“Wokabaut na Lukim Olgeta Dispela Graun”
“Orait yu kirap na yu wokabaut na lukim olgeta dispela graun.”—STAT 13:17.
1. God i tokim Abraham long mekim wanem?
OLSEM WANEM? Yu save amamas long raun long ka long wiken na lukim ples? Sampela i laik raun long baiskol long kisim eksasais na amamas long lukim ples. Na sampela narapela i laik wokabaut long bus bilong save gut na amamas long lukim wanpela hap. Yumi save mekim ol kain raun olsem inap sotpela taim tasol. Tasol tingim tingting bilong Abraham taim God i tokim em: “Orait yu kirap na yu wokabaut na lukim olgeta dispela graun. Bai mi givim olgeta long yu”!—Stat 13:17.
2. Abraham i lusim Isip pinis na bihain em i go we?
2 Tingim i stap bilong Abraham taim God i givim dispela tok long em. Abraham wantaim meri bilong em na sampela narapela ol i bin sindaun inap sotpela taim long Isip. Stat sapta 13 i stori olsem ol i lusim Isip na ol i kisim ol sipsip samting bilong ol i go long “hap bilong Negev.” Na bihain “ol i wokim ol kem i go inap ol i kamap long taun Betel.” Taim wanpela hevi i kamap namel long ol wokman i lukautim ol sipsip samting bilong Abraham na ol wokman bilong Lot na ol i save olsem ol i mas painim hap bilong ol yet, orait long gutpela pasin Abraham i larim Lot long makim pastaim wanem hap em i laik go long en. Lot i makim “graun long ples daun bilong wara Jordan,” dispela hap i gat planti wara na “em i gutpela tru olsem naispela gaden bilong Bikpela.” Bihain Lot i stap long Sodom. God i tokim Abraham: “Yu sanap hia na yu lukluk i go long olgeta hap. Lukluk i go long hap sankamap na long hap san i go daun, na long hap not na long hap saut.” Abraham i sanap long wanpela hap graun klostu long Betel i antap liklik, na long dispela hap em inap lukim ol narapela hap bilong dispela graun. Tasol bihain Abraham bai mekim sampela samting moa. God i singautim em long ‘kirap na wokabaut na lukim olgeta dispela graun’ na kisim save long dispela graun.
3. Bilong wanem sampela bai pilim olsem em i hatwok long piksaim long tingting ol raun bilong Abraham?
3 Em i raun inap long wanem mak paslain long em i kamap long Hebron yumi no save, tasol yumi save em i save moa long Graun Bilong Promis, winim yumi. Tingim ol ples Baibel i kolim long dispela stori—Negev, Betel, ples daun bilong wara Jordan, Sodom, na Hebron. Olsem wanem? Yu hatwok long piksaim long tingting ol dispela ples i stap we? Dispela em i hatwok long planti, long wanem, i no gat planti ol manmeri bilong Jehova i bin raun long ol hap em ol i bin ritim stori bilong en long Baibel. Tasol i gat gutpela as na yumi laik save long ol ples Baibel i stori long en. Bilong wanem i olsem?
4, 5. (a) Olsem wanem tok bilong Sindaun 18:15 i stret long pasin bilong kisim save na kliagut long ol hap graun em Baibel i stori long en? (b) Wanem samting i kamap ples klia taim yumi ritim ol hap bilong Baibel olsem Sefanaia sapta 2?
4 Tok Bilong God i tok: “Man i gat gutpela tingting, em i save wok strong long kisim save long olkain samting. Em i save putim yau gut long man i laik skulim em.” (Sindaun 18:15) I gat planti samting yumi inap kisim save long en, tasol stretpela save i stori long God Jehova na ol samting em i mekim, dispela em i nambawan samting. Na tru tumas, ol tok yumi ritim long Baibel em i bikpela samting bilong kisim dispela stretpela save. (2 Timoti 3:16) Tasol tingim, man i mas i gat gutpela tingting, olsem pasin bilong kliagut long samting. Man i kliagut long samting em inap skelim gut samting na luksave olsem wanem ol wan wan hap bilong samting em i skelim i pas wantaim ol narapela hap bilong dispela samting em i skelim. I wankain long ol ples Baibel i kolim. Olsem: Yumi save Isip i stap we, tasol olsem wanem yumi kliagut long dispela tok long Abraham i lusim Isip na i go long hap bilong “Negev,” na bihain long Betel, na bihain long Hebron? Yu save ol dispela ples i stap longwe o klostu long ol narapela ples stori i kolim?
