-
“King Bilong Not” Long Taim Bilong PinisWastaua (Stadi Edisen)—2020 | Me
-
-
STADI ATIKOL 19
“King Bilong Not” Long Taim Bilong Pinis
“Long taim bilong pinis, king bilong saut bai insait wantaim em [king bilong not] na ol bai subim narapela narapela.”—DAN. 11:40.
SINGSING 150 [49] Askim God Long Kisim Bek Yu
PRIVIUa
1. Tok profet bilong Baibel i helpim yumi long save long wanem ol samting?
KLOSTU tru nau wanem samting bai kamap long ol manmeri bilong Jehova? Yumi inap save long ol samting bai kamap. Ol tok profet bilong Baibel i helpim yumi long luksave long ol bikpela samting bai kamap. Wanpela tok profet i helpim yumi long save long ol samting em sampela strongpela gavman long graun bai mekim. Dispela tok profet i stap long Daniel sapta 11, na em i stori long 2-pela king husat i birua long narapela narapela, em king bilong not na king bilong saut. Bikpela hap bilong dispela tok profet i kamap tru pinis, olsem na yumi ken bilip tru olsem ol narapela hap tok bilong dispela tok profet bai kamap tru.
2. Olsem Stat 3:15 na Revelesen 11:7 na 12:17 i kamapim, yumi mas tingim wanem ol samting taim yumi stadi long tok profet bilong Daniel?
2 Sapos yumi laik kliagut long tok profet bilong Daniel sapta 11, orait yumi mas tingim gut olsem: Dispela tok profet i makim ol lida na ol gavman husat i mekim wok bos long hap we planti manmeri bilong God i stap long en o ol i birua long lain bilong God. Taim yumi skelim populesen bilong ol manmeri long graun, ol manmeri bilong God i liklik lain, tasol ol bikpela hevi i save painim ol. Bilong wanem? Bikos Satan na lain bilong em i holim wanpela tingting tasol—ol i laik tru long bagarapim ol manmeri husat i mekim wok bilong Jehova na Jisas. (Ritim Stat 3:15 na Revelesen 11:7; 12:17.) Na tu, tok profet bilong Daniel i mas stret wantaim ol narapela tok profet bilong Baibel. Sapos yumi laik kisim stretpela save long tok profet bilong Daniel, orait mobeta yumi skelim wantaim ol narapela tok bilong Baibel.
3. Long dispela atikol na long neks atikol, yumi bai stori long wanem samting?
3 Orait nau yumi bai skelim ol tok bilong Daniel 11:25-39. Yumi bai kisim save long husat i stap olsem king bilong not na king bilong saut long 1870 i go inap long 1991. Na tu, yumi bai kisim save long wai na yumi mekim sampela senis long save bilong yumi long wanpela hap bilong dispela tok profet. Long neks atikol, yumi bai stori long Daniel 11:40–12:1, na kisim stretpela save long wanpela hap bilong dispela tok profet we i stori long ol samting i kamap long haptaim kirap long 1991 na bai i go inap long pait bilong Armagedon. Taim yu stadi long dispela 2-pela atikol, em bai gutpela sapos yu skelim sat “Ol Birua King Long Taim Bilong Pinis.” Orait, pastaim yumi mas painimaut long dispela 2-pela king long tok profet.
PAINIMAUT LONG KING BILONG NOT NA KING BILONG SAUT
4. Yumi mas tingim wanem 3-pela samting taim yumi laik painimaut long king bilong not na king bilong saut?
4 Long bipo, ol dispela biknem “king bilong not” na “king bilong saut” i makim ol gavman i stap long hap not na hap saut bilong kantri Israel. Wai na yumi tok olsem? Lukim tok bilong ensel husat i bringim tok i go long Daniel: “Mi kam bilong helpim yu long kliagut long ol samting bai painim ol manmeri bilong yu long taim bilong las de.” (Dan. 10:14) Ol manmeri bilong kantri Israel i bin stap olsem ol manmeri bilong God, tasol senis i kamap long Pentikos 33 C.E. Kirap long dispela taim, Jehova i soim klia tru olsem em i tingim ol disaipel bilong Jisas olsem ol manmeri tru bilong em. Olsem na bikpela hap bilong tok profet long Daniel sapta 11 i makim ol samting bai kamap long ol disaipel bilong Krais, na i no long ol manmeri bilong kantri Israel. (Apo. 2:1-4; Rom 9:6-8; Gal. 6:15, 16) Narapela narapela lida o gavman i senis senis long stap olsem king bilong not na king bilong saut. Tasol sampela samting i wankain long ol dispela lida o gavman. Namba 1: Ol dispela lida o gavman i bin mekim wok bos long hap we planti manmeri bilong God i stap long en o ol i birua long lain bilong God. Namba 2: Pasin birua ol i mekim long lain bilong God i soim olsem ol i heitim Jehova, em God tru. Namba 3: Dispela 2-pela king i birua long narapela narapela bikos ol i laik kisim biknem.
