I Gat Wanpela Long Haus i Save Bikhet?

1, 2. (a) Jisas i mekim wanem tok piksa bilong kamapim klia olsem ol hetman bilong lotu Juda ol i no stap gut long God? (b) Long tok piksa bilong Jisas yumi inap kisim save long wanem samting bilong ol yangpela?

SAMPELA de paslain long taim Jisas i dai, em i givim wanpela askim long sampela hetman bilong lotu Juda. Em i tok: “Yupela i ting wanem? Wanpela man i gat tupela pikinini. Em i go long namba wan pikinini na i tokim em olsem, ‘Pikinini, nau yu go wok long gaden wain.’ Na pikinini i tok, ‘Mi no laik.’ Tasol bihain em i senisim tingting na i go. Na papa i go long narapela pikinini na i mekim wankain tok long em. Na pikinini i tok, ‘Yes, papa.’ Tasol em i no i go. Orait long dispela tupela pikinini, husat i bihainim laik bilong papa?” Ol hetman Juda i tok: “Namba wan.”​—Matyu 21:​28-31.

² Long dispela tok piksa Jisas i kamapim long ples klia pasin bilong ol hetman Juda, em ol i no stap gut long God. Ol i wankain olsem namba tu pikinini​—ol i tok promis long mekim laik bilong God tasol ol i no bihainim tok promis bilong ol. Long dispela tok piksa bilong Jisas, planti papamama bai luksave olsem Jisas i save gut long pasin na sindaun bilong ol famili. Olsem Jisas i kamapim long dispela tok piksa, sampela taim i hatwok long save long tingting bilong ol yangpela o long samting ol bai mekim. Sampela yangpela i save givim planti hevi long papamama, tasol taim ol i bikpela pinis ol i save mekim gutpela wok na ol i gat gutpela nem. Yumi mas tingim dispela samting taim yumi toktok long pasin bikhet bilong sampela yangpela.

BIKHETMAN EM I WANEM KAIN MAN?

3. Bilong wanem papamama i no ken hariap long kolim pikinini bilong ol olsem bikhetmanki?

³ Sampela taim ating yu save harim stori bilong sampela yangpela ol i bikhet tru long papamama. Ating yu save long wanpela famili i gat wanpela pikinini i bikpela manki pinis na i olsem em i no save harim tok bilong papamama. Tasol sampela taim i hatwok long save, pikinini em i wanpela bikhetmanki tru o nogat. Na tu, i hatwok long save, i gat wanem as na insait long wanpela famili yet i gat sampela pikinini i save bikhet na sampela nogat. Sapos papamama i lukim olsem wanpela pikinini i wok long kisim pasin olsem wanpela bikhetman tru, ol i mas mekim wanem? Bilong bekim dispela askim, pastaim yumi mas skelim olsem bikhetman em i wanem kain man.

4-6. (a) Bikhetman em i wanem kain man? (b) Sapos yangpela i bikhet long wan wan taim, papamama i mas tingim wanem samting?

⁴ Bikhetman i olsem: Long laik bilong em yet na long olgeta taim em i save bikhet na sakim tok bilong ol man i gat wok long bosim em. Tru yumi save, “ol pikinini i save mekim olkain longlong pasin.” (Sindaun 22:15) Olsem na sampela taim olgeta pikinini i save sakim tok bilong papamama na ol narapela i gat wok long bosim ol. Na dispela i save kamap moa yet taim pikinini i kisim 14 krismas samting na i gat sampela senis i wok long kamap long skin na tingting bilong em. Taim sampela senis i kamap long i stap bilong yumi, dispela inap mekim na tingting na bel bilong yumi i no stap isi, na i wankain tu long ol yangpela​—i gat planti senis i wok long kamap long skin bilong ol long dispela taim. Pikinini bilong yu i wok long lusim ol yia bilong i stap olsem pikinini na nau em i stap long rot bilong kamap man o meri i bikpela pinis. Olsem na insait long ol dispela yia, sampela papamama na pikinini i hatwok long i stap wanbel. Ating papamama i laik mekim ol samting bambai pikinini i no ken kamap bikpela man o meri hariap, tasol ol yangpela i laik hariapim dispela taim.

