Kurşun Yüklü Bir Dünya Mı?

AMERİKAN Hava Kuvvetlerinde görevli bir subay birdenbire ve anlaşılmaz şekilde kişilik değişiklikleri göstermeye başladı. 14 kilo kaybetti ve uykusuzluk çekiyordu. Karısında ise, kansızlık ve su kaybı baş gösterdi. Acaba neler oluyordu? Başka bir ülkeden aldıkları yemek tabaklarının sır tabakası iyi kaplanmamıştı ve dolayısıyla bu çiftin yemeklerine tabaktan kurşun sızıyordu.

Başka bir olayda da, bir bebeğin büyümesi hemen hemen durdu. Ayrıca bebeğin hazımsızlık problemi de vardı. Acaba neden? Çünkü evdeki musluk suyuna kurşun karışmıştı. İki yaşındaki bir erkek çocuğu ise bahçelerindeki topraktan aldığı kurşunla zehirlendi. Yakındaki bir otoyoldan gelen egzoz gazları toprağı kirletip kurşunla zehirlemişti.

Sorunun Ciddiyeti

İnsanlık yüzyıllardır kurşunun zehirli olduğunu bilmektedir. Hatta bazı tarihçiler, kurşun zehirlenmesinin Roma İmparatorluğu’nun çöküşünü kolaylaştırdığını düşünür. Romalıların, şarap kapları, tasları, güzellik malzemeleri ve özellikle de şarap yapımında çok miktarda kurşun kullanmaları, yaygın fiziksel ve zihinsel problemlere yol açmış olabilir.

Ya bugün için ne denebilir? Dr. Donald Louria, Cecil Textbook of Medicine adlı kitapta, “bir bakıma hepimiz kurşunla zehirlenmiş durumdayız” diyor. Bugünün sanayileşmiş ülkelerinde yaşayan insanların vücutlarında, sanayileşme sürecinden önce yaşayanlarınkine oranla yaklaşık yüz kat daha fazla kurşun bulunmaktadır. Fakat doktorlar, toplumda yaygın olan hastalıkların nedeninin bu olmadığına dair güvence vermektedir.

Kurşun, özellikle çocuklar için zararlıdır. Onlar kurşunu yetişkinlerden daha kolay alırlar ve bu onların zihinsel gelişme ve yetenekleri açısından kalıcı olabilecek zararlarla sonuçlanabilir. Örneğin, kurşun zehirlenmesi, Amerika’da her yıl yaklaşık 140.000 çocuğun zekâ düzeyini beş IQa puanı kadar düşürebilmektedir.

1940’lara kadar yaygın olarak kullanılan kurşun borularla taşınan içme suları, milyonlarca eve düşük düzeyde kurşun sızmasına yol açtı. Birkaç yıl önce bazı yerlerde kurşunsuz lehim kullanılmasını zorunlu kılan yasalar çıkarılmışsa da, bu yasalardan önce döşenmiş olan bakır boruların birbirine bağlanmasında kurşunlu lehimler kullanılmıştı. Okul ve işyerlerindeki çeşmeler ise kurşun kaynakları olarak dikkat çekmektedir. Eğer yerel suda aşındırıcı özellik varsa, tesisattaki kurşun çözünecek ve bu, musluktan geçerek bardağınıza akacaktır.

Toprak ve toz da kurşun taşır. Bunda, dökülen boya artıkları ile endüstri bölgelerindeki kurşun eritme tesislerinin belirli bir rolü vardır. Başka büyük bir suçlu ise benzindir. 1920’lerde, motordaki “benzin vurmasını” önlemek için benzine kurşun ilave edilirdi. Böylece arabalar ve fabrikalar havaya milyonlarca ton kurşun boşalttılar ve bu kurşun gezegenimizin toz ve kirine karıştı. Kurşun taşıyan tozlar, bazı yiyeceklerimizin üstüne bile konup yerleşebilmektedir.

Ümit Var Mı?

