Açgözlü Bir Dünyada Yaşamı Sürdürmek

“NASIL hayatta kalabilirim?” Umutsuz bir şekilde Himalaya Dağlarında kaybolan James Scott bu soruyla karşı karşıyaydı. Gerçekten donma ya da açlıktan ölme tehlikesi altındaydı. Karate karşılaşmalarında gördüğü, “her darbeyle nefesleri giderek kesilen ve sonuçta bütünüyle savunmasız kalarak yavaş yavaş yere çöken” insanlar aklına geldi. “Uyku tulumumun fermuarını kapatıp takatsizce biraz kar yerken kendimi tam böyle hissettim. Yıkılmıştım, tüm yaşama isteğim beni terk etmişti. Kendimi hayatımda hiç böylesi yere vurulmuş hissetmedim” dedi.—Lost in the Himalayas.

Bugün açgözlülüğün hüküm sürdüğü dünyada birçokları—bir anlamda onun gibi—kapana kısılmış durumdadırlar. Yavaş yavaş çöküp yere yığılmakta olduğunuzu hissedebilirsiniz. Açgözlülüğün direkt etkilerinden bütünüyle kaçabilen kişiler çok azdır. Yaşadığınız yere bağlı olarak, karşılaştığınız sorunlar çok büyük farklılıklar gösterebilir—açgözlülüğün gelişmekte olan ülkelerde yaşayan insanlar üzerindeki kötü etkisi, zengin uluslarda olduğundan çok değişiktir. Bununla birlikte zorluklar ne olursa olsun, kurtuluş gelene kadar fiziksel, duygusal ve ruhsal olarak oldukça sağlam kalmayı öğrenebilirsiniz. Nasıl mı? Aşağıdaki satırlarda bu konunun uzmanları tarafından verilen temel öğütler bulunmaktadır.

Öğütlerinde dikkati çeken iki nokta var. Birincisi, zaten zor olan bir durumu daha da kötüleştirmekten kaçınmaktır. The Urban Survival Handbook, “stratejiniz gereksiz risklerden kaçınmak ve kaçınamadıklarınızın zararını en azda tutmak olsun” diyor. İkinci ve belki de daha önemli olanın tutumla bağlantısı var. The SAS Survival Handbook, “hayatta kalmayı başarmak” diyor, “bedensel dayanıklılık ve bilgi kadar zihinsel tutum meselesidir de.”

O Koşullarda Yapabildiğinizi Yapın

Staying Alive—Your Crime Prevention Guide adlı yayında bildirildiğine göre, “Amerika Birleşik Devletlerinde her 22 saniyede biri öldürülüyor, 47 saniyede biri soyuluyor ve 28 saniyede biri ciddi bir saldırıya uğruyor.” Böyle koşullar altında ne yapabilirsiniz? En azından kendinizi açık bir hedef, kolay bir kurban durumuna sokmaktan kaçınabilirsiniz. Uyanık ve sağduyulu olun. Tehlikeyi en küçük boyutlara indirmek için ne yapabilirseniz yapın.a

Örneğin, saflık göstererek durumunuzu daha kötü hale getirmeyin. The New York Times, Amerikalıların yüzde 18’inin, savunmasız kurbanları avlayan vicdansızlara binlerce dolar çarptırdıklarını kabul ettiklerini bildiriyor. Kırk bin dolarını kaptıran 68 yaşındaki dul kadın gibi, kurbanlar çoğu kez ileri yaştaki insanlardır. Onun başından geçenler şu tür başlıklara neden oldu: “Ağarmış Saçlar Üçkağıtçıya Yeşil [dolar yeşili] Gözüküyor.”

Fakat sizin sömürülmek için sırada bekleyen bir diğer masum ve çaresiz kurban olmanız gerekmiyor. Staying Alive, “Kuzu postundaki kurtlara dikkat!” uyarısında bulunuyor. 70 yaşındaki bir büyükanne bu öğüdü benimsemişti. Kendisine ayda 10 dolar karşılığında bütün sağlık harcamalarını karşılayacak bir sigorta önerisi sunuldu. Haber “büyükannenin yapması gereken tek şey” diyor, “satıcıya 2.500 dolarlık bir peşinat vermekti.” Bunu yapmadı. Sigorta şirketine telefon ederek adamın sahtekâr olduğunu ortaya çıkardı. “Satıcıya ikinci bir bardak çay verirken polis geldi ve adamı alıp götürdü.”