⁵ Bikhetmanki em i save sakim ol lo na pasin em papamama i ting i bikpela samting. Tasol sapos long wan wan taim tasol pikinini i sakim tok bilong papamama, dispela i no makim olsem em i wanpela bikhetmanki. Na i wankain tu long ol samting bilong spirit​—pastaim sampela pikinini i kamapim olsem ol i no laik harim tok i tru bilong Baibel, tasol i no olsem ol i bikhetmanki, nogat. Olsem na yupela papa na mama, yupela no ken hariap long kolim pikinini bilong yupela olsem wanpela bikhetmanki.

⁶ Olsem wanem? Olgeta yangpela i save bikhet long papamama? Nogat. I no planti yangpela i save kamapim pasin olsem bikhetmanki tru. Tasol olsem wanem long wanpela pikinini oltaim em i save bikhet? Wanem samting i kirapim em na em i save bikhet olsem?

SAMPELA AS BILONG PASIN BIKHET

7. Ol tingting na pasin bilong Satan i stap long dispela graun, olsem wanem em inap pulim pikinini long mekim pasin bikhet?

⁷ Wanpela bikpela as bilong pasin bikhet, em ol tingting na pasin bilong Satan i save stiaim ol lain bilong dispela graun. “Dispela graun olgeta em i stap aninit long strong bilong Satan.” (1 Jon 5:19) Ol lain bilong dispela graun i stap aninit long strong bilong Satan, ol i bin wok long kisim sampela pasin nogut em ol Kristen i mas wok strong long sakim. (Jon 17:15) Long nau, planti pasin olsem i no stret, na em inap bagarapim man, na i save stiaim ol manmeri long mekim ol pasin nogut, winim bilong bipo. (2 Timoti 3:​1-5, 13) Sapos papamama i no skulim na givim tok lukaut na was long ol pikinini bilong ol, orait dispela “spirit i wok yet insait long bel bilong ol man i save sakim tok bilong God” em inap paulim tru ol yangpela. (Efesus 2:2) Wanpela samting olsem, em ol wanlain i strong long yangpela i mas bihainim pasin bilong ol. Baibel i tok: “Sapos man i poroman wantaim ol man i no gat gutpela tingting, orait trabel bai i painim em.” (Sindaun 13:20) Olsem tasol, sapos man i poroman wantaim ol man i save bihainim tingting bilong dispela graun, orait dispela tingting bai pulim em long bihainim pasin bilong dispela graun. Long olgeta taim papamama i mas helpim ol yangpela bambai ol i ken pilim tru olsem pasin bilong bihainim ol lo bilong God em i nambawan rot tru bilong bihainim.​—Aisaia 48:​17, 18.

8. Wanem ol samting inap mekim na pikinini i bikhet long papamama?

⁸ Narapela samting inap kamapim pasin bikhet, em pasin i stap insait long famili. Olsem: Sapos papa i save dring oltaim, o kisim drak, o i save paitim mama, dispela inap paulim tingting bilong yangpela long pasin em i mas bihainim long i stap bilong em. Na maski famili i stap bel isi liklik, pasin bikhet inap kamap sapos pikinini i pilim olsem papamama i no save tingim em. Tasol i no ol dispela kain samting tasol i save kirapim ol yangpela long mekim pasin bikhet. Sampela pikinini i save sakim ol lo na pasin em papamama i ting i bikpela samting, maski papamama i save bihainim ol lo bilong God na ol i save lukautim gut ol pikinini na bai ol pasin bilong dispela graun i no ken bagarapim ol. Bilong wanem i olsem? Ating as bilong dispela em yumi ol man bilong graun i gat sin. Pol i tok: “Wanpela man [Adam] i bin mekim sin, na long dispela pasin sin i kamap long graun. Na sin i bringim dai i kam. Na dai i kisim olgeta man, long wanem, olgeta man i bin mekim sin.” (Rom 5:12) Adam em i wanpela bikhetman i tingim em yet tasol, na em i bin givim wanpela samting nogut long olgeta pikinini bilong em. Sampela yangpela, long laik bilong ol yet ol i mekim pasin bikhet, olsem tumbuna bilong ol i bin mekim.

