man i bihainim tru pasin bilong God, ol i stretpela man na ol bai i stap laip.” (Habakuk 2:⁠4) Em ol gutpela tok tru na i no hatwok long kisim save long en, a? Pinis i kamap long wanem taim, dispela em i no bikpela samting, nogat; bikpela samting em yumi wok yet long bihainim pasin bilong bilip long i stap bilong yumi.

9. Olsem wanem ol wokboi bilong Jehova i bihainim tok bilong em, ol i abrusim bagarap (a) long 607 B.C.E.? (b) bihain long 66 C.E.? (c) Bilong wanem em i bikpela samting long yumi strongim bilip bilong yumi?

⁹ Taim ol Babilon i daunim na kisim ol samting bilong Jerusalem long yia 607 B.C.E., Jeremaia, kuskus bilong em Baruk, Ebedmelek, na ol Rekap i stap gut long God, ol i lukim tok promis Jehova i bin givim long Habakuk i kamap tru. Ol i ‘stap laip,’ long wanem, ol i abrusim bikpela bagarap bilong Jerusalem. Bilong wanem ol i abrusim bagarap? Jehova i mekim gut long ol, long wanem, ol i stap gut long em. (Jeremaia 35:​1-​19; 39:​15-​18; 43:​4-7; 45:​1-5) Ol Kristen Hibru long taim bilong ol aposel ol i givim bel long tok bilong Pol, long wanem, taim ol ami bilong Rom i kam pait long Jerusalem long yia 66 C.E., na bihain ol i kirap lusim Jerusalem na i olsem i no gat as na ol i mekim olsem, ol dispela Kristen i bihainim gut tok bilong Jisas na ol i ranawe. (Luk 21:​20, 21) Ol i ‘stap laip,’ long wanem, ol i stap gut long God. Na i wankain long yumi, yumi bai stap laip yet sapos yumi stap gut long God taim pinis i kamap. Man! Dispela em i bikpela as na yumi mas strongim bilip bilong yumi long nau, a?

Em i Stori Gut Long Ol Man Bilong Bilip

10. Pol i stori olsem wanem long bilip bilong Moses? Olsem wanem yumi ken bihainim pasin bilong Moses long dispela samting?

¹⁰ Na tu, Pol i strongim bilip bilong yumi long rot bilong ol manmeri i stap olsem gutpela piksa long pasin bilong bilip. Taim yu kaunim Hibru sapta 11, bai yu lukim olsem em i stori gut tru long ol man em Baibel i stori long ol. Olsem: Em i tok, Moses em i “man i bin lukim God, na em i stap strong tru.” (Hibru 11:27) Em nau, Moses i tingim Jehova olsem wanpela man i stap tru na i olsem em inap lukim God. Olsem wanem long yumi? Pol inap mekim wankain tok long yumi? Em i no hatwok long toktok long pasin bilong pas gut wantaim Jehova, tasol bilong kisim na strongim dispela pasin yumi mas wok strong. Yumi yet i mas mekim dispela wok! Olsem wanem? Jehova i olsem wanpela man tru long yumi, na taim yumi pasim tok long bel long mekim wanpela samting yumi tingim Jehova, na yumi mekim olsem tu long ol samting i olsem liklik samting? Dispela kain bilip bai helpim yumi long sanap strong na no ken les, maski ol man i birua tru long yumi.

¹¹ Na tingim tu bilip bilong Enok. I hatwok long yumi pilim tru pasin birua ol man i bin mekim long em. Enok i mas autim wanpela strongpela tok long kot bai painim ol manmeri nogut i stap long taim bilong em. (Jut 14, 15) Ol man i mekim nogut tru long dispela gutpela man, olsem na Jehova i “kisim em,” olsem pinisim laip bilong em bambai ol birua i no inap bagarapim em. Olsem na Enok i no lukim truim bilong dispela tok profet em i bin autim. Tasol em i kisim wanpela presen, na long sampela samting dispela presen i gutpela moa.​—⁠Hibru 11:⁠5; Stat 5:​22-​24.

11, 12. (a) Ol samting i stap olsem wanem taim Enok i autim tok na ating dispela i traim bilip bilong em? (b) Enok i kisim wanem gutpela presen olsem pe?