Kendinizi korumak için yapabileceğinizi yapmak fikri Mukaddes Kitapta verilen şu öğütte bulunuyor: “Bön (tecrübesiz) adam her söze inanır; fakat basiretli adam kendi gidişine dikkat eder.” (Süleymanın Meselleri 14:15; 27:12) Birçokları Mukaddes Kitabı eski moda ve kullanışsız diyerek bir kenara atıyor. Fakat onun pratik öğüdü yaşamınızı sürdürmekte size yardımcı olabilir. Hikmetli kral Süleyman şunları yazdı: “Hikmet [Mukaddes Kitaptaki gibi] siperdir, gümüş de siperdir; fakat bilginin üstünlüğü şudur ki, hikmet kendi sahibini yaşatır.”—Vaiz 7:12.

Uyan! dergisinin birçok okuru bunun gerçek olduğunu gördü. Örneğin, tecavüz ya da başka şiddet eylemlerine uğrama tehlikesiyle karşılaşanlar Tesniye 22:23, 24’te sözü edilenlerle uyumlu olarak yüksek sesle bağırarak bir ölçüde savunma sağlayabildiler. Başkaları Mukaddes Kitabın “bedeni ve ruhu lekeleyen her şeyden” uzak durma konusundaki öğüdünü izlediler. (II. Korintoslular 7:1, Müjde) Böylece onlar halkın sağlığı pahasına kendilerini zenginleştiren uyuşturucu ve tütün tacirlerinden kendilerini koruyabildiler. Birçok okuyucu, insanlardan para yolan TV vaizlerinin ve güce doymayan politikacıların tuzaklarından kaçınabildi. (Sayfa 7’deki çerçeveye bakın.) Mukaddes Kitabı okuyun. Onun ne derece işe yarar öğütler verdiğine şaşacaksınız.

Açgözlülüğe Yakalanmaktan Kaçınmak

Doğal olarak açgözlülüğün bir tehlikesi daha vardır—siz kendiniz de açgözlü hale gelebilirsiniz. Bu durum sizi hayvanlardan ayıran değerli ahlaksal niteliklerinizi elinizden alacaktır. Ticaretini her yol mübah anlayışıyla yapan işadamlarının fırsatçılığını tanımlayan bir gözlemcinin şu sözleri aktarılıyor: “İşadamları damızlık domuzlar misali buldukları her şeyi midelerine indirmekle meşguller. Açgözlülük düzeyi . . . . kontrolden çıkmış durumda.” Bu herhalde fırsatçı işadamlarından çok domuzlara bir hakaret! Onların İsa Mesih’in verdiği şu öğüdü gözardı ettikleri açıktır. “İyi bakın, ve kendinizi her türlü tamakârlıktan sakının.”—Luka 12:15.

İsa bu öğüdü, açgözlülüğün avucuna düşerseniz kendi başınıza ne büyük zararlar açabileceğinizi bildiğinden dolayı verdi. Mal hırsı—tabii ayrıca, güç ve seks tutkusu—başkalarıyla ve ruhi değerlerle ilgilenmek için sahip olabileceğiniz tüm zamanı ve eğilimlerinizi çalarak yaşamınızın tüm meşguliyeti haline gelebilir. Anthony Sampson, The Midas Touch adlı kitabında “para, dine ait birçok özelliği kendine aldı” diyor. Nasıl mı? Para bir tanrı durumuna geldi. Diğer her şey açgözlülük ve kazanç sunağında kurban ediliyor. Can alıcı nokta, kârdır. Ne kadar büyük olursa o kadar iyi. Aslına bakarsak, bu işe ne kadar zaman harcanırsa harcansın, maddi şeylere karşı duyulan açgözlülük asla tam olarak doyurulamaz. Vaiz 5:10, “gümüşü seven gümüşe, ve bolluğu seven mahsule doymaz” diyor. Aynı şekilde gücü, malı, seksi çok “seven” bunları ne kadar çok elde ederse etsin fark etmez, bu şeylerde asla doyuma ulaşamaz.

Kurtuluş Ümidini Asla Bırakmayın

Hayatta kalabilmenin önemli bir anahtarı umut dolu ve olumlu bir görüşü korumaktır. Bazen açgözlü insanların etkilerinden kaçabilmek için yapabileceğiniz çok az şey vardır. Örneğin, açlıktan ölmek üzere olanlar genellikle o anki kötü durumlarından kaçabilmek için pek bir şey yapamazlar. Buna rağmen yine de pes etmeyin; teslim bayrağını açmayın. The SAS Survival Handbook düşmanca ve tehlikeli bir ortamla kuşatıldığınızda, “kendinizi koyuverip çökmek ve kendi kendinize acıyarak tükenip gitmek kolaydır” diyor. Olumsuz düşünce ve duygulara kapılmayın. Nelere dayanabileceğinize kendiniz de şaşacaksınız. Aynı elkitabı, “erkek ve kadınlar en ters durumlarda yaşamlarını sürdürebildiklerini kanıtladılar,” diyor. Bunu nasıl becerdiler? “Onlar yaşamlarını sürdürmeye kararlı oldukları için hayatta kaldılar.” Bu açgözlü düzene yenilmemekte kararlı olun.

