giamanim Sol. 1Sa 28 Ves 3 i tok, Samuel i dai pinis na ol i planim em pinis. Ol tok bilong Baibel aninit long liklik het-tok paslain long dispela i kamapim klia olsem i no gat wanpela hap bilong Samuel, olsem tewel samting, i stap yet long narapela hap. “Tewel” em meri i lukim, em wanpela spirit nogut i makim nek bilong Samuel.

Ol man i laik toktok wantaim ol man i dai pinis, ol i toktok wantaim husat tru?

Baibel i kamapim tok tru long samting i painim ol man i dai pinis. Orait, husat i giamanim Adam na Iv long tok bilong i dai? God i tok, sapos tupela i sakim tok, bai tupela i dai; tasol Satan i tok, tupela i no ken i dai. (Stt 3:4; KTH 12:⁠9) Bihain ol i dai olsem God i tok pinis. Olsem na husat i bin kamapim dispela tingting olsem ol man i no i dai tru​—⁠i gat hap bilong ol, olsem tewel samting, i stap laip yet long taim skin i dai? Kain giaman olsem, em bilong Satan, a? Jisas i tok, Satan em i “man bilong tok giaman.” (Jo 8:44; lukim tu 2 Tesalonaika 2:​9, 10.) Planti man i bilip olsem ol man i dai pinis ol i stap laip yet long wanpela ples spirit na yumi inap toktok wantaim ol, tasol dispela bilip i no bin helpim ol. Kamapim Tok Hait 18:23 i tok, Bikpela Babilon i “bin wokim ol kain kain posin samting bilong giamanim ol manmeri bilong olgeta kantri.” Pasin bilong “toktok wantaim tewel bilong ol man i dai pinis” em wanpela pasin giaman. Long dispela rot ol man i toktok wantaim ol spirit nogut (em ol ensel i tingim laik bilong ol yet na ol i bikhet long God), na ating bai ol i harim ol “nek” i kamap nating, o ol spirit nogut i mekim nogut long ol.

Sapos yumi mekim pasin papait samting bilong oraitim sik bilong yumi o lukautim yumi, yu ting i gat rong long dispela?

Ga 5:​19-21: “Pasin bilong olpela bel . . . [em] olsem, pasin pamuk na pasin doti na pasin bilong . . . mekim olkain posin . . . Olgeta man i mekim ol dispela kain pasin, ol bai i no inap i go insait long kingdom bilong God.” (Sapos wanpela man i askim man bilong papait o marilaman samting long helpim em, i olsem em i bilipim tok giaman bilong Satan long i dai; em i laik kisim helpim long man i mekim wok long strong bilong Satan na ol spirit nogut. Dispela i makim olsem em i wanlain bilong ol birua bilong God Jehova. Samting em i mekim i no inap helpim em; sapos em i no lusim dispela pasin, dispela inap bagarapim em oltaim.)

Lu 9:24: “Sapos wanpela man i laik holimpas laip bilong em yet, laip bilong en bai i lus. Tasol sapos wanpela man i ting long mi na i lusim laip bilong en [long wanem, em i disaipel bilong Krais Jisas], orait laip bilong en bai i stap gut.” (Sapos long laik bilong man yet em i brukim wanpela lo God i kolim klia long Baibel bambai em i ken lukautim laip bilong em long nau, em bai lus long kisim laip i stap oltaim. Em i mekim longlong pasin, a?)

2 Ko 11:​14, 15: “Satan yet i save senisim pasin bilong en na kamap olsem ensel bilong lait. Olsem na sapos ol wokman bilong Satan tu i senisim pasin bilong ol na i mekim olsem ol wokman bilong stretpela pasin, yumi no ken kirap nogut long dispela.” (Olsem na sapos pasin papait o wok marila samting i olsem i helpim man inap liklik taim, yumi no ken larim dispela i giamanim yumi.)

Lukim tu “Oraitim Sik,” pes 344-347.

Bilong save long bihain o bilong helpim wok bilong yu long kamap gutpela, yu ting i gutpela yu singautim glasman samting?

Ais 8:19: “Ol manmeri bai i tokim yupela long i go long ol dispela man na meri i save toktok wantaim tewel bilong ol man i dai pinis, na kisim tingting bilong ol. . . . [Tasol yupela] mas i go long God bilong [yupela].”