5 O long Baibel ritim bilong yu yet yu bin ritim Sefanaia sapta 2. Long dispela hap yu bin ritim ol nem bilong ol taun, ol pipel, na ol kantri. Long dispela wanpela sapta tasol ol i kolim Gasa, Askelon, Asdot, Ekron, Sodom, Ninive, Moap, Amon, na Asiria. Olsem wanem? Taim yu ritim dispela sapta yu inap piksaim long tingting ol dispela ples we ol pipel i sindaun long en, em ol manmeri i insait long truim bilong ol tok profet bilong God?
6. Wanem samting i mekim na sampela Kristen i luksave olsem ol mep ol i gutpela samting bilong helpim ol? (Lukim blok.)
6 Planti sumatin bilong Baibel i bin kisim bikpela helpim long rot bilong lukluk long ol mep bilong ol hap graun Baibel i stori long en. I no olsem ol i laikim ol mep tasol na ol i mekim, nogat. Ol i mekim, long wanem, ol i save sapos ol i yusim ol mep dispela bai helpim save bilong ol long Baibel i go bikpela. Ol mep i ken helpim ol long kliagut, na luksave olsem wanem save ol i holim pinis i pas wantaim sampela narapela save ol i kisim. Taim yumi skelim sampela samting olsem, bai yu laikim moa yet Jehova na save gut moa long ol samting Baibel i stori long en.—Lukim blok long pes 14.
Longwe Olsem Wanem?—Em Skulim Yumi
7, 8. (a) Samson i bin mekim wanem samting long Gasa em i narapela kain tru? (b) Wanem save inap mekim yumi tingim moa yet samting Samson i bin mekim? (c) Olsem wanem save na pasin bilong kliagut long samting i kamap long Samson inap helpim yumi?
7 Long Hetman 16:2, yu ken ritim stori bilong Hetman Samson taim em i stap long Gasa. Planti taim yumi harim nem Gasa (Gaza) long ol nius ripot, olsem na yumi inap save long hap Samson i bin stap long en, long graun bilong ol Filistia (Philistia) long nambis bilong solwara Mediterenian. [11] Nau lukim Hetman 16:3: “Samson i kirap na lusim bet long biknait tru na em i go holim tupela dua bilong taun. Na em i kamautim tupela dua wantaim tupela pos bilong dua na bikpela ba bilong pasim dua. Na em i putim ol dispela samting long sol bilong en na karim i go putim antap long maunten i stap klostu long taun Hebron.”
8 Yumi ken ting olsem tupela dua na tupela pos bilong wanpela strongpela taun olsem Gasa i mas bikpela na hevi tru. Tingim, em mas hatwok tru long karim! Samson i bin mekim olsem, tasol em i karim ol i go we, na rot em i bihainim em wanem kain? Gasa i stap long nambis. [15] Tasol Hebron i stap is long Gasa na i stap long graun i antap olsem 900 mita—em hatwok long wokabaut i go antap! Yumi no save wanem ‘maunten klostu long Hebron’ stret, tasol taun Hebron i stap 60 kilomita longwe long Gasa—na rot i go antap tasol! Yumi pilim tru samting Samson i bin mekim taim yumi save Hebron i longwe olsem wanem long Gasa, a? Na tingim as na Samson inap mekim kain samting olsem—“spirit bilong God i givim Samson bikpela strong.” (Hetman 14:6, 19; 15:14) Yumi ol Kristen long nau, yumi no ting spirit bilong God bai givim yumi bikpela strong bilong apim ol hevipela samting. Tasol dispela seim spirit inap helpim yumi long kisimgut ol tingting hait bilong God na dispela spirit i ken pulap long bel bilong yumi na mekim yumi i stap strong tru. (1 Korin 2:10-16; 13:8; Efesus 3:16; Kolosi 1:9, 10) Em nau, taim yumi kisimgut stori bilong Samson dispela i helpim yumi long save olsem spirit bilong God inap helpim yumi.
9, 10. (a) Gideon i mekim wanem ol samting bilong daunim ol Midian? (b) Save yumi kisim long ol ples i stap we, olsem wanem dispela inap helpim yumi long pilim moa yet samting i bin kamap?