PASIN BILONG ELI NA REHOBOAM

9. Wanem sampela pasin bilong mekim bikpela long pikinini em inap kirapim pikinini long bikhet?

⁹ Narapela samting i bin kirapim sampela yangpela long mekim pasin bikhet, em tingting kranki bilong papamama long mekim bikpela long ol pikinini. (Kolosi 3:21) Sampela papamama i save putim ol strongpela lo long ol pikinini na ol i strong tumas long stretim ol. Na sampela papamama i save larim ol pikinini na i no save putim ol lo bilong soim rot long ol na bai ol i no ken paul. Sampela taim i hatwok long papamama i skelim wanem pasin i stret long mekim, nogut ol i larim yangpela o ol i strong tumas long bosim em. Na ol pikinini i narapela narapela kain. Sampela pikinini, em papamama i mas bosim ol strong liklik, na sampela pikinini, nogat. Tasol tupela stori bilong Baibel bai helpim yumi long save long ol samting nogut inap kamap long pasin bilong putim strongpela lo tumas na pasin bilong larim man.

10. Yumi ken ting Eli em i gutpela hetpris, tasol olsem wanem na em i no gutpela papa?

¹⁰ Hetpris bilong Israel long bipo, em Eli, em i wanpela papa. Em i mekim wok hetpris inap 40 yia, na em i save gut long Lo bilong God. Yumi ken ting em i bin mekim gut ol wok pris bilong em, na ating em i bin skulim gut tupela pikinini man bilong em, Hopni na Finias, long Lo bilong God. Tasol Eli i no save stretim ol. Hopni na Finias i mekim wok pris, tasol ol i “man nogut tru,” na ol i tingting tasol long inapim laik bilong ol long kaikai na inapim ol laik nogut bilong bel. Tasol taim ol i mekim ol pasin nogut tru long graun holi, Eli i no strongim bel na rausim tupela long wok pris bilong ol. Em i krosim ol liklik tasol. Em i larim tupela, na long dispela pasin em i litimapim nem bilong tupela pikinini man bilong em na daunim nem bilong God. Dispela i mekim na tupela pikinini bilong em i bikhet long klinpela lotu bilong Jehova, na olgeta long famili bilong Eli i kisim nogut long en.​—1 Samuel 2:​12-17, 22-25, 29; 3:​13, 14; 4:​11-22.

11. Eli i no bin stap olsem gutpela piksa, na dispela inap skulim ol papamama long wanem samting?

¹¹ Tupela pikinini bilong Eli i bikpela man pinis taim ol dispela samting i kamap, tasol dispela stori i kamapim klia olsem taim papamama i no stretim pikinini, bikpela hevi inap kamap. (Skelim wantaim Sindaun 29:​21, NW.) Sampela papamama i ting, bilong laikim tru pikinini ol i mas larim em, na ol i no putim sampela lo i klia tru na i no strong tumas na pikinini i mas bihainim oltaim. Ol i no save stretim pikinini, maski em i kalapim sampela lo bilong God. Dispela pasin bilong larim pikinini, em inap mekim na bihain ating pikinini i no ken harim tok bilong papamama o ol narapela i gat wok long bosim em.​—Skelim wantaim Saveman 8:​11.

12. Rehoboam i bin mekim wanem pasin kranki long wok bilong em long bosim ol man?

¹² Rehoboam i bin mekim wok bos long narapela kain pasin tru. Em i laspela king bilong Israel taim Israel i no bruk yet na kamap tupela lain, tasol em i no gutpela king. Lain Israel em Rehoboam i bosim ol i no amamas, long wanem, papa bilong em, Solomon, i bin mekim hatpela pasin tru long bosim ol. Olsem wanem? Rehoboam i pilim hevi bilong ol? Nogat. Taim ol i kam askim em long pinisim sampela hevi i stap long ol, em i no putim yau long tok bilong ol lapun ofisa i save givim gutpela tingting long em. Em i tok em bai putim bikpela hevi moa long ol manmeri. Dispela hatpela pasin bilong em i mekim na 10-pela lain long hap bilong not ol i kirap na bikhet olgeta long em, na lain Israel i bruk na i kamap tupela lain.​—1 King 12:​1-21; 2 Stori 10:19.