Başlangıçta adı geçen James Scott en sonunda Himalayalar’da kendisine mezar olabilecek bir yerden kurtarıldı. Hayatta kalabilmek için verdiği yaşam savaşından hiç değilse bir önemli ders aldığını söyledi: “Hayatta hiçbir zorlayıcı durum göğüsleyemeyeceğiniz kadar çetin olamaz.” James Scott’ın bulunana dek hayatta kalabilmesine şaşan deneyimli dağcı Tim Macartney-Snape de bu olaydan bir ders çıkardı. Şöyle söyledi: “Küçücük bir umut belirtisi bulunduğu sürece asla pes etmemelisiniz.” Bu nedenle, olaylar ne derece karanlık gözükürse gözüksün, eğer umudunuzu yitirirseniz durumu daha kötü hale getirmekten başka bir şey yapmamış olursunuz. Kurtuluştan asla ümit kesmeyin.

Fakat, acaba açgözlülük furyasına kapılmış bir dünyadan kurtulma yönünde gerçekçi bir olasılık, “küçücük” de olsa bir umut belirtisi var mı? Acaba bu gezegeni harabeye çeviren ve milyarların yaşamını yakıp kavuran bu açgözlü insanlardan bir gün kurtulacak mıyız? Gerçekten bir kurtuluş ümidi kesin vardır. Sonraki makalede anlatılan, Mukaddes Kitabın cevabına bir bakın.

[Dipnot]

[Sayfa 7’deki çerçeve]

Mukaddes Kitabın Tam Zamanında Verdiği Uyarılar

Süleymanın Meselleri 20:23 “İki türlü tartı taşı RABBE mekruhtur; ve hileli terazi iyi değildir.”

Yeremya 5:26, 28 “Kavmım arasında kötü adamlar bulunuyor; kuşçuların pusuda yattıkları gibi bekliyorlar, tuzak kuruyorlar, adam tutuyorlar. Semirdiler, parlıyorlar; evet, kötü işlerde taşkınlık ediyorlar; davayı, öksüzün davasını görmiyorlar ki, kendi işleri yolunda gitsin; yoksulların da hakkını hak etmezler.”

Efesoslular 4:17-19 “Bunun için şunu söylüyor ve Rab adına sizi uyarıyorum: artık diğer ulusların yaşadığı gibi, onların boş düşünüşüne göre yaşamayın. Onların zihinleri körleşmiştir. İçlerindeki bilgisizlikten ve yüreklerinin duygusuzluğundan ötürü Tanrı’nın yaşamına yabancılaşmışlardır. Tüm duygularını yitirerek, açgözlülükle her türlü pisliği yapmak üzere kendilerini sefahate vermişlerdir.” (Müjde)

Koloseliler 3:5 “Bu nedenle, bedeninizin dünya ile ilgili eğilimlerini, zinayı, iğrençliği, utandırıcı isteği, uygunsuz tutkuyu ve yalancı tanrılara tapıcılıkla eşdeğer olan açgözlülüğü öldürün.” (İncil, Çağdaş Türkçe Çeviri)

II. Timoteos 3:1-5 “Şunu bil ki, son günlerde çetin anlar olacaktır. İnsanlar, kendilerini seven, para düşkünü, övüngen, kibirli, küfürbaz, anne baba sözü dinlemez, nankör, kutsallıktan ve sevgiden yoksun, uzlaşmaz, iftiracı, özünü denetleyemeyen, azgın ve iyilik düşmanı olacaklar. Hain, aceleci, kendini beğenmiş, Tanrı’dan çok eğlenceyi seven, Tanrı yolundaymış gibi görünüp de o yolun gücünü inkâr edenler olacaklardır. Böylelerinden uzak dur.” (Müjde)

II. Petrus 2:3 “Açgözlülüklerinden ötürü uydurma sözlerle sizi sömürecekler. Onlar için çoktan beri verilmiş olan yargı gecikmez. Onları bekleyen yıkım da uyuklamaz.” (Müjde)