5. Yu ting king bilong not na king bilong saut i bin stap long haptaim namel long yia 100 C.E. na 1870? Eksplenim.
5 Bihain long yia 100 C.E., kongrigesen Kristen i no kamap bikpela. Ol giaman Kristen i kamap planti moa; ol i bihainim bilip bilong ol haiden na ol i daunim tok i tru i stap long Buk Bilong God. Kirap long dispela taim na i kam inap long 1870, i no gat wanpela lain stret i stap olsem ol manmeri bilong God hia long graun. Tok bilong ol giaman Kristen i kamap planti olsem gras nogut na i pasim ol manmeri long luksave long ol Kristen tru. (Mat. 13:36-43) Wai na yumi mas tingim dispela poin? Yumi luksave olsem ol tok yumi ritim long king bilong not na king bilong saut i no makim ol lida o gavman husat i mekim wok bos long haptaim namel long 100 C.E. na 1870. I no gat wanpela lain stret i stap olsem ol manmeri bilong God na bai ol dispela lida o gavman inap birua long ol.b Tasol yumi save olsem king bilong not na king bilong saut bai kamap gen bihain long yia 1870. Hau na yumi save long dispela?
6. Wanem taim ol manmeri bilong God i stat long oganaisim ol yet olsem wanpela grup? Eksplenim.
6 Kirap long 1870, ol manmeri bilong God i stat long oganaisim ol yet olsem wanpela grup. Long dispela yia, Charles T. Russell na ol wanwok bilong em i kirapim wanpela grup bilong stadi long Baibel. Brata Russell na ol wanwok bilong em i mekim wok olsem man bilong bringim tok i ‘go paslain long redim rot’ na bai Kingdom Bilong Mesaia i kamap. (Mal. 3:1) Long dispela taim, wanpela lain stret i stap olsem ol manmeri bilong God! Long dispela taim, yu ting sampela gavman i bin mekim wok bos o birua long ol wokman bilong God? Yumi ken skelim ol samting i kamap.
HUSAT EM KING BILONG SAUT?
7. Wanem kantri i stap olsem king bilong saut i go inap long Wol Woa 1?
7 Long 1870, Inglan i kamap strongpela kantri long graun, na lain ami bilong en i gat bikpela strong. Dispela kantri i olsem wanpela liklik kom we i daunim 3-pela narapela kom—Frans, Spen, na Netelan. (Dan. 7:7, 8) Inglan i stap olsem king bilong saut i go inap long Wol Woa 1. Long dispela taim, Amerika i kisim nem olsem kantri i gat planti mani moa, na em i wok bung wantaim Inglan.
8. Insait long haptaim bilong las de, wanem kantri i stap olsem king bilong saut?
8 Long taim bilong Wol Woa 1, Amerika na Inglan i poroman na bungim lain ami bilong ol na pait long ol narapela kantri. Dispela 2-pela kantri i kamapim Gavman Inglan-Amerika. Olsem Daniel i tok profet long en, dispela king i kisim “wanpela strongpela na bikpela lain ami tru.” (Dan. 11:25) Insait long haptaim bilong las de, Gavman Inglan-Amerika i stap olsem king bilong saut.c Orait, wanem kantri i stap olsem king bilong not?
KING BILONG NOT I KAMAP GEN
9. (a) King bilong not i kamap gen long wanem taim? (b) Olsem wanem tok bilong Daniel 11:25 i kamap tru?
9 Long 1871, wanpela yia bihain long Russell na ol wanwok bilong em i kamapim grup bilong stadi long Baibel, king bilong not i kamap gen. Long 1871, Otto von Bismarck i kisim nem long kamapim nupela gavman, em Gavman Jemani. Wilhelm Namba 1 i stap king bilong Prusia, na em i kamap fes empera bilong Jemani, na em i makim Bismarck long kamap fes lida bilong dispela gavman.d Insait long sampela yia bihain, Jemani kisim strong long bosim ol narapela kantri long Afrika na long Solwara Pasifik, na Jemani stat long resis wantaim Inglan. (Ritim Daniel 11:25.) Gavman Jemani i kamapim strongpela lain ami, na bikpela lain nevi bilong en i klostu wankain long nevi bilong Inglan. Jemani yusim lain ami na lain nevi bilong en long pait long ol birua kantri long taim bilong Wol Woa 1.
10. Olsem wanem tok bilong Daniel 11:25b, 26 i kamap tru?
10 Daniel i tok profet long samting bai kamap long Gavman Jemani na lain ami bilong en. Em i tok profet olsem king bilong not “bai no inap sanap.” Bilong wanem? “Bikos ol bai wokim plen nogut agensim em. Na lain i save kaikai ol gutpela kaikai bilong em, ol bai bagarapim em.” (Dan. 11:25b, 26a) Long taim bilong Daniel, ol lain i save kaikai “ol gutpela kaikai bilong king,” em ol wokman husat i “mekim wok bilong king.” (Dan. 1:5) Dispela tok profet i makim husat? Em i makim ol ofisa i gat bikpela namba long Gavman Jemani—dispela i makim tu ol jeneral na ol edvaisa bilong lain ami bilong empera—bihain ol i mekim sampela samting we i pinisim wok bos bilong king.e Dispela tok profet i stori long hau Gavman Jemani bai pundaun, na tu, em i stori long wanem samting bai kamap taim Gavman Jemani i pait long king bilong saut. Tok profet i stori long samting bai kamap long king bilong not: “Lain ami bilong em, ol bai bagarap, na planti bai dai.” (Dan. 11:26b) Long taim bilong Wol Woa 1, lain ami bilong Jemani i “bagarap” na planti soldia bilong ol i “dai.” Paslain long dispela woa, i no bin gat wanpela pait olsem we planti manmeri tru i dai.
