Gençler Soruyor . . .
Kopya Çekmek—Neden Olmasın?
“BEN GERÇEK dünya için hazırlık yapıyorum. Ticaret dünyasının ahlakı bozuktur. Kopya çekmek .... sadece iyi bir alıştırma olur. Okuldan ayrıldığım zaman başıma gelecek olayları daha iyi idare edebilirim.” Jeremy adlı bu genç, başka biri tarafından hazırlanan sömestr ödevini teslim ederken kendisini böyle haklı çıkarıyordu.
On beş yaşındaki Karen’in de, kopya çekmek için nedenleri vardı: “Eh sadece bir kereye mahsus olarak” veya “herkes çekerken ben niçin çekmiyeyim?” gibi. Karen sınava yeterince çalışmadı. Fakat kopya çekmesi onun için pek yararlı olmadı; çünkü öğretmeni onu yakaladı.
Yanındakinin kâğıdına gizli bakışlar, kucakta duran açık bir kitap veya daha yüksek bir teknoloji ile(!) kopya çekme yöntemleri sayıca pek çoktur. Yöntemler ne olursa olsun, Jeremy ve Karen’e benzer çok genç var. Örneğin, Amerika Birleşik Devletlerinde yapılan araştırmalar okul yılları boyunca bütün öğrencilerin yarısından fazlasının kopya çekmiş veya hâlâ çekmekte olduklarını gösteriyor. Aslında kopya çekmek hemen hemen her yerde bir sorundur ve eğer okula giden biriysen herhalde seni de yakından ilgilendirir. Acaba kopya çekmek neden böylesine yaygındır? Okulda daha yüksek not almanın bir yolu olsa bile, acaba gerçekten değer mi?
NEDEN KOPYA ÇEKİYORLAR?
Bu alışkanlıklarını haklı çıkarmak isteyen bazı öğrenciler, okulun sıkıcı olduğunu ve ders çalışmaktansa, vakitlerini, kendilerini ilgilendiren şeylere harcamayı tercih ettiklerini öne sürüyorlar. Başkaları ise, bir bakıma kopya çekmeye zorlandıklarını söylüyorlar. 15 yaşındaki bir genç şöyle açıklıyor: “Her öğretmen sadece [kendisinin] ödev verdiğini ve sınav yaptığını sanıyor .... Fakat şu anda bütün sınavlar için hazırlık yapmak insanın gücünü aşmaktadır.”
Fakat Senegal’de yapılan bir araştırmada belirtildiği gibi, herkes bu konuda kendini haklı çıkarma gereğini duymuyor. Kendilerine sorulan gençlerin çoğu, kopya çekmenin ana nedenlerinden birinin sadece tembellik olduğunu itiraf ettiler. Bazıları, derslerine çalıştıklarında kopya çekmeye gerek duymadıklarını söylediler. Eğer durum gerçekten böyle ise, kopya çekmeye eğilimli olan herhangi bir kişinin, Mukaddes Yazıların, Süleymanın Meselleri Kitabındaki şu uyarıya kulak vermesi iyi olur: “Gevşek elle işliyen, fakir olur; fakat çalışkanların eli zengin eder.”—Süleymanın Meselleri 10:4.
“İnsanların hileye başvurmalarının bir nedeni de, başarılı olma arzusudur.” Bu sözlerle Journal of Business Education dergisi, öğrenciler tarafından sık sık sözü edilen başka bir etkene değiniyor. Örneğin 17 yaşındaki Alison kendisinin ve arkadaşlarının karşılaştığı durumu şöyle anlatıyor: “Birçok yıl önce iyi not, arzu edilen bir şeydi. Bugün ise, bir öğrenci yüksek okula devam etmek istiyorsa iyi not şarttır.” Şöyle devam ediyor: “Öğrenciler akademik baskılarla başa çıkmaya çalışınca kopya çekmeyi daha yaygın çapta hoş görmektedirler.”
160.000 Amerikalı genç arasında yapılan bir araştırmada gösterildiği gibi, gençler bu baskılardan etkilenmektedirler. Onların yüzde 60’ı sınavdan geçebilmek ve sadece yüzde 40’ı ise, gerçekten birşeyler öğrenmek için derslerine çalıştıklarını söyledi. Colorado Üniversitesinin öğrenci derneğinin başkanı Randy Herbertson, “amansız rekabet”in öğrencileri kopya çekmek gibi “çaresiz davranış”lara ittiğini söylüyor.
EN İYİ YÖNTEM ACABA BU MU?
Doğru, iyi not almak için baskı büyük olabilir. ‘Kopya çekmekle başarılı olacaksam, niçin çekmiyeyim?’ diye düşünebilirsin. Fakat bunu yapmamak için çeşitli nedenler var. Bunlardan biri, göze alınan risktir. Bir öğrencinin kopya çektiği anlaşılırsa, uzun vadeli olumsuz sonuçlar doğabilir. Okulun hukuki işlerine bakan bir yönetici şöyle dedi: “Akademik düzeyde dürüst olmayan bir davranışta bulunan her öğrenci, ilerdeki eğitim ve iş bulma imkânlarına zarar verme tehlikesiyle karşılaşır.” Linda, bunu bizzat yaşadı. Şöyle anlatıyor: “Birinci yılımın ilkbaharında kopya çekerken yakalandım ve bunu, dil öğretmenime bir türlü unutturamadım.” Sonuç olarak, istediği başka bir okula da giremedi.