13. Ol papamama i ken mekim wanem na bai ol i no bihainim pasin kranki bilong Rehoboam?

¹³ Dispela stori bilong Rehoboam long Baibel em inap skulim ol papamama long sampela bikpela samting. Ol i mas “i go klostu long Bikpela [Jehova]” na beten askim em long helpim ol, na ol i mas skelim pasin bilong ol long mekim bikpela long ol pikinini, i stret wantaim ol lo bilong Baibel o nogat. (Song 105:4) Saveman 7:7 (NW) i tok: “Taim ol i mekim nogut long wanpela man na daunim em, maski em i gat gutpela tingting, em bai kirap mekim pasin kranki.” Sapos papamama i tingim gut ol lo ol i putim long pikinini, dispela bai helpim em long kamap gut na ol samting nogut i no ken painim em. Tasol i no stret sapos papamama i putim planti lo na tambu long ol pikinini na i olsem ol i stap kalabus na ol i no inap lain long mekim ol samting bilong helpim ol yet na pilim olsem ol inap mekim gut ol samting. Taim papamama i isi liklik long ol yangpela, tasol tupela i putim sampela lo ol i mas bihainim na ol dispela lo i klia tru long ol yangpela, ating ol i no ken tingting long bikhet long papamama.

PILIM TINGTING BILONG PIKININI

14, 15. Taim pikinini i go bikpela liklik na em i kirap tingim sampela samting em i laik mekim, papamama i mas ting olsem wanem long dispela?

¹⁴ Tru, ol papamama i save amamas long lukim pikinini i kamap bikpela man o meri pinis, tasol taim pikinini i bikpela liklik na em i kirap tingim sampela samting em inap mekim bilong helpim em yet, na em i no wet tasol long papamama, ol i tingting planti long dispela. Long dispela taim yu no ken kirap nogut sapos yangpela i bikhet liklik long sampela taim. Tingim dispela: Bikpela mak papamama Kristen i mas tingting long winim taim ol i mekim bikpela long pikinini, em ol i laik bai em i kamap strongpela Kristen i save tingting gut na mekim gut ol wok bilong em.​—Skelim wantaim 1 Korin 13:11; Efesus 4:​13, 14.

¹⁵ Sapos yangpela i askim papamama long larim em i tingim sampela samting em i laik mekim, nogut oltaim papamama i tok, nogat. Tru, i hatwok long papamama i lusim dispela pasin, tasol long pasin i stret long mekim, pikinini i mas i gat rot long kamap wanpela man o meri em i gat ol tingting na pasin bilong em yet. Sampela yangpela, taim ol i manki yet ol i wok long kisim tingting olsem bilong man o meri i bikpela pinis. Baibel i stori long yangpela King Josaia olsem: “Taim em i gat 15 krismas tasol, em i stat long lotu long God bilong tumbuna bilong en, King Devit.” Em nau, dispela yangpela man i save gut long ol samting em i mas mekim.​—2 Stori 34:​1-3.

16. Taim papamama i larim pikinini i tingim sampela samting em i laik mekim, pikinini i mas save long wanem samting?

¹⁶ Tasol taim man i stap fri long mekim laik bilong em, em yet i mas karim hevi bilong dispela pasin. Olsem na yu ken larim yangpela i pilim hevi bilong sampela samting em yet i tingim na mekim pinis. I gat wanpela lo olsem, “Yu planim pikinini bilong wanem kain kaikai, em dispela kain kaikai tasol bai i kamap long gaden bilong yu.” Dispela lo i no sutim ol bikpela man na meri tasol​—em i sutim ol yangpela tu. (Galesia 6:7) Yu no inap banisim ol pikinini bilong yu i go inap long olgeta taim bihain na bai ol hevi i no ken painim ol, nogat. Tasol olsem wanem sapos pikinini bilong yu i laik mekim wanpela samting i no stret? Sapos yu wanpela papa o mama i save tingim gut ol pikinini bilong em, orait yu mas tok, “Nogat.” Tru, ating bai yu tokim em long as na yu no orait long dispela samting, tasol yu mas strong na yu no ken senisim tok bilong yu. (Skelim wantaim Matyu 5:37.) Tasol taim yu tok “Nogat,” yu mas tok isi tasol, long wanem, sapos yu ‘bekim tok isi long man, bai belhat bilong en i dai.’​—Sindaun 15:1.