11. King bilong not na king bilong saut i mekim wanem?
11 Tok profet i stori long ol samting bai kamap na kirapim Wol Woa 1, na Daniel 11:27, 28 i tok king bilong not na king bilong saut “bai sindaun long wanpela tebol na mekim tok giaman.” Em i tok tu olsem king bilong not bai bungim “planti gutpela samting.” Na dispela tok i kamap tru. Jemani na Inglan i tokim narapela narapela olsem ol i laik bai ol i stap bel isi, tasol ol i mekim tok giaman bikos woa i kirap long 1914. Long ol yia paslain long 1914, Jemani kamap namba 2 kantri i gat biknem long planti mani. Olsem Daniel 11:29 na fes hap bilong ves 30 i tok profet long en, Jemani mekim pait long king bilong saut, tasol em i lus long pait.
OL KING I PAIT LONG LAIN BILONG GOD
12. Long taim bilong Wol Woa 1, king bilong not na king bilong saut i mekim wanem?
12 Kirap long 1914 na i kam, dispela 2-pela king i wok yet long birua long narapela narapela na long ol manmeri bilong God. Long taim bilong Wol Woa 1, ol wokman bilong God i tok nogat long insait long pait, olsem na Gavman Jemani na Gavman Inglan i mekim nogut tru long ol. Na gavman bilong Amerika i kalabusim ol man husat i go pas long mekim wok autim tok. Dispela hevi i truim tok profet i stap long Revelesen 11:7-10.
13. Long ol yia bihain long 1930 na long taim bilong Wol Woa 2, king bilong not i mekim wanem?
13 Long ol yia bihain long 1930 na long taim bilong Wol Woa 2, king bilong not i mekim hatpela pasin tru long ol manmeri bilong God. Taim lain Natsi i kontrolim Jemani, Hitler na ol sapota bilong em i tambuim wok bilong ol manmeri bilong God. King bilong not i kilim i dai 1,500 manmeri long lain bilong Jehova na kalabusim planti tru bilong ol long ol banis kalabus nogut. Daniel i bin tok profet long ol dispela samting. King bilong not i mekim hatpela pasin tru bilong stopim ol manmeri bilong God long onarim nem bilong Jehova, na long dispela rot i olsem em i “mekim doti ples holi” na “rausim sakrifais bilong oltaim.” (Dan. 11:30b, 31a) Hitler em lida long sait bilong king bilong not, na em i tok promis long pinisim olgeta manmeri bilong God long Jemani.
NARAPELA GAVMAN I KAMAP KING BILONG NOT
14. Bihain long Wol Woa 2, wanem kantri i kamap king bilong not? Eksplenim.
14 Bihain long Wol Woa 2, Komiunis Gavman bilong Soviet Yunion i kamap king bilong not—dispela komiunis gavman i daunim Jemani na em i kontrolim ol bikpela ples we Jemani i bin bosim long bipo. Wankain olsem lain Natsi, gavman bilong Soviet Yunion i birua nogut tru long ol manmeri husat i putim wok lotu bilong God i stap namba 1 samting long laip bilong ol.
15. Bihain long Wol Woa 2 i pinis, king bilong not i mekim wanem?
15 Bihain liklik long Wol Woa 2 i pinis, nupela king bilong not, em gavman bilong Soviet Yunion na ol poroman bilong en, ol i stat long birua long ol manmeri bilong God. Olsem tok profet bilong Revelesen 12:15-17 i kamapim, dispela king i tambuim wok autim tok na kalabusim planti tausen manmeri bilong Jehova. Long haptaim bilong las de, king bilong not i bin traim olgeta kain wei long stopim wok bilong ol manmeri bilong God, na i olsem em i kapsaitim “bikpela wara” long ol.f
16. Olsem wanem Soviet Yunion i truim tok bilong Daniel 11:37-39?
16 Ritim Daniel 11:37-39. King bilong not i truim dispela tok profet na em i no “soim rispek long God bilong ol papa bilong em.” Em i mekim wanem? Soviet Yunion i holim tingting long pinisim ol lotu, na em i traim long pinisim strong bilong ol. Olsem na long 1918, gavman bilong Soviet Yunion i putim wanpela lo, na dispela lo i kirapim ol skul long skulim ol sumatin olsem i no gat God. Hau na king bilong not i “givim glori long god bilong ol strongpela banis”? Soviet Yunion i lusim traipela mani tru long mekim lain ami bilong em i kamap bikpela moa, na em i wokim planti tausen tul na ol masin bilong yusim long pait. Bihain, king bilong not na king bilong saut i bungim planti strongpela tul na masin bilong yusim long kilim planti bilion manmeri!
TUPELA BIRUA KING I WOK BUNG WANTAIM
17. “Dispela stingpela samting bilong kamapim bagarap” em wanem samting?
17 King bilong not i wok bung wantaim king bilong saut long mekim wanpela bikpela samting; ol i kamapim “stingpela samting bilong kamapim bagarap.” (Dan. 11:31) Dispela “stingpela samting” em Yunaitet Nesen.