Wkp 19:31: “Sapos yupela i laik kisim gutpela tingting, orait yupela i no ken i go askim ol man i save toktok wantaim tewel bilong ol man i dai pinis, long kisim tingting long ol tewel na givim long yupela. Sapos yupela i mekim olsem bai yupela i kamap doti tru long ai bilong mi . . . God bilong yupela.”

2 Kin 21:6: “[King Manase] i singaut long tewel bilong ol man i dai pinis long helpim em, na em i askim ol glasman tu long helpim em, na em i mekim planti kain pasin marila. . . . Dispela pasin nogut bilong en i mekim Bikpela i belhat moa yet.” (Em i mekim ol pasin marila na i olsem em i singaut long Satan na ol spirit nogut long helpim em. Em i mekim “pasin nogut” long ai bilong Jehova, na Jehova i givim bikpela strafe long em. Tasol taim em i tanim bel na lusim ol dispela pasin nogut, Jehova i mekim gut long em.)

Sapos yumi mekim pilai i olsem pasin bilong askim glasman o bilong kisim save long samting i hait, yu ting dispela i no inap bagarapim yumi?

Lo 18:​10-12: “Yupela i no ken larim ol manmeri bilong yupela i mekim olkain pasin bilong glasman, na pasin tambaran na pasin sanguma na wokim posin na mekim marila. Na yupela i no ken toktok wantaim tewel bilong ol man i dai pinis. God, Bikpela bilong yumi, i no laikim tru ol manmeri i save mekim ol dispela kain pasin nogut.” (Pasin bilong ol glasman em bilong kisim ol save i stap hait o bilong kisim save long samting bai kamap bihain. Ol i wok long kisim dispela save long rot bilong lukluk long ol mak o ol i singaut long ol spirit bilong helpim ol long kisim. Jehova i tambuim ol wokboi bilong em long mekim ol dispela pasin. Bilong wanem em i mekim olsem? Long wanem, olgeta dispela pasin i opim rot bilong kisim tok i kam long ol spirit nogut na bilong ol i ken stap insait long man. Ol manmeri i mekim olkain pasin olsem ol i no i stap gut long Jehova.)

Ap 16:​16-18: “Wanpela wokmeri nating i bungim mipela long rot. Dispela meri i gat wanpela spirit i stap long en, na em i save tokaut long ol samting bai i kamap bihain. Olsem na ol bosman bilong dispela meri i save kisim planti mani long wok dispela meri i save mekim.” (Man i laikim tumas stretpela pasin i no laik kisim save long kain rot olsem, a? Em i no laik singautim spirit nogut bilong givim save long em o bilong mekim olsem pilai samting. Pol i les long singaut bilong dispela meri, na em i rausim spirit nogut long em.)

Ol spirit nogut inap tanim i kamap man o nogat?

Long taim bilong Noa, sampela ensel i bikhet ol i bin tanim i kamap man. Ol i bin marit na kamapim pikinini. (Stt 6:​1-4) Tasol taim Bikpela Tait i kamap, ol dispela ensel i mas go bek long ples spirit. Jut 6 i stori olsem: “Ol dispela ensel ol i no laik i stap gut long dispela wok God i bin givim ol, na ol i lusim ples bilong ol. Olsem na Bikpela i pasim ol long ol sen i save stap oltaim oltaim, na em i kalabusim ol i stap long dispela ples i tudak nogut tru. Ol i wetim De bilong bikpela kot bilong God.” God i daunim ol na ol i no inap kisim gen gutpela wok bilong ol long heven. God i makim ol bilong i stap olsem long tudak​—⁠ol i no inap save long laik bilong em. Na dispela tok long “ol sen” i makim olsem God i pasim ol long mekim sampela samting. Wanem samting? Ol i no inap tanim i kamap man na maritim ol meri olsem ol i bin mekim paslain long Bikpela Tait. Baibel i stori long sampela gutpela ensel i bin tanim i kamap man bilong kisim tok bilong God i kam long ol man. Ol i bin mekim olsem inap long taim bilong ol aposel. Tasol bihain long Bikpela Tait, ol ensel nogut i no inap tanim i kamap man gen.