17. Bilong helpim gut yangpela, papamama i mas mekim wanem?

¹⁷ Taim papamama i putim lo long pikinini na ol i no save senisim nabaut long olgeta taim, dispela i save mekim na pikinini i stap bel isi, maski sampela taim em i no wanbel long ol lo na tambu em i mas bihainim. Sapos oltaim papamama i senisim nabaut ol lo, bai pikinini i tingting planti na i no stap bel isi. Na tu, sapos papamama i lukim olsem yangpela i save sem, o em i ting em i no inap mekim gutpela wok, na long dispela taim papamama i strongim bel bilong em na helpim em, orait taim em i bikpela pinis bai em i stap strong. Na taim ol yangpela i mekim gutpela wok na papamama i bilip long ol, ol i save amamas long dispela pasin bilong papamama.​—Skelim wantaim Aisaia 35:​3, 4; Luk 16:10; 19:17.

18. Wanem sampela samting bilong ol yangpela inap strongim bel bilong papamama?

¹⁸ Wanpela samting inap mekim gut bel bilong papamama, olsem: Taim bel isi na pasin bilong laikim tru narapela i stap insait long famili, ol pikinini i save kamap strong. (Efesus 4:​31, 32; Jems 3:​17, 18) Planti yangpela, maski ol i no gat gutpela sindaun​—olsem papa i save dring planti oltaim, o paitim mama, o i gat sampela pasin nogut moa i save kamap insait long famili​—tasol taim ol dispela yangpela i kamap bikpela pinis ol i bihainim ol gutpela pasin. Olsem na sapos yu kamapim pasin insait long famili i helpim ol pikinini long i stap bel isi, na ol i save yu laikim tru ol na bai yu mekim gut long ol na tingim ol​—maski yu putim sampela lo long ol i stret wantaim ol lo bilong Baibel​—orait taim ol i bikpela pinis ating bai ol i kamap man na meri yu ken amamas tru long ol.​—Skelim wantaim Sindaun 27:11.

TAIM PIKININI I MEKIM PASIN I NO STRET

19. Tru, papamama i mas skulim pikinini long bihainim gutpela pasin, tasol pikinini yet i gat wanem wok?

¹⁹ Pasin bilong mekim gut wok papamama, dispela i save helpim gut pikinini. Sindaun 22:​6 i tok: “Skulim pikinini bilong yu long bihainim gutpela pasin, na em bai i wokabaut long dispela rot inap long em i lapun tru.” Tasol olsem wanem long ol pikinini i save mekim pasin i no stret, maski ol i gat gutpela papamama? Yu ting dispela samting inap kamap? Em inap. Taim yumi kaunim dispela ves bilong Baibel, yumi mas tingim tu ol narapela ves i tok pikinini i gat wok long “harim tok” bilong papamama na bihainim. (Sindaun 1:8) Papamama na pikinini tu i mas wok gut wantaim long bihainim ol lo bilong Baibel bambai famili i ken i stap wanbel. Sapos papamama na ol pikinini i no wok gut wantaim, orait hevi bai kamap.

20. Taim ol pikinini i no tingting gut na ol i mekim rong, ol papamama i gat gutpela tingting ol bai mekim wanem?

²⁰ Papamama i mas mekim wanem sapos wanpela pikinini i popaia na mekim wanpela rong? Long dispela taim papamama i mas strong moa long helpim pikinini. Sapos papamama i tingting olsem dispela yangpela i no gat save na em i mekim olsem, orait dispela bai pasim tupela na ol i no ken belhat na mekim save long em. Pol i tokim ol strongpela Kristen long kongrigesen: “Sapos yupela i save olsem wanpela bilong yupela i bin mekim sin, orait yupela man i bihainim Holi Spirit, yupela i mas mekim pasin isi long dispela man na helpim em long stretim pasin bilong em.” (Galesia 6:1) Papamama i ken mekim wankain pasin taim ol i laik stretim wanpela yangpela i no bin tingting gut na em i mekim wanpela rong. Papamama i mas kamapim klia long yangpela olsem bilong wanem dispela pasin em i mekim i no stret, na ol i mas tokim em long olsem wanem em i ken abrusim pasin bilong mekim wankain rong gen. Tasol papamama i mas tokim em klia olsem dispela pasin em i bin mekim i nogut​—tasol i no olsem em yet i nogut.​—Skelim wantaim Jut 22, 23.