9 Stori bilong Gideon i daunim ol Midian em i narapela stori we taim yumi save hamas kilomita ol i raun dispela inap strongim yumi. Planti manmeri husat i save ritim Baibel i save Hetman Gideon na 300 soldia bilong em i bin daunim wanpela ami i gat 135,000 soldia—em ol soldia bilong Midian, Amalek, na sampela moa ol i kem long ples daun bilong Jesril (Jezreel), klostu long maunten bilong More (Moreh). [18] Ol soldia bilong Gideon i winim biugel, brukim ol sospen graun, holim ol mambu i lait, na singaut: “Bainat bilong Bikpela na bilong Gideon”! Dispela i longlongim na pretim ol birua, olsem na ol i kirap kilim i dai ol poroman bilong ol yet. (Hetman 6:33; 7:1-22) Olsem wanem? Dispela samting i bin kamap wantu long ples tudak? Ritim Hetman sapta 7 na 8. Bai yu lukim olsem Gideon i wok long pait i go yet long ol. Stori i kamapim nem bilong planti ples, na long nau sampela bilong ol yumi no save ol i stap we, olsem na ol i no stap long ol mep bilong Baibel. Tasol sampela i stap, olsem na yumi inap bihainim ol samting Gideon i bin mekim.
10 Gideon i ranim liklik lain bilong dispela ami i go long Betsita (Beth-shittah) na bihain long hap saut long Abel Mehola (Abel-meholah), em klostu long wara Jordan. (Hetman 7:22-25) Stori i tok: “Gideon wantaim ol 300 man bilong en i kamap long Jordan na ol i brukim wara. Skin bilong ol i les tru, tasol ol i wok yet long ranim ol birua.” Taim ol i brukim wara pinis, ol Israel i ranim ol birua i go hap saut long Sukot (Succoth) na Penuel, klostu long wara Jabok, na antap long ol maunten long Jokbeha (Jogbehah) (klostu long Amman bilong nau, long Jordan). Ol i bin pait long ol na ranim ol i go longwe olsem 80 kilomita. Gideon i holim na kilim i dai tupela king bilong Midian, na bihain em i go bek long taun bilong em, Ofra (Ophrah), em klostu long hap we pait i bin kirap. (Hetman 8:4-12, 21-27) Em i klia tru olsem samting Gideon i bin mekim long winim ol biugel, tromoi nabaut ol mambu i lait, na singaut bikmaus, i no dispela samting tasol em i bin mekim. Dispela i givim sampela tingting moa long yumi taim yumi ritim stori bilong ol bilipman, olsem: “Mi no gat taim bilong stori long Gideon” na ol arapela husat “i no gat bikpela strong, tasol bihain ol i kisim strong. Ol i kamap strongpela man tru bilong pait.” (Hibru 11:32-34) Ol Kristen tu inap skin les, tasol em i bikpela samting yumi wok yet long mekim laik bilong God, a?—2 Korin 4:1, 16; Galesia 6:9.
Ol Man i Ting Olsem Wanem na Mekim Wanem?
11. Ol Israel i raun long wanem ol hap paslain na bihain long taim ol i kamap long Kades?
11 Sampela i lukluk long ol mep bilong Baibel bilong painimaut sampela ples i stap we, tasol yu ting ol mep inap helpim yu long save long tingting bilong sampela man? Olsem ol Israel em ol i lusim maunten Sainai na wokabaut i go long Graun Bilong Promis. Ol i kem long sampela hap i kam na bihain ol i kam kamap long Kades (Kadesh), o Kades Barnea. [9] Lo 1:2 i tok ol i wokabaut inap 11-pela de, olsem 270 kilomita. Long dispela hap Moses i salim 12-pela man bilong lukstil i go long Graun Bilong Promis. (Namba 10:12, 33; 11:34, 35; 12:16; 13:1-3, 25, 26) Ol i go not long distrik Negev (Negeb), Berseba (Beer-sheba), Hebron, na ol i kamap long noten boda bilong Graun Bilong Promis. (Namba 13:21-24) Ol Israel i bilipim ripot nogut 10-pela man bilong lukstil i mekim, olsem na ol i mas raun long ples drai nating inap 40 yia. (Namba 14:1-34) Olsem stori i kamapim, olsem wanem long bilip bilong ol na laik bilong ol long trastim Jehova?—Lo 1:19-33; Song 78:22, 32-43; Jut 5.