18. Wai na Yunaitet Nesen i kisim nem olsem “stingpela samting”?
18 Yunaitet Nesen i kisim nem olsem “stingpela samting” bikos em i tok em inap mekim samting em Kingdom Bilong God tasol inap mekim—kamapim bel isi long olgeta hap bilong graun. Tok profet i soim olsem dispela stingpela samting em “samting bilong kamapim bagarap” bikos Yunaitet Nesen bai go pas long bagarapim olgeta lotu giaman.—Lukim sat “Ol Birua King Long Taim Bilong Pinis.”
WAI NA YUMI MAS SAVE LONG DISPELA STORI?
19-20. (a) Wai na yumi mas save long dispela stori? (b) Yumi bai kisim bekim bilong wanem askim long neks atikol?
19 Yumi mas save bikos dispela stori i soim klia olsem tok profet bilong Daniel long king bilong not na king bilong saut i kamap tru long haptaim namel long 1870 na 1991. Olsem na yumi ken bilip olsem ol narapela hap bilong dispela tok profet bai kamap tru.
20 Long 1991, gavman bilong Soviet Yunion i pundaun. Olsem na long nau husat i stap olsem king bilong not? Neks atikol bai bekim dispela askim.
SINGSING 128 [24] Sanap Strong i Go Inap Long Pinis
a Ol samting i kamap long nau i soim klia tru olsem tok profet bilong Daniel long “king bilong not” na “king bilong saut” i wok yet long kamap tru. Hau na yumi save? Wai na yumi mas kliagut long ol samting em dispela tok profet i stori long en?
b Long dispela risen, i no stret long kolim Empera bilong Rom, Orelian (270-275 C.E.) olsem “king bilong not,” o Kwin Senobia (267-272 C.E.) olsem “king bilong saut.” Dispela em nupela save bilong senisim ol tok i stap long sapta 13 na 14 long buk Putim Yau Long Tok Profet Bilong Daniel!
c Lukim blok “Gavman Inglan-Amerika Long Tok Profet Bilong Baibel.”
d Long 1890, Kaiser Wilhelm Namba 2 i rausim Bismarck long gavman.
e Ol i mekim planti samting we i pinisim strong bilong gavman. Ol i no sapotim empera bilong ol, ol i autim ol tok hait long hau ol ami bilong ol i lus long pait, na ol i fosim king long lusim wok bilong em.
f Olsem Daniel 11:34 i kamapim, inap liklik haptaim king bilong not i stop long birua long ol Kristen. Dispela samting i kamap taim gavman bilong Soviet Yunion i pundaun long 1991.
-
-
Husat Em “King Bilong Not” Long Nau?Wastaua (Stadi Edisen)—2020 | Me
-
-
STADI ATIKOL 20
Husat Em “King Bilong Not” Long Nau?
“Em bai kam olgeta long pinis bilong em, na i no gat wanpela bai helpim em.”—DAN. 11:45.
SINGSING 95 [43] Lait i Kamap Strong Moa
PRIVIUa
1-2. Long dispela atikol, yumi bai skelim wanem samting?
YUMI gat planti moa evidens i soim olsem yumi stap long pinis bilong haptaim bilong las de. Klostu nau, Jehova na Jisas Krais bai bagarapim olgeta gavman em ol i birua long Kingdom. Paslain long dispela samting i kamap, king bilong not na king bilong saut bai pait yet long narapela narapela na pait tu long ol manmeri bilong God.
2 Long dispela atikol, yumi bai skelim tok profet bilong Daniel 11:40–12:1. Yumi bai painimaut long husat em king bilong not long nau, na yumi bai stori tu long risen na yumi ken stap strong long bilip maski wanem ol hevi i kamap.
NUPELA KING BILONG NOT
3-4. Husat em nupela king bilong not? Eksplenim.
3 Taim gavman bilong Soviet Yunion i pundaun long 1991, lain bilong God long dispela bikpela kantri i amamas long kisim “liklik helpim”—ol i stap fri inap sampela haptaim. (Dan. 11:34) Ol i stap fri long autim tok long ol kantri em pastaim Soviet Yunion i bin bosim, olsem na planti handret tausen manmeri i kamap pablisa. Isi isi, Rasia na ol sapota bilong en i kamap king bilong not. Olsem atikol i kamap paslain i stori long en, gavman i stap olsem king bilong not o king bilong saut i mas inapim 3-pela samting: (1) mekim wok bos long hap we planti manmeri bilong God i stap long en, o ol i birua long lain bilong God, (2) ol samting ol i mekim i soim olsem ol i birua long Jehova na ol manmeri bilong em, na (3) dispela 2-pela king i birua long narapela narapela.
4 Skelim ol risen na yumi inap tok olsem Rasia na ol sapota bilong en i stap olsem king bilong not. (1) Ol i mekim wok bos long hap we planti handret tausen bratasista i stap long en, na ol i tambuim wok autim tok na mekim nogut tru long ol bratasista. (2) Ol samting ol i mekim i soim olsem ol i heitim Jehova na ol manmeri bilong em. (3) Ol i wok long birua long king bilong saut, em Gavman Inglan-Amerika. Orait nau yumi bai skelim ol evidens i soim klia olsem Rasia na ol sapota bilong en i stap olsem king bilong not.
KING BILONG NOT NA KING BILONG SAUT I SUBIM YET NARAPELA NARAPELA
5. (a) Daniel 11:40-43 i stori long wanem samting? (b) Wanem samting bai kamap insait long dispela haptaim?
