Emzirmek—Annenin Sevgi Dolu “Fedakârlığı”

KOCAMLA ben bazı kararlar almak zorundaydık. İlk bebeğimiz yoldaydı! Yakında gerçekleşecek olan bu doğum, çözülmesi gereken birçok soruna neden olmuştu. “Doğal” doğumu deneyecektik. Kocam benimle doğum odasına girecek miydi? Hangi hastaneyi seçmeliydik? Kararlar listesi bu şekilde uzayıp gidiyordu.

Özellikle aldığımız bir karar bana büyük sevinç verdi, bu bebeğimi emzirmekle ilgili karardı. Nasıl ve hangi nedenle bu karara varmış olduğumuzu ve bu kararı almanın neden bana mutluluk verdiğini soracaksınız.

Bu konuda birçok kitap okudum ve şu anda bebeklerini emziren veya emzirmiş olan birçok arkadaşımla konuştum. Çocuk doktorlarının ve diğer doktorların çoğunun da anne sütünün sadece beslenme açısından değil, duygusal açıdan da en mükemmel yöntem olduğu konusunda görüş birliğine vardıklarını öğrendim. Hamilelik süresi boyunca bir kadının vücudundaki değişimleri inceledim. Kocamla ben, doğum kurslarına bile katıldık.

İNTİBAK ETMEK

“Ev ödevim”, bebek emzirmenin ne anlama geldiğine dair bana daha gerçekçi bir görüş kazandırdı, yani bu büyük bir işti. En sevecen bir koca ile bile bir kadının paylaşamayacağı çocuk yetiştirmenin bir kısmını oluşturuyordu! Her şeye rağmen, ikimiz bu konuyu etraflıca konuştuk ve çocuğumuzu bizzat emzireceğime karar verdik.

İlk çocuğumuzu dünyaya getirmenin ne demek olduğunu hiçbir zaman unutamayacağım. Doğum sancıları sona erdiği zaman, doktor bana yeni bir kişiyi tanıştırdı —kızımızı!— Hemşire onu yıkamadan önce, ayak ve el parmaklarını inceledim. Dürüst olmak gerekirse, ilk emzirmem konusunda biraz endişeliydim. Bazı bebeklerin, süt emmekle hiç ilgilenmediklerini, hatta süt emerken annelerinin göğüsünde uyuduklarını duymuştum.

Oysa kızımız için durum böyle olmadı. Emme içgüdüsünün ne derece güçlü olduğuna şaştım. Biraz canım acıdı. Buna alıştım ve saatli bir programlama ile değil de “istek” üzerine emzirmenin birçok annede sorun yarattığı gibi göğüslerin tıkanmasını engellediğini de keşfettim.

Sütün gelişi bebeğin doğuşundan birkaç gün sonra başlıyor. Bu zaman içinde bebek, bedenin salgıladığı kolostrum adlı sarımsı bir sıvıyı emdiği sürece bir sorun olmuyor. Nursing Your Baby (Bebeğinizi Emzirmek) adlı kitabın söylediği gibi, “kolostrum, çocuğu hastalıklardan korumak üzere özellikle hayati bir rol oynamaktadır. Kolostrum, hastalıklara karşı, özellikle virüslerin neden olduğu hastalıklara karşı, antikorlar ihtiva eder. Emzirme işi ilk günlerden sonra devam etse veya etmese bile, bu antikorlar, hayatlarının ilk altı ayı içinde bebekleri belirli hastalıklara karşı korur.”

Bunu bilmek, insanın ihtiyaç duyduğu bir teşvikttir, çünkü açıkça bazı zamanlar, kendimi bir sonraki emzirmeye karşı hoşnutsuzluk duyarken yakalıyordum. Doktorum bana emzirme saatleri arasında saf lanolin uygulamamı tavsiye etmişti. Şahsen, vücudum alışana kadar, sabırla buna tahammül etmeyi daha uygun buldum. Çok şükür hiç kanama görmedim, bazı kadınlar ise görürler. Ciltleri açık renkli olan kadınların buna alışması genellikle daha zordur, çünkü ciltleri çoğu kez daha hassastır. Bu gibilerin emzirme işine sadık kalabilmeleri için azimli olmaları gerekir.

Vücudunuzun bebeğin emdiği sütü devamlı yenilemesi olayına da alışmanız gerek. Kızım, ilk kez uzun bir uykuya daldığı zaman, göğüslerim o kadar çok sancıdı ki, bizzat bir miktar süt akıttım. Fakat genellikle ilk dört ile altı hafta içinde bebekle anne uyum kazanırlar ve sonra bu durum kolay bir şekilde devam eder.

İtiraf etmeliyim ki, zaman zaman bebeğime biberon verme eğilimine kendimi kaptırmadım değil. Yeni doğmuş bir bebek sürekli olarak beslenmek ihtiyacını duyar. Bu da kendim için hiç vakit ayırmamak anlamına geliyordu. Gece yarısı emzirmek üzere kalkmak zorunda kaldığında, arasıra başka birinin beselmeyi üstlenmesini arzuluyorsun. Fakat sütümü hazırlanmış bir mamayla desteklenmeyeceğime dair kararlıydım. Bebek mamasını evde bulundurmamayı, en iyi çare olarak buldum.

