Yolsuzluk Ne Kadar Yaygın?
“Firmamız devlete ait yerel bir kuruma hizmet veriyor. Genelde paramızı almak için iki üç ay beklemek zorunda kalıyoruz. Ama geçenlerde bir memur arayıp komisyonunu (!) verirsek ödemeleri hızlandırabileceğini söyledi” (CAN).a
HİÇ yolsuzluktan dolayı mağdur oldunuz mu? Yukarıda anlatılan olaydaki gibi olmasa da çok büyük ihtimalle yolsuzluğun sonuçlarından etkilenmişsinizdir.
Uluslararası Şeffaflık Örgütü’nün (TI) 2011 Yolsuzluk Algılama Endeksineb göre 183 ülke ve bölgenin büyük çoğunluğu, buralarda ciddi bir yolsuzluk sorunu olduğunu gösteren bir puan aldı. İki yıl önce aynı kurum, 2009 yılında hazırladıkları rapora dayanarak yolsuzluğun son derece yaygın olduğunu şöyle belirtmişti: “Dünyanın hiçbir bölgesinin yolsuzluğun tehlikelerinden muaf olmadığı açıktır.”
“Yolsuzluk, herhangi bir görevin özel çıkar sağlamak için kötüye kullanılmasıdır. Hayatı, geçimi ya da mutluluğu yetkililerin dürüstlüğüne bağlı olan herkesin canını yakar” (ULUSLARARASI ŞEFFAFLIK ÖRGÜTÜ).
Bazen yolsuzluk faciayla sonuçlanabilir. Örneğin Time dergisinin haberine göre, “yolsuzluk ve ihmal” 2010’da Haiti’yi vuran büyük depremde yaşanan korkunç can kaybında kısmen de olsa rol oynadı. Haberde şu sözler de yer aldı: “Binalarda mühendislik bilgisi çok az ya da hiç kullanılmazken, sözde hükümet denetçilerine verilen rüşvetten hiç kaçınılmıyor.”
Peki yolsuzluğun kökünü kazımak mümkün mü? Bu soruya cevap verebilmek için yolsuzluğun temel nedenlerini anlamamız gerek. Sonraki makalede bunlar ele alınacak.
a İsim değiştirilmiştir.
b “Yolsuzluk Algılama Endeksi, ülkeleri kamu sektöründe algılanan yolsuzluk düzeyine göre sıralamaktadır” (Uluslararası Şeffaflık Örgütü).