5 Ritim Daniel 11:40-43. Ol dispela ves i stori long ol samting bai kamap insait long haptaim bilong pinis. Ol ves i stori olsem king bilong not na king bilong saut bai birua long narapela narapela. Daniel i tok profet olsem long taim bilong pinis, king bilong saut bai pait long king bilong not na “lokim kom wantaim em,” olsem ol bai “subim narapela narapela.”—Dan. 11:40; ftn.
6. Olsem wanem king bilong not na king bilong saut i wok yet long subim narapela narapela?
6 King bilong not na king bilong saut i wok yet long pait long narapela narapela bikos ol i laik bosim graun olgeta. Long Wol Woa 2, Soviet Yunion na ol sapota bilong en i bosim planti hap bilong Yurop, olsem na king bilong saut i kamapim wanpela intenesenel militeri oganaisesen—NATO—bilong mekim pait long king bilong not. King bilong not na king bilong saut i tromoi bikpela mani tru long kamapim ol strongpela lain ami wantaim ol bom na tul bilong pait. King bilong not i pait long king bilong saut taim em i sapotim ol kantri i birua long king bilong saut, em ol kantri long Afrika, Esia, na Latin Amerika. Long ol yia i go pinis, Rasia na ol sapota bilong en i kamap strong moa na kontrolim planti hap bilong graun. Na tu, ol i yusim ol kompiuta long pait long king bilong saut. King bilong not na king bilong saut i sutim tok long narapela narapela olsem narapela i wokim ol kompiuta program bilong pinisim mani bilong narapela na bagarapim gavman bilong narapela. Na olsem Daniel i tok profet long en, king bilong not i wok yet long mekim nogut long ol manmeri bilong God.—Dan. 11:41.
KING BILONG NOT I GO INSAIT LONG “GRAUN BILONG BILAS”
7. “Graun bilong Bilas” i makim wanem samting?
7 Daniel 11:41 i tok king bilong not bai go insait long “graun bilong Bilas.” “Graun bilong Bilas” i makim wanem samting? Long bipo, graun bilong kantri Israel em “naispela graun tru winim olgeta narapela ples.” (Ese. 20:6) Tasol dispela graun i spesel tru bikos em ples we ol manmeri i mekim lotu i tru. Stat long Pentikos 33 C.E., dispela “graun” i no makim wanpela ples tru em ol manmeri i stap long en bikos lain bilong Jehova i stap long olgeta hap bilong graun. Long nau, “graun bilong Bilas” i makim ol wok em lain bilong Jehova i mekim long sait bilong wok lotu, na dispela i makim tu ol miting na wok autim tok.
8. Olsem wanem king bilong not i go insait long “graun bilong Bilas”?
8 Long taim bilong las de, inap planti taim king bilong not i go insait long “graun bilong Bilas.” Eksampel: Taim lain Natsi bilong Jemani i kamap king bilong not, long taim bilong Wol Woa 2, dispela king i mekim nogut tru long ol manmeri bilong God na kilim ol i dai, na i olsem king bilong not i go insait long “graun bilong Bilas.” Bihain long Wol Woa 2, taim Soviet Yunion i kamap king bilong not, dispela king i mekim nogut tru long ol manmeri bilong God na fosim ol long lusim ples bilong ol na go sindaun long ol narapela ples; i olsem king bilong not i go insait long “graun bilong Bilas.”
9. Inap sampela yia nau, olsem wanem Rasia na ol sapota bilong en i go insait long “graun bilong Bilas”?
9 Inap sampela yia nau, Rasia na ol sapota bilong en i go insait long “graun bilong Bilas.” Hau? Long 2017, Rasia i tambuim wok bilong ol manmeri bilong Jehova na kalabusim sampela bratasista bilong yumi. Em i tambuim ol pablikesen bilong yumi, na em i tambuim tu Nupela Taim Trenslesen. Em i kisim brens ofis bilong yumi long Rasia, na em i kisim tu ol Haus Kingdom na ol Haus Kibung. Olsem na long 2018, Gavening Bodi i tokaut olsem Rasia na ol sapota bilong en i stap olsem king bilong not. Maski ol birua i mekim nogut tru long ol, lain bilong Jehova i no birua long ol gavman o traim long senisim gavman. Ol i bihainim tok bilong Baibel na ol i beten askim God long stiaim “ol man i gat namba,” na ol i mekim olsem taim ol gavman i mekim disisen long stopim wok lotu bilong yumi.—1 Tim. 2:1, 2.
YU TING KING BILONG NOT BAI DAUNIM KING BILONG SAUT?
10. Yu ting king bilong not bai pait na daunim king bilong saut? Eksplenim.
10 Tok profet i stap long Daniel 11:40-45 i stori moa long ol samting king bilong not bai mekim. Yu ting dispela i makim olsem em bai pait na daunim king bilong saut? Nogat. King bilong saut bai “stap laip yet” taim Jehova na Jisas i bagarapim olgeta gavman bilong graun long pait bilong Armagedon. (Rev. 19:20) Wai na yumi ken bilip tru olsem dispela samting bai kamap? Skelim ol tok profet bilong Daniel na Revelesen.
