Farklı Bir Hazine Avcılığı
ÇOK eski zamanlardan beri insanlar, bir vakitler yer altında gizli iken gün ışığına çıkarılan yaratılış hazinelerinin güzelliğini takdir etmişlerdir. Örneğin, eski Arabistan ile bir bağlantısı olduğu düşünülen Havila diyarı renkli akik taşlarıyla tanınırdı. (Tekvin 2:11, 12) Ya da, altın yuvalara kakılmış akik, kırmızı akik, zümrüt, sarı yakut ve diğer değerli taşlardan—toplam 12 taştan—oluşan bir göğüslük taşıyan eski İsrailli bir başkâhini gördüğünüzü düşünün. Ne denli göz kamaştırıcı bir görünümü olmalıydı! (Çıkış 28:15-20) Aynı şekilde, Yehova’nın tapınmasına adanmış olan Yeruşalim’deki mabedin yapımında da büyük miktarda değerli taş kullanılmıştı. (I. Tarihler 29:2) Bu değerli taşların birçoğu muhteşem görünümünü alıncaya dek parlatılmış olabilir. Yakın zamanlardaki arkeolojik bulgular, binlerce yıl önce insanların, taşları parlatmak üzere ayakla çalıştırılan basit bir zımpara makinesi kullanmış olduklarını gösterir. Öyle ise, bizim taş toplama hobimiz yeni bir şey değil.
Araç Gereç ve Yer
Taş toplamak için hangi gereçlere ihtiyacınız olacağını sorabilirsiniz. Bir ucu sivri, diğer ucu düz ve kare şeklindeki bir madenci çekici en önemli gereçtir. Örnekleri sarmak için kağıt ve onları taşımak için bir çanta yeter. Gördünüz mü? Gereçler pek pahalı sayılmaz.
İkinci olarak da, taş aramaya nerden başlayacağınızı merak edebilirsiniz. Vadi ve nehir yatakları, araştırmaya başlamak üzere uygun yerlerdir. Neden mi? Çünkü yükseklerdeki kayalardan kopup aşağı yuvarlanan ve yuvarlandıkları yol boyunca düzleşip cilalanan ilginç taşlar, vadilere veya nehirlerin içine düşmüş olabilir. Nehirlerin denizlerle birleştiği yerlerde, akıntıyla nehir ağızlarına kadar sürüklenmiş taşları ve dalgaların resiflerden sahile taşıdığı çakıl taşlarını bulabilirsiniz. Taş koleksiyoncularına ilginç olanaklar sunan diğer uygun yerlerse, tünel açma çalışmalarının yapıldığı yerlerle, terk edilmiş taş veya maden ocaklarının yakınlarıdır. Fakat böyle yerlerde dikkatli olun. Yerinden oynamış bir kaya her an üstünüze düşebilir. Bazı yerlerde, araştırmaya başlamadan önce izin almanız gerekebilir.
Eğer Güney Afrika ya da Brezilya’da yaşıyorsanız, elmas kristalleri bulma olasılığınız da vardır. Yakut ve safir, Hindistan, Myanmar ve Tayland’daki nehir yataklarında, zümrüt ise, Kolombiya, Hindistan, Güney Afrika ve Zimbabve’de bulunabilir. Çin ve Japonya’da yeşim ve yeşimsi taşlar, mücevher, süs ve buhurdanlıklarda çok yaygın olarak kullanılır. Yeşim taşı, Japonya’da olduğu kadar, Myanmar, Yeni Zelanda ve Alaska’da da bulunur.
Değerli taşların en güzellerinden biri de, kristal halinde olmayan silisin bir şekli olan opaldir. Avustralya ve Meksika’da bulunan opaller, ateş kırmızısı, sarı, yeşil ve mavi arasında değişen renkleriyle büyüleyici bir renk çeşitlemesi sunarlar. Opaller oldukça yumuşaktır ve çizilmelerini önlemek için, cilalandıktan sonra ince bir kuvars tabakayla kaplanırlar.
Amatörlere Göre Olanlar
Bu gibi taşlar uzmanlar içindir, amatörler kolay kolay bulamaz. Buna karşılık kuvars boldur ve kolay bulunur. Kayaları oluşturan minerallerin arasında en sık rastlananlardandır ve belli başlı üç kaya tipinde bulunur. Bir kuvars örneği saydamken, diğerleri yarısaydam olabilir; hatta hiç saydam olmayabilir. Bazıları kırmızı, sarı, mor, yeşil ya da kahverengi damarlarla renklenmiştir. Tabii, kuvars ararken, ilginç renk ve biçimdeki herhangi bir taşı da topladıklarınıza katabilirsiniz. Taş cilalandığında, onun güzelliği sizin için öylesine hoş bir sürpriz olur ki, onu ya şatafatlı bir mücevher, ya vitrininizde bir süs, ya da bahçenizdeki minyatür kayalık dağın bir parçası olarak kullanmak istersiniz.
Yeterince taş topladıktan sonra, cilalama yöntemleri hakkında biraz bilginiz olması gerekir. Bazı taş koleksiyoncuları dernekleri, küçük bir elektrik motoruyla işleyen bir silindirin içinde taşları su ve zımpara işlevi gören kumla birlikte döndürerek karıştırmayı öneriyorlar. Önce kaba kumla, sonra ince zımpara tozuyla ve en son olarak da cila pudrasıyla çalışılacağından, bu iş belki haftalar alır ve sabır gerektirir. Ama sonuç harcanan çabaya değer.
Diğer Taş Çeşitleri
Taş koleksiyonculuğu yalnız ufak taşlarla sınırlanmamıştır. Japonya’da bahçe mimarisinde büyük kayalar yaygın olarak kullanılır. Bunlar şaşırtıcı derecede pahalı olabilirler. Örneğin, kırmızıya çalan 700 kiloluk bir kayaya 33.000.000.-TL fiyat biçildi. Neden bu denli pahalıydı? Değeri, biçimindeki doğal güzellikten geliyordu. Bu taşın çanak şeklindeki tepesine yakın bir yerinden su akıtılıp bir dizi minyatür çağlayan oluşturulabilirdi.
Nasıl, taş aramaya çıkmak için harekete geçtiniz mi? Eğer geçtiyseniz farklı bir hazine bulmanızı umarız.