¹² Pol i tok: “God i no kisim Enok yet, [na] pasin bilong Enok i gutpela long ai bilong God.” (Hibru 11:⁠5) Wanem insait bilong dispela tok? Klostu long taim Enok i dai, ating em i bin kisim wanpela kain driman​—⁠ating em i bin lukim wanpela paradais long graun, em liklik taim bihain God bai kirapim em long en. Yumi no save gut long dispela samting, tasol Jehova i bin kamapim long Enok olsem em i amamas long pasin bilong em long stap gut long em. Enok i mekim na bel bilong Jehova i amamas. (Skelim wantaim Sindaun 27:11.) Taim yumi tingim i stap bilong Enok, yumi pilim tru, a? Olsem wanem? Yu laik bihainim kain gutpela pasin bilong bilip? Sapos olsem, tingim ol dispela man i olsem gutpela piksa; tingim ol olsem ol i manmeri i bin stap tru. Tingting strong long holimpas bilip long olgeta de. Na tingim tu olsem, ol manmeri bilong bilip ol i no mekim wok bilong Jehova, long wanem, ol i tingim de na aua God bai truim ol tok promis bilong em, nogat. Yumi tingting strong long mekim wok bilong Jehova i go inap long olgeta taim bihain! Sapos yumi mekim olsem, yumi bihainim nambawan gutpela rot yumi inap bihainim long nau na long bihain.

Rot Bilong Kamap Strong Moa Long Bilip

¹³ Pol i kamapim sampela gutpela rot bilong helpim ol Kristen Hibru bambai ol i ken strongim bilip bilong ol. Orait, nau yumi ken stori long tupela rot olsem. Ating yumi save gut long tok bilong Hibru 10: 24, 25, em i kirapim yumi long bung long olgeta taim long ol miting Kristen bilong yumi. Tasol tingim, dispela tok bilong Pol i no makim olsem yumi go long ol miting na stap nating tasol, nogat. Pol i tok, ol miting i gutpela rot bambai narapela i ken save gut long narapela, na narapela i ken strongim narapela long mekim wok bilong God moa yet, na narapela i ken strongim bel bilong narapela. Yumi go long ol miting bilong givim ol samting, i no bilong kisim ol samting tasol. Dispela i helpim ol miting bilong yumi i kamap olsem samting bilong amamas long en.​—⁠Aposel 20:⁠35.

13, 14. (a) Olsem wanem tok bilong Pol long Hibru 10:​24, 25 i helpim yumi long mekim ol miting i kamap olsem samting bilong amamas long en? (b) Wanem samting i olsem namba wan as na yumi bung long ol miting Kristen?

¹⁴ Tasol namba wan as na yumi go long ol miting Kristen em long lotuim God Jehova. Yumi mekim olsem taim yumi bung wantaim bilong mekim beten na singsing, na putim gut yau, na givim “maus bilong yumi”​—⁠olsem yumi litimapim nem bilong Jehova taim yumi bekim sampela tok na yumi mekim ol tok long miting. (Hibru 13:15) Sapos yumi putim dispela olsem mak yumi laik winim na yumi wok long mekim olsem long olgeta miting, long olgeta taim dispela bai strongim bilip bilong yumi.

¹⁵ Narapela rot bilong strongim bilip bilong yumi em long rot bilong autim tok. Pol i tok: “Yumi save tokaut long bilip bilong yumi na long ol gutpela samting yumi wetim i stap. Orait yumi mas holim strong bilip bilong yumi, na yumi no ken pret na surik. Yumi save, olgeta samting God i tok pinis long mekim, tru tumas bai em i mekim.” (Hibru 10:23) Ating bai yu kirapim ol narapela long holimpas wanpela samting taim em i luk olsem ol bai les na lusim dispela samting. Satan i bin wok strong long kirapim ol dispela Kristen Hibru long lusim wok bilong autim tok, na em i wok strong long kirapim ol manmeri bilong God long nau tu long lusim dispela wok. Taim ol samting i laik pulim yumi long lusim dispela wok, yumi mas mekim wanem? Tingim samting Pol i bin mekim.