Long tok piksa, Kingdom Bilong God i olsem wanpela ston, wok bos bilong ol man i olsem wanpela strongpela imis. Long Armagedon, dispela ston bai bagarapim traipela imis na brukbrukim i go liklik liklik (Lukim paragraf 11)
11. Tok profet i stap long Daniel 2:43-45 i soim klia wanem samting? (Lukim fran pes piksa.)
11 Ritim Daniel 2:43-45. Profet Daniel i stori long ol gavman i mekim wok bos long hap we planti manmeri bilong God i stap long en o ol i birua long lain bilong God. Ol dispela gavman i stap olsem ol hap bilong traipela imis. Laspela bilong ol dispela gavman i stap olsem tupela fut bilong imis, na ol i wokim dispela tupela fut long ain i miks wantaim graun. Tupela fut i makim Gavman Inglan-Amerika. Dispela tok profet i soim klia olsem Gavman Inglan-Amerika bai stap yet taim Kingdom Bilong God i bagarapim na pinisim ol gavman bilong graun.
12. Namba 7 het bilong wel animal i makim husat? Wai na yumi mas tingim gut dispela tok profet?
12 Aposel Jon tu i stori long ol gavman em ol i mekim wok bos long hap we planti manmeri bilong God i stap long en o ol i birua long lain bilong Jehova. Jon i tok profet olsem ol dispela gavman i stap olsem wel animal i gat 7-pela het. Namba 7 het bilong dispela animal i makim wok bos bilong Gavman Inglan-Amerika. Tingim gut olsem, dispela animal i no groim ol narapela het. Namba 7 het bai mekim yet wok bos taim Krais na lain ami bilong heven i bagarapim em na ol narapela hap bilong animal.b—Rev. 13:1, 2; 17:13, 14.
KLOSTU NAU KING BILONG NOT BAI MEKIM WANEM?
13-14. (a) “Gok bilong graun Magok” i makim husat lain? (b) Wanem samting inap kirapim em long pait long ol manmeri bilong God?
13 Esekiel i mekim wanpela tok profet we i stori long ol samting we inap kamap paslain long king bilong not na king bilong saut i bagarap. I luk olsem ol tok profet long Esekiel 38:10-23; Daniel 2:43-45; 11:44–12:1; na Revelesen 16:13-16, 21 i stori long wankain haptaim na ol wankain samting. Sapos olsem, orait ol samting bai kamap bihainim dispela lista.
14 Bihain liklik long traipela hevi tru i kirap, “ol king bilong olgeta hap graun”—o ol kantri—bai bung wantaim na redi long pait. (Rev. 16:13, 14; 19:19) Baibel i kolim ol dispela kantri olsem “Gok bilong graun Magok.” (Ese. 38:2) Ol dispela kantri bai pait long ol manmeri bilong God na traim long pinisim ol. Wanem samting bai kirapim ol long mekim dispela pait? Aposel Jon i stori long dispela samting na em i tok em i lukim bikpela ren ais i pundaun antap long ol birua bilong God. Ating dispela ren ais i makim strongpela tok em ol manmeri bilong Jehova bai autim. Dispela tok inap mekim Gok Bilong Magok i belhat na em bai laik tru long pait na pinisim ol manmeri bilong God long graun.—Rev. 16:21.
15-16. (a) Ating Daniel 11:44, 45 i stori long wanem samting? (b) Wanem samting bai kamap long king bilong not na ol kantri i gat nem olsem Gok Bilong Magok?
15 Ritim Daniel 11:44, 45. Ating dispela skripsa i stori tu long strongpela tok ol manmeri bilong God bai autim na laspela pait em ol birua bilong God bai mekim. Daniel i tok “ol ripot i kam long hap is na long hap not” i mekim na king bilong not i tingting planti, na em i “belhat nogut tru.” King bilong not i laik “bagarapim planti lain.” Ating dispela “planti lain” em ol manmeri bilong Jehova.c I luk olsem Daniel i stori long ol birua bai mekim laspela bikpela pait long ol manmeri bilong God.
16 Taim king bilong not na ol narapela gavman i pait long ol manmeri bilong God, dispela bai mekim God i Gat Olgeta Strong i belhat nogut tru na pait bilong Armagedon bai kirap. (Rev. 16:14, 16) King bilong not bai bagarap na pinis olgeta, na “i no gat wanpela bai helpim em”—bagarap bai painim tu olgeta gavman i bung wantaim na holim nem olsem Gok Bilong Magok.—Dan. 11:45.
Long pait bilong Armagedon, Jisas Krais na lain ami bilong heven bai bagarapim na pinisim olgeta lain i stap aninit long wok bos bilong Satan, na ol bai kisim bek ol manmeri bilong God (Lukim paragraf 17)
17. (a) Long Daniel 12:1, husat em Maikel, dispela “nambawan prins”? (b) Em i mekim wanem?
17 Long tok profet bilong Daniel, neks ves i stori moa long olsem wanem king bilong not na Gok Bilong Magok bai bagarap na pinis, na olsem wanem God bai kisim bek yumi. (Ritim Daniel 12:1.) Wanem mining bilong dispela ves? Maikel em narapela nem bilong Krais Jisas, em i stap King bilong yumi long nau. Em i “sanap bilong helpim” ol manmeri bilong God stat long 1914 taim Kingdom i kirap mekim wok long heven. Klostu nau, Jisas bai “kirap sanap,” o bagarapim ol birua bilong em long pait bilong Armagedon. Dispela pait em laspela samting Daniel i kolim olsem taim nogut tru bilong “bikpela hevi”; kain hevi olsem i no bin kamap long bipo. Long Revelesen, Jon i tok “traipela hevi tru” bai kamap paslain long pait bilong Armagedon.—Rev. 6:2; 7:14.