Fakat yakalanmazsan veya cezalandırılma tehlikesi az olsa bile, kopya çekmenin başka uzun vadeli olumsuz sonuçları olabilir. Örneğin, başka bir genç kız, matematik dersinde kopya çekti. Acaba bunun kendisine yararı dokundu mu? Şöyle diyor: “Sınavı yine kazanamadım. Çektiğim kopyadan hiçbir şey öğrenemedim.” Bu başarısızlık belki onun gözlerini açmış olabilir. Fakat eğer kopya çekerek sınavı kazanmış olsaydı, daha çok mu öğrenmiş olacaktı? Hayır. Aslında kopya çeken en azından bir alanda kayba uğrar: Okulda bir şeyler öğrenme fırsatını kaçırır. Devamlı bu şekilde hareket eden biri sonraki hayatında ciddi sorunlarla karşılaşma tehlikesini göze almış olur. Eğer dürüst olmayan bir yoldan diploma kazandıysa ve bu diploma sayesinde bir işe alındıysa, yetenekleri denendiğinde ne yapacak?
Bundan başka, kopya çeken, okulda geçirdiği yıllarda sadece zihinsel yeteneklerini değil, aynı zamanda bazı iyi nitelikleri de geliştirme fırsatına sahip olduğunu unutuyor. Teenagers Themselves adlı kitapta, gençlerin bazen sorunun bu tarafını niçin unuttuklarının bir nedeni veriliyor: “Gençler .... aslında kısa vadeli düşünüyorlar .... Yeni yetmenin zihni, gelecek için kişiliğini geliştirmek yerine, önündeki cezadan kaçmayı tercih eder.”
Senin için belki durum böyle değildir, fakat kopya çeken için bu doğru değil midir? Henüz okuldayken sorunları karşılamayı öğrenmesi ona daha yararlı olmaz mı? Süleymanın Meselleri kitabı çok yerinde olarak şöyle der: “Çalışkan adamın düşünceleri ancak berekete götürür; fakat acele eden her adam yoksulluğa koşar.”—Süleymanın Meselleri 21:5.
Mukaddes Kitaba göre dürüst olmak, iyi bir kişiliğe sahip olmanın yanı sıra başka yararlar da sağlar! Bunların arasında iyi bir vicdan, iç huzuru ve özellikle evrenin Yaratıcısı ile iyi bir ilişki kurup bunu sürdürme de vardır. Yaratıcımız, hakikat Tanrısıdır ve O’na tapınanların kendi niteliklerini geliştirmelerini ısrarla ister.—Mezmur 31:5; Yuhanna 4:24.
KOPYA ÇEKMEK Mİ—ÇALMAK MI?
Kopya çekmek, aynı zamanda kopya çekmeyenlere karşı haksızlık da olur. Genç Kelly’nin dediği gibi: “Başka kişiler her şeyi yazı masasına yazmaktansa, sadece sınava hazırlanıp gerekeni hatırlamaya çalışmış olabilirler.” Kopya çekmeyenler, kopya çekenler hakkında acaba ne düşünüyorlar? New York şehrindeki bir okulda İngilizce öğretmeni olan bayan Lesser şöyle cevap veriyor: “Başarılı öğrenciler, başkalarının dürüst olmayan bir şekilde kendilerini geçtiklerini görünce kızıyorlar.” Evet, sen de çok sıkı çalıştıktan sonra, kopya çeken birinin daha iyi not aldığını veya senden önce bir işe alındığını görürsen, ne hissedersin?
Aynı zamanda saygı görmek istemen doğru değil mi? Fakat senin kopya çektiğini veya bu nedenle zarar gördüklerini, arkadaşların fark ettikleri zaman sana saygı duyacaklar mı? Herhalde saygılarını tekrar kazanmayı zor sağlayacaksın. Görebileceğin bu zararlar, kopya çekmeden önce seni düşündürmemeli mi?
Böylece, kopya çekmenin zararsız bir şey olduğunu sanma, çünkü eğer sen kopya çekersen, başkaları da çekebilir. Farz et ki, birgün evlenip çocuk sahibi oluyorsun. Çocuklarından biri hastalanınca, onu doktora götürüyorsun. Doktorun diplomasını hileye başvurarak aldığını, aranan niteliklere sahip olmadığını öğrenirsen, acaba ne düşüneceksin? Senin de yaptığın şey için doktoru eleştirebilir misin?
Çalmak, sana ait olmayan bir şeyi almak demektir. Kopya çekmek de bir tür çalmaktır, çünkü bunun sayesinde kopya çeken, hak etmediği notu veya diplomayı veyahut bir başkasının hakkı olan bir işi alır. Böylece Mukaddes Kitapta hırsıza verilen öğüt aynı oranda kopya çeken için de geçerlidir: “Hırsızlık eden [veya kopya çeken] artık hırsızlık etmesin, fakat daha ziyade kendi ellerile iyi olanı işliyerek çalışsın.”—Efesoslular 4:28.
Derslerine çalışan kişi, not yönünden gerçekten hak ettiği doyuma ulaşır. Okulda öğrendiği bütün ayrıntıları hayatında kullanamazsa bile, hayatı boyunca kullanabileceği bilgi veya becerilerle okuldan ayrılmış olur. Ayrıca, zihni olanakları genişleyip sağlam bir kişilik geliştirmek üzere iyi eğitilmiş olur.
Kopya çeken ise, çok zaman geçmeden, sadece kendisine zarar verdiğini fark edecektir.
[Sayfa 14’teki resim]
Kopyacı hem kendisine hem de başkalarına zarar verir