Göçmen Kuşlar Hakkında Şaşırtıcı Gerçekler
GÖÇMEN kuşların yıllık seyahatlerini nasıl ve neden yaptıklarının tam öyküsü hâlâ bilinmemektedir. Oysa bilginlerin, bu kuşlarla ilgili buldukları gerçekler şaşırtıcıdır. Bu uçan yolcular hakkında bazı hayranlık uyandırıcı geçekler şunlardır:
YAKIT: Göçmen kuşlar, hiç durmadan nasıl uzun yolculuklara devam edebiliyorlar? Türlerin çoğu vücutlarında depolanmış olan yedek yağ şeklinde yedek yakıt biriktirmekle yolculuklarına hazırlanıyorlar. Örneğin, New England’daki siyah başlı bülbül seyahatine çıkmadan önce, vücut ağırlığını hemen hemen iki katına çıkarır. 105 ila 115 saat sonra sık sık tamamıyla bitkin durumda, hatta ölmek üzere iken Güney Amerika’ya varır. Bunu başarmanız için, hiçbir şey içmeden ve yemeden sürekli 80 saat boyunca dakikada 400 metre hızla koşmalısınız.
HIZ: Göç ederken kuşlar ne hızla uçarlar? Küçük kuşların çoğu saatte 40-48 kilometre yol alırlar. Küçücük kolibri kuşu bile böyle yolculukta saatte 32 kilometreden fazla hız yapar. Kaz ve beyaz karınlı yeşilbacak gibi daha büyük kuşlar saatte aşağı yukarı 100 kilometre katedebilirler. Böyle bir hızla başlamak ve devam etmek için, kuşun yüreği, dünyada bulunan o büyüklükteki en güçlü motor olmalıdır.
YÜKSEKLİK: Göç seyahatlerinde kuşların çoğu nispeten alçak seviyelerde uçarlar, bazıları hemen hemen okyanus dalgalarının tepesine sürünerek giderler. Oysa, Himalaya’daki dağcılar başlarının çok üstünde, deniz seviyesinden rekor bir yükseklikte, yani 9000 metrede kazların uçtuğunu hayretle görmüşlerdir. Uygun rüzgârları bulmak için, küçük kuşlar bile, havanın soğuk ve basıncın azalmış olduğu 6.400 metre yükseklikte uçabilirler. Bir karşılaştırma yaparsak, 7.600 ila 12.000 metre yükseklikte uçan yolcu uçaklarının, sadece oturup dinlenen yolcuların güvenliği ve rahatı için havası yeterli basınçta tutulan kabinleri vardır. Yedek oksijen kaynağı olmadan insanlar 4.300 m. yükseklikteyken bile nefes darlığı ve bitkinlik çekmeye başlarlar ve 7.600 metreden yüksekte ise, ölebilirler.
MENZİL: Bazı göçmen kuşların seyahat ederek ulaştıkları uzak hedefler hakkında herhalde çok şey duymuşsunuzdur. Tam nereye kadar gidebilirler? Yukarıda sözü edilen küçük siyah başlı bülbül, Güney Amerika’da kışı geçirmek için hiç durmadan 3.700 kilometre uçar. Alaska’nın Aleution Adalarındaki altın yağmurkuşu kanatlarını 250.000’den fazla çırparak 3.300 kilometreyi hiç durmadan katederek 35 saatte Hawai’ye varır. Bazıları kısa bir mola verdikten sonra yine 3.400 kilometre uçarak Güney Pasifik’te Marquesas Adalarına ve daha da öteye giderler. Bu bir rekor mudur? Kutup Deniz Kırlangıcı’nın bütün diğerlerini geçtiği biliniyor. Üreme bölgesi olan kuzey kutbu ile Antartika’daki kış yuvası arasında bulunan 17.700 kilometrelik mesafeyi iki defada uçar. Bu, dünyanın çevresinin hemen hemen yarısı demektir. Oysa yakut gerdanlı kolibri kuşu kendi açısından daha az hayret verici değildir. Ağırlığı aşağı yukarı 3,5 gram iken Meksiko Körfezinin bir yanından öteki yanına geçerek ve hiç durmadan 25 saat kanatlarını saniyede 50 kez çırparak 800 kilometre uçar.
VAKİT AYARLAMASI: Kaliforniya’daki San Juan Capistrano kırlangıçları öylesine dakiktirler ki, orada her bahar bu kuşların Arjantin’den dönüşüne rastlayan günlerde bayramlar yapılır. Kırlangıçların selamlandığı geleneksel tarih 19 Mart’tır; bu kuşlar, genellikle takvim veya saat kullanmadan o tarihin birkaç günü içinde gelirler.
YOL BULMA: Kuşların göç yollarını nasıl buldukları bilinmiyor; bu hâlâ büyük bir sırdır. Bunu nasıl yaptıklarını, hiç kimse kesinlikle söyleyemez. Kuşlar, güneşe, yıldızlara, ültraviyole ve polarılmış ışığa, uzaktaki dalga kırılışlarından gelen alçak frekanslı seslere, hava değişikliklerine, kıyı boylarına, dağ silsilelerine, hatta yerin mıknatıs ve çekim alanlarına karşı bile duyarlıdırlar. Böylece kuşun beyninin ne kadar fevkalâde bir alet olduğu ortaya çıkar!
Gerçekten, bu kanatlı yaratıklar eşsizdirler. Kuşlara, bu korkunç azimlilik ve dayanıklılıklarını ve yollarını bulmak için gösterdikleri hayret verici yetenekleri kim verdi? Kuşların bu şaşırtıcı yetenekleri, Yaratıcı’nın hikmet ve gücüne tanıklık eder.
[Sayfa 29’daki pasaj]
“Yehova’ya göklerden hamdedin; O’na yücelerden hamdedin . . . . Hayvanlar ve bütün davarlar; yerde sürünenler ve kanatlı kuşlar . . . . Yehova’ya hamdedin.”—Mezmur 148:1, 10, 14 YD.