12. Yumi ken ting wanem long bilip bilong ol Israel? Bilong wanem i gutpela yumi tingting long dispela samting?
12 Tingim graun ol i raun long en. Sapos ol Israel i bin bilip na bihainim tok bilong Josua na Kalep, yu ting ol i mas wokabaut longwe moa bilong kamap long Graun Bilong Promis? Kades em i 16 kilomita longwe long Berlahairoi (Beer-lahai-roi), em ples Aisak na Rebeka i bin sindaun long en. [7] Na em i 95 kilomita longwe long Berseba, em i stap long sauten boda bilong Graun Bilong Promis. (Stat 24:62; 25:11, NW; 2 Samuel 24:2) Ol i bin lusim Isip i go long maunten Sainai na bihain ol i wokabaut 270 kilomita moa long kamap long Kades, olsem na i olsem ol i sanap long dua bilong Graun Bilong Promis. Na long nau i olsem yumi sanap long dua bilong i go insait long Paradais bilong graun. Yumi kisim wanem skul long dispela? Pol i stori long samting i painim ol Israel taim em i givim dispela tok kaunsel: “Orait yumi mas wok strong bilong i go insait long dispela ples malolo. Nogut wanpela man i bihainim dispela pasin bilong sakim tok, olsem bipo ol i mekim, na em bai i pundaun na i lus.”—Hibru 3:16–4:11.
13, 14. (a) Wanem samting i laik painim ol Gibeon na ol i mas kirap mekim sampela samting? (b) Wanem samting i kamapim tingting bilong ol Gibeon? Yumi ken kisim wanem skul long dispela?
13 Stori bilong ol Gibeon i stap long Baibel i kamapim pasin i narapela kain long ol Israel—em pasin bilong trastim God long kamapim laik bilong em. Josua na ol Israel i brukim wara Jordan na ol i kamap long graun God i bin promis long givim famili bilong Abraham, orait nau em i taim bilong rausim ol Kenan. (Lo 7:1-3) Lain Gibeon tu i mas raus. Ol Israel i bagarapim Jeriko (Jericho) na Ai na ol i kem long Gilgal. Ol Gibeon i no laik i dai olsem ol Kenan nogut, olsem na ol i salim ol mausman i go long Josua long Gilgal. Long pasin trik ol i tok ol i bilong wanpela longwe ples i no insait long graun bilong Kenan, na long dispela rot ol i laik wokim kontrak bilong i stap pren bilong ol lain Hibru.
14 Ol dispela mausman i tok: “Mipela i kam long wanpela longwe ples, long wanem, mipela i harim stori bilong God, Bikpela bilong yupela.” (Josua 9:3-9) Klos ol i werim na kaikai i stap long ol bek bilong ol i luk olsem ol i bilong wanpela longwe ples, tasol tru tru Gibeon i stap 30 kilomita longwe long Gilgal. [19] Josua na ol hetman i bilipim tok bilong ol na ol i wokim kontrak bilong i stap pren bilong lain Gibeon na ol taun i stap klostu long en. Olsem wanem? Trik bilong ol Gibeon em i rot bilong abrusim bagarap, na em tasol? Nogat. Samting ol i mekim i soim olsem ol i laik i stap gut wantaim God bilong ol Israel. Jehova i orait long ol Gibeon i ken i stap ol “wokboi bilong katim paiawut na karim wara bilong ol Israel na bilong mekim wok bilong alta i stap long haus lotu bilong Bikpela,” em ol paiawut ol i yusim long alta. (Josua 9:11-27) Ol Gibeon i wok long amamas long mekim ol wok bilong Jehova i no gat nem. I luk olsem sampela tumbuna pikinini bilong ol i bin insait long dispela lain wokman bilong haus bilong God i lusim Babilon na i go bek mekim wok long tempel ol i wokim gen. (Esra 2:1, 2, 43-54; 8:20) Yumi ken bihainim pasin bilong ol na wok long i stap wanbel wantaim God na stap redi long mekim wok bilong em, maski dispela wok i no gat nem.
Givim Yumi Yet
15. Bilong wanem yumi laik save long ol taun samting i stap we we long ol stori i stap long Ol Skripsa Grik?
15 Ol Skripsa Grik i gat ol stori we yumi mas save long ol taun samting i stap we we, olsem ol raun bilong Jisas na aposel Pol. (Mak 1:38; 7:24, 31; 10:1; Luk 8:1; 13:22; 2 Korin 11:25, 26) Long ol stori i kamap bihain, traim piksaim long tingting ol samting ol i mas mekim long raun bilong ol.