21. Olsem kongrigesen Kristen i mekim, papamama i mas mekim wanem sapos pikinini bilong ol i mekim wanpela bikpela rong?

²¹ Tasol olsem wanem sapos pasin bikhet bilong yangpela i nogut tru? Sapos olsem, em i mas i gat helpim moa yet na papamama i mas soim em long stretpela rot em i mas bihainim. Taim wanpela insait long kongrigesen i mekim bikpela rong, ol i wok long kirapim em long tanim bel na go long ol elda bambai ol i ken helpim em. (Jems 5:​14-16) Taim em i tanim bel pinis, ol elda i save wok wantaim em bilong helpim em long kamap strong gen long ol samting bilong spirit. Insait long famili, taim wanpela yangpela i mekim rong, em wok bilong papamama long helpim em, tasol sapos ol i lukim olsem ol i mas toktok wantaim ol elda long dispela samting, orait ol i mas mekim olsem. Sapos wanpela pikinini bilong ol i bin mekim bikpela rong, ol i no ken haitim dispela rong long lain elda.

22. Bilong bihainim pasin bilong Jehova, papamama i mas wok strong long holim wanem tingting sapos pikinini bilong ol i mekim wanpela bikpela rong?

²² Taim wanpela pikinini i mekim rong, dispela i save givim bikpela hevi long papamama. Ating bel bilong tupela i bagarap stret na ol i belhat na i laik tokim dispela bikhetmanki olsem ol bai mekim save long em, tasol nogut dispela i mekim na em i bel nogut long papamama. Yupela i mas save, samting yupela i mekim long em nau long dispela taim, ating dispela bai stiaim ol tingting na pasin bilong em long bihain. Na yupela i mas save tu olsem taim lain bilong Jehova i lusim stretpela rot, Jehova i redi long lusim tingting long rong bilong ol sapos ol i tanim bel. Harim dispela gutpela tok bilong em: “Harim. Bai yumi mas bung na stretim tok. Maski yupela i gat planti sin, na yupela i stap olsem waitpela laplap em retpela pen i bagarapim pinis, mi Bikpela, mi tok, bai yupela inap kamap waitpela gen olsem ais, na olsem waitpela gras bilong sipsip.” (Aisaia 1:18) Em gutpela pasin tru ol papamama i ken bihainim!

23. Taim wanpela pikinini i mekim bikpela rong, papamama i mas mekim wanem? Ol i mas abrusim wanem pasin?

²³ Olsem na yu mas wok long kirapim dispela bikhetmanki long lusim rot nogut em i bihainim. Askim sampela papamama i gat save pinis long dispela kain samting, na ol elda bilong kongrigesen tu, long givim sampela gutpela tok long yu long ol samting yu ken mekim. (Sindaun 11:14) No ken kirap kwik na mekim nating sampela tok o sampela samting na bai i hatwok long pikinini i kam bek long yu. Bosim gut bel na abrusim pasin bilong belhat na bel nogut. (Kolosi 3:8) Yu no ken les kwik long em. (1 Korin 13:​4, 7) Tru, yu nolaik tru long pasin nogut, tasol nogut yu no gat sori moa long pikinini na yu bel nogut long em. Na bikpela samting tru, papamama i mas wok strong long i stap olsem gutpela piksa na bilip strong long God.

EM I STRONG LONG MEKIM PASIN BIKHET

24. Sampela taim wanem hevi i save kamap insait long wanpela famili Kristen? Papamama i mas mekim wanem long dispela taim?

²⁴ Sampela taim em i klia tru olsem yangpela i tingting strong pinis long mekim pasin bikhet na sakim olgeta lo Kristen. Orait nau yu mas tingting long strongim ol narapela insait long famili. Yu mas was gut, nogut yu putim olgeta strong bilong yu i go long helpim dispela bikhetmanki, na yu no helpim ol narapela pikinini bilong yu. Na yu no ken haitim dispela rong long ol narapela long famili. Toktok wantaim ol long dispela samting, tasol no ken mekim planti tok tumas, na yu mas mekim long pasin i strongim bel bilong ol.​—Skelim wantaim Sindaun 20:18.

