Can Sıkıntısı Strese ve Depresyona Yol Açabilir

“CAN SIKINTISI, insanın yaşadığı en ezici ve yıpratıcı streslerden biri olabilir.” Elle dergisinin bir makalesinde çıkan bu sözleri, Oklahoma Üniversitesinden Psikiyatri ve davranış bilimleri kolundan emekli olan profesör Dr. Jay Shurley söyledi. Şöyle devam etti: “Can sıkıntısı, hayatımızla ilgili olan bazı şeylerin yerinde olmadığının nahoş ve rahatsız edici duygusudur. Bir tür uyarılma dileğidir; ihtiyaçlarımızın karşılanmamakta olduğunun bir işareti, tuzağa yakalanmış olduğumuza dair bir duygudur. Can sıkıntısı, çok büyük stres oluşturur ve çeşitli sorunlara yol açabilir—depresyon, uyuşturucu madde kullanımı, psikosomatik hastalıklar veya can sıkıntısından kaçınmak için çok uyumak kadar basit bir çare gibi.

Dr. Shurley’in can sıkıntısının nedenleri ve etkileri üzerindeki araştırması, Antarktika’da yapılan beş yıllık projenin bir kısmıydı. Yaptığı gözlemlerde can sıkıntısının şaşırtıcı bir yönünü gördü: can sıkıntısı bir kısır döngüyü başlatıyordu. Can sıkıntısı, kişide çok büyük stres meydana getirebiliyor, stres ise, daha büyük stresler yaratan can sıkıntısına yol açabiliyor.

Can sıkıntısının etkisi mahvedici olabilir. Dr. Shurley şunları ileri sürmektedir: “İşinden sıkılan, çocuklarının evinden ayrıldıkları gerçeğinden sıkılan, yavan bir toplumsal yaşamdan sıkılıp da sorunun aslında kişisel nitelikte olduğu gerçeğini kabul etmeyen veya edemeyen birçok kadın veya koca boşanma yollarını arar.” Böylece can sıkıntısı duyan eş boşanır ve “yeni bir kişi bulur, bir süre için sorunu çözülmüş gibi olur. Ancak bu, bir zaman içindir. Ondan sonra her şey yine baştan başlar.” Evet, can sıkıntısı kişiyi yeniden keyifsizliğe düşürür.

Dr. Shurley’ye göre, “insanın zihni, değişiklik, meydan okuma, öğrenmek ve yeni tecrübeler edinmek için açtır. Çeşitlilik hayata çeşni veren baharatı değil, bizzat hayatın özüdür.” Bununla ilgili olarak, Dr. Shurley özellikle zengin kişilerin can sıkıntısı sorunları olduğunu açıkladı. “Onlar, hemen hemen istedikleri her şeyi alabilirler. Oysa bir şeyin gerçekten doyurucu olması için, uğrunda çalışılmalı, yaşanmalıdır. Gerçekten hiçbir şey bir kişiye meydan okumuyorsa, durum en şanlı, ayrıcalıklı varlığın bile, canını sıkar—bu durumda olan birçok kişinin uyuşturucu madde kullanmaya başlamasının nedeni işte budur.”