1960 ve 70’li yıllarda, kurşun tehlikesine karşı açık bir alarm verildi; o zamandan beri kanun yoluyla birçok önemli yenilik yapıldı. Boyalardaki kurşun miktarı önemli oranda düşürüldü. Bazı ülkeler kurşunlu benzini yavaş yavaş ortadan kaldırmaya başladı ve bu, dikkat çekici sonuçlar doğurdu. Örneğin, Amerika Birleşik Devletlerinde, insan kanındaki kurşun düzeyi ortalama üçte birden fazla düştü. Avrupa’da ise, 2000 yılına kadar tüm benzinlerin kurşunsuz olacağı tahmin edilmektedir.

Böyle yenilikler sonucu şiddetli kurşun zehirlenmesi olayları azaldı. Öyle ise neden hâlâ uyanık olmak gerekmektedir? Çünkü bilim adamları, şimdi bir zamanlar zararsız sandıkları kurşun miktarlarını artık tehlikeli görüyorlar. Ayrıca insanlar da sürekli olarak çevreye kurşun yaymaya devam ettiler. FDA Consumer dergisi, insanların atmosfere hâlâ yılda 400.000 ton kurşun yaydıklarına dair yayımlanan bir rapora değinmektedir.

Gelecek hakkında ne denilebilir? Acaba insanlar dünyayı kurşunla kaplamaya devam edecekler mi? Neyse ki, insanlığın yeryüzüne yaptığı bu büyük zararı onarmasını umutsuzca beklememiz gerekmiyor. İnsanın güvenilir Yaratıcısı, “yeri harap edenleri harap edeceğini” vaat ediyor.—Vahiy 11:18.

Fakat şu an için ne denilebilir? Kendinizi ve ailenizi korumak için atabileceğiniz bazı pratik adımlar acaba nelerdir?

Kendinizi Korumanın Yolları

Su: Eğer musluk suyunuzdan endişe etmek için ciddi nedenleriniz varsa, onu kontrol ettirebilirsiniz. Eğer evinizin su boruları suya kurşun sızdırıyorsa, bunu ancak çok pahalı bir ters-ozmoz filtresiyle kesin olarak giderebilirsiniz. Normal kömür filtreleri kurşunu süzmez. Yine de, özellikle borularda uzun süre beklemiş suyu birkaç dakika akıtarak, içindeki kurşun miktarını azaltabilirsiniz. İçmek ya da yemek pişirmek için sıcak musluk suyu kullanmayınız, çünkü sıcak musluk suyu daha fazla kurşun içerir.

Yiyecekler: Yeterince yüksek sıcaklıkta fırınlanmış olmadıkça kurşunlu sırla kaplı toprak kaplar büyük tehlike oluşturur. Birçok ülkede seramik üretimi ile ilgili kanunlar bulunmadığından, eğer böyle ülkelerden pişirilmiş toprak mamulleri alıyorsanız çok dikkatli olun. Toprak kapları, yemek servisi için değil de yiyecekleri saklamak için alıyorsanız, bu daha tehlikelidir; zira zamanla daha çok kurşun sızar. Seramik bir kabın kurşun zehirlenmesine yol açtığından kuşkuluysanız, onu yiyecekleriniz için kullanmak yerine bir süs eşyası olarak kullanabilirsiniz.

Meyve ve sebzeleri yıkamak, üzerlerine muhtemelen konmuş olan kurşun tozunun yaklaşık yarısını giderir. Ayrıca koruyucu başka bir önlem de iyi beslenmedir. Dengeli bir beslenme normal olarak vücuda yeterince çinko, demir ve kalsiyum sağlar ve bunlar da vücuttaki kurşunu düşük düzeyde tutar. Çocuklarınızın, kurşunlu oyuncak ya da boya tozu gibi, kurşun içeren eşyaları ağızlarına almamalarına dikkat ediniz. Ağız yoluyla kurşun tozu alabilecekleri yerlerde oynamamalıdırlar.

Görüldüğü gibi, kurşunla ilgili bu sorunun Tanrı’nın yeni dünyasında kalıcı şekilde çözülmesini beklerken, kendimizi şimdi koruyabilmek için alabileceğimiz bazı acil önlemler de bulunmaktadır.

[Dipnot]