25. (a) Bilong bihainim pasin bilong kongrigesen Kristen, ating papamama i mas mekim wanem sapos wanpela pikinini i strong tru long mekim pasin bikhet? (b) Papamama i mas tingim wanem samting sapos wanpela pikinini bilong ol i save bikhet?

²⁵ Aposel Jon i stori long man i stap insait long kongrigesen na em i kamap wanpela bikhetman ol i no inap tru long stretim em. Jon i tok: “Yupela i no ken givim gude long em, na yupela i no ken kisim em i go long haus bilong yupela.” (2 Jon 10) Ating papamama i tingting olsem ol i mas mekim wankain pasin long pikinini bilong ol yet sapos em i bikhet olgeta na em i winim krismas gavman i putim bilong makim olsem pikinini i bikpela pinis. Tru, i hatwok long mekim olsem, na ating papamama bai i bel hevi stret, tasol sampela taim ol i mas mekim olsem bambai ol narapela long famili i no ken kisim dispela pasin. Yu gat wok long lukautim na bosim ol pikinini bilong yu. Olsem na yu mas wok yet long putim sampela lo long ol i makim klia wanem pasin ol i mas bihainim, tasol yu no ken putim strongpela lo tumas. Toktok gut wantaim ol narapela pikinini. Askim ol long ol wok samting bilong ol long skul na long kongrigesen na bai ol i ken save yu tingim ol. Na yu ken tokim ol, tru yu no orait long pasin bilong dispela bikhetmanki, tasol yu no bel nogut long em, nogat. Tokim ol olsem dispela pasin em i mekim i nogut tru, tasol yu no ken tok olsem dispela pikinini em i nogut tru. Taim tupela pikinini man bilong Jekop i mekim pasin nogut tru long wanpela lain na dispela i bagarapim gutnem bilong famili, Jekop i tok, belhat bilong tupela i nogut tru​—em i no tok tupela yet i nogut tru.​—Stat 34:​1-31; 49:​5-7.

26. Sapos wanpela pikinini i save bikhet, papamama i ken tingim wanem samting na dispela inap mekim gut bel bilong ol?

²⁶ Ating bai yu pilim olsem yu gat asua long dispela hevi i bin kamap insait long famili bilong yu. Tasol sapos yu bin beten na yu mekim olgeta samting yu inap mekim bilong helpim pikinini, na yu bin wok strong long bihainim ol tok Jehova i givim long ol papamama, orait yu no ken wok long sutim tok long yu yet. Yu mas save, i no gat wanpela em inap i stap olsem papa o mama i nambawan olgeta, tasol yu bin wok strong tru long mekim wok olsem gutpela papa o mama. (Skelim wantaim Aposel 20:26.) Sapos i gat wanpela pikinini insait long famili em i bikhet olgeta, famili bai bel hevi stret long dispela, tasol sapos dispela samting i painim yu, orait yu ken bilip tru olsem Jehova i pilim hevi bilong yu na em i no inap lusim ol wokboi bilong em ol i givim bel tru long em. (Song 27:10) Olsem na yu mas tingting strong long mekim ol samting bambai haus bilong yu i ken i stap olsem gutpela ples ol narapela pikinini bilong yu i ken i stap gut long en na kisim strong long ol samting bilong spirit.

27. Ol papamama i gat wanpela pikinini i save bikhet, ol i ken tingim tok piksa bilong pikinini i bin lusim papa na ol inap wetim wanem samting?

²⁷ Na tu, yu no ken les long wetim gutpela samting i kamap. Ol wok yu bin mekim bilong skulim ol pikinini bilong yu, ating bihain dispela bai wok insait long bel bilong dispela bikhetmanki na em bai kisim bek gutpela tingting. (Saveman 11:6) Dispela hevi i bin painim yu, em i painim sampela famili Kristen moa, na ol i bin lukim sampela pikinini bilong ol i bin bikhet tru, ol i kam bek pinis, olsem dispela papa long tok piksa bilong Jisas long pikinini i bin lusim papa. (Luk 15:​11-32) Ating wankain samting bai painim yu.