Tasol ol spirit nogut inap mekim na bai ol man i lukim samting olsem piksa na ol i ting ol i lukim samting tru. Satan i mekim olsem taim em i traim Jisas na “soim em olgeta strongpela kantri bilong dispela graun wantaim ol gutpela samting bilong ol.”​—⁠Mt 4:⁠8.

Olsem wanem man inap lusim strong bilong ol spirit nogut?

Snd 18:10: “Bikpela i olsem wanpela strongpela haus. Ol stretpela man i ken ran i go long en na i stap gut.” (I no olsem yumi ken kolim nating nem tru bilong God olsem samting bilong sakim spirit nogut. Nogat. Sapos yumi laik bai God i lukautim yumi, yumi mas kisim save long em, na bilip tru long em, na daun long em na bihainim ol lo bilong em. Sapos yumi mekim olsem, orait taim yumi singaut long em bilong helpim yumi na yumi kolim nem tru bilong em, em bai lukautim yumi olsem em i tok promis pinis long Baibel.)

Mt 6:​9-13: “Yupela i mas mekim kain prea olsem, ‘ . . . Yu no ken larim ol traim i kamap long mipela, tasol yu ken tekewe mipela long ol samting nogut.’ ” Na yumi mas “beten long olgeta taim.” (Ro 12:12) (God i save harim ol dispela kain beten bilong ol man i laik tru long save long tok i tru na lotu long em long pasin em i laikim.)

1 Ko 10:21: “I no inap yupela i dring long kap bilong Bikpela na long kap bilong ol spirit nogut tu.” (Ol man i laik bai Jehova i stap pren bilong ol na lukautim ol, ol i no ken tru go long ol bung bilong toktok wantaim ol spirit. Na ol i mas bagarapim o rausim tru olgeta samting ol i holim em bilong mekim olkain marila samting, olsem Aposel 19:19 i tok ol Kristen bilong bipo i mekim.)

Je 4:7: “Yupela i mas . . . aninit long God. Yupela i mas sakim Satan, na em bai i lusim yupela na ranawe.” (Bilong mekim olsem, yu mas wok strong long kisim save long laik bilong God na bihainim. Sapos yu givim bel tru long God, bai yu no pret long ol man, na bai yu inap sanap strong na sakim ol pasin bilong ples em samting bilong ol spirit nogut, na bai yu no pret long sakim tok bilong glasman o marilaman samting.)

Pasim “olgeta klos pait God i save givim long yumi.” (Ef 6:​10-18) Wok strong long lukautim olgeta hap bilong ol dispela klos pait na bai ol i stap gut.

Marit

Stori: Marit i olsem man na meri i sindaun wantaim olsem lo bilong Baibel i makim. God yet i As bilong marit. Taim man na meri i marit, tupela i pas wantaim na tupela inap i stap belgut na amamas, long wanem, narapela i laikim tru narapela na i tok promis long i stap gut long em. God Jehova i kamapim pasin bilong marit bambai man i gat poroman tru na helpim bilong em, na bai i gat rot bilong ol manmeri i ken kamap planti, olsem ol famili famili. Sapos wanpela man na meri i sindaun wantaim olsem tupela marit, na kongrigesen i orait long marit bilong tupela, ol i mas stretim marit bilong ol long gavman, sapos i gat rot long mekim olsem.

Em bikpela samting tupela i mas marit long pasin i stret long lo bilong gavman, o nogat?

Ta 3:1: “Yu mas tokim ol manmeri long ol i mas stap aninit long ol king na ol gavman, na ol i mas bihainim tok bilong ol.” (Taim man na meri i mekim olsem na tupela i marit, tupela wantaim bai i gat gutpela nem, na ol pikinini bilong tupela i no ken sem olsem pikinini bilong man na meri i no marit. Na sapos tupela i stretim marit bilong ol long gavman na wanpela i dai, poroman wantaim ol pikinini ol inap kisim ol samting bilong em olsem i stret ol i ken kisim.)

Hi 13:4: “Yupela ol marit i mas lukautim gut marit bilong yupela, bai em i stap klin tru long ai bilong God. Yupela i save, God bai i bekim pe nogut long ol manmeri i mekim ol