16. Ol Kristen long Beria i mekim wanem bilong soim olsem ol i tingim tru Pol?
16 Long namba tu raun bilong em (pepol lain long mep), Pol i kam kamap long Filipai, long nau em hap bilong kantri Grik. [33] Em i autim tok long dispela hap, na ol i kalabusim em na bihain ol i lusim em, na bihain em i go long Tesalonaika. (Aposel 16:6–17:1) Taim sampela Juda i kirapim bikpela lain man long birua long em, ol brata bilong Tesalonaika i tokim Pol long go long Beria, em 65 kilomita longwe. Pol i mekim gutpela wok autim tok long Beria, tasol ol Juda i kam na kirapim ol pipel long birua long em. Olsem na kwiktaim ol brata “i salim Pol i go daun long nambis” na “ol man i bringim Pol long rot, ol i bringim em i go inap long Atens.” (Aposel 17:5-15) I luk olsem sampela nupela disaipel i orait long wokabaut inap 40 kilomita i go kamap long solwara Ijien, baim sip na raun long solwara inap 500 kilomita. Ol hevi inap painim man long kain raun olsem, tasol ol brata i orait long mekim olsem na long dispela rot ol inap stap wantaim Pol, em man bilong raun mekim wok bilong God.
17. Yumi inap pilim moa yet wanem samting taim yumi save Miletus i stap hamas kilomita longwe long Efesus?
17 Long namba tri raun bilong em (grin lain long mep), Pol i kam kamap long Miletus. Em i singautim ol hetman bilong kongrigesen Efesus long kam lukim em, ol i stap longwe olsem 50 kilomita. Tingim ol dispela elda, wantu ol i lusim ol samting ol i mekim bilong i go lukim Pol. Taim ol i wokabaut ating ol i amamas long toktok long ol samting bai kamap taim ol bungim em. Ol i bung pinis wantaim Pol na ol i harim pinis prea bilong em na nau “olgeta i krai planti, na ol i holimpas Pol na i givim kis long em.” Na bihain “ol i bringim em i go long sip” bai kisim em i go long Jerusalem. (Aposel 20:14-38) Ol i gat planti samting bilong tingim na toktok long en taim ol i wokabaut i go bek long Efesus. Yu pilim tru pasin bilong ol, a? Ol i soim olsem ol i laikim na tingim dispela wasman raun husat i ken givim save long ol na strongim ol. Olsem wanem? I gat sampela samting long dispela stori yu inap bihainim long laip na tingting bilong yu?
Kisim Save Long Graun Bilong Promis na Ol Samting Bai Kamap Bihain
18. Taim yumi stori long ol hap bilong Baibel, yumi laik mekim wanem?
18 Ol stori yumi skelim pinis i soim olsem wanem i bikpela samting long save gut long graun God i bin givim long ol Israel na dispela graun i insait long planti stori bilong Baibel. (Na yumi ken mekim save bilong yumi i go bikpela moa sapos yumi lain long ol kantri i stap klostu long Israel na ol i insait long ol stori bilong Baibel.) Taim yumi kisim sampela save moa na kliagut moa long Graun Bilong Promis, yumi ken tingim wanpela bikpela samting ol Israel i mas mekim bilong go insait na kisim amamas long dispela “gutpela graun i gat planti gris.” Ol i mas aninit long God na bihainim olgeta lo bilong em.—Lo 6:1, 2; 27:3.
19. Wanem tupela paradais yumi mas wok long kisim save long ol?
19 Long nau tu yumi mas aninit long Jehova na bihainim ol lo bilong em. Taim yumi mekim olsem, bai yumi wok long strongim paradais bilong spirit em i stap long kongrigesen Kristen i stap long olgeta hap na bai yumi mekim em i kamap naispela moa. Bai yumi kisim planti save moa long ol samting bilong en na ol blesing bilong en. Na yumi save olsem i gat planti blesing moa bai kamap bihain. Josua i bin bringim ol Israel i brukim wara Jordan na ol i kam kamap long wanpela gutpela graun i karim planti kaikai. Long nau i gat as tru bilong bilip bilong yumi olsem Paradais bilong graun bai kamap, em dispela graun i gat planti gris em bai kamap bihain.
Yu Inap Tingim?
• Bilong wanem yumi laik kisim save moa na kliagut moa long ol hap graun Baibel i stori long en?
• Long dispela stadi, yumi bin stori long planti samting bilong graun. Wanem samting bilong ol dispela stori i bin helpim yu?
• Wanem gutpela tok bilong skulim yu i bin kamap ples klia moa long wanpela stori bilong Baibel taim yu kisim save long ol ples i stap we we?