Tabii, iyi niyetli izleyiciler, arasıra şöyle söyleyerek istemediğim bir yardımı teklif ettiler: “Belki sütün az olabilir” veya “ne kadar emdiğini bilmediğin sürece, yeterli gıda alıp almadığını nereden biliyorsun?” ve “belki sütün fazla besleyici” diyenler bile oldu. Fakat bebek yeteri kadar kilo alıyorsa, normal bir şekilde yediğine cevap veriyorsa ve annenin sağlığı iyiyse, anne de doğru ve dengeli bir rejim uyguluyorsa, sütünün kendi çocuğu için en mükemmel gıda olduğundan emin olabilir.

İLK AYRILIĞIMIZ

Bebeğimin doğumundan sonra onu ilk yalnız bırakışım, süpermarketten alış veriş içindi. Eve geldiğimde, baba ile kızımızı çok üzgün bir şekilde pencerenin önünde beni bekler buldum! Acilen kullanmak üzere yeteri kadar süt çekip bırakmış olmama rağmen, şişenin dökülme ihtimalini hiç hesaplayamamıştım; babamız da bunu aynı şekilde hesaplayamamıştı! İlk altı ay veya en azından bebeğin katı gıdalar yiyebilecek duruma gelmesine kadar, bebeğimden birkaç saatten fazla ayrılmamaya hemen karar verdim.

Bununla beraber, bebeğimizi herkesin bulunduğu yerlere götürmenin de kendine özgü sorunları var. Çoğu kez bebeğiniz, hesapladığınız saatten önce yemek yemeye karar verirse, tabiatıyla sizi güç durumlara düşürebilir. Bazı anneler, bebek emzirme konusunda başkalarını rahatsız etmemek için çok tedbirli davranırlar. Bazı bebekler ise örtülerek emzirildikleri zaman sinirlenirler. Anne, bebek doyana kadar, tek başına umumi bir tuvalete kapanmak zorunda kalabilir.

FEDAKÂRLIĞA DEĞER

Açıkçası, bebeğinizi emzirmek için verdiğiniz karar, ciddi bir karardır. Bu yeterince fedakârlık gerektirir. Fakat buna göre, sağladığı avantajlar daha ağır basar. Örneğin, bir trafik sıkışıklığı içinde kalan bir arkadaşımı hatırlarım. Feryat eden bebeğini besleme imkânından uzak, arabada ne kadar çaresizlik içinde kaldığını hiçbir zaman unutmamaktadır. Tahmin ettiğiniz gibi, bebeği biberona alıştırmıştı. Oysa bebeğini o anda emzirmeyi ne kadar istedi! Tabii, bazen yapay beslenme tavsiye edilebilir, özellikle annenin ciddi bir hastalığı varsa veya uyuşturucu maddeler kullanıyorsa.

Emzirmenin başka faydaları da vardır. Hiçbir zaman sütsüz kalma sorununuz yoktur. Haftalar geçtikçe, bebeğin ihtiyaçlarına göre sütünüz artar. Sterilize edilecek şişelere de gerek kalmaz. (Çok merak ederim kaç anne ve baba, sabahın ikisinde, bebek bir yandan ağlarken son kalan biberonu düşürüp kırmıştır.) Ayrıca, bebeğiniz büyüdükçe, ihtiyaçlarını karşılamak üzere mama değişimi yapmak gibi bir sorununuz da olmaz. İyi dengelenmiş yemekler yediğiniz ve yeteri kadar sıvı aldığınız sürece, bebeğinizin uygun bir şekilde beslendiğinden emin olabilirsiniz.

Bununla beraber, emzirmenin gördüğüm en büyük yararı, çocuklarımla aramdaki ilişkiye yaptığı katkıdır. Anne ve çocuk arasındaki devamlı temasın, dikkatin ve şefkatin yerini hiçbir şey dolduramayacaktır.

Fakat kocamın sevgi dolu işbirliği ve desteği olmasaydı, bunu başarabileceğimi sanmıyorum. Bazı kocalar, annenin yeni doğan bebeğe verdiği aşırı dikkate içerlerler. Bir bebek sahibi olmak, bütün faaliyetlerinizi tamamen kısıtlar. Örneğin, bazı restoranlarda bir bebeğin getirilmesinin hoş karşılanmayacağı açıkça belirtilir. Böylece, bir kocanın sabırsızca “bebeği ne zaman sütten kesiyorsun?” diye sorması, eşi için son derece üzücü olabilir. Fakat yardımcı olduğu zaman, örneğin bebeği emzirmek üzere karısına getirdiği veya bebeğin bezlerini değiştirmek üzere ona yardım ettiği zaman, kendisini karısına sevdirir.

Bu nedenle bu tecrübeme, zevkle dönüp bakarım. Benim için emzirmenin verdiği sevinç ve bıraktığı ilginç hatıralar, yaptığım diğer fedakârlıklara oranla çok üstündür.