¹⁶ Long ol Kristen long Tesalonaika, Pol i tok: “Yupela i save, taim mipela i no kam long yupela yet, mipela i bin i stap long taun Filipai, na mipela i bin kisim pen, na ol i bagarapim bodi bilong mipela. Tasol taim mipela i kam long yupela, God bilong yumi em i strongim bel bilong mipela, na mipela i no surik long ol dispela birua. Nogat. Mipela i sanap strong na mipela i autim gutnius bilong God long yupela.” (1 Tesalonaika 2:⁠2) Olsem wanem ol i bin “bagarapim bodi” bilong Pol na ol poroman bilong em long Filipai? Sampela saveman i tok, wanpela tok Grik Pol i mekim wok long en i makim pasin bilong toknogutim man, semim em, o mekim nogut tru long em. Ol bikman bilong Filipai i bin paitim ol long kanda, na putim ol long kalabus, na pasim strong lek bilong ol long plang. (Aposel 16:​16-24) Dispela hevi i painim Pol i mekim wanem long em? Yu ting ol manmeri long Tesalonaika, em narapela taun Pol i raun long en olsem misineri, ol i lukim olsem Pol i pret na surik long autim tok? Nogat, a? Em i “strongim bel.” Em i daunim pasin bilong pret na mekim yet wok autim tok.

16, 17. (a) Olsem wanem Pol i kisim strongpela bel bilong mekim wok autim tok? (b) Yumi mas mekim wanem sapos yumi pret long autim tok long wanpela kain rot?

¹⁷ Wanem samting i mekim na Pol i gat strongpela bel na i no pret? Yu ting em wanpela samting i stap long bel? Nogat! Em i tok “God” i strongim em. Wanpela buk bilong helpim ol man long tanim tok bilong Baibel i tok, dispela tok ol inap tanim olsem “God i rausim pasin bilong pret long bel bilong mipela.” Olsem na sapos yu pilim olsem yu pret long autim strong tok, o sapos sampela rot bilong autim tok​—⁠olsem autim tok long ol haus, o autim tok long kain kain taim na ples​—⁠i mekim na yu pret, gutpela yu askim Jehova long strongim yu, olsem em i bin strongim Pol. Askim em long rausim pasin bilong pret long bel bilong yu. Askim em long strongim bel bilong yu long mekim dispela wok. Na tu, mekim sampela samting em inap helpim yu. Olsem: Stretim rot long wok wantaim wanpela brata o sista em i save gut long autim tok long dispela rot em yu tingting planti long en. Ating em wok bilong autim tok long ol stua, o long rot, o long kain kain taim na ples, o long telefon. Taim yupela i mekim dispela wok nupela, ating poroman bilong yu bai amamas long go pas long mekim. Sapos olsem, lukim gut pasin bilong em long mekim dispela wok na larim dispela i skulim yu. Tasol bihain strongim bel na traim mekim dispela wok.

¹⁸ Sapos yu strongim bel, tingim ol gutpela samting inap kamap long dispela. Taim yu wok strong i go na yu no larim bel hevi i daunim yu, ating bai yu kisim ol gutpela ekspiriens taim yu autim tok i tru. Yu no inap kisim ol dispela gutpela ekspiriens sapos yu no mekim dispela wok. (Lukim pes 25.) Bai yu amamas long save olsem yu bin amamasim Jehova, long wanem, yu bin mekim wanpela samting i hatwok long yu long mekim. Jehova bai givim ol gutpela samting long yu na em bai helpim yu long lusim pasin bilong pret. Bilip bilong yu bai kamap strong moa. Yu mas save olsem: Yu no inap strongim bilip bilong ol narapela sapos yu no strongim bilip bilong yu yet long wankain taim.​—⁠Jut 20, 21.

19. Ol “manmeri bilong bilip” bai kisim wanem gutpela pe?

¹⁹ Yu mas wok yet long strongim bilip bilong yu na bilip bilong ol narapela i stap klostu long yu. Yu inap mekim olsem long ol dispela rot: Strongim bilip bilong yu yet na ol narapela long rot bilong mekim gut wok long Baibel, na stadi long ol tok bilong Baibel i stori long ol man i stap olsem gutpela piksa na tingim ol olsem ol i stap tru, na redim gut ol miting Kristen na bekim tok long en, na stap strong long dispela gutpela wok bilong autim tok. Taim yu mekim ol dispela samting, yu ken save olsem yu insait long dispela lain “manmeri bilong bilip.” Na tingim tu olsem, ol dispela kain man bai kisim gutpela pe. Ol i “manmeri bilong bilip na kisim laip.”b I gutpela sapos bilip bilong yu i wok yet long kamap strong moa na God Jehova i ken lukautim yu i go inap oltaim oltaim!

[Ol Futnot]