[Blok/Piksa long pes 14]
“See the Good Land”
Long ol kibung long 2003 na 2004, ol Witnes Bilong Jehova i bin amamas long kisim buklet “See the Good Land.” Dispela nupela buklet, ol i wokim long klostu 80 tok ples, i gat ol kala kala mep na sat i soim ol narapela narapela hap bilong graun long taim ol i bin raitim Baibel, moa yet long Graun Bilong Promis long ol narapela narapela taim.
Long rot bilong ol namba bilong pes ol i raitim long strongpela rait, olsem [gl 15], ol stori i stap wantaim dispela hap bilong stadi i makim ol mep yu ken lukim. Sapos yu gat dispela nupela buklet, orait lusim sampela haptaim bilong kisim save long ol narapela narapela hap bilong en, em inap givim sampela save moa long yu na helpim yu long kliagut long Tok Bilong God.
(1) Planti mep i gat liklik tok o wanpela blok (Map Legend) i stori long mining bilong ol mak samting ol i putim long mep [gl 18]. (2) Klostu olgeta mep i gat skel i save helpim yu long skelim ol mail o kilomita na dispela bai helpim yu long save long sais o longwe bilong wanpela ples [gl 26]. (3) I gat wanpela mak i luk olsem het bilong spia i save poin i go long hap not bilong helpim yu save graun i stap long wanem hap [gl 19]. (4) Planti mep i gat kala bilong makim graun i antap o daunbilo olsem wanem [gl 12]. (5) Long arere na long antap na daunbilo, sampela mep i gat ol leta na ol namba na bai yu ken bihainim bilong painim ol taun o ol nem [gl 23]. (6) Long tupela pes i gat indeks bilong nem bilong ol ples [gl 34-35], yu ken lukim namba bilong pes long strongpela rait, na bihain leta na namba i makim em i stap we long pes, olsem E2. Taim yu yusim pinis ol dispela samting inap wan wan taim tasol bai yu kirap nogut olsem ol i helpim yu long kisim planti save moa na ol i helpim yu long kliagut moa yet.
[Sat/Mep long pes 16, 17]
SAT BILONG OL HAP GRAUN
(Bilong save ol dispela rait i stap we long pes, lukim buk o magasin)
A. Nambis Bilong Solwara Mediterenian
B. Ol Ples Stret i Stap Wes Long Wara Jordan
1. Ples Stret bilong Aser
2. Nambis klostu long Dor
3. Graun i Gat Gutpela Gras klostu long Saron
4. Ples Stret bilong Filistia
5. Sentral Is-Wes Veli
a. Ples Stret bilong Megido
b. Ples Daun bilong Jesril
C. Ol Maunten i Stap Wes Long Wara Jordan
1. Ol maunten bilong Galili
2. Ol maunten bilong Karmel
3. Ol maunten bilong Samaria
4. Sefela (ol liklik maunten)
5. Ples maunten bilong Juda
6. Ples Drai bilong Juda
7. Negev
8. Ples Drai bilong Paran
D. Araba (Rift Veli)
1. Ples Daun bilong Hula
2. Eria bilong raunwara Galili
3. Ples Daun bilong wara Jordan
4. Raunwara Detsi
5. Araba (i stap saut long raunwara Detsi)
E. Ol Maunten na Stretpela Graun i Stap Is Long Wara Jordan
1. Basan
2. Gileat
3. Amon na Moap
4. Ples Stret bilong ol maunten bilong Idom
F. Ol Maunten Bilong Lebanon
[Mep]
Maunten Hermon
More
Abel Mehola
Sukot
Jokbeha
Betel
Gilgal
Gibeon
Jerusalem
Hebron
Gasa
Berseba
Sodom?
Kades
[Mep/Piksa long pes 15]
(Bilong save ol dispela rait i stap we long pes, lukim buk o magasin)
KENAN
Megido
GILEAT
Dotan
Sekem
Betel (Lus)
Ai
Jerusalem (Salem)
Betlehem (Efrata)
Mamre
Hebron (Makpela)
Gerar
Berseba
Sodom?
NEGEV
Rehobot?
[Ol Maunten]
Moria
[Ol bikpela hap wara]
Raunwara Detsi
[Ol wara i ron]
Jordan
[Piksa]
Abraham i raun lukim graun
[Mep long pes 18]
(Bilong save ol dispela rait i stap we long pes, lukim buk o magasin)
Troas
SAMOTRES
Neapolis
Filipai
Amfipolis
Tesalonaika
Beria
Atens
Korin
Efesus
Miletus
RODES