NEM BILONG YU BAI ‘STAP LONG BUK’?
18. Wai na yumi mas stap strong long bilip na redi long bungim taim nogut bilong traipela hevi tru?
18 Yumi mas stap strong long bilip na redi long bungim taim nogut bilong traipela hevi tru bikos Daniel na Jon i kamapim klia olsem Jehova na Jisas bai kisim bek ol manmeri bilong ol. Daniel i tok ol manmeri i abrusim bagarap, nem bilong ol bai ‘stap long buk.’ (Dan. 12:1) Yumi inap mekim wanem na bai nem bilong yumi i stap long dispela buk? Yumi mas soim klia olsem yumi bilip long Jisas, Pikinini Sipsip Bilong God. (Jon 1:29) Yumi mas dediketim laip bilong yumi long God na kisim baptais. (1 Pita 3:21) Na yumi mas soim olsem yumi sapotim Kingdom Bilong God long rot bilong mekim olgeta samting yumi inap mekim bilong skulim ol narapela long Jehova.
19. Nau em taim bilong yumi long mekim wanem? Wai?
19 Nau em taim bilong yumi long strongim pasin bilong trastim Jehova na ol wokman bilong em. Nau em taim bilong sapotim Kingdom Bilong God. Sapos yumi mekim ol dispela samting, yumi bai abrusim bagarap taim Kingdom Bilong God i bagarapim na pinisim king bilong not na king bilong saut.
SINGSING 149 [46] Singsing Bilong Winim Pait
a Long nau husat em “king bilong not”? Hau bai em i kam long pinis bilong em? Taim yumi kisim save long bekim bilong ol dispela askim, dispela inap strongim bilip bilong yumi na redim yumi long sanap strong na karim ol hevi em klostu nau bai kamap.
b Bilong kisim sampela save moa long tok profet i stap long Daniel 2:36-45 na Revelesen 13:1, 2, lukim Wastaua bilong Jun 15, 2012, p. 7-19.
c Bilong kisim sampela save moa, lukim Wastaua bilong Me 15, 2015, p. 29-30.
-
-
Ol Birua King Long Taim Bilong PinisWastaua (Stadi Edisen)—2020 | Me
-
-
Ol Birua King Long Taim Bilong Pinis
Ol tok profet long dispela sat i stori long ol samting i kamap long seim taim. Ol i soim klia olsem yumi stap long “taim bilong pinis.”—Dan. 12:4.
Skripsa Rev. 11:7; 12:13, 17; 13:1-8, 12
Tok Profet “Dispela wel animal” i bosim ol manmeri winim 3,000 yia nau. Long taim bilong pinis, namba 7 het bilong en i kisim bagarap. Bihain, dispela het i kamap orait na “olgeta manmeri bilong graun” i bihainim dispela animal. Satan i yusim dispela wel animal long “pait long ol pikinini . . . i stap yet.”
Truim Bihain long Bikpela Tait, ol man i kamapim ol gavman na ol i birua long Jehova. Planti handret yia bihain, long taim bilong Wol Woa 1, Gavman Bilong Inglan i no gat strong moa. Em i kisim strong gen taim Amerika i wok bung wantaim em. Long haptaim bilong pinis, Satan i yusim olgeta gavman long graun long mekim nogut tru long ol manmeri bilong God.
Skripsa Dan. 11:25-45
Tok Profet Pasin birua i stap namel long king bilong not na king bilong saut long haptaim bilong pinis.
Truim Jemani na Gavman Inglan-Amerika i birua long narapela narapela. Long 1945, Soviet Yunion na ol sapota bilong en i kamap king bilong not. Long 1991, Soviet Yunion i no gat strong moa, na bihain liklik, Rasia na ol sapota bilong en i kamap king bilong not.
skripsa Ais. 61:1; Mal. 3:1; Luk 4:18
Tok Profet Jehova i salim man bilong bringim tok i ‘go paslain long redim rot’ na bai Kingdom Bilong Mesaia i kirap mekim wok. Dispela grup i stat long “autim gutnius long ol man i daunim ol yet.”
Truim Kirap long 1870, C. T. Russell na ol wanwok bilong em i givim bel tru long kisim stretpela save long tok bilong Baibel. Long 1881, ol i luksave olsem ol wokman bilong God i mas autim tok. Ol i prinim ol atikol i gat het tok olsem “Nidim 1,000 Man Bilong Autim Tok” na “God i Makim Ol Man Long Autim Tok.”
Skripsa Mat. 13:24-30, 36-43
Tok Profet Birua i tromoi ol sid bilong gras nogut namel long gaden wit, na ol gras nogut i kamap planti na haitim ol wit; long taim bilong kisim kaikai, ol wokman i rausim ol gras nogut na kisim ol wit.
Truim Kirap long 1870, ol manmeri inap luksave klia long husat i stap olsem ol Kristen tru na husat em ol giaman Kristen. Long haptaim bilong pinis, ol Kristen tru i kam insait long kongrigesen na ol i no bung moa wantaim ol giaman Kristen.
Skripsa Dan. 2:31-33, 41-43
Tok Profet Lek i gat miks bilong ain na graun, em i hap bilong wanpela imis ol i wokim long kain kain metal.
Truim Graun i makim ol manmeri i stap aninit long wok bos bilong Inglan-Amerika, em ol manmeri husat i save protes long gavman. Ol dispela manmeri i daunim pawa bilong Inglan-Amerika long stap strong olsem ain.
Skripsa Mat. 13:30; 24:14, 45; 28:19, 20
Tok Profet Ol wokman i kisim “ol wit” na bungim long “bakstua,” na “gutpela wokboi i gat savetingting” i kisim wok bilong “lukautim ol arapela wokboi.” Wok bilong autim “gutnius bilong Kingdom” i stat long i go “long olgeta hap bilong graun.”
Truim Long 1919, gutpela wokboi i kisim wok bilong lukautim ol manmeri bilong God. Stat long dispela taim, ol Sumatin Bilong Baibel i wok strong moa long autim tok. Long nau, ol Witnes Bilong Jehova i autim tok long planti hap tru, winim 200 ples, na ol i wokim ol buk na nius bilong Baibel long planti tokples, winim 1,000 tokples.
Skripsa Dan. 12:11; Rev. 13:11, 14, 15
Tok Profet Wel animal i gat 2-pela kom i go pas long wokim “wanpela piksa bilong namba 1 wel animal,” na em i “givim win bilong laip long dispela piksa.”
Truim Gavman Inglan-Amerika i go pas long kamapim wanpela oganaisesen, Lig ov Nesen. Ol narapela kantri i joinim dispela oganaisesen. Bihain, king bilong not i joinim ol inap sotpela haptaim tasol—long 1926 i go inap long 1933. Ol pipol i bilip olsem Lig ov Nesen bai kamapim bel isi, tasol dispela em samting we Kingdom Bilong God tasol bai mekim. Yunaitet Nesen i kamap bihain long Lig ov Nesen, na ol manmeri i holim wankain tingting long en.
Skripsa Dan. 8:23, 24
Tok Profet Wanpela king i gat hatpela pes i bringim “bikpela bagarap long narakain rot tru.”
Truim Wok bos bilong Gavman Inglan-Amerika i kamapim bikpela bagarap. Long taim bilong Wol Woa 2, Amerika i kamapim bikpela bagarap tru taim em i salim 2-pela atom bom i go pundaun long kantri i stap birua bilong Gavman Inglan-Amerika.
Skripsa Dan. 11:31; Rev. 17:3, 7-11
Tok Profet “Retpela” animal i gat 10-pela kom i kamaut long hul i no gat as na em i stap olsem namba 8 king. Buk Daniel i kolim dispela king olsem “stingpela samting bilong kamapim bagarap.”
Truim Lig ov Nesen i pinis long taim bilong Wol Woa 2. Bihain long woa, ol i “putim” Yunaitet Nesen olsem senis bilong Lig ov Nesen. Wankain olsem ol pipol i bin mekim long Lig ov Nesen, ol i givim glori long Yunaitet Nesen, tasol glori i mas go long Kingdom Bilong God. Yunaitet Nesen bai birua long ol lotu.
Skripsa 1 Tes. 5:3; Rev. 17:16
Tok Profet Ol kantri i tokaut olsem “nau em i taim bilong bel isi na gutpela sindaun,” na “10-pela kom” na “wel animal” bai pait na bagarapim “pamukmeri.” Bihain, bagarap bai painim ol kantri.
Truim Ol kantri bai tokaut olsem ol i kamapim pinis bel isi na gutpela sindaun. Ol kantri i stap aninit long Yunaitet Nesen bai bagarapim ol lotu giaman. Dispela bai kirapim traipela hevi tru. Dispela traipela hevi tru bai pinis long Armagedon—bagarap bai painim olgeta wok na oganaisesen bilong dispela graun.
Skripsa Ese. 38:11, 14-17; Mat. 24:31
Tok Profet Gok bai kam long mekim pait long graun bilong ol manmeri bilong God. Na ol ensel bai bungim na kisim “lain God i bin makim.”
Truim King bilong not bai wok bung wantaim ol narapela gavman na ol bai birua na pait long ol manmeri bilong God. Liklik taim bihain long ol i kirapim pait, hap lain bilong ol Kristen God i anointim bai go long heven.
Skripsa Ese. 38:18-23; Dan. 2:34, 35, 44, 45; Rev. 6:2; 16:14, 16; 17:14; 19:20
Tok Profet “Man i sindaun” long “waitpela hos” i “winim ol pait”; em i bagarapim Gok wantaim lain ami bilong em. Ol i holim “dispela wel animal” na “tromoi [em] i go daun long raunwara i gat bikpela paia,” na wanpela ston i paitim traipela imis na brukbrukim em i go liklik liklik olgeta.
Truim Jisas i stap King long Kingdom Bilong God, na em bai sambai long ol manmeri bilong God. Jisas wantaim lain 144,000 na ol ensel, ol bai bung wantaim long bagarapim tru olgeta kantri, em olgeta wok politik aninit long wok